مقاله ترمودینامیک شیمیایی تحت فایل ورد (word)

 

  مقاله ترمودینامیک شیمیایی تحت فایل ورد (word) دارای 10 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله ترمودینامیک شیمیایی تحت فایل ورد (word)   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله ترمودینامیک شیمیایی تحت فایل ورد (word) ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن مقاله ترمودینامیک شیمیایی تحت فایل ورد (word) :

ترمودینامیک شیمیایی

ترمودینامیک شیمیایی تعیین سمت و سوی واکنش ترمودینامیک شیمیایی در عمل ، برقراری چهارچوبی برای تعیین امکان پذیربودن یا خود به خود انجام شدن تحولی فیزیکی یا شیمیایی معین است. به عنوان مثال ، ممکن است به حصول معیاری جهت تعیین ام

کان پذیر بودن تغییری از یک فاز به فاز دیگر بطور خود به خود مانند تبدیل گرافیت به الماس یا با تعیین سمت و سوی خود به خود انجام شدن واکنشی زیستی که در سلول اتفاق می‌افتد، نظر داشته باشیم. در حلاجی این نوع مسائل ، چند مفهوم نظری و چند تابع ریاضی دیگر بر مبنای قوانین اول و دوم ترمودینامیک و برحسب توابع انرژی گیبس ابداع شد

ه‌اند که شیوه‌های توانمندی برای دستیابی به پاسخ آن مسائل ، در اختیار قرار داده‌اند. تعادل پس از تعیین شدن سمت و سوی تحولی طبیعی ، ممکن است علم بر میزبان پیشرفت آن تا رسیدن به تعادل نیز مورد توجه باشد. به عنوان نمونه ، ممکن است حداکثر راندمان تحولی صنعتی یا قابلیت انحلال دی‌اکسید کربن موجود در هوا ، در آبهای طبیعی یا تعیین غل

ظت تعادلی گروهی از متابولیتها ( Metabolites ) در یک سلول مورد نظر باشد. روشهای ترمودینامیکی ، روابط ریاضی لازم برای محاسبه و تخمین چنین کمیت‌هایی را بدست می‌دهد. گرچه هدف اصلی در ترمودینامیک شیمیایی ، تجزیه و تحلیل در بررسی امکان خود به خود انجام شدن یک تحول و تعادل می‌باشد، ولی علاوه بر آن ، روشهای ترمودینامیکی به

بسیاری از مسائل دیگر نیز قابل تعمیم هستند. مطالعه تعادلهای فاز ، چه در سیستم‌های ایده آل و چه در غیر آن ، پایه و اساس کار برای کاربرد هوشمندانه روشهای استخراج ، تقطیر و تبلور به عملیات متالوژی و درک گونه‌های کانی‌ها در سیستم‌های زمین‌ شناسی می‌باشد. تغییرات انرژی همین طور ، تغییرات انرژی ، همراه با تحولی فیزیکی یا شیمیایی ، چه به صورت کار و چه به صورت گرما مورد توجه جدی قرار دارند؛ این تحول ممکن است احتراق یک سوخت ، شکافت هسته اورانیوم یا انتقال یک متابولیت در بستر گرادیان غلظت باشد. مفاهیم و روشهای ترمودینام

یکی ، نگرشی قوی برای درک چنان مسائلی را فراهم می آورد که در شیمی فیزیک مورد بررسی قرار می‌گیرند. الکتروشیمی تمام واکنش‌های شیمیایی ، اساسا ماهیت الکتریکی دارند؛ زیرا الکترونها ، در تمام انواع پیوندهای شیمیایی (به راههای گوناگون) دخالت دارد. اما الکتروشیمی ، بیش ار هر چیز بررسی پدیده های اکسایش- کاهش (Oxidation – Reduction) است. روابط بین تغییر شیمیایی و انرژی الکتریکی ، هم از لحاظ نظری و هم از لحاظ عملی حائز اهمیت است. از واکنش‌های شیمیایی می‌توان برای تولید انرژی الکتریکی استفاده کرد، (در سلولهایی که “سلولها یا پیلهای ولتایی” یا “سلولهای گالوانی” نامیده می‌شوند) و انرژی الکتریکی را می‌توان برای تبادلات شیمیایی بکار برد (در سلولهای الکترولیتی). علاوه بر این، مطالعه فرایندهای الکتر

وشیمیایی منجر به فهم و تنظیم قواعد آن گونی از پدیده های اکسایش- کاهش که خارج از این گونه سلولها یا پیلها روی می دهد نیز می‌شود. سینتیک شیمیایی (Chemical Kinetic) سینتیک شیمیایی عبارت از بررسی سرعت واکنش‌های شیمیایی است. سرعت یک واکنش شیمیایی را عوامل معدودی کنترل می‌کنند. بررسی این عوامل ، راههایی را نشان می‌دهد که در طی آنها ، مواد واکنش‌دهنده به محصول واکنش تبدیل می‌شوند. توضیح تفضیلی مسیر انجام واکنش بر مبنای رفتار اتم‌ها ، مولکول‌ها و یون‌ها را “مکانیسم واکنش” می‌نامیم. در ترمودینامیک و ال

کتروشیمی ، کارها پیش‌بینی انجام واکنش بود؛ اما مشاهدات صنعتی ، نتایج ترمودینامیک شیمیایی را به نظر تایید نمی‌کند. در این حالت نبایستی فکر کنیم که پیش بینی ترمودینامیک اشتباه بوده است؛ چون ترمودینامیک کاری با میزان پیشرفت واکنش و نحوه انجام فرایندها ندارد. نظر به اهمیت انجام فرایندها از نظر بهره زمانی ، لازم است که عامل زمان در بررسی فرایندها وارد شود. به عنوان مثال ، کاتالیزورهای بخصوصی به نام “آن

زیم‌ها” در تعیین این که کدام واکنش در سیستمهای زیستی با سرعت قابل ملاحظه به راه بیافتد، عواملی مهم هستند. مثلا مولکول “تری فسفات آدنوزین” (Adnosine triphosphate) از لحاظ ترمودینامیکی در محلولهای آبی ناپایدار بوده و باید هیدرولیز گردیده و به “دی فسفات آدنوزین” و یک فسفات معدنی تجزیه شود. در صورتی که این واکنش در غیا

ب آنزیمی ویژه ، “آدنوزین تری فسفاتاز” ، بسیار کند می‌با

شد. در واقع همین کنترل ترمودینامیکی سمت و سوی واکنش‌ها به همراه کنترل سرعت آنها توسط آنزیمهاست که موجودیت سیستمی با تعادل بسیار ظریف ، یعنی سلول زنده را مقدور می‌سازد. بیشتر واکنش‌های شیمیایی طی مکانیسمهای چند مرحله‌ای صورت می‌گیرند. هرگز نمی‌توان اطمینان داشت که یک مکانیسم پیشنهاد شده ، بیانگر واقعیت باشد. مکانیسم واکنشها تنها حدس و گمانهایی بر اساس بررسیهای سینتیکی‌اند.

ارتباط شیمی فیزیک با سایر علوم همانطور که عنوان شد و از نام شیمی فیزیک پیداست، این علم ، مسائل و پدیده‌های شیمیایی را با اصول و قوانین فیزیک توجیه می‌کند و ارتباط تنگاتنگی میان شیمی و فیزیک برقرار می‌کند. علاوه بر آن ، روابط بسیار پیچیده شیمیایی با زبان ریاضی ، مرتب و طبقه‌بندی شده و قابل فهم می‌گردد. بسیاری از پدیده‌های زیستی مانند سوخت و ساز مواد غذایی در سلولهای بدن با علم شیمی فیزیک توجیه می‌شود و این ، ارتباط شیمی فیزیک را با زیست شناسی و به تبع آن پزشکی بیان می‌کند. بسیاری از پدیده های طبیعی که به صورت خود به خودی انجام می‌گیرد، همانند تبدیل خود به خودی

الماس به گرافیت ، با علم شیمی فیزیک توجیه می‌شود. کاربردهای شیمی فیزیک ارتباط شیمی فیزیک با سایر علوم ، کاربردهای اقتصادی و اجتماعی این علم را بیان می‌کند. به عنوان مثال ، با مطالعه الکتروشیمی ، به پایه و اساس پدیده‌های طبیعی مانند خوردگی فلزات پی برده و می‌توان از ضررهای اقتصادی و اجتماعی چنین پدیده‌هایی جلوگیری کرده و یا این پدیده‌ها را به م

سیری مفید برای جامعه سوق داد. علاوه بر آن

، کاربرد قوانین ترمودینامیک مانند “نقطه اتکیتک” در جلوگیری از ضررهای جانی و مالی پدیده‌های طبیعی مانند یخ بندان بعد از بارش برف ، بسیار مفید می‌باشد (مخلوط کردن برف و نمک بر اساس نقطه اتکیتک). فراموش نکنیم که تمامی باطری‌ها و پیلهایی که وسایل زندگی ما با نیروی آنها بکار گرفته می‌شوند، براساس قوانین شیمی فیزیک ساخته شده‌اند. مباحث مرتبط با عنوان الکتروشی

می الکترولیت ترموشیمی خوردگی فلزات سینتیک شیمیایی شیمی سطح شیمی کلوئید شیمی کوانتومی شیمی محلولها پیل الکتروشیمیایی غلظت الکتروشیمی تعادل.
یکی از مهمترین راههای قطع وابستگی غیر ضروری ، شناخت مشکلات و موانع و راههای تقلیل اثرات سوی آنها می‌باشد. به همین قیاس ، در صنعت و بخصوص صنایع کشور ما ، برای جلوگیری از هدر رفتن منابع مالی و انسانی که یکی از پیامدهای آن ، تقویت هر چه بیشتر بندهای وابستگی می‌باشد، لازم است تا نقاط ضعف صنعت را بخوبی بشناسیم و در آن راستا ، به تقویت هر چه بیشتر توان علمی خود بپردازیم.
خوردگی یکی از موارد معدودی است که اثر خود را نه تنها در مراحل طراحی ، ساخت و تولید و بهره برداری نمایان می‌سازد، بلکه مبالغ عظیمی را نیز در مرحله حفاظت و نگهداری به خود اختصاص می‌دهد.
آسیب‌شناسی صنعت

برای شناخت صحیح‌تر خوردگی و اهمیت آن باید به آسیب‌شناسی صنعت پرداخت، زیرا یکی از مهمترین عواملی که گریبانگیر رشد صنایع و به خصوص صنایع ایرانی می‌باشد، عدم درک عمیق مساله خوردگی است. شاید بتوان دو دلیل ع

مده برای این بی‌عنایتی برشمرد:
در رابطه با ضرر و زیانهای وارد آمده توسط خوردگی به صنایع ، نه تنها آمار مستند بلکه حتی تخمین‌های رسمی مستند و قابل انکار وجود ندارد، لذا مشخص نیست که خوردگی چگونه به آرامی اما بطور مداوم ثروتهای ملی را هدر می‌دهد.
ابعاد فاجعه انگیز خوردگی از نظر اتلاف ماده و انرژی و ضرر و زیانهای زیست محیطی روشن نیست. لذا اکثرا با تصور این که مسائل مالی مربوط به خوردگی در بررسیهای مالی- اقتصادی در سر فصل استهلاک دیده می‌شوند، از ابعاد واقعی قضیه بی‌خبر می‌مانند و در نتیجه اهمیت مساله همواره در هاله ای از ابهام باقی می‌ماند.
مهندسی خوردگی
در این سلسله مقالات ، خواهیم کوشید جنبه ای از مهندسی را که به آن ««مهندسی خوردگی»» اطلاق می‌شود، به خوانندگان معرف

ی نماییم. هدف این نوشته‌ها ، ایجاد معلومان نیست، چه ، بسیاری از آن چه را که در اینجا می‌آید، می‌توان در کتب و مقالات تخصصی یافت، بلکه منظور اصلی ، ایجاد شناخت و آگاهی (هر چند جزئی) درباره یکی از مشکلات صنعتی است تا دانش پژوهان در انتخاب رشته‌های تحصیلی با آگاهی و توجه بیشتری اقدام کنند.

خوردگی چیست؟
خوردگی در زبان فارسی ترجمه واژه ای انگلیسی است که معنای آن جویده شده و گاز گرفته شده است. به نظر می‌رسد ظاهر قطعه خورده شده ، این تداعی معنایی را سبب شده باشد. برای بیشتر مردم، خوردگی با مصادیقش شناخته می‌شود، از قبیل زنگ زدگی و سیاه شدن قاشقهای نقره‌ای. در واقع خوردگی همه اینها هست، اما به‌تنهایی هیچ یک نیست. بطور مثال ، زنگ زدگی فقط به خوردگی آلیاژهای آهن اطلاق می‌شود.
استاندارد ایزو 8044 ، خوردگی را بدین شکل تعریف می‌کند:
««واکنش فیزیکی – شیمیایی متقابل بین فلز و محیط اطرافش که معمولا دارای طبیعت الکتروشیمیایی است و نتیجه‌اش تغییر در خواص فلز می‌باشد. این تغییرات خواص ممکن است منجر به از دست رفتن عمل کرد فلز ، محیط یا دستگاهی شود که این دو ، قسمتی از آن را تشکیل می‌دهند. »»
ترمودینامیک و خوردگی
ترمودینامیک یکی از رشته های فیزیکی – شیمی، است. یکی از ویژگی‌های علم ترمودینامیک این است که می‌تواند پیش‌بینی کند که آیا واکنشهای خاصی رخ خواهند داد یا نه. تعیین زمانی واکنشی که ترمودینامیک ، انجام آن را پیش بینی می‌کند، موضوع علم سینتیک است. خوردگی را می‌توان میل ترمودینامیکی برای بازگشت به اصل خود فلز دانست و آن را چنین توضیح داد:
فلزات اکثرا به شکل ترکیبات شیمیایی در سنگهای معدنی موجود هستند. فلز در این حالت به خاطر وضعیت ترمودینامیکی خود ، حالت پایدار دارد، یعنی از نظر ترمودینامیکی اگر نیرویی از خارج بر سنگ معدن وارد نشود، فلز میل دارد که در سنگ بماند و حالت ترکیبی خود را حفظ نماید. وقتی سنگ معدن از معدن جدا می‌شود، طی

فرآیندهای خاصی ، فلز از سنگ استخراج می‌شود و به حالت فلز خالص در می آید.
عمل استخراج فلز ، از نظر شیمیایی یک فرآیند الکترون گیری یا احیا به حساب می‌آید. به این ترتیب فلز موجود در سنگ معدن ، الکترون می‌گیرد و به حالت فلز خالص در می‌آید. اما در اینجا وضعیتی ناگوار وجود دارد: الکترونهایی که طی فرآین

د استخراج گرفته شده‌اند، برای فلز به شکل مهمان ناخوانده در می‌آیند. فلز علاوه بر الکترونهایی که خود دارد، الکترونهای زیادتری را نیز طی استخراج به سوی خود فرا خوانده ، با مهمان کردن الکترونهای اضافی از چنگ سنگ گریخته است. اما این مهمانان تبدیل به ناخواستگانی شده‌اند که فلز دائما در جستجوی راهی برای بیرون راندن آنهاست. به زبان ترمودینامیکی ، بی‌قراری فلز را ناپایداری ترمودینامیکی می‌نامند.
هنگامی که فلز موفق به از دست دادن الکترون می‌شود، واکنش اکسیداسیون رخ می‌دهد و می‌گویند خوردگی اتفاق افتاده است. وقتی فلز خورده شد، آن چه از واکنش باقی می‌ماند (اصطلاحا محصولات خوردگی) به لحاظ ترمودینامیکی پایدار خواهد بود و از این نظر مانند فلز در حالت معدنی (در حالتی که به شکل ترکیب در سنگ معدن وجود داشت) رفتار می‌کند.
جالب آن که از نظر شیمیایی نیز محصولات خوردگی مثل سولفات آهن ، اکسید روی و غیره ، همان ترکیباتی هستند که در سنگ معدن فلز یافت می‌شود.
خوردگی ، یک واکنش طبیعی

از آنچه گفته شد، می‌توان نتیجه گرفت که خوردگی یک واکنش طبیعی است و انجام می‌شود. اما چنان که خواهیم دید، خوردگی دارای زیانهای بسیاری است که ما را وادار می‌کند تا ترجیح دهیم این واکنش انجام نشود. انجام نشدن خوردگی م

ثل آن است که بخواهیم آبشاری به جای آن که از بالای صخره به پایین بریزد، از پایین به بالا بریزد. اگر چه امکان ندارد که ریزش آبشار را وارونه کنیم، اما خواهیم دید که روشهایی وجود دارند که با استفاده از آنها می‌توان نه تنها خوردگی را مهار کرد، بلکه آن را برعکس نمود!

منبع:
www.castingboys.blogfa.com

 

کلمات کلیدی :

مقاله تنفس مصنوعی و شیوه های مختلف آن تحت فایل ورد (word)

 

  مقاله تنفس مصنوعی و شیوه های مختلف آن تحت فایل ورد (word) دارای 9 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله تنفس مصنوعی و شیوه های مختلف آن تحت فایل ورد (word)   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله تنفس مصنوعی و شیوه های مختلف آن تحت فایل ورد (word) ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن مقاله تنفس مصنوعی و شیوه های مختلف آن تحت فایل ورد (word) :

تنفس مصنوعی و شیوه های مختلف آن

منظور از تنفس مصنوعی آنست که شخص را با وسایل و ابزاری غیر از آنچه طبیعت در اختیار او قرار داده است به تنفس واداریم. این عمل را به روشهای مختلفی چون تنفس مصنوعی دهان به دهان، دهان به بینی، با استفاده از کیسه تنفس، بطریقه فشار بر سینه و کشیدن بازو (روش سیلوستر) Silvester، بطریقه فشار بر پشت و کشیدن بازو روش هولگر نیلسن (Holger Nielsen )و غیره می

توان انجام داد. از میان روشهای فوق، دو روش دهان به دهان و دهان به بینی دارای اهمیت بیشتری است. رحجان این دو روش بر روشهای دیگر بقدری است که عملاً‌ نیاز به استفاده از روشهای دیگر، جز در موارد استثنایی را منتفی می کند.

‹‹ تنفس مصنوعی ( برای بزرگسالان)››
‹ هنگامی که شخص تنفس نمی کند:›

– بیمار را به پشت بخوابانید و داخل دهان او را نگاه کنید اگر چیزی داخل دهان بیمار باشد ، باید سرش را به پهلو برگردانیده ، شئی را با انگشت خود که با دستمالی تمیز و یا گاز استریل پوشانیده اید خارج سازید . پیشانی بیمار را با یک دست نگهداشته و چانه بیمار را به کمک انگشت وسط و سبابه دست دیگر به طرف بالا بیاورید .
– بینی فرد مصدوم را با انگشت شست و سبابه دستی که بر روی پیشانی او قرار داده اید بسته نگهدارید . دهان او را کاملاً بازکنید ، یک بار به آرامی داخل دهان او تنفس کنید ( تاحدی که سینه فرد اندکی به طرف بالا حرکت کند ) حرکت قفسه سینه و تنفس بیمار را بررسی کنید و بار دیگر داخل دهان او نفس بکشید .
– این عمل را هر 5 ثانیه یک بار تکرار کنید تا وقتی که بیمار به تنهایی قادر به نفس کشیدن باشد

تاریخچه ی احیای تنفسی
در زمانهای گذشته در بین مردم جهان جهت برقراری مجدد تنفس در مصدومین و بخصوص غرق شدگان داخل آب ، روشهایی متداول بوده که تاحدودی جان افراد را از خطر مرگ

حتمی نجات میداده ، ودر زمان خودنیز بهترین روش بوده . باگذشت زمان وبالارفتن تجربه ی افراد وپیشرفت علم و مددگرفتن از ابزار آلات ، بشر توانسته تعداد زیادی از افراد دچار ایست تنفی شده را احیا کند ، که این روشها به اختصار بیان میشود .
این تحقیق از منابع مختلفی ازجمله کتاب تنفس مصنوعی ونجات غریق به قلم استاد ارجمند جناب آقای ابراهیم نعمتی گرفته شده است.

روش شلاق زدن

در این روش ، فرد را به فلک بسته و شلاق میزدند، گاهی این روش را با استفاده از چوب یا برگهای گزنه که دارای تیغ های ریز است استفاده می نمودند ویا با پارچه ای مرطوب اورامیزدند تا بیمار بحالت اولیه باز گردد .
روش داغ کردن

گاهی با ریختن مقداری خاکستر داغ وآتش ، یا ریختن آب جوش و یا سوزاندن فضولات خشک حیوانات بر روی شکم افراد ، برای نجات او اقدام میکردند .
روش دمیدن (1530 میلادی)

« پاراسلوس» اولین کسی بود که با وسیله مخصوصی که شبیه دَمٍ آهنگری بود هوارا به داخل ریه ی شخص می دمید . این روش حدود سیصد سال در سراسر اروپا مورد استفاده قرار گرفت.
روش ضدعفونی کردن با دود (1711م)

هندیهای ساکن آمریکای شمالی برای احیا وبه هوش آوردن افرادی که به ظاهر مرده اند مبادرت به دمیدن دود به داخل مثانه حیوانات میکردند وپس از پر شدن مثانه از دود آنرا به مقعد بیمار ویا غریق می دمیدند . این روش تاسال 1767 در انگلستان شناخته شده و بطور مو

قت در مستعمرات آمریکا بکار گرفته می شد .

به حالت ماً کوس قرار دادن ( سال 1770م)

در این روش به مچ پای فرد مصدوم طنابی بسته وبا استفاده از شاخ

ه ی درخت ویا هر وسیله دیگر فرد را به حالت ماً کوس قرار میدادند ودر نتیجه ی فشار زیادی که به سینه ی او وارد میشد ، هوا از ریه ها خارج میگردید ، پس از آن طناب را آزادکرده واو را روی زمین قرار میدادند تا فشار روی سینه قطع شده و هوا داخل ریه ها شود ، این کار را به دفعات تکرار کرده تا فرد تنفس طبیعی خودرا شروع نماید .

بکار بردن بشکه (سال 1773 .م)

در این روش فرد را بصورت دَمَر (روی شکم) روی بشکه ی چوبی قرار داده و نجات دهنده با دست پاهای فرد راگرفته وسپس بشکه را بطرف جلو وعقب میغلطاندند ، حرکت و غلطاندن بشکه ی چوبی بجلو سبب میشد که از فشار بروی سینه کاسته شده ودر نتیجه هوا وارد ریه ها شود (عمل دم انجام گیرد) حرکت وغلطاندن بشکه بطرف عقب موجب برخورد سینه با بشکه و درنتیجه فشار به سینه شده وبازدم انجام گرفته وهوا از ریه ها خارج میشود .
روش روسی (سال1803م )

در این روش فرد را بطور افقی وصاف در زیر خاک دفن نموده ، سر وقسمتی از سینه ویرا خارج از خاک قرار میدادند و بشدت بصورت او آب می -پاشیدند .
روش اسبی (سال 1812م)

در این روش فرد را به روی شکم روی اسب گذاشته وسپس اسب را یورتمه میبردند . چون در این حالت اسب ومصدوم بالا وپائین میرفتند در نتیجه ریه ها باز وبسته می شدند .

روش دال ریمپل(سال1831م)

دراین روش یک تکه پارچه بلند به دور سینه ی مصدوم می بستند و دو نفرِ کمک کننده آن را از دو طرف می کشیدند و سپس آنرا رها می کردند : کشیدن پارچه ها سبب فشار به سینه وخروج هوااز ریه ها شده وبا آزاد نمودن پارچه ها ، سینه فرد منبسط گشته وعمل دَم انجام میگرفت .

روش مارشال (1856م)

در این روش که دکتر« مارشال هال» آنرا ابداع کرده بود ، مصدوم را از وضعیت روی شکم (دمر) ، بطرف پهلو غلطانده وپس ازلحضه ای توقف ، مجدداً وی را به حالت اولی

ه و بروی شکم بازگشت میدادند و سپس با دستها به پشت او فشار وارد می نمودند .

روش سیلوستر ( سال 1857م)

در این روش مصدوم را به پشت خوابانده وزیر شانه های او یک پتو یا بالش قرار داده ، کمک دهنده بالای سر مصدوم نشسته ودودست وی را گرفته ومانند صلیب باز کرده تا ریه ها بازشوند ، سپس دو دست را روی سینه ی مصدوم می گذاشتند تا هوا خارج شود .
روش فرانسیس (سال1886م)

در این روش فرد مصدوم رابه پشت روی تکه ای چوب یا الوار خوابانده بطوریکه پائین کمر وی روی الوار قرار گیرد وسر اورا دوکمک دهنده گرفته و باهم تکان می دادند .
روش پروچاونیک (سال1894م)

در این روش بایک دست دوپای نوزاد را گرفته واو را وارونه کرده وبا دست دیگر به سینه های نوزاد فشار می آوردند .
روش شیفر( سال1903 .م)

در این روش که یک فیزیو تراپیست انگلیسی به نام دکتر« شارپکس شیفر» آن را ابداع کرده بود ، مصدوم را به روی شکم خوابانیده وپشت دستهای او را زیر صورت او قرار داده و کمک دهنده پشت سر او زانو می زده وبا دستهای کاملاً صاف خود ، ازپشت
قفسه ی مصدوم را فشار داده تا هوای آن خارج شود و زمانی که دستهای خود را برمیداشته هوا وارد ریه ها می شد ه.
روش آکلن (سال1916م)

دراین روش با استفاده از دستگاه مخصوصی که روی سینه فرد مصدوم بسته می شد وبا کمک دسته ی بالایی آن به شکل یک آکاردئون بالاو پائین میبردند تا موجب باز وبسته شدن ریه ها شود.
روش ایسمنگر (سال1926م)

در این روش یک پمپ الکتریکی به کیسه های لاستیکی وصل کرده واین کیسه را روی سینه فرد مصدوم می بستند این پمپ به دفعات پر وخالی شده وریه ها را باز و

بسته می کرده .
روش نیلسن(سال1935م)

در این روش که «کلنل هولگر نیلسن » دانمارکی آن راابداع کرد ، مصدوم را به روی شکم خوابانیده وصورت اورا روی دستهایش قرار میدهند ، کمک کننده بالای سر مصدوم زانو زده وآرنجهای اورا گرفته وبه عقب می کشد ، در این حالت ریه ها باز شده وهوا وارد آنها می

شود ، بعد آرنجهای وی را رها کرده وبرای خروج هوا بر روی شانه ها وپشت قفسه ی سینه فشار می آورند .
روش الاکلنگی

این روش را دکتر « او» ابداع کرد ، بدین صورت است که مصدوم را به روی شکم وبر روی یک صفحه ی پایه داری شبیه الاکلنگ خوابانید

ه ، دستها ، کمر وپاهای وی را می بستند ؛ کمک کننده پائین پای مصدوم می ایستاده وصفحه را تا نزدیک کمر خود بالا آورده وپس از چند ثانیه مکث مجدداً تابالای سر خود بالابرده وچند ثانیه ی دیگر مکث میکند ، دوباره آن را تاکمر پائین آورده وبعداز یک مکث چند ثانیه ای آن را روی زمین میگذارند .

 

کلمات کلیدی :

مقاله راهکارهای ارتقا بهداشت در مدارس تحت فایل ورد (word)

 

  مقاله راهکارهای ارتقا بهداشت در مدارس تحت فایل ورد (word) دارای 5700 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله راهکارهای ارتقا بهداشت در مدارس تحت فایل ورد (word)   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله راهکارهای ارتقا بهداشت در مدارس تحت فایل ورد (word) ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن مقاله راهکارهای ارتقا بهداشت در مدارس تحت فایل ورد (word) :

راهکارهای ارتقا بهداشت در مدارس

تعریف بهداشت
دانش بهداشت ,راههای ایجاد ,حفظ,ارتقا و گسترش سلامت جسمی –روانی و اجتماعی را به انسان نشان می دهد و کم کیف زندگی را برایش بیشتر و بهتر مهیا می کند .ومی توان گفت که بهداشت , نه چیزی است که بتوان به مردم تحمیل نمود و نه به آنها هدیه داد یا برای آنها تهیه کرد . بلکه بهداشت را تنها از طریق فعالیت موثر مردم آگاه و به حرکت در آمده می توان به دس

ت آورد . لذا بدون داشتن بینش و باوربهداشتی , بدون دسترسی آسان به اطلاعات مفید و درست , در زمینه ی مشکلات شایع بهداشتی و روشهای پیشگیری بدون آنکه مردم نیازهای بهداشتی خود را بشناسند , طلب کنند و بیابند . عرضه ی خدمات بهداشتی فقط از

بالا به پایین توس

ط کارکنان بهداشتی , دردی را دوا نخواهد کرد .پس برنامه ریزی ها باید چنان باشد که کودکان شهری و روستایی , بخصوص دانش آموزان , به طور فعال , خود در مسایل بهداشتی شرکت کنند و با ارائه ی برنامه های مفید آموزش بهداشت و با توجه به شرایط محل

زندگی و خانواده ی خویش ,نیازهای واقعی بهداشت خودشان را درک کنند . چون روش زندگی در همان مراحل اولیه حیات شکل می گیرد .

تاریخچه بهداشت مدارس و تحولات سازمانی آن در ایران
در سال 1293 شمسی هیاتی از پزشکان ایرانی و اروپایی مقیم ایران تشکیلاتی به نام مجلس حفظ الصحه برای مراقبت از بهداشت عمومی بوجود آموردند .در اواخر همین سال دکتر علی اکبر خان ( اعتمادالسلطنه ) به سمت مفتش صحی مدارس منصوب شد . در سال 1304شمسی صحیه مدارس به عنوان یک واحد مشخص به وزارت معارف معرفی و به آن وابسته گردید . این واحد دارای قسمتهای کحالی معاینات بهداشتی دانش آموزان و آموزش بهداشت بود .
در سال1315 صحیه مدارس به نام بهداری آموزشگاهها تغییر اسم یافت و در

سال 1318 بهداری آموزشگاهها ضمیمه اداره ی کل دانشکده پزشکی و بیمارستانها شد .در سال 1320 دوباره به عنوان دفتر کل بهداری آموزشگاهها تغییر نام داد.اما این دگرگونیها ی اسمی چیزی را بر محتوای خدماتی اش نیفزود و بویژه در جهت مسایل بهداشتی و مراقبتی دانش آموزان همچنان ضعیف ماند , چون از نیروی انسانی میان رده ای که بتواند پاسخگوی نیازهای بهداشتی دانش آموزان باشد تهی بود. از این رو در سال 1350 برای پر کردن این خلا

ء و نیروی اجرایی , مدارس عالی بهداشت تاسیس شد این مدارس در تهران و چهار استان خراسان , اصفهان, آذربایجان شرقی و فارس ابتدا بصورت داوطلب و سپس از طریق کنکورعمومی با مقطع تحصیلی فوق دیپلم دانشجو می پذیرفت و آموزش یافتگان خود را که غالبا” دختر بودند , به عنوان مربی بهداشت پذیرفت . طی تغییر نامهای مختلف در سال 1363 دوباره نوای تازهای بر دگرگون کردن این نظم نوپاآغاز شد بر این آهنگ که می گفتند

گسترش واخوردار است .در این راستا از مراقبین بهداشت مدارس استفاده شد.ولی این طرح نسنجیده در جریان اجرا به دلایل مختلف دچار مشکل شد .و عوارض دلسرد کننده و زیانبارش برای عاملان اجرا بیشتر از نتایج مفید آن برای برخورداران از خدمات بهداشتی بود .بلاخره آنچه در مدت 6-5 سال بافته شد دوباره به حال اول بازگشت و در پایان س

ال 1369 اکثریت مراقبین بهداشت از مراکز بهداشتی به وزارت آموزش و پرورش مراجعت نمودند و از زنجیره ی سازمان یافته و مربوط بهداشتی – درمانی که تقریبا” با دیگر حلقه هایش هماهنگ شده بود,خارج گشتند.اکنون باید دید که از این تغییر تازه چه حاصل خواهد شد .

ضرورت بهداشت مدارس

با توجه به مبانی کلی بهداشت که عبارت از اجرای مسایلی غیر درمانی تکیه بر عامل رفتارپذیری انسان در جهت ایجاد عادات مطلوب و فراهم کردن شرایط مناسب محیط حیاتی است , ضرورت شناخت و بکار گیری بهداشت مدارس به عنوان یک حلقه ی اساسی در زنجیره ی حرکت بهداشت و پیوسته به حلقه ی بنیادی و مقدم آن , یعنی بهداشت زیر پنج سال و با اجرای یک سلسله خدماتی که نیازهای مهم بیولوژیکی و روانی دانش آموزان

را در بر دارد , می تواند ادامه ی حیات موثر و پیشرفت سالم کودک را تا سن بلوغ تامین کند .از این جهت می بینیم که دریکی ازکمیته های یونسکو این نکته یادآوری شده است که:اولین هدف از آموش ابتدایی , بهبود رشد کودک , شکوفا نمودن استعدادهای وی و برقراری عادات بهداشتی مناسب و درست برای او می باشد که به منظور وصول به هدفهای فوق ,اصول زیر باید راهنما گردد :
1- تندرستی نه تنها حق مردم است و دولت باید زمینه های ایجاد آن را فراهم کند , بلکه از پایه های مسلم رشد اقتصادی اجتماعی جامعه به

شمار می آید .
2- توجه به مسایل تندرستی باید توجهی همه جانبه باشد و بسیاری از فعالیتهای غیر پزشکی مثل تغذیه , محیط زیست , مسکن , پوشاک و رفاه اقتصادی , اجتماعی , فرهنگی را نیز در بر گیرد .

3- این نکته را باید پذیرفت که آموزش و تندرستی از هم جدایی ناپذیر بوده و برنامه های آموزشی وتربیتی هر چه خوب و پربارتر باشد در محیطی نا سالم و درد آلود ثمری نخواهد داشت .
ازآنجا که در حدود 3/1 جمعیت کشور را دانش آموزان تشکیل می دهند این رقم خود به روشنی بیانگر اهمیت موضوع می باشد.

در جهت آسیب پذیری افراد تحت پوشش خدمات بهداشت مدارس نیز می دانیم که مدرسه , سیستمی پیچیده و گاه اضطراب آور است که کودک را در جهت مختلف مسایل خود درگیر می کند . این مسایل عبارتند از :
1- خارج شدن کودک از حالت وابستگی کامل به والدین .
2- هماهنگ شدن کودک با محیط تازه ی اجتماعی و سطوح و سنین مختلف .
3- پرداختن کودک به وظایف یادگیری که برای وی نوعی مبارزه ی ذهنی و هوشی است .
به این ترتیب مراقبت از کودک ازجهات مختلف بهداشتی می تواند ازعوارض اجتماعی ناشی از مسایل درهم وآسیب رساننده ی وی پیشگیری کرده , برآیند استعد

ادهای بالقوه ی وی را به کمال نزدیک کند .
آموزش بهداشت
آموزش بهداشت در مفهوم و معنای کلی خود ,روش تعلیمی است که از طریق آن می توان در ایجاد و بهبود عادات و رفتارمطلوب , دگرگونی یا سلب موهومات

و خرافات ذهنی , تغییر سنتهای نامعقول و بی منطق مسایل بهداشتی فرد , مفید و فزاینده ای داشت .
هدف از اجرای این برنامه آنستکه با تکیه بر دانش و ایجاد آگاهی و تاکید بر دلیل خواهی و شناخت نظام علت و معلولی جهان ذهن انسان را از آغاز نسبت به مسایل مرتبط به تامین به حفظ سلامتی و درک مشکلات خود از طریق استدلال علمی هر چه بیشتر آشنا و آشناتر نمود . در این حرکت غالب دانشمندان معتقدند که از نقطه نظر های مختلف سن دانش آموز , موقع ومحل مدرسه پذیراترین زمان و مناسب ترین مکن برای نیل به مقصود است و دلایل زیر گواه بر ادعای خود می دانند :
1- توجه به نقش ضمیر و ذهن مستعد کودک که آمادگی بیشتری برای آموختن , پذیرفتن و حفظ کردن دارد .
2- آموزشی به حد کافی در دسترس است.
3- حضور موظف دانش آموز , ابعاد آموزش را وسیعتر م

ی کند .
4- کثرت دانش آموز , ابعاد آموزش را وسیع تر می سازد .
5- ارتباط دانش آموز با اعضای خانواده , دبستان , بسط وتعمیم مسایل آموزشی را موجب می شود .
6- برخورداری دانش آموز از راهنماییهای بهداشتی به تامین سلامت وی و شکوفایی استعدادهایش در زمینه های جسمی –روانی و هوشی کمک کرده , امکان یادگیری را بیشتر و وصول به هدف را برایش بهتر و راحتر می کند .

7- جریان حرکت جامعه ی آینده را با آگاهی و تقویت باورهای افرادی که همین کودکان آموزش دیده اند, سرعت می بخشد .
از این جهت همه ی کارشناسان بهداشتی , اهمیت آموزش بهداشت را در مدارس , یکی از ارکان مهم فعالیت سازماندار بهداشت مدارس می دانند .

برنامه ریزی آموزش بهداشت
آموزش بهداشت در مدارس احتیاج به برنامه ریزی دارد و برای این کار وجود کمیته های برنامه ریزی لازم است .
وظایف این کمیته ها عبارتند از :
1- تهیه طرح کلی آموزش بهداشت و تدوین برنامه هایی متناسب با :
آموزش بهداشت در دوره ی ابتدایی
آموزش بهداشت در دوره ی راهنمایی
آموزش بهداشت در دوره ی متوسطه
آموزش بهداشت در مدارس شهری و روستایی
2- بررسی سطح آموزش , ایجاد هماهنگی , تهیه مطالب آموزشی مناسب با نیازهای جسمی – روانی و اجتماعی عاطفی کودک .
3- بررسی امکان بهره گیری از همکاری معلمین در امر آموزش بهداشت .
4- تهیه کتابهای جدید آموزش بهداشت .

اعضای این کمیته ها بهتر است در صورت امکان از افراد زیر انتخاب و ترکیب شوند :
کارشناس آموزش بهداشت
پزشک که پزشک مدرسه در اولویت خواهد بود .
مراقب بهداشت
نماینده ی تربیت بدنی
معلم زیست شناسی
کارشناس تغذیه
کارشناس بهداشت روانی
کارشناس بهداشت محیط
کسب موفقیت در اجرای برنامه ی آموزش بهداشت مدارس , عموما” وقتی صورت می پذیرد که قسمتهای مختلف زیر در شکل دادن به آن مورد توجه قرار گیرد .
این قسمتها باید شامل بخشهای زیر باشد :

1- بخش بررسی در محتوای برنامه و ارزشیابی و نحوه ی اجرای آن .
2- بخش ترجمه و تالیف و پر بار کردن هر چه بیشتر برنامه ها و هماهنگ کردن آن با یافته ها و نیازهای جدید علمی و اجتماعی
3- بخش تدارکات اجرایی .
4- بخش استفاده از وسایل ارتباط جمعی مثل رادیو , تلویزیون , سینماو مطبوعات .
5- بخش هنری شامل استودیوی عکاسی و استودیوی نقاشی .

روشهای آموزش بهداشت
برنامه ی آموزش بهداشت مدارس را به صور مختلف می توان اجرا کرد . متداولترین آنها عبارتند از :
1- آموزش بهداشت با استفاده از فرصتهای مناسب ارزش این روش آموزشی به خاطر آنستکه در جریان فرصتهای خاص , دانش آموز یا شخص مورد آموزش , خود شاهد عینی بوده و از طریق بیولوژیکی و تحریک راههای مختلف حسی با موضوع ارتباط پیدا می کند .و سپس این تغییرات در بدن کودک موجب ترشح هورمونها شده , سیستم عصب وی را تحریک یا تحریک پذیر تر کرده و مستعد فراگیری بیشتری می نماید . همانگونه که یک دانش آموز یا دانشجو اگر در جلسه ی امتحان سوال امتحانیش را نداد و با کوششی که برای به خاطر آوردن آن می کند , نتیجه ای برای پاسخ پیدا نکند و پس از پایان جلسه جواب آن سوال را از دیگری جویا شده و یا در کتابی بیابد , به عنوان یک اطلاع دیر پا , در ذهنش می ماند , آموزشی که با بهره گیری از موقعیتهای خاص برای دانش آموز صورت گیرد نیزاثرش در ذهن وی ماندنی تر و استوارتر خواهد بود مثلا” دانش آموزی که خود شاهد عطسه , سرفه و آبریزش بینی یا به طور کلی بیماری

همکلاسیش می باشد, بهتر معنی بیماری واگیردار و اثرات سرایت آن را متوجه می شود و به ذهن می سپارد تا کودکی که به طور ذهنی از عوارض بیماری عفونی برایش صحبت می شود . لذا آموزش با استفاده از فرصتها را در مدرسه می توان نسبت به زمینه های مختلف , ظهور یک بیماری قابل سرایت ,رعایت نظافت شخصی , حفظ پاکیزگی کلاس , راهروها حیاط و قسمتهای مختلف مدرسه ضمن برخورد با نمونه های عینی آن مورد بحث قرار داده و به دیر پایی اثراتش در ذهن عینیت پذیر دانش آموز امید وار بود .
2- استفاده از کتاب راهنمای آموزش بهداشت .
3- آموزش از طریق برنامه های سازمان یافته مثل تعیین س

والات , تمرینات نقاشی ها , خلاصه نویسی ها در تشکیل جلسات تحلیلی .
4- بحث در کلاس و آموزش دسته جمعی .
5- تجربه ی مستقیم به بهره گیری از خود دانش آموزان مثل اجرا وتوضیح مسایلی در زمینه ی پیشگیری از حوادث , مقررات ایمنی ویا واکسینا سیون .
6- راهنمایی وآموزش فردی در جهت مسایلی که دانش آموز از مطرح شدن آن در جمع ناخشنود می شود .
7- گردش علمی که در آن مربیان و مراقبین بهداشت چند روزی به نحوه ی پیدا و پنهان زندگی دانش آموز وقوف یافته و درجریان آن قرار می گیرد و مشکلات بهداشتی وی را از طریق آموزش های استفاده “از فرصت” برایش بیان کند .
8- از راه نمایشنامه و بازی روی سن .
9- از طریق نمایش عملی کارها به وسیله آموزش دهنده , مثلا” چگونگی مسواک زدن دندانها .
10- تشکیل نمایشگاه هایی در زمینه های بهداشت دهان و دندان , کمک های اولیه و مقررات ایمنی .
11- استفاده از وسایل کمک آموزشی مثل تابلو , کارت , گرافیک , کتاب , عکس , فیلم , ضبط صوت و فلانل برد .
12- از طریق کنفرانس ها و بحث ها
درجه بندی آموزش بهداشت در سالها و مقاطع مختلف تحصیلی
در سالهای اول تا سوم دبستان هر نوع سوال و یا آموزش

ساده ای برای دانش آموز تازه و جالب است و مسایل مورد صحبت بیشتر می تواند در زمینه های زیر باشد که :
1- رشد منظم و یا مراقبت پیگیر از رشد مناسب , نشانه ای از سلامتی است .
2- ورزش و تمرینات بهداشتی مستقیما” روی سلامتی اثر مطلوب دارد .
3- بعضی گیاهان مضر و سمی هستند .
4- بعضی بیماریها واگیر هستند .

5- انرژی لازم برای اعمال حیاتی و رشد و تامین سلامت از غذاها و تغذیه ی مناسب گرفته می شود .
6- بعضی غذاها بیشتر برای سلامت و رشد بدن لازم است .
7- سردی هوا و عدم مراقبت می تواند موجب سرما خوردگی شود و از این جهات باید متناسب با شرایط محیط لباس پوشید. برای کلاسهای چهارم و پنجم مطالب زیر در برنامه های آموزشی بهداشت مفیدند :
1- اهمیت و ضرورت کوشش برای نظافت بدن , خانه , مدرسه , محله وشهر .
2- توجه به مسایل ایمنی برای پیشگیری از طریق سقوط , غرق شدگی , تصادفات عبور و مرور .
3- اهمیت استراحت و خواب در تشدید قوا و تامین سلامت .
4- اهمیت عادات خوب برای گوارش و راههای پیشگیری از یبوست .
5- اهمیت بهداشت دهان و دندان با تفصیل بیشتر و صحبت از دندانهای شیری و دائمی و آسیب پذیری مرحله ی دندانی 6 تا 12 سالگی و تاکید بر استفاده صحیح از مسواک .
6- اهمیت و نحوه ی مراقبت از سیستم عصبی و اعضای حواس مختلف به خصوص بینایی , شنوایی و بویایی .
7- اهمیت دستگاه تنفس و آموزش هنر تنفس صحیح .

راهکارها و پیشنهادات
1- تکرار و توضیح مطالب آموزشی به زبان ساده و در فرصتهای مناسب و مکرر .
2- بیان مطالب آموزشی از دیدگاه مثبت مسئله و نه بعد منفی آن .
3- آماده کردن زمینه های ذهنی کودک برای درک مطالب .
4- هماهنگی مسئله مورد بحث با سن , سطح و موقعیت مدرسه و در نظر گرفتن نیازهای دانش آموز در مراحل و مناطق مختلف.
5- ایجاد روابط عاطفی و صمیمانه با کودک برای تاثیر بیشتر آموزش در ذهن وی .
6- ایجاد تغییرات مطلوبی در تحریک فکر کودک به پویش و

فهم بیشتر , به درک حس مسئولیت در برابر خود و محیط زندگیش و به تشویق او در مشارکت فعالیتهای اجتماعی در حد سن و توانش برای حل مسایل بهداشتی .
7- ویژگیهای تهیه مطلب و بیان آن باید به نحوی باشد که بتواند به کودک یک ایده عملی و صحیح اطلاعاتی منطبق با واقعیت را عرضه کند . به یک طریق

گیرا و پذیرای ذهن کودک ارائه شود و به قدر کافی جزئیات راجع به جنبه های مختلف را شامل گردد .
8- آموزش با استفاده از فرصتها , بکارگیری وسایل آموزشی مثل فیلم , تلویزیون , وغیره , نمایش عملی کارها , عرضه مسایل بهداشتی به صورت فانتزی که برای ذهن کودک گیرایی بیشتر دارد .
9- استفاده از معیارهایی که بیشتر می تواند نیاز آموزشهای بهداشتی دانش آموزان رامشخص کند از جمله :
1- پرسش از دانش آموزان در زمینه ی نیازهای بهداشتی آنان
2- مصاحبه با دانش آموزان برای آگاه شدن از نقطه نظر ها و مشکلات بهداشتی آنان
3- اعترافات ضمنی دانش آموزان در زمینه ی بیان مشکلات زندگی و مسایل فردی خود .
4- بررسی و ارزیابی میزان سلامتی و یا نا سلامتی دو گروه دانش آموز آموزش بهداشت دیده و ندیده .
5 – تجزیه و تحلیل وضعیت بهداشتی کل جامعه .
6- مراجعه به منزل دانش آموز و شناخت مشکلات بهداشتی آنان در خانه .
بدیهی است برنامه آموزش بهداشت مدارس را نمی توان در چهارچوبی از مسایل شماره دار و مشخص محدود کرد , بلکه باید بیشتر به نیازهای دانش آموز و زمینه های اجتماعی –مذهبی –فرهنگی جامعه و آنچه که در , جلب رضایت منطقی وی رافراهم می کند , اندیشید و به خواستها و سوالات , حل مشکلات بهداشتی زندگی و محیط زیست و راهنمایی برای رفع کمبودهای بهداشتی او پاسخگو بود . از این رو بهتر آنست که قسمتی از برنامه ی آموزش بهداشت بخصوص مدارس راهنمایی و دبیرستان به صورت جلساتی از بحث و نظر خواهی برگزار شود تا توجه دانش آموز را به مسایل بهداشتی برانگیزاند و نیازهای فراموش شده لازم زندگی را برای برخورداری از یک حیات سالم و با نشاط بهداشتی , هر چه بیشتر در ذ

هن آنها نمود بخشد و اندیشه ی او را از تنگنای فقط بیمار نبودن یا به خود اندیشیدن خارج سازد و فکر آرمانی بهتر زندگی کردن رادر همه ابعاد و برای همه ی افراد جامعه در خاطرش متجلی کند .این نکته قابل ذکر است که تعلیم دستورات و مبا

حث بهداشتی نمی تواند به تنهایی و بدون برقراری سایر موازین بهداشتی مثمرثمر شود وبه نتیجه ی مطلوب انجامد .بلکه دولت نیز درارتباط با آن و فراهم کردن امکانات ,تامین و حفظ زمینه های بهداشتی, مردم را یاری داده و استمرار و استقرار برنامه ها را حمایت کند .
همچنین باید اضافه کرد که

مباحث بهداشتی و تعلیم دستورات آن و مباحث بهداشتی و تعلیم دستورات آن را نمی توان فقط دریک برنامه ی مدون و محدود خلاصه و قالب بندی کرد , بلکه می بایست رسانه های گروهی به طور پیگیر و پیوسته نکته ها و گوشه هایی از آن را در فرصتهای مناسب بازگو کنند تا یکی از شعارهای سازمان بهداشت جهانی یعنی ( بهداشت برای همه و همه برای بهداشت ) حداقل در آینده این کودکان تحقق پذیرد .

 

کلمات کلیدی :

مقاله چگونه کیفیت زندگیمان را بهبود بخشیم تحت فایل ورد (word)

 

  مقاله چگونه کیفیت زندگیمان را بهبود بخشیم تحت فایل ورد (word) دارای 12 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله چگونه کیفیت زندگیمان را بهبود بخشیم تحت فایل ورد (word)   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله چگونه کیفیت زندگیمان را بهبود بخشیم تحت فایل ورد (word) ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن مقاله چگونه کیفیت زندگیمان را بهبود بخشیم تحت فایل ورد (word) :

چگونه کیفیت زندگیمان را بهبود بخشیم

فهرست مطالب
مقدمه ;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;.. 3
10 راه ساده برای بهبود کیفیت زندگی ;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;.. 4
چگونه شاد زندگی کنیم ;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;; 6
نتیجه گیری ;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;. 8
تصاویری برای هفته سلامت ;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;; 10
منابع و مآخذ ;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;; 12

مقدمه
ارتباطات اجتماعی خود را بیشتر کنید؛ارتباطات اجتماعی در سلامت جسمانی و روانی تاثیر دارد. شما از طریق برقراری ارتباط با دیگران می توانید اطلاعات مفیدی درباره سلامت خود دریافت کنید. حمایت روانی دیگران را برای خود جلب کنید، از دیگران کمک بخواهید و به دیگران احساس تعلق خاطر و علاقه کنید، فعالیت های گروهی نیز ذهن شما را فعال نگه می دارد و سطح سروتونین را به میزان متناسبی حفظ می کند.
– ورزش کنید و تحرک داشته باشید؛این توصیه تکراری از این رو قابل اهمیت است که هر قدر هم بگوییم باز عده کمی به آن عمل می کنند! کوتاه و مختصر باید گفت که ورزش به حفظ سلامت عمومی بدن، تناسب اندام، وزن مناسب، کاهش بیماری های قلبی، حفظ استخوان ها و مفاصل، تقویت ماهیچه ها و کاهش ابتلا به دیابت ناشی از چاقی مفرط کمک می کند. نکته این جاست که بهانه هایی که برای ورزش نکردن می آوریم دقیقا همان دلایلی است که باید برای آن ها ورزش کنیم مثل خستگی مفرط و کسالت.
ضمانتی برای بهتر زیستن وجود ندارد مگر این که خودتان تصمیم بگیرید رضایتمندی و خشنودی از زندگی تان را بالا ببرید و نشاط بیشتری داشته باشید.در این مطلب به عادت های مفیدی برای بهبود کیفیت زندگی اشاره شده است که خواندن آن مفید است.

10 راه ساده برای بهبود کیفیت زندگی
همه می دانیم چیزهای کوچکی در زندگی هستند که همیشه بیشترین تاثیر را بر روی ما می گذارند. با این حال همیشه فراموش می کنیم این موارد کوچک را در زندگی خود به کار ببندیم. کافی است هر هفته یکی از این ده مورد را اجرا کنیم تا شاهد تغییر و بهبودی در زندگی خود باشیم.
به طبیعت پناه ببر
شاید خیلی به این موضوع اهمیت ندهید. ولی وقت صرف کردن در طبیعت باعث کاهش میزان استرس، افزایش خلاقیت، و بهبودی حافظه شما می شود.
ورزش
همه از اهمیت ورزش کردن با خبریم، ولی فقط تعداد کمی از ما به طور ممتد ورزش می کنیم. علاوه بر فواید بی شمار ورزش کردن برای سلامتی فیزیکی، خوابیدن شما راحت تر می شود و میزان شور جنسی تان افزایش پیدا می کند.
بودن در کنار خانواده و دوستان
این مورد یکی از مهم ترین نقش ها را در میزان خوشحالی شما دارد. اینگونه از روابط برای هر فرد از اهمیت بسیار بالایی برخوردارند. تنها بودن و بی بهرگی از روابط سالم اجتماعی روی سلامتی روح و جسم شما تاثیر منفی خواهند گذاشت.
شکرگزار دیگران باش
شکرگزاری از دیگران شما را خوشحال می کند، روابط تان را با دیگران بهتر می کند و از شما انسان بهتری خواهد ساخت. این کار می تواند زندگی را برای اطرافیان شما بهتر کند.
تمرین آرامش درونی (مدیتیشن)
تمرین آرامش از سویی باعث خوشحالی، افزایش معنا در زندگی و افزایش تمرکز ذهن می شود. از سوی دیگر خشم، اضطراب، افسردگی و خستگی را از بین می برد. در همین راستا، دعا کردن نیز باعث آرامش درونی می شود حتی اگر اعتقاد مذهبی وجود نداشته باشد.
به اندازه کافی بخواب
تاثیرات کم خوابی بر روی شما اجتناب ناپذیر هستند. خسته بودن از خوشحالی و شادابی جلوگیری می کند و شانس مریض شدن را بیشتر می کند. چرت زدن نیز باعث هوشیاری بیشتر، بهبود فرایند یادگیری، و افزایش انرژی مثبت می شود.
خود را به چالش بکش
یادگیری یک زبان جدید می تواند ذهن شما را تیزتر کند. درس های موسیقی هوش شما را افزایش می دهند. عدم یادگیری و بهره بری از فرصت ها از مواردی است که افراد همیشه حسرت آن را در زندگی می خورند.
بخند
افرادی که از شوخی و خنده برای کنار آمدن با استرس استفاده می کنند، سیستم دفاعی قوی تر دارند احتمال دچار شدن آنها به سکته قلبی و مغزی کمتر است. خنده مانند یک ویتامین روزانه است.
تماس بدنی
تماس بدنی باعث کاهش استرس، بغل کردن باعث خوشحالی، و سکس باعث عدم بروز حمله قلبی، سرطان و طولانی شدن عمر می شوند.
خوش بین باش
خوشبین بودن باعث شادابی، سلامتی، و افزایش طول عمر می شود. حتی در ارتش از خوشبین بودن برای افزایش قدرت روانی سربازان استفاده می شود.
چگونه شاد زندگی کنیم
هر گونه گرفتاری و مشکلات زندگی روزمره خود را فراموش کنید و به راه های زیادی که برای بهبود کیفیت زندگی، آسان کردن زندگی و افزایش سال های باقی مانده عمر وجود دارد، فکر کنید.برای 5 دقیقه هم که شده است، هر گونه گرفتاری و مشکلات زندگی روزمره خود را فراموش کنید و به راه های زیادی که برای بهبود کیفیت زندگی، آسان کردن زندگی و افزایش سال های باقی مانده عمر وجود دارد، فکر کنید. اگر چه فهرست ذیل که در سایت «Prevention» آمده است کامل نیست، اما نقطه آغازی است تا شما به سلامت خود بیشتر توجه کنید. پس سعی کنید چند مورد از این روش ها را به برنامه روزانه خود اضافه کنید.
فرد مورد علاقه خود (والدین، فرزندان) را در آغوش بگیرید تا هورمون هایی مانند اکسی توسین که مانع از افسردگی می شود، بیشتر ترشح شود.
حداقل 10 نعمتی را که برای آن سپاسگزار خداوند هستید، بنویسید. نتایج بررسی های متعدد نشان می دهد، سپاسگزاری باعث نشاط و سلامت بیشتر می شود.
در طبیعت گل ها را بو کنید تا آرامش و انرژی شما بیشتر شود. با بو کردن گل، مولکول های موجود در اسانس طبیعی آن ها وارد سیستم عصبی می شود و این امر باعث تعادل هورمونی می شود.
آب تازه صیفی جات را بخورید تا بدن انرژی لازم را کسب کند.

بین وعده های غذایی، تنقلات سالم مانند بادام، سبزیجات و نان های سبوس دار میل کنید تا نه تنها خلق و خوی شما بهتر شود بلکه به علت نظم پیدا کردن میزان قند، وزن بدن نیز تعادل پیدا کند.

هر چند ساعت به مدت 5 دقیقه نفس عمیق بکشید. تنفس عمیق با کاهش دادن هورمون های استرس باعث کاهش اضطراب می شود. این امر برای داشتن خواب بهتر و وزن مناسب نیز مفید است.

با چند ساعت مدیتیشن و دور بودن از فناوری های روز می توانید به احساس آرامش بیشتری دست یابید.
سالاد سبزیجات را که سرشار از ویتامین، مواد معدنی و کلروفیل است به برنامه غذایی خود اضافه کنید.
حداقل یک وسیله حاوی ماده شیمیایی سمی را از محیط زندگی خود حذف کنید. به عنوان مثال خوش بوکننده هوا.
یک کار خیر، هر چه که باشد، انجام دهید.

با استفاده از برس نرم از قسمت پایین پا به طرف قلب، بدن را ماساژ بدهید تا جریان خون بهبود یابد و جریان لنف عادی و تراکم سموم در بافت ها کمتر شود.

کمی سولفات منیزیم را به آب وان اضافه کنید. منیزیم موجود از طریق پوست جذب می شود و باعث شل شدن عضله، کاهش درد و حفظ سلامت قلب می شود.

90 درصد بدن انسان از آب تشکیل شده است. با خوردن آب کافی بسیاری از دردها مانند سردرد کاهش می یابد.
در طبیعت پیاده روی کنید. درختان و گیاهان به طور منظم دی اکسیدکربن را به اکسیژن غنی تبدیل می کند. هوای اکسیژن دار باکتری و ویروس را از بین می برد، تنفس را بهبود می دهد و مانع از بروز سرطان می شود.
روزی 2تا3 وعده میوه بخورید. میوه هایی با رنگ های شاد، سرشار از فیتونیوترینت است.فیتونیوترینت از بدن در برابر بیماری مغز محافظت می کند.

 

کلمات کلیدی :

مقاله تــــشـیّــع و تأثیر آن بر خانواده در ایران تحت فایل ورد (

 

  مقاله تــــشـیّــع و تأثیر آن بر خانواده در ایران تحت فایل ورد (word) دارای 18 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله تــــشـیّــع و تأثیر آن بر خانواده در ایران تحت فایل ورد (word)   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله تــــشـیّــع و تأثیر آن بر خانواده در ایران تحت فایل ورد (word) ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن مقاله تــــشـیّــع و تأثیر آن بر خانواده در ایران تحت فایل ورد (word) :

تــــشـیّــع و تأثیر آن بر خانواده در ایران
چکیده
تأثیر مذهب تشیّع و آموزه‏هاى آن بر الگوى خانواده در ایران معاصر، از چند جنبه قابل بررسى است. از مهم‏ترین این جنبه‏ها، مى‏توان به رواج الگوى خانواده «هسته‏اى» به موازات تثبیت نسبى جایگاه خویشاوندى، فراهم‏سازى بستر مناسب براى انطباق یافتن قانون کشور با تغییرات معطوف به افزایش اختیارات زنان و کاهش اقتدار مردان، پذیرش عمومى سیاست‏هاى کنترل موالید به استناد اصل فقهى «ضرورت»، پایین بودن میزان فرزندان نامشروع، رواج نسبى فرزندخواندگى بدون اِعمال آثار حقوقى آن و قبح عمومى «طلاق» اشاره کرد.

 

مقدّمه
نقش خطیر نهاد «خانواده» در پرورش انسان‏ها، آن را کانون توجه بیشتر مکاتب فکرى و فلسفى الهى و مادى گردانیده است. در این خصوص، دین اسلام و به طور خاص،

مذهب تشیّع با توجه به ارتباط تنگاتنگى که بین دنیا و آخرت قایل است و سعادت حقیقى انسان‏ها را عالى‏ترین هدف خود مى‏داند، دیدگاه‏ها و رهنمودهاى فراوانى در مورد خانواده ارائه داده است؛ چرا که اولیاى دین نسبت به نقش سرنوشت‏ساز خانواده در تأمین سعادت فرد و جامعه وقوف کامل داشته‏اند.
در این مقاله، به مباحثى همچون خانواده هسته‏اى / خانواده گسترده، پدرسالارى، تنظیم خانواده، مشروعیت فرزندان، فرزندخواندگى و طلاق پرداخته شده است.
1 خانواده هسته‏اى / خانواده گسترده
«خانواده هسته‏اى» در اصطلاح علوم اجتماعى، به خانواده‏هاى متشکّل از زن و شوهر و فرزندان آن‏ها اطلاق مى‏شود و مقصود از «خانواده گسترده» خانواده‏اى است که اعضاى آن بیش از دو نسل از افراد را در برمى‏گیرند. در جوامع سنّتى، که نمود بارز آن را مى‏تو

ان در جوامع کشاورزى و روستایى دید، خانواده گسترده ممکن است مجموعه گسترده‏اى از خانواده‏هاى زن و شوهرى و فرزندان آن‏ها، عموها، عمّه‏ها، دایى‏ها، خاله‏ها و پدربزرگ‏ها و مادربزرگ‏ها را دربرگیرد، اما در پایین‏ترین سطح، «خانواده گسترده» از پدر و مادر و فر

زندان آن‏ها و پدربزرگ و مادربزرگ تشکیل مى‏شود.
به دلیل آنکه خانواده هسته‏اى در شکل کنونى آن، که معمولاً در سکونت‏گاهى جدا و مستقل از سایر بستگان و خویشاوندان زندگى مى‏کند، از اقتضائات زندگى شهرى و صنعتى جدید است، رواج این الگو و افول نسبى الگوى خانواده گسترده در جوامع در حال توسعه، مانند ایران دور از انتظار نبوده است. بر حسب برخى تحقیقات در سال‏هاى اخیر، قریب 58 درصد مردم ایران سکونت مستقل و جداگانه زوج‏هاى جوان از پدر و مادرها را ترجیح مى‏دهند.(2) در عی

ن حال، تأثیرپذیرى از آموزه‏هاى دینى ویژگى خاصى به این الگو در جوامع اسلامى مى‏بخشد. تأکید فراوان اسلام بر حقوق والدین، به ویژه پدر و مادر سالمند، احتمال کناره گرفتن از آنان یا سپردن آن‏ها به خانه‏هاى سالمندان را کاهش مى‏دهد. این تحقیقات از آن حکایت دارند که تنها 2 درصد مردم به خانه‏هاى سالمندان مى‏اندیشند؛ قریب 23 درصد افراد زندگى پدر و ما

درها با فرزندان ازدواج کرده خود را شیوه مناسبى مى‏دانند و قریب 19 درصد، زندگى با این شیوه را منوط به سنجیدن شرایط مى‏کنند که این نسبت در بین نوجوانان 16ـ24 س

اله به قریب 22 درصد مى‏رسد.
بدین‏سان، زمینه فرهنگى گسترش خانواده گسترده در شکل حداقلى آن، که از پدر و مادر و فرزندان و پدربزرگ و مادربزرگ تشکیل مى‏شود، مهیّاست. بدون شک، ناسازگارى‏هایى بین اعضاى سالمند و اعضاى جوان‏تر در این خانواده‏ها کم و بیش رخ مى‏دهند و به طور خاص، در مواردى که پیوند عاطفى طرفین ضعیف‏تر باشد ـ مثل عروس و مادر شوهر ـ شدت ناسازگارى‏ه بیشتر است. با این‏همه، مى‏توان پیش‏بینى کرد که در درازمدت، شاهد کاهش تدریجى این‏گونه دشوارى‏ها باشیم؛ زیرا با توجه به آنکه زوج‏هاى جوان امروز اغلب با اندیشه‏ها و هنجاره

ایى جامعه‏پذیر مى‏شوند که بر احترام به شخصیت و آزادى عمل فرد تأکید دارند، به احتمال زیاد، این افراد در سنین سالمندى آمادگى آن را دارند که با فرزندانشان به شیوه‏هاى مسالمت‏آمیز و غیرمستبدّانه رفتار کنند.
شایان ذکر است که افول الگوى خانواده گسترده در ایران نباید با

سست شدن روابط خویشاوندى آن‏گونه که در جوامع غربى مى‏بینیم، یکسان انگاشته شود. تأکید اسلام بر ارزش‏هایى مانند «صله ارحام» موجب استحکام نسبى

پیوندهاى خویشاوندى گردیده است و گردهمایى‏هاى خویشاوندان در مناسبت‏هاى گوناگون شادى و سرور، همچون اعیاد مذهبى و ملّى، موالید معصومان علیهم‏السلام ، جشن‏هاى تولّد، ازدواج، بازگشت از سفرهاى زیارتى و در سال‏هاى اخیر، جشن تکلیف دختران و همچنین در مناسبت‏هاى سوگوارى مانند ایّام شهادت معصومان علیهم‏السلام و مراسم تشییع، تدفین و ترحیم اموات، جایگاه روابط خویشاوندى در ایران را تا حدى مشخص مى‏نماید. همچنین در زمانى که افراد به کمک‏هاى مالى یا غیرمالى نیازمند مى‏شوند، پیش از هر کس، به سوى خویشاوندان خود رو مى‏آورند و احتمال اینکه خویشاوندان به فرد نیازمند کمک کنند، بیش از سایران است.
2 پدرسالارى
جامعه‏شناسان و مردم‏شناسان الگوى غالب در روابط خانوادگى را الگوى «پدرسالارى» دانسته‏اند. مهم‏ترین شاخص‏هایى که براى این الگو ذکر مى‏شوند عبارتند از: ریاست پدر بر خانوا

ده، پدر نَسَبى (انتقال نسب از طریق پدر)، پدر مکانى (رفتن زن پس از ازدواج به خانه شوهر) و پدر نامى (انتقال نام خانوادگى از پدر به فرزندان).
در برابر این الگو، الگوى «مادرسالارى» قرار دارد که با شاخص‏هاى ریاست مادر، مادر نَسبى، مادر مکانى و مادر نامى تعریف مى‏شود. در فرهنگ معاصر غرب نیز الگوى «برابرى طلب یا دموکراتیک» ترویج و تشویق مى‏گردد که بر حسب آن، زن و شوهر از حق مساوى و قدرت تصمیم‏گیرى برابر در امور خانوادگى برخوردارند. روشن است که تعریف‏هاى یاد شده از ویژگى نوع ایده‏آل برخوردارند و از نظر عینى، نمى‏توان مرز قاطع و تعیین‏کننده‏اى بین این الگوها مشخص کرد.

در ایران و دیگر کشورهاى اسلامى، همانند سایر ملت‏هاى جهان، الگوى پدرسالارى یا شکل ضعیف‏تر آن، یعنى «پدرمحورى»، سابقه‏اى دیرینه دارد و برخى آموزه‏هاى اسلامى مانند قوّامیت مردان بر زنان و تفکیک نقش‏هاى اقتصادى زن و مرد، که در قرآن کریم بر آن تأکید شده، در تحکیم این الگو نقش مؤثرى داشته‏اند. گفتنى است تمایز نقش‏هاى جنسیتى در دیدگاه اسلام، بر خلاف بسیارى از فرهنگ‏هاى گذشته و حال، عارى از ارزش‏گذارى متفاوت براى نقش‏هاى گوناگون است و از نظر ارزشى، مى‏توان دیدگاهى را به اسلام اسناد داد که بر برابرى جنسى تأکید مى‏ورزد.
به هر تقدیر، قانون مدنى جمهورى اسلامى ایران، طبق ماده 1105 به پى‏روى از شرع اسلام، ریاست خانواده را از خصایص شوهر دانسته؛ همچنان‏که طبق ماده 1106 نفقه زن را در عقد دایم بر عهده شوهر قرار داده است. با این‏همه، بروز تحوّلاتى در الگوى خانواده پدرمحور در دهه‏هاى اخیر در ایران، قابل انکار نیست و رواج نومکانى (سکونت زن و شوهر پس از ازدواج در خانه‏اى جدا از خانه بستگان شوهر و خانه بستگان زن) و همچنین کاهش وابستگى اقتصادى زنان به شوهران در نتیجه افزایش میزان اشتغال زنان از شاخص‏هاى این سیر تحوّلى است.

آنچه در این بحث توجه ویژه‏اى مى‏طلبد، تبیین این تحوّلات است. در اینجا، این پرسش مطرح مى‏شود که آیا حرکت تدریجى در جهت به رسمیت شناختن جایگاه زنان در خانواده و افزایش برابرى زن و شوهر را باید در تقابل با آموزه‏هاى دینى ارزیابى کرد یا مى‏توان تحلیلت غیرپایبند به دین تمایز قایل شویم. در مورد گروه اخیر، ادعاى تقابل هنجارها و معیارهاى رفتارى با آموزه‏هاى دینى کاملاً موجّه و پذیرفتنى است، اما نسبت به اکثریت آحاد جامعه، نه تنها تقابلى به چشم نمى‏خورد، بلکه مى‏توان بسترسازى مناسب براى وقوع این تحوّلات را در خود آموزه‏هاى مذهبى شیعه به روشنى ملاحظه کرد. در این خصوص، یادآورى دو نکته حایز اهمیتند:
نکته نخست آنکه فقهاى شیعه عموما بر این مطلب تأکید دارند که وجوب شرعى اطاعت زن از شوهر به دو مسئله «تمکین جنسى» و «عدم خروج زن از منزل به غیر اذن شوهر» اختصاص دارد و در خارج از این محدوده، توصیه به اطاعت از شوهر جنبه اخلاقى داشته و آزادى و اختیار زن از نظر فقهى کاملاً پذیرفته شده است. این پشتوانه نظرى باعث مى‏شود زنان مسلمان تحصیل، اشتغال، مشارکت اجتماعى و مانند این امور را همچون حقوق مسلّم خود در نظر بگیرند و با جدیّت در این راه‏ها قدم بگذارند. واضح است که این امر نیز به نوبه خود، در ارتقاى جایگاه زنان در درون خانواده به دلیل افزایش استقلال اقتصادى آنان تأثیر مى‏گذارد.
دومین نکته به مسئله اشتراط در ضمن عقد مربوط مى‏شود. به تصریح فقهاى شیعه، زن مى‏تواند در ضمن عقد نکاح یا هر عقد لازم دیگرى، شروطى تعیین کند و شوهر را به پذیرش آن‏ها ملزم گرداند. عده‏اى از فقها حتى این اختیار را براى زن قایل شده‏اند که وکالت در طلاق را در ضمن عقد نکاح شرط کند. بر حسب همین مسئله، امروزه در قباله‏هاى رسمى ازدوا

ج، شروط متعددى درج کرده‏اند که بسیارى از اختیارات گذشته را از شوهر سلب مى‏کنند و این امر نیز مى‏تواند از شاخص‏هاى کم‏رنگ شدن نمودهاى پدرسالارى در خانواده‏هاى ایرانى به شمار آید.
شایان ذکر است که در خصوص روابط والدین با فرزندان نیز گرایش عمومى جامعه در سال‏هاى اخیر، در جهت افزایش آزادى و استقلال فرزندان بوده است که تعبیر «فرزندسالارى» در اصطلاح جامعه‏شناسان، به شکل افراطى آن اشاره دارد. با وجود این، به

سبب حضور و تأثیرگذارى ارزش‏هاى مذهبى، نقش والدین در زندگى فرزندان همچنان با اهمیت و برجسته است و این نقش در بسیارى از موارد، حتى پس از ازدواج فرزندان نیز هرچند با کاهشى در کمّ و کیف آن تداوم مى‏یابد. بر حسب برخى پژوهش‏ها، بیش از 90 درصد افراد در پاسخ به این سؤال که «آیا با اظهار نظر پدر و مادر در انتخاب دوست براى فرزند

ان (مجرّد) موافقید» نظر مثبت داده‏اند. همچنین نزدیک به 50 درصد افراد با اظهار نظر پدر و مادر در امور فرزندان، حتى پس از ازدواج نیز موافق بوده‏اند(4) که این آمارها از جایگاه نسبتا والاى پدر و مادر در زندگى ایرانیان حکایت دارند.
3 تنظیم خانواده
مسئله «کنترل موالید» در نوشته‏هاى فیلسوفان اجتماعى از دیرباز مورد توجه بوده است، اما به سبب تغییرات ناشى از انقلاب علمى و صنعتى در مغرب زمین و همزمان با رشد بى‏سابقه جمعیت در اثر کاهش مرگ و میر و نیز گسترش وسایل ضدباردارى، این موضوع وارد مرحله جدیدى شد و با طرح جدّى آن در قرن بیستم، کشورهاى گوناگون جهان به تدریج، سیاست‏هاى کنترل جمعیت، به ویژه سیاست تنظیم خانواده، را به اجرا درآوردند. این سیاست‏ها، که در حال حاضر علاوه بر کشورهاى پیشرفته، از سوى 85 درصد کشورهاى در حال توسعه نیز رسما پذیرفته شده یا مورد موافقت عملى قرار گرفته‏اند،(5) در جلوگیرى از رشد فزاینده جمعیت جهانى بسیار تأثیرگذار بوده‏اند.
اجراى سیاست‏هاى «تنظیم خانواده» در ایران، در دهه‏هاى اخیر باعث گردیده که میانگین فرزندان یک زن از 6 نفر در سال‏هاى دهه 1340 به 3 نفر در سال 1375 کاهش یابد.(6) در بعد ذهنى و ارزشى نیز تغییرات عمده‏اى در نگرش ایرانیان به این مسئله روى داده است که د

ر واقع، موفقیت سیاست‏هاى مزبور را باید مرهون این تغییرات بدانیم. برخى پژوهش‏هاى جدید نشان داده‏اند که امروزه تنها 9 درصد مردم ایران به داشتن بیش از چهار فرزند رأى موافق مى‏دهند؛ 5/67 درصد دو فرزندى و 14 درصد سه فرزندى را ترجیح مى‏دهند و 3 درصد نیز گرایش به بى‏فرزندى دارند.

در رابطه با تأثیر مذهب بر تنظیم خانواده، به نظر مى‏رسد دوگانگى بدوى آموزه‏هاى حدیثى و فقهى نسبت به موضوع یادشده، این قابلیت را به اندیشه مذهبى داده است که گاه در خدمت سیاست‏هاى افزایش جمعیت و گاه در خدمت سیاست‏هاى کاهش جمعیت به کار گرفته شود؛ از یک سو، احادیث فراوانى در تشویق ازدیاد نسل در متون دینى وارد شده‏اند که خط مشى‏هاى نیمه‏رسمى اواخر دهه 1350 و اوایل دهه 1360 در جهت تکثیر نسل، پشتوانه ارزشى خود را از این احادیث کسب کرده بودند. براى مثال، به حدیث معروفى استناد مى‏شد که طبق آن، پیامبر گرامى صلى‏الله‏علیه‏و‏آله فرمودند: «ازدواج کنید و نفوس را افزایش دهید؛ زیرا من در روز رستاخیر، در برابر دیگر امّت‏ها به عدد امّت خویش مباهات مى‏کنم.»(8) از سوى دیگر، اصل «ضرورت»، ک

ه از اصول مسلّم فقه پویاى شیعه است، توجیه شرعى لازم براى به کارگیرى روش‏هاى سالم و بى‏خطر کنترل موالید را فراهم مى‏کند که در دهه 1370 استناد به این اصل، در توجیه سیاست‏هاى تنظیم خانواده مشهود بود.
اما نکته‏اى که حایز اهمیت مى‏باشد این است که گاه در توجیه برنامه تنظیم خانواده و کنترل موالید، به جاى تأکید بر اصل «ضرورت»، بر ارزش‏هایى مانند آسایش و رفاه تکیه مى‏شود و جملاتى مانند «فرزند کمتر، آسایش بیشتر / زندگى بهتر» این جهت‏گیرى را منعکس مى‏نمایند. جالب توجه است که گاهى همین جهت‏گیرى با آموزه‏هاى دینى پیوند داده مى‏شوند و براى مثال،

به روایتى استناد مى‏گردد که بر حسب آن، کمى عائله (کوچک بودن حجم خانواده) یکى از دو گشایش به شمار آمده است. ولى باید توجه داشت که اولاً، این‏گونه تعابیر روایى دلالتى بر معناى مورد نظر ندارند و ثانیا، ترویج ارزش‏هاى آسایش‏طلبانه این خطر را در پى دارد که اگر به دلایل پیش‏بینى نشده، اوضاع و شرایط اجتماعى تغییر یابند و این تغییر، اتخاذ سیاست‏هایى را در جهت افزایش موالید اقتضا کند، مردمى که با ارزش‏هاى مزبور جامعه‏پذیر شده‏اند، به آسانى تن به سیاست‏هاى جدید ندهند که این امر مى‏تواند به مشکل سیر نزولى جمعیت و مشکلات ناشى از آن منجر گردد.
4 مشروعیت فرزندان
جامعه‏شناسان اصل «مشروعیت» را اصلى جهانى به شمار آورده‏اند. طبق این اصل، کودک زمانى از حقوق قانونى و مذهبى برخوردار مى‏گردد که پدرش شناخته شده باشد. در اسلام نیز این اصل

مورد قبول واقع شده و نسب فرزند از طریق پدر مشروع او به رسمیت شناخته مى‏شود. مفاد ماده 1167 قانون مدنى ایران نیز، که برگرفته از حکم شریعت است، این‏گونه مقرّر مى‏دارد که طفلى که از رابطه آزاد زن و مرد به وجود آمده است، منسوب به هیچ‏کدام نمى‏باشد، هرچند بعدا با هم ازدواج کنند و او را به فرزندى بپذیرند. آرى، تنها در صورتى که عامل «حسن نیّت» در کار باشد، چنین طفلى مشروع به حساب خواهد آمد و حسن نیّت نیز به موارد اعتقاد به «استحقاق نزدیک

ى»، «نداشتن قوّه تمیز حرام از حلال» و «نداشتن اختیار» تفسیر شده است.
با توجه به گسترش چشمگیر پدیده «عدم مشروعیت» در جوامع غربى در دهه‏هاى گذشته، به ویژه در بین برخى گروه‏ها و طبقات اجتماعى ـ مانند سیاهان آمریکا ـ به نظر مى‏رسد د

و عامل در کنترل این پدیده و کاهش آن در جامعه اسلامى ایران مؤثر بوده‏اند: نخست

فراگیر شدن استفاده از وسایل ضدّ باردارى که تا حد زیادى به تفکیک دو موضوع ارضاى جنسى و تولید مثل انجامیده است. دوم فراهم بودن زمینه مناسب دینى و فرهنگى براى سوق دادن بسیارى از روابط جنسى نامشروع به روابط مشروع براى ازدواج موقّت که در دیدگاه شیعى تجویز شده است. شکى نیست که هیچ‏یک از دو عامل یاد شده از نظر تحقق عینى به سطح نهایى خود نرسیده است. در عین حال، این مطلب قابل انکار نیست که میزان کودکان نامشروع در جامعه ایران در مقایسه با بسیارى از کشورهاى اروپایى و آمریکایى، در سطح بسیار پایین‏ترى قرار دارد.
5 فرزندخواندگى
«فرزندخواندگى» در قوانین کشورهاى غربى روشى است که به وسیله آن، پدر یا مادر ناتنى آشکارا نسبتِ فرزندى کودکى را اعلام مى‏کند و بدین‏سان، از حقوق و تعهدات قانونى نسبت به فرزندخوانده برخوردار مى‏شود.

به نظر مى‏رسد پدیده «فرزندخواندگى» تا حد زیادى در احساسات و عواطف انسان‏دوستانه و خیرخواهانه ریشه دارد؛ همان‏گونه که حسّ منفعت‏طلبى (مثلاً، با در نظر گرفتن امکان استفاده از ثروت کودک بى‏سرپرست یا استفاده از کار او در آینده) احیانا مى‏تواند در پذیرش یک کودک به فرزندى نقش داشته باشد. از این‏رو، پدیده مزبور منحصر به جوامع خاصى نیست و تقریبا در تمامى جوامع گذشته و حال رواج داشته است.

اسلام بین جنبه‏هاى اخلاقى و حقوقى فرزندخواندگى تفکیک نموده؛ یعنى ضمن تأکید بر جنبه‏هاى انسان‏دوستانه آن، از پذیرش آثار حقوقى آن یا دست کم برخى از این آثار حقوقى خوددارى کرده است. قرآن کریم به صراحت اعلام مى‏کند: «خداوند فرزندخوانده‏هاى شما را فرزندانتان قرار نداده است. قانونگذار ایرانى هم کوشیده است در جهت قانونمند کردن فرزندخواندگى، برخى از حقوق و تعهدات را در ضمن قوانین ذى‏ربط بگنجاند. ماده 11 قانون «حمایت از کودکان بى‏سرپرست» چنین مقرّر مى‏دارد: «وظایف و تکالیف سرپرست و طفل تحت سرپرستى او از لحاظ نگاه‏دارى و تربیت و نفقه و احترام، نظیر حقوق و تکالیف اولاد و پدر و مادر است.» با این‏همه، به پى‏روى از قانون شریعت، آثارى مانند وراثت بر فرزندخواندگى مترتّب نشده؛ همان‏گونه که قانون در مورد حرمت نکاح، سکوت اختیار کرده است.
6 طلاق

«طلاق» شیوه رسمى پایان دادن به زندگى خانوادگى است که قدمت تاریخى آن با قدمت ازدواج برابرى مى‏کند. طلاق با صرف‏نظر از مضمون مشترک آن، شرایط و مقرّرات متفاوتى در ادیان و فرهنگ‏هاى گوناگون داشته است. بر خلاف نظام‏هاى حقوقى گذشته، که معمولاً بر اراده شوهر در طلاق تأکید داشتند، نظام‏هاى حقوقى جدید به دلیل تأثیر اندیشه‏هاى مساوات‏جویانه، حرکتى به سمت پذیرش «طلاق توافقى» و دیگر الگوهاى مستلزم کاهش نقش شوهر را نشان مى‏دهند.
با ملاحظه چارچوب جامع طلاق در دیدگاه اسلام، مى‏توان به رویکرد معتدلانه و دور از اف

 

راط و تفریط این دیدگاه پى برد: اولاً، بر خلاف مسیحیت کاتولیک، که بجز در مورد ثبوت زناى زن اصولاً مشروعیتى براى طلاق قایل نیست، اسلام ضمن تقبیح طلاق، مشروعیت حقوقى آن را امضا کرده است. از این‏رو، زن و شوهرى که به هر دلیل دچار ناسازگارى‏هاى شدید زناشویى مى‏شوند، ناگزیر نخواهند بود به رابطه بیمارگونه خود ادامه دهند. همچنین در فرض نامشروع بودن طلاق، نگرانى از ناکامى و شکست در روابط زناشویى، بسیارى از افراد را از تشکیل خانواده بازمى‏دارد و این امر طبعا گسترش روابط جنسى نامشروع را در پى خواهد داشت. اما آن دسته از نظام‏هاى حقوقى، که همانند اسلام به طلاق جنبه شرعى و قانونى مى‏دهند، با این مشکل روبه‏رو نیستند. البته این هرگز به معناى کنار آمدن اسلام با طلاق نیست؛ چرا که بر حسب روایات دینى، طلاق مبغوض‏ترین عمل حلال به شمار آمده است.
ثانیا، در دیدگاه اسلام، حق شوهر در امر طلاق پذیرفته شده است. مجموعه‏اى از تفاوت‏هاى جنسى طبیعى بین زن و مرد و نیز تفاوت‏هاى جنسیتى در نقش‏هاى اجتماعى موجب گردیده‏اند اسلام حق طلاق را براى شوهر قایل شود. به نظر مى‏رسد بى‏توجهى به این تفاوت‏ها، آن‏گونه که در جوامع غربى مشاهده مى‏کنیم، تأثیر بسیارى بر افزایش طلاق دارد.
ثالثا، اسلام با برخى جرح و تعدیل‏ها در قاعده اولیه طلاق، کوشیده است از یک‏جانبه‏گرایى به نفع مردان، که در بسیارى از موارد منجر به تضییع حقوق زنان مى‏گردد، جلوگیرى کند؛ ثبوت حق طلاق براى زن در فرض ناتوانى یا خوددارى شوهر از پرداخت نفقه، اعتبار قاعده «عسر و حرج» در زندگى زناشویى و نیز قاعده «اشتراط در ضمن عقد» از مهم‏ترین این جرح و تعدیل‏ها هستند.
نکاتى که بیان شدند در قوانین مدنى ایران به طور کامل لحاظ گردیده‏اند. به موجب ماده 1133 قانون مدنى «مرد مى‏تواند هر وقت که بخواهد زن خود را طلاق دهد.» ماده 1129 هم مى‏گوید: «در صورت استنکاف شوهر از دادن نفقه و عدم امکان اجراى حکم محکمه و الزام او به دادن نفقه، زن مى‏تواند براى طلاق به حاکم رجوع کند و حاکم شوهر او را اجبار به طلاق مى‏نماید؛ همچنین است در صورت عجز شوهر از دادن نفقه.» بر حسب ماده 1130 قانون مدنى نیز در صورتى که براى محکمه ثابت شود دوام زوجیت موجب عسر و حرج است، زن مى‏تواند به حاکم شرع مراجعه و تقاضاى طلاق کند. قاعده «اشتراط وکالت زن در طلاق» نیز در ماده 4 قانون ازدواج مصوّب سال 1310 لحاظ گردیده است. بر حسب این قاعده، زن مى‏تواند در عقد نکاح یا عقد لازم دیگرى، وکالت خود را از طرف شوهر در اجراى صیغه طلاق شرط کند و این شرط مى‏تواند مطلق یا مقیّد به شرایطى خاص باشد؛ مثلاً، در صورتى که شوهر با او بدرفتارى و ناسازگارى کند.
متأسفانه به دلیل مشکلات گوناگون اقتصادى، اجتماعى و فرهنگى در ایران، شاهد افزایش قابل توجه میزان طلاق در دهه‏هاى گذشته، به ویژه در مناطق شهرى، بوده‏ایم. نسبت طلاق به ازدواج در سال‏هاى 1365، 1370، 1375 و سه ماهه اول 1382 به ترتیب، 10، 9، 8 و 14 درصد بوده است.(13) در عین حال، شروط متعددى که بر اساس قاعده «اشتراط ضمن عقد» به منظور حمایت از زنان در عقدنامه‏هاى ازدواج درج شده، با صرف نظر از برخى مناقشات فقهى در اعتبار آن‏ها،

در محدود ساختن شوهران، بى‏تأثیر نبوده‏اند. همچنین قبح فرهنگى طلاق، که از نگرش منفى مذهب متأثر است، تصمیم به طلاق را براى بیشتر زوج‏ها دشوار مى‏نماید. به نظر مى‏رسد بیشتر زوج‏هاى ایرانى، که در زندگى زناشویى خود دچار ناسازگارى مى‏شوند، تنها پس از آنکه تمامى درها را به روى خود بسته مى‏بینند، تصمیم به طلاق مى‏گیرند.
جمع‏بندى
به طور کلى، مى‏توان در کنار تأثیر ضرورت‏هاى اجتماعى بر ساختار خانواده ایرانى معاصر، حضور مؤثر آموزه‏هاى دینى و مذهبى را مشاهده کرد و از این‏رو، بدون در نظر گرفتن این آموزه‏ها نمى‏توان به درک صحیح نهاد خانواده در ایران نایل شد.

به طور خاص، آموزه‏هاى اسلامى و شیعى بر استمرار روابط خویشاوندى و تداوم الگوى خانواده گسترده، هرچند به شکلى محدودتر از گذشته، تداوم الگوى پدرمحورى با برخى تغییرات در جایگاه و اقتدار پدر در خانه، اجراى سیاست‏هاى تنظیم خانواده، کنترل نسبى تولّد فرزندان نامشروع، پذیرش عمومى جنبه‏هاى اخلاقى فرزندخواندگى همراه با عدم پذ

یرش جنبه‏هاى حقوقى آن و جلوگیرى از گسترش بى‏رویه طلاق تأثیر داشته‏اند.

 

کلمات کلیدی :