ارسال‌کننده : علی در : 95/3/1 2:49 صبح
مقاله زلزله ایران تحت فایل ورد (word) دارای 19 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد مقاله زلزله ایران تحت فایل ورد (word) کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله زلزله ایران تحت فایل ورد (word) ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
بخشی از متن مقاله زلزله ایران تحت فایل ورد (word) :
مـقـدمــه
زلزله از پدیدهای طبیعی است که درطول تاریخ حیات بشر بارها انسان را به وحشت انداخته و باعث تخریب شهرها وروستاهای زیاد همراه باتلفات انسانی شدید و داغ دار نمودن انسان بوده است . به گونه ای که انسان چون خود را در مقابل آن عاجز ودرمانده دیده ، آن را به پدیده های ماوراء طبیعت و خشم خدایان برانسان دانسته است .
دراین سال های اخیر شایعات زیادی مبنی براتفاق زلزله در برخی شهرها ازحمله درتهران ورد زبان هر کسی گشت ونگرانی های را ایجاد نمود. از طرف دیگر لرزش های گاه به گاه تهران این شایعات را تقویت می نمود .
در هر صورت این خطر، با توجه سابقه تاریخی زلزله تهران و مناطق اطراف و دوره بازگشت زلزله های بزرگ ، تهران را تهدید می کند .
هرکسی بنا به موقعیت خود موظف است تا بکوشد با این پدیده وراههای موثر در کاهش تلفات وخسارات ناشی از آن آشنا گردد وبه دیگران نیز آنهارا بیاموزد . لذا با توجه به این مطلب وشایعاتی که رواج یافت تلاش نمودم تا درحد توان آموخته ها واطلاعات خودرا به دانش آموزان خود بیاموزم که نتیجه ان تهیه این جزوه پیش رو شد .
در تهیه این نوشته از منابع وماخذ کتابخانه ای ومنابع اینترنتی و تجربیات آموزشی خود استفاده نموده ام که در پایان جهت آشنایی واستفاده این منابع ذکر شده است.
تعریف زلزله
برای شناخت هر پدیده ای درجهان واقع لازم است ابتداازآن تعریف مناسب ونسبتاً جامعی داشته باشیم ، چرا که بدون دانستن تعریفی مناسب ازآن نمی توان به کنه پدیده پی برد وآن رابه خوبی درک نمود.
مردم عامی درکلامی ساده زلزله راحرکت ناگهانی زمین ناشی ازخشم نیروهای ماوراء الطبیعه وخدایان می دانند که بر بندگان عاصی وعصیــــــانگر خودکه نافرمانی خداخود را نموده ومرتکب گناهان زیادی شده اند می داننــد .
اگر چه امروزه با گسترش دانش تجربی این تعریف در زمره اباطیل وخرافات قرارگرفته ،ولی هنوز در جوامع ومردم کم دانش وجاهل مورد قبول است.
درفرهنگ تک جلدی عمید زلزله را با فتح حروف « زَ» و « لَ » یعنی زَلزلَه برخلاف آنچه در زبان عامه مردم رایج است ، آورده ومی نویسید :
« زمین لرزه ، لرزش وجنبش شدید ویا خفیف قشر کره زمین که به نقصان درجه حرارت مواد مرکزی واحداث چین خوردگی وفشار یادر اثر انفجارهــای آتشفشانی بوقوع می رسد .»
در فرهنگ جغرافیا تالیف پریدخت فشارکی وهمچنین در فـــــرهــــنـگ جغرافیائی تالیف مهدی مومنی تعریفی مشابه هم به گونه زیر ارائه شده است:
«جنبش یا تکان پوسته زمین که به صورت طبیعی ناشی از زیر پوسته زمین است بعضی وقتها زلزله باعث تغییراتی در سطح زمین می شود ، اما اغلب زیان بوجود آمده ناشی ازتکان ها فقط محسوس است وممکن است زلزله بوسیلــــه یک انفجار آتشفشانی بوجود آید. زلزله در حقیقت در بیشتر نواحی آتشفشانی امری عادی است واغلب قبل ویا همزمان با انفجار اتفاق می افتد . اصل زلزلـــه تکتونیکی است واحتمالاً وجود یک شکست لازمه آن است . موجهای زلزلـــه دست کم در سه جهت اتفاق می افتد ودر یک مسافت قابل ملاحظه از مکــــان اصلی بطور جداگانه حس می شوند . وقتی امواج زلزله ازمکانی می گـــــــذرد زمین وساختمانها می لرزند وبه جلووعقب می روند .بالاترین زیان ناشی اززلزله همیشه در مرکز زلزله یعنی جائی که حرکت بالاوپائین است نیست امـــــــــا در مکانــــهائی که موجهای زلزله بصورت مایل به سطح می رسد ونزدیک مرکــز زلزلــــه باشند دارای بالاترین زیان می باشند .یک زلزله شدید معمولاً بوســـیله یکسری دیــــگر ازتکانها همراه می شود .زلزله ای که که در نزدیک یازیردریا اتفاق مـــــی افتد سبب حرکات شدیدآبها شده وبعضی وقتها امواج بــــــزرگی ازآن ناشی مـــی شود ودر مسافت زیاد این امواج ادامه پیــــدا می کنند وگاهگاهی باعث تلفات جــبران ناپذیر ومرگ ومیرمی شوند .طغیان نواحی ساحلی بیشتراز خود زلزلـــه بــــاعث خسارت می شوند ، در نواحی آتشفشانی زلزله عملاً هر روز اتفاق می افتـــد. به عنوان مثال در هاوائی هرساله صدهاتکانهای کوچک ثبت می شوند .»
درفرهنگ گیتا شناسی تالیف عباس جعفری آمده است:
«جنبش سریع ومحسوسی که درنتیجه جابجائی ویا جایگیری تخته سنگهای زیر پوسته زمین پدید می آید،در نتیجه این جنبش یـــــــک سری لرزش های موجی شکل پدید می آیدوگاه تغییرات ارتفاعی پوسته زمین راباعث می گرددواغلب ضایعات وزیان های جانی وفراوانی ازخود برجا میگذارد.زمین لرزه بیشتر مخصوص نواحی آتشفشانی بوده وگاه باخروش وفوران کوههای آتشفشانی همراه می گرددودرحالات شدیدشکستهاوبریدگیهای مهم ومشخص درروی پوسته زمین از خــودبجای میگذارد.غالب زمین لرزه ها حداقل با سه نوع موج لرزاننده همراه است .در مرکز وقوع زمین لرزه سه موج مزبور بطور همزمان اثرگذارده و ساختمانهاوتأسیسات واقع دراین منطقه را با نوسان های شدید به عقب و جلوومی برد و حد اکثر خسارت و زیان در محلی که امواج مزبور بطور مورب به سطح زمین می رسندوارد می سازد;..»
محمود صداقت درکتاب“ زمین شناسی برای جغرافیا ” تعریفی بدینگونه ارائه می دهد:
«زمین لرزه عبارت است ازحرکات ولرزش های ناگهانی و گذرا در زمین که از ناحیه محدودی منشأ می گیرد و ازآنجا درتمام جهات منتشر می شوند.»
در کتاب فیزیکال جئوگرافی [1] آمده است:
«زلزله یکسری ازتکانها ولرزشهای ناگهانی که از آزاد شدن فشار در طول گسل های فعال ودر مناطق آتشفشانی فعال ناشی می شود.تکانها ولرزشهای سطح زمین که در ارتباط با حرکات پوسته زمین در زیر زمین می باشد.»
در فرهنگ آکسفورد آمده است:
«حرکات ناگهانی وشدید سطح زمین.»
از تعاریف ذکر شده در فوق ومنابع دیگر می توان برداشت زیر را نمود:
«زلزله عبارت از حرکات و ارتعاشات نا گهانی سطخ زمین ناشی از شکسته شدن سنگهای پوسته زمین و رها شدن انرژی ذخیره شده در آنها است که در صورت شدت زیاد در مراکز انسانی موجب خسارتهاوزیانهای فراوان می شود.»
زلزله از یکطرف موجب شکسته شدن و جابجائی بین توده های سنگی پوسته زمین می شود و ازطرف دیگر همین جابجائی و شکسته شدن منجر به ایجاد امواج و انتشار در درون زمین می شود ، مانند انداختن قطعه سنگی در حوض یا دریاچه که منجر به ایجاد امواجی می شود.
زلزله مانند شکسته شدن قطعه چوب خشک شده ای می ماند که از یکطرف موجب گسیخته شدن چوب و از طرف دیگر موجب انتشار امواج در اطراف خود می شود.
توزیع جغرافیایی زلزله ها
1- کمر بند چین خورده آلپ – هیمالیا : جائی که پوسته آسیا – اروپا به صفحه افریقا – هند برخورد می کند .در کشورهای ایتالیا ، یونان ، ترکیه ، ایران ، شمال هند …..
گمر بند اطراف اقیانوس آرام : جائی که صفحه اقیانوس آرام به صفحه قاره آسیا – اروپا ـ امریکای جنوبی ـ استرالیا و امریکای شمالی برخورد می کند. در این ناحیه از کامچاتکا تا هکایدو شدیدترین زلزله ها اتفاق می افتد . عمق کانون زلزله در این منطقه به حدود 60 کیلومتر می رسد وامواج تسونامی در اثر زلزله دراین منطقه ایجاد می شود.
شکل 5 پراکندگی زلزله ها
2- کمربند میانی اقیانوس اطلس : جائی که صفحه اقیانوس اطلس در حال گسترش است این زلزله ها نسبتاً ملایم وآرامش مردم را چندان بهم نمی زند.به استثنای گودالهای اقیانوسی کانون زمین لرزه ها در عمق 50 کیلومتری پوسته زمین است . در گودالهای اقیانوسی کانون زلزله ها در عمق 300 تا 700 کیلومتر مشاهده شده است جائی که به صفحه ای موربی بنام “ سطح بنیوف ” [9] وجود دارد.البته زلزله ها در طول گسل ها ی تغییرشکل دهنده ( جائی که صفحه ها درامتداد هم می لغزند )نیز وجود دارند مثل زلزله ای که در طول گسل سن اندریاس اتفاق افتاد . (سان فرانسیسکو 1906 )
مناطق زلزله خیز محل تراکم انسان وفعالیت هایش
بااینکه مناطق عمده زلزله خیز روی زمین توسط متخصصان مشخص شده اندویا از دوره های باستانی وتاریخی مشخص بوده اند.ولی هنوز محل فعالیت وتراکم بشراست.؟ شهرهای زیادی بوده اند که که بارها توسط زلزله ها ی ویرانگر کاملاً تخریب شده اند ولی همانند انسان زخمی ومجروح به مداوای خود پرداخته اند ومجدداً جان تازه ای در قالب دمیده اند وحیات وفعالیت خودرا دوباره ازسرگرفته اند ، براستی چرا.؟ مگر انسان نمی تواند آنجا را ترک ودر جای دیگری ماوی گیرد.؟
تقریباً می توان گفت 999 درصد از زلزله ها ی دنیارا مناطق شناخته فعلی رخ می دهد . ولی در هرحالاآیا می توان یا باید این مناطق را تخلیه نمود .؟آیا چین وپکن ، سانفرانسیسکو ، ساحل شیلی ، فیلی پین را باید وژاپن را بایدتخلیه نمود .؟
مناطق مرزی صفحات پر حادثه ترین مناطق پوسته زمین محسوب می شوند این مناطق در حد بین اقیانوس ، دریا یا قاره هستند وبسیاری از دریا ها این حالت را دارند . وازآبرفتهای حاصلخیز وحالت بندری مناسب برخوردارند ، یا به علت پایکوهی بودن ورودخانه های مناسب ویا خاک های مناسب وحاصلخیز از دلایلی است که این مناطق معمولاً برای سکونت وفعالیت برگزیده شده اند .با ایجاد نقشه های خطر می توان مراکزی که خطر کمتریا بیشترین خطررا دارند مشخص نمود ومحل گسل های فعال و زلزله خیز را مشخص نمود .این نقشه ها می تواند مردم راوادار کند تا ساختمانهای خود را مطابق استانداردها و اصول فنی وعلمی بسازند و احتیاط های لازم را بنمایندوآموزش های لازم را ببینند. ایستگاههای مناسب را نصب تا در صورت اعلام خطر آمادگی لازم را کسب نمایند .اولین مرحله جهت کسب آمادگی شناختن و آموختن زلزله است .
زلزله درایران
می دانیم ایران روی یکی ازکمربندهای فعال زلزله خیز جهان قرار گرفته است و هر ازگاهی یک بار زلزله ای ویران کننده نقاطی از کشور را می لرزاند . ( زلزله طبس 57 ، بویین زهرا 41 ، خراسان 47 ، ورودبار منجیل……)
همانطور که در قبل گفته شدکمربند آلپ ـ هیمالیا محل برخورد قاره های افریقا ( گتدوانا ) با اوراسیا است . این کمربند یکی از مراکز زلزله خیز دنیا محسوب می شود که بیشتر زلزله های از نوع کم عمق بوده است.
صفحه ایران از جانب دو صفحه اوراسیا و عربستان تحت فشار است . بنا به نظر متخصصان پوسته ای عربستان سالانه به میزان 5 سانتیمتر به سمت فلات ایران حرکت می کند .درنتـــــــیجه فشار دوصفحه ازشمال و جنوب مقدار زیادی انرژی در پوسته ایران جمــع می شود که به صورت زلزله های کوچک وبزرگ و متوسط هر ازچند گاهی آزادمی شود .
کشور پهناور ایران از نظر زلزله خیزی به چهار منطقه تقسیم می شود:
1- کمربند چین خورده زاگرس :
این کمربند شامل نواحی غرب وجنوبعرب از زلزله خیزترین منطقه ای ایران است . زلزله ها بیشتر از نوع خفیف ومتوسط و گاهی هم از نوع شدید است . ( زلزله سیلاخور فارسینج )
2- ناحیه ی البرز :
محدوده این قسمت ازقفقاز تا شمال خراسان رادر برمی گیرد . نوع زلزله ها بیشتر ازنوع بزرگ ومخرب است که تعدادآنها کمتر ودوره آرامش آن طولانیتر است . ( رودبار منجیل )
3- نواحی مرکزی وشرق ایران :
شامل قسمتهای مرکزی وشرق وشرق مرکزی ایرن است .قابلیت ایجاد زمین لرزه های بزرگ در این ناحیه وجود دارد. ( طبس 1357، دشت یباض 1347 )
4- ناحیه آذربایجان :
دراین ناحیه خطر بالقوه زلزله زیاد است زیرا گسله های فراوان وفعالی وجود داردهمچنین به علت کوههای آتشفشا ن سهند ، سبلان که درایجاد بعضی زلزله ها می توانند نقش داشته باشند .
مناطق یک ودو و چهار از مراکز آباد وحاصلخیز کشور وهمینگونه محل اسکان زیاد جمعیت می باشد .لذا وجود هرزلزله در این منطقه همراه با خسارات وتلفات زیادی است چنانکه دررودبار منجیل بیش از 30000 نفر جان باختند.
با کمی دقت در نقشه های پراکندگی شهرها وروستاها وبا نقشه های تراکم جمعیت ومقایسه آنها با نقشه های طبیعی ایران به خوبی می توان ذریافت که بیشترشهرها وروستاهای ایران در پای کوههاودامنه ها وجوددارد.چراکه اولاً آبهای سطحی ورودخانه ها ازکوههاسرچشمه می گیرند .ثانیاً خاکهای این نواحی حاصلخیز است . ثالثاً وجود چشمه ها یی که بیشتر بدلیل شکستگیها ظاهر شده اندوموجب جذب جمعیت شده اند . وجود آبهای زیرزمینی که درمخروط افکنه ها و سردشتها وجود دارد ،لذا محل مناسبی جهت ایجاد آبادیها وروستاها وشهرها بوده است .در عین حال فاصله این مراکزبا قله ها 15 تا 20 کیلومتر است وچون بسیاری ازگسل ها از بلندیها می گذرد وازآنجا که خطر بالقوه ایجادزلزله دراین گسل ها زیاد است ، لذا می توان در یافت که فاصله شهرها ی ایران تا مراکز زلزله هابسیار کم است .
ازبررسی آماری زلزله های ایران متوجه می شویم در یک قرن گذشته بیش از 85 زلزله مخرب رخ داده است که 36 زلزله از این تعدادبا بزرگی بالای 6 ریشتر بوده است . بطور متوسط در ایران هر 5 سال یک زلزله شدید رخ داده است.
با توجه به نقشه پهنه بندی خطر نسبی زلزله در ایران سطح کشور را می توان از نظر زلزله خیزی این گونه تقسیم کرد :
1- مناطق با خطر بسیار بالا یک درصد
2- مناطق با خطربالا نزدیک به 8 در صد
3- مناطق با خطر نسبتاً بالا 27 درصد
4- مناطق با خطر متوسط 31 درصد
5- مناطق با خطر نسبتاً پایین 22 درصد
6- مناطق با خطر پائین 11 درصد
وضعیت پهنه بندی شهر جمعیت
تعداد درصد جمعیت درصد
پهنه ی بندی با خطربالا
پهنه ی با خطر بالا
پهنه ی با خطرنسبتاً بلند
پهنه بندی با خطر متوسط
پهنه ی با خطر نسبتاً پایین
پهنه ی با خطر پایین
نا مشخص
مجموع 8
96
170
135
100
33
70
612
13
157
278
221
163
54
114
100 1254365
4137156
13093841
9500628
5429860
2697552
1020714
37134116 338
1114
3526
2558
1462
726
275
100
( جدول 5 وضعیت پراکندگی شهرها وجمعیت شهری در پهنه های مختلف خطر زلزله )
متوجه می شویم که بیش از یک سوم ایران با خطر نسبی متوسط و یک سوم با خطر نسبی متوسط ویک سوم با باخطرنسبی پایین ازمتوسط مواجهه اند.
از مجموع 83 شهر ایران که بیش از 75 هزار نفر جمعیت دارند مردم 33 شهر در پهنه های با خطر بسیاربالا ، ونسبتاً بالا زندگی می کنند .تهران در پهنه ی با خطر نسبتاًبالا قراردارد در ایران قدیمی ترین زلزله ای که ثبت شده مربوط به شهر ری بوده است که درسده ی چهارم پیش از میلاد این منطقه را تخریب کرده است .
شدیدترین زلزله که درطول قرن گذشته در ایران رخ داده مربوط به زلزله طبس 1357 بوده با بزرگی 77 درجه بوده است و 19600 نفر کشته شده اند.
زلزله ای رودبار منجیل در سال 1369با بزرگی 73 ریشتر که بیش از 35000را تلف کرد بعلاوه خسارتهای اقتصادی ،اجتماعی وروانی زیادی برجای گذاشت .
خسارات زیاد وتلفات زیاد ناشی از زلزله های را می توان به چند دلیل دانست:
1- ضعف ها وکاستی های سازه ای وعوامل مربوط به آن
2- کانون زلزله های ایران بدلیل ساز وکار وقوع زلزله در عمقق کمی از سطح زمین ( 10 تا 20 کیلو متری ) قرار داشته که انرژی زیادی را به سطح زمین می رساند و موجب تحریق می شود.
3- در ایران بازگشت زلزله های بزرگ نسبتاًطولانی است و موجب ذخیره انرژی زیاد می شود . درنتیجه چند سال بعد از زلزله ها شهرها باسازی می شوند هرچند در بدو امر ممکن است رعایت نکات فنی بشود اما دردرازمدت رعایت نکات فنی با سهل انگاری روبرو می شود.درنتیجه در زلزله ای بعدی خسارات زیادی از آن ناشی می گردد .
زلزله خطری برای تهران
موقعیت تهران در پایکوه رسته البرز یهنی واقع شدن برروی کمر بند زلزله خیز آلپ – هیمالیا از یک طرف و از طرف دیگر وجود گسل های طولی فراوان در لایه های آبرفتی دامنه البرز که براثر آزمایش های ژئوتکنیک ثابت شده است وهمینگونه وجود زلزله های تاریخی ازگذشته های بسیار دور تابه حال چند بارتکرار شده وخسارات وتلفات زیادی برجای گذاشته چنانکه اولین زلزله ثبت شده در ری بوده است وحتی لغت ری که درزبان یونانی رگه ، راگا ، رکس گفته شده به معنای زیر ورو شدن است ونام روستایی بنام بومهن که در فارسی به معنای حرکت زمین می باشد ، همه شاهدی دال بر زلزله خیز بودن تهران دارد .؟ این همان چیزی است در سال های اخیر شایعاتی مبنی براتفاق افتادن زلزله در مقطع زمانی خاصی همه مردم را هراسان کرده است.؟ اگر چه انسان بواسطه ضعف و فراموشکاری خود سریع ازهمه چیز غافل می شود وهمه چیزرا فراموش می کند.
مطالعات زمین شناسی نشان می دهد که گسل شمال تهران ، گسل نیاوران و مجموعه گسل های ری ازمهمترین گسل های فعال هستند که قادرند چند سانتی متر تا چند متر حرکت کنند.
کلمات کلیدی :
ارسال‌کننده : علی در : 95/3/1 2:48 صبح
مقاله چاپ سه بعدی تحت فایل ورد (word) دارای 55 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد مقاله چاپ سه بعدی تحت فایل ورد (word) کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله چاپ سه بعدی تحت فایل ورد (word) ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
بخشی از متن مقاله چاپ سه بعدی تحت فایل ورد (word) :
چاپ سه بعدی
مقدمه
امروزه مدلسازی سه بعدی در رشته های گوناگونی همچون قطعه سازی، معماری، طراحی صنعتی، روباتیک، صنایع هوافضا و; کاری رایج است. این مدلسازیها تا پیش از این به شکل تصاویر دو بعدی روی صفحه های نمایشگر یا روی کاغذ ارائه می شدند تا افراد با دیدن آنها درکی از آنچه طراحان در ذهنشان دارند بدست آورند.
اکنون با ورود تکنولوژی نمونه سازی سریع (Rapid Prototyping) به ایران، امکان ساخت یک نمونه حجمی مطابق با فایل سه بعدی در کوتاهترین زمان و بدون نیاز به قالب فراهم شده است. روشی که ما برای این کار استفاده می کنیم اصطلاحاً چاپ سه بعدی نامیده می شود. در واقع ما به جای چاپ یک تصویر بر روی کاغذ، مدل شما را با پلاستیک می سازیم! این مدل می تواند یک مجسمه، ماکت، قطعه صنعتی، جعبه یا هر شیئ سه بعدی دیگری باشد.
5 معجزه چاپ سه بعدی
چاپ سه بعدی راه درازی را از روزی که مخترع آن، چارلز هال، نمونه اولیه آن را بیش از 30 سال پیش رونمایی کرد طی کرده است. در 5 تا ده سال آینده قابلیت های چاپگرهای سه بعدی باورنکردنی خواهد بود.
در این مطلب آخرین پیشرفت های این تکنولوژی چاپ 3بعدی را خواهید دید. این پدیده ها را هنوز نمی توانید چاپ کنید، اما دانشمندان خوش‌بین معتقدند که تا دهه آینده آن ها را در اختیار خواهیم داشت.
خانه‌های سه بعدی
محققی در دانشگاه کالیفرنیای جنوبی مدعی است که چاپگر سه بعدی عظیمی طراحی کرده است که قادر است 2500 فوت مربع خانه را در تنها 24 ساعت بسازد.
این چاپگر از تکنولوژی ساختمان لایه لایه استفاده می کند تا اطمینان حاصل شود که ساختمان ها از مجراهای کافی برای کاربری الکتریسیته، تهویه هوا و لوله کشی ها برخوردار است.
درختان سه بعدی
در اصل باید گفت چوب سه بعدی! دو محقق ناسا مشغول طراحی و گسترش راهی برای چاپ سه بعدی درختان هستند. از این طریق، فضانوردان می توانند چوب در فضا داشته باشند، بی آنکه مجبور باشند چوب را با خود به فضا حمل کنند. ناسا انتظار دارد تا اولین درخت سه بعدی کامل را در زمانی در سال 2014 در اختیار داشته باشد.
گوشت و چرم سه‌بعدی
تصور کنید بتوانید گوشت استیک بخورید و یا پالتوی چرم به تن کنید، بی آن که حیوانی به این منظور کشته شده باشد. بر اساس تحقیقات محققین، تهیه گوشت و چرم از طریق کشتن گاوها، نه تنها هزینه زیادی داشته بلکه سازگار با محیط زیست نیست. علاوه بر آن، افراد گیاهخواری که به علت مخالفت با شیوه کشتار حیوانات از خوردن گوشت امتناع می کنند، از این محصول جدید استقبال خواهند کرد.
تولید این محصول نیز از طریق استفاده از سلول ها و جوهر زیستی محقق خواهد شد.
ارگانهای پیچیده بدن
منظور از این عنوان، این نیست که اعضایی مثل گوش، استخوان و پوست پیچیده نیستند؛ اما پیشرفت های سریع تکنولوژی چاپ سه بعدی، می تواند خداحافظی با لیست های بلندبالای تقاضای دریافت عضو پیوندی باشد.
چالش بعدی قلب انسان خواهد بود. محققان معتقدند تا دهه آینده توانایی تولید قلب جایگزین را خواهیم داشت. چاپگر سه بعدی اکنون قادر به چاپ بخش های کوچکتر قلب مانند کوچکترین رگ های قلبی است. تلاش آنها بر این است که بتوانند کل قلب را تولید کنند.
البته آنچه اهمیت دارد تنها تولید قلب نیست، بلکه زنده نگه داشتن آن است! در سال 2013، دانشمندان یک کلیه چاپ کردند اما این کلیه تنها 5 روز زنده ماند. هرچند زمان بسیار کمی بود اما افق روشنی را برای آینده این تکنولوژی ترسیم کرد.
پایگاه فضایی روی ماه
این بلندپروازانه ترین طرح این لیست 5 موردی است. ایستگاه فضایی اروپا به دنبال تکنولوژی است که فضانوردانش بتوانند پایگاه خود در ماه را با چاپ سه بعدی بسازند. به دلیل نبودن پلاستیک، دانشمندان قصد دارند از خاک ماه برای تولید بلوک های پایگاه فضایی استفاده کنند، و تا کنون موفقیت هایی در این زمینه کسب کرده اند.
البته این طرح تاکنون روی زمین تولید و تجربه شده است، نه روی ماه! آزمایش واقعی قدرت چاپگرهای سه بعدی زمانی خواهد بود که این فناوری پا به فضا بگذارد!
انقلاب بزرگ چاپگرهای سه بعدی در زندگی
حامد منیری: امروزه صنعت چاپگرهای (پرینتر) سه بعدی رواج بیشتری یافته است. این فناوری انقلابی دیگر همانند رایانه در دهه 90 و گوشی‌های هوشمند در دهه اخیر است.
سرعت تغییرات در این فناوری بسیار سریع است و سخت است که بگوییم این نوع چاپگرها چه موقع این قدر پیشرفت کردند. اولین چاپگر سه بعدی توسط چرلز هال در سال 1984 ساخته شد و این دستگاه، اشکال دیجیتالی را به اشکال فیزیکی تبدیل می‌کرد. از این موقع بود که چاپگرهای سه بعدی پیشرفت خودش را آغاز کرد. انواع طرحها و طراحی‌های مختلف با این چاپگرها قابل چاپ است. این فناوری ارتباط ما را با دنیای دیگر کاملاً متحول خواهد کرد.
پیشرفت سریع چاپگرهای سه بعدی
سیلون پریمونت (Sylvain Preumont ) که فروشگاه چاپگرهای سه بعدی را در انگلیس دارد، در مورد رشد آنها گفت: در حال حاضر پیشرفت این نوع چاپگرها بسیار زیاد است و در حال کاهش قیمت نیز میباشند و در ابعاد و قیمت‌های مختلف موجود میباشند.
وی گفت: قیمت چاپگرهای سه بعدی موقعیتهای شغلی جدیدی را نیز ایجاد میکند و افراد میتوانند آنها را بخرند و کالاهای زیادی را با آن طراحی کنند.
وی در ادامه می‌افزاید: چاپگرهای خانگی در حال حاضر در فروشگاه‌ها وجود دارند، اشیا تا حدود 35 میلی‌متر را میتوانند چاپ کنند، اما در چاپگرهای سه بعدی صنعتی محدودیتی از لحاظ اندازه وجود ندارد. فعلاً برای طراحی ساده، تنها میتوان از چاپگرهای خانگی سه بعدی استفاده کرد. اما برای طرحهای پیچیده تر با جزئیات بیشتر میتوان از چاپگرهای گران تر استفاده کرد.
کاربرد چاپگرهای سه بعدی در صنعت
چاپگرهای سه بعدی امکانات زیادی دارند که بستگی به خلاقیت کاربرانشان دارد. صنعت فیلمسازی اولین صنعتی است که از آنها استفاده کرده است و شرکتهای فیلمسازی مانند هالیوود ایده چاپگرهای سه بعدی را گسترش داده و خلاقانه‌تر کرده است.
طراحان خودرو نیز که قبلاً به کمک خمیر مدل خودرو می‌ساختند، از این فناوری استفاده میکنند که بهره وری آنها توسط این دستگاه‌ها افزایش خواهد یافت. بدنه خودرو نیز با استفاده از این فناوری طراحی خواهد شد.
در قدیم، ابتدا طرحی از خودرو می‌کشیدند و سپس یک مدل کوچک از آن را درست می‌کردند و روی آن تحقیق می‌کردند و به معایب آن پی می‌بردند. ولی الان میتوانند بسیار ارزان با کمک چاپگرهای سه بعدی آن را چاپ کرده و اشکالات مدل را پیدا کنند.
بتازگی ناسا نیز راکتی را تست کرده که با چاپگر چاپ شده بود، حتی ناسا طرحهایی را برای ساخت زیستگاه‌ها در فضا با استفاده از این نوع چاپگرها دارد.
در زمینه پزشکی، پارسال دانشمندان چینی توانستند، قسمتهای مختلف بدن انسان را چاپ کنند. چاپگری که به جای پلاستیک از سلولهای زنده به عنوان ماده اولیه استفاده میکند و این آغاز یک انقلاب بزرگ در زمینه سلامتی است.
جراحان همواره به دنبال این بوده اند که وسایل جراحی مخصوص به خود را چاپ کنند. این وسایل با اندازه مخصوص برای جراح چاپ میشود.
همچنین در زمینه فناوری‌های دیجیتالی سه بعدی، سنسور و اسکنر سه بعدی نیز امکانات بی پایانی ارایه خواهند کرد.
ابر چاپگری که خانه می‌سازد
شاید بیشترین تأثیری که این فناوری در زندگی داشته باشد، تأثیر آن در خانه باشد. با استفاده از این فناوری میتوانید خانه خود را طراحی کنید و حتی وسایل تزیینی، تختخواب و ; را طبق سلیقه خودتان چاپ کنید.
دانشگاه کالیفرنیای جنوبی در حال آزمایش یک چاپگر سه بعدی غول پیکر است که میتواند یک خانه کامل را در کمتر از 24 ساعت بسازد.
دکتر بهرخ خوشنویس، سازنده این روبات غول پیکر در دانشگاه کالیفرنیای جنوبی می‌گوید: این روبات برای ساخت خانه طراحی شده که میتواند جایگزین کارگران ساختمانی با قیمتی نازل تر شود. این دستگاه با یک الگوی رایانه‌ای از پیش طراحی شده، میتواند بسرعت یک خانه را بسازد.
دکتر خوشنویس می‌افزاید: این فناوری میتواند در صنعت ساخت و ساز انقلابی را به وجود آورد.
نرم افزار طراحی
هر نوع نرم افزار طراحی قابل استفاده روی این چاپگرها میباشد، به عنوان مثال «DMAX3» یا «Auto Cad» و همچنین نرم افزار google sketchup که کاملا رایگان است و از طریق گوگل میتوان آن را دریافت کرد.
وب سایت «MY Mini Factory» محصولات ساخته شده را ارایه میدهد و پر از چیزهایی است که با چاپگر سه بعدی درست شده است که میتوان آنها را دانلود کرد و حتی روی آن تغییرات داد و سپس چاپ کرد. سایت shapeways.com نیز به فروش محصولات 3D اختصاص دارد.
قیمت چاپگرها
قیمت چاپگرهای سه بعدی در سه سال گذشته (از 2010 تا 2013 ) روند کاهشی داشت و از قیمت 20 هزار دلار به کمتر از یک هزار دلار رسیده است. شرکت «CubeJet» بتازگی وعده داده چاپگرهای حرفه‌ای سه‌بعدی را با قیمت زیر 5 هزار دلار عرضه کند.
اما برای اینکه از این فناوری افراد بیشتری استفاده کنند، شرکتهای مختلفی در حال ساخت چاپگرهایی با قیمت زیر 500 دلار میباشد.
این چاپگرها در زمینه‌های مختلفی تأثیرگذارند. از جمله طراحی مدلها، معماری، ساخت و ساز، طراحی خودرو، هوافضا، نظامی، فنی مهندسی و ; که با پیشرفت این دستگاه‌ها باید منتظر چیزهای شگفت آوری باشیم.
اگر مسیر تکنولوژی به طور ناگهانی تغییر نکند و همه چیز به همین منوال ادامه یابد، به زودی شاهد خواهیم بود که پرینترهای سه بعدی هر آن چه تصور کنیم را تولید کنند، از مواد غذایی و اسلحه گرفته تا قطعات هواپیما.
اما چاپ دستگاه های الکترونیکی به این سادگی ها نیست. گرچه تلاش هایی برای چاپ سه بعدی بردهای الکترونیکی صورت گرفته، با این حال اجزای پیچیده و یکپارچه برخی بردهای الکترونیکی را نمی توان به این راحتی ها با پرینترهای سه بعدی خلق کرد.
در این میان محققان چینی مدعی شده اند نوعی آلیاژ فلزی تهیه کرده اند که در دمای اتاق به صورت مایع است و با تکنولوژی پرینترهای معمولی جوهر افشان امکان چاپ شدن دارد. این آلیاژ در واقع ترکیب خاصی از گالیوم و ایندیوم است و به خاطر حالت مایعش بر روی هر سطحی از جمله تیشرت، کاغذ، پلاستیک، لاستیک، و حتی برگ قابل چاپ است! شاید این ایده جالب و کشف جدید، در آینده ای نزدیک گجت های پوشیدنی خیره کننده ای را برای ما به ارمغان بیاورد.
از طرف دیگر در تحقیق این محققان چینی به نکته جالب دیگری هم اشاره شده. به کمک این آلیاژ می توان لایه های رسانای شفافی تولید کرد که قادرند 47% نور را از خود عبور دهند. شاید این دستاورد محققان چینی را بتوان یک گام جدی در مسیر تحقق طرح های مفهومی تلفن های هوشمند کاملاً شفاف قلمداد کرد.
پلاستیک گرانبها و ایده خط بازیافت خانگی
با یکی از طرح های دیو هاکنز (Dave Hakkens) با عنوان Phonebloks تلفنی ماژولار با قابلیت ارتقاء قطعات، در پستهای قبلی نارنجی آشنا شده اید؛ حالا این طراح هلندی در حوزه ای متفاوت از ایده قبلی اش طرحی را ارائه کرده.
فارغ التحصیل آکادمی طراحی آیندهون، برای بازیافت زباله های پلاستیکی، دستگاهی شخصی ساخته تا از این طریق بتواند لوازم دست ساز جدید تولید کنید. او قصد دارد طرح خود را به اشتراک گذارد تا سایر مردم نیز همین عمل را انجام دهند.
دستگاه او شامل یک خردکن، اکسترودر (دستگاه شکل دهی به پلیمرها با استفاده از مارپیچ)، الگوساز تزریقی و الگوساز دَورانی که همگی بر اساس مدل های صنعتی ولی با پیچیدگی های کمتر و انعطاف پذیری بیشتر، طراحی و ساخته شده اند.
هاکنز می گوید: «من متوجه شدم که از تمام زباله های پلاستیکی که دور انداخته میشود، تنها 10 درصد آن بازیافت می شود و متعجب شدم که چرا ما سهم کمی از آن را بازیافت می کنیم.»
یکی از دلایل آشکار شده برای این موضوع، درخواست کم کارخانجات برای استفاده از این نوع مواد بازیافتی است. بنابراین او تصمیم گرفت تعدادی از کارخانه ها را از نزدیک دیده و به پاسخ این سوال که چرا از پلاستیک بازیافتی استفاده نمی کنند، برسد. او متوجه شد که مشکلات جداسازی و دسته بندی زباله های پلاستیکی برای بازیافت، سبب می شود نهایتاً محصولات بازیافتی نسبت به پلاستیک نو، کمتر قابل اعتماد باشند.
او توضیح می دهد: «من به تمام این شرکت ها رفتم و متوجه شدم ماشین هایی که برای تولید انواع پلاستیک استفاده می کنند بسیار گران، دقیق و ارزشمند هستند؛ پس آنها از پلاستیک بازیافتی به خاطر اینکه خالص نیست و ممکن است باعث صدمه به دستگاه ها یا کم شدن سرعت تولید شود، استفاده نمی کنند.»
هاکنز در ادامه می گوید: «اما من می خواهم لوازم شخصی خودم را بسازم، پس می توانم از پلاستیک بازیافتی استفاده کنم.»
او ابتدا یک خردکن را بهینه سازی کرد و سپس به جمع آوری پلاستیک از دوستان، افراد فامیل و همسایگانش پرداخت. با اینکار او توانست از بطری ها و ظروف خالی، تراشه های پلاستیکی کوچکی در رنگ های مختلف ایجاد کند.
سپس او سه ماشین مختلف الگوساز را با استفاده از ترکیب اجزای دست ساز و قطعاتی از یک اجاق گاز قدیمی، به منظور ذوب پلاستیک و خلق محصولات جدید، ساخت.
او در نمایشگاه آکادمی طراحی، یک فرفره با الگوساز تزریقی، یک حباب چراغ ساخته شده با اسکترودر که به صورت یک نوار پلاستیکی به دور قالب آن تنیده شده، و یک سطل زباله با دستگاه الگوساز دَورانی به نمایش گذارده و تاکید دارد که این فرآیندها برای تولید بخش وسیعی از محصولات مختلف، می توانند سازگار شوند.
هاکنز قصد دارد نقشه های طراحی دستگاه بازیافت را به صورت آنلاین انتشار داده تا از این طریق مردم در سراسر دنیا بتوانند مراکز ساخت و بازیافت شخصی داشته و حتی طرح ها را با توجه به محصولاتی که نیاز دارند، تغییر دهند.
او همچنین پیشنهاد می کند به افرادی که زباله های پلاستیکی را جمع آوری و به کارگاه ها تحویل دهند، مقادیری پول بر اساس وزن مواد خامی که تحویل داده اند، پرداخت شود؛ ضمنان پیشبینی می کند که سیستم او این قابلیت را دارد که در ساخت فیلامنت (ماده خام اولیه برای پرینترهای سه بعدی) نیز مورد استفاده قرار گیرد.
9 چیز جالب و غیرقابل تصوری که میتوان آنها را چاپ سه بعدی کرد
هنوز هم جا دارد اگر کسی با دیدن و خواندن چنین مطالبی به چشمان و گوشهایش اعتماد نکند و همه را یک دروغ تکنولوژیکی بیشتر نداند، مخصوصا با روند کندی که فعلا چاپ سه بعدی به دلیل هزینههای بالایی که دارد در پیش گرفته است، اما خب در حال حاضر و حتی در گذشته ابزار و اشیائی به وسیله چاپ سه بعدی ساخته شدهاند که پرداختن به آنها واقعا جالب توجه است. در مقاله زیر 10 تا از چیزهایی را که در حال حاضر چاپ سه بعدی میشوند میبینید و احتمالا در پایان مقاله بسیار شگفت زده خواهید بود.
اعضای بدن
اولین چیزی که پس از شنیدن پیشرفتهای انجام شده در چاپ سه بعدی به ذهنمان میآید، چاپ اعضای بدن است.
گوشها، کلیهها، رگهای خونی، پوست و تمامی استخوانها توسط دانشمندان آمریکایی با موفقیت چاپ سه بعدی شدهاند. به جای پلاستیک در ساخت این اعضا از مادهای ژل مانند که از سلولها ساخته شده استفاده میشود. برای استخوانها هم از مادهای پودر مانند و از جنس سرامیک استفاده میشود.
این پیشرفت نوید روزی را میدهد که پزشکان بتوانند برای بیماران خود هر عضوی را که میخواهند فراهم کنند.
پیتزا
این پروژه ناسا در واقع برای فضانوردان تهیه شده تا بتواند غذای آنها را فراهم کند.
معمولا پرینترهای غذا از یک کارتریج استفاده میکنند، اما جالب است بدانید که پرینتر پیتزا از چند کارتریج مثل خمیر، پنیر و سس استفاده میکند. نظرتان چیست؟ دلتان میخواهد یک چنین چاپگری در منزل داشته باشید؟
شکلات
اگر جای پلاستیک درون کارتریج را با شکلات ذوب شده پر کنیم، میتوانیم انواع مختلفی از دسر داشته باشیم که روی آن هر نوع نوشته و تصویر دلخواه را چاپ کنیم، نقوشی که با کامپیوتر پردازش شده و قابل تغییرند.
Chocedge یکی از اولین پرینترهای مختص چاپ شکلات است. البته در این زمینه یعنی چاپ شکلات و آبنبات رقابت زیادی وجود دارد.
لباس
شاید این نوع البسه هنوز در بازار یافت نشوند، اما راه خود را به سالنهای فشن باز کردهاند. دیتا ون تسه، مدل مشهور، اولین لباس کاملا چاپ شده را به تن کرده که دقیقا برای او ساخته شده است. این لباس از 3000 گره درست شده است.
این روش تهیه لباس، به احتمال زیاد و به زودی خیاطی را به چالش میکشد.
آلات موسیقی
در حال حاضر امکان ساخت آلات موسیقی به طور کل یا فقط در بخشهایی امکان پذیر است. یک گیتار پرینت شده با ظاهری منحصر بفرد و آکوستیک عالی در حال حاضر در دنیا وجود دارد. یکی از محققان MIT Media Lab با نام آمیت زوران، یک فلوت را چاپ سه بعدی کرده است. بعلاوه یک شرکت آلمانی هم یک ویولن از جنس پلیمر تولید کرده است.
فعلا تنها مشکلی که درباره این آلات موسیقی وجود دارد، صدای نه چندان جالب آنها در مقایسه با آلات قدیمی است. مثلا جوانا رونگو، ویولنیست تک نواز در مراسم TED Amsterdam با هر دو ویولن معمولی و پرینت شده اجرا کرد و در آخر مشخص بود که مخاطبان کدام را بیشتر پسندیدهاند.
خودرو
Urbee 2 بیشتر از اینکه شبیه یک خودرو باشد شبیه پاستیل بوده که در واقع اولین خودرویی است که به طور عمده با پرینت سه بعدی ساخته شده است.
این خودروی سه چرخه بسیار ارزانتر و از نظر انرژی صرفهجوتر از هر خودروی دیگر موجود در بازار است، اما تنها 23 اسب بخار قدرت دارد که نمیتواند در بزرگراهها تردد داشته باشد.
مخترع این خودرو رویای روانه کردن آن به خیابانهای آمریکا را دارد، اما اول باید کارهایی در این زمینه انجام پذیرد.
اسلحه
شاید بحث برانگیزترین وسیلهای که میتوان با چاپگرهای سه بعدی ساخت همین اسلحهها باشند. اولین اسلحه با نام Liberator را فردی 26 ساله به نام کودی ویلسون ساخته است.
در حال حاضر هر کسی که یک چاپگر سه بعدی داشته باشد و اتصال به اینترنتش فراهم باشد، میتواند طرحهای مورد نظر را دانلود کرده و اسلحه خود را از جنس پلاستیک داشته باشد. اما بدانید که پلاستیکی بودن آنها، مرگبار بودنشان را رد نمیکند. طبق تحقیقات اف بی آی، همین لیبراتور میتواند گلولههایی را شلیک کند که به ارگانهای داخلی آسیب رسانده و آنها را سوراخ کند.
هواپیماهای کنترلی
محققان دانشگاه ساوت همپتون یک (SULSA(Southampton University Laser Sintered Aircraft که در واقع یک وسیله نقلیه هوایی بدون سرنشین است ساخته که میتوان از طریق چاپ سه بعدی آنرا تولید انبوه کرد. این هواپیما با حداکثر سرعت 90 مایل در ساعت پرواز میکند و میتواند مدت 30 دقیقه در هوا بماند.
این هواپیمای بدون سرنشین را میتوان در 10 دقیقه و از جنس پلاستیک و بدون نیاز به هیچ ابزاری مثل پیچ گوشتی ساخت. البته این محصول در همین مرحله باقی مانده و آنرا در بازار نخواهید دید.
پرینترهای سه بعدی
بله، درسته، شما میتوانید با یک چاپگر سه بعدی یک چاپگر دیگر تولید کنید. RepRap نام یک پرینتر اوپن سورس بوده که کارش همین است. تنها کافیست آنرا با قیمت 500 یا 600 دلار تهیه کرده و تا دلتان میخواهد برای دوستان و آشنایانتان پرینتر سه بعدی درست کنید.
پرینترهای سه بعدی؛ چاپگرهایی که به جای چاپ بر روی کاغذ، فایل سه بعدی می سازند
پرینترهای سه بعدی، چاپگرهایی هستند که به جای چاپ بر روی کاغذ میتوانند فایل سه بعدی بسازند به این صورت که پس از گرفتن یک فایل سه بعدی از کامپیوتر، طرح آن را به وسیله یک نوع ماده (پلاستیک و یا دیگر مواد مانند تیتانیوم) به صورت سه بعدی می سازد و اجسام مختلف را عینا و به صورت سه بعدی خلق می کنند.
به گزارش پایگاه خبری فناوری اطلاعات برسام و به نقل از وب خانه، تکنولوژی مربوط به این چاپگرها از دهه 1980 تا کنون بطور مرتب درحال توسعه بوده و این پیشرفت دائمی موجب هرچه دقیق تر شدن این اختراع شده است.
کلمات کلیدی :
ارسال‌کننده : علی در : 95/3/1 2:48 صبح
مقاله رله و حفاظت الکتریکی تحت فایل ورد (word) دارای 12 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد مقاله رله و حفاظت الکتریکی تحت فایل ورد (word) کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله رله و حفاظت الکتریکی تحت فایل ورد (word) ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
بخشی از متن مقاله رله و حفاظت الکتریکی تحت فایل ورد (word) :
رله و حفاظت الکتریکی
امروزه با گستردگی شبکه های انتقال و توزیع نیروی الکتریکی و سیستم های تولید انرژی الکتریکی طبعا حفاظت از آنها از اهمیت ویژِهای برخوردار خواهد گردید .
قبلا اغلب رله های حفاظتی با تکنولوژی الکترومکانیکی ساخته می شدند وهنوز هم این رله ها در شبکه های الکتریکی مشغول به کار هستند مانند :
رله های جریان زیاد و اتصال کوتاه – رله های ارت فالت – رله های دیستانس – رله های دیفرانسیل و ;.
با ظهور علم الکترونیک تکنولوژی ساخت این رله ها تغییر یافت و رله های الکترونیک ساخته شدند واین رله ها جای رله های مکانیکی را گرفتند .
طبعا این رله ها از لحاظ دقت، ابعاد، مصرف انرژی و مهمتر این که ساخت تابع های پیچیده تر با این تکنولوژی ممکن تر میباشند ، دارای امتیازات بسیاری بودند .
مهمتر این که رله های حفاظتی که مهمترین قسمت یک سیستم الکتریکی هستند باید عناصر قابل اعتماد و با دقتی باشند . و رله های الکترونیکی دارای این امتیازات بودند .
تا این که تکنولوژی جدیدی ابداع شد !!!!
با ورود میکروپروسسورها تکنولوژی ساخت رله های حفاظتی متحول شد . با توجه به توانایی های بالای میکروپروسسورها وقدرت برنامه ریزی آنها توانایی های کاربردی رله های حفاظتی نسل جدید نیز متحول گردید و فزونی یافت وتوانایی های زیر به آنها اضافه شدند : برنامه ریزی ساده این رله ها جهت کاربردهای متفاوت که رله های چند تابعی نسل جدید معمولا به یک پی ال سی نیز مجهز هستند . اتصال رله های حفاظتی به باس های اطلاعاتی وارسال و دریافت سیگنالهای آنالوگ مانند کمیت های الکتریکی وهمچنین اطلاعات مربوط به خطاها و تنظیم رله ها از طریق باسهای اطلاعاتی اتصال وبرنامه ریزی از طریق کامپیوترهای شخصی توسط نرم افزارهای کمپانی سازنده رله قدرت خطا یابی و چک کردن مدارات داخلی رله ها و ;.
همانطوری که قبلا اشاره کردیم حفاظت سیستم های الکتریکی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است و امروزه کمپانی های متعددی در حال طراحی و ساخت رله های حفاظتی می باشند . برخی از کمپانی های معتبر که در این زمینه مشغول به فعالیت می باشند را معرفی می کنیم .
Siemens -Alstom – ABB – GE Power – Schneider – CEE – Reyroll
به طور کلی رله های حفاظتی باید دارای مشخصات زیر باشند :
سرعت عملکرد : این پارامتر در رله های حفاظتی بسیار حائز اهمیت است چون رله های حفاظتی هنگام خطا موظفند با سرعت هرچه تمامتر بخش های معیوب را از قسمت های سالم جدا نمایند .
حساسیت : این پارامتر به حداقل جریانی که سبب قطع رله می گردد بر میگردد .
تشخیص و انتخاب در شرایط خطا : این پارامتر نیز بسیار مهم است زیرا در شبکه هایی که دارای چند باس بار و رله حفاظتی هستند هنگام وقوع خطا می باید قسمت معیوب به درستی تشخیص داده شده و از شبکه جدا گردد و قسمتهای سالم به کار خود ادامه دهد.
پایداری : این پارامتر به این باز میگردد که یک رله حفاظتی به تمامی خطاهایی که در محدوده حفاظتی خود به درستی عکس العمل نشان دهد و در مقابل خطاهای خطاهای این محدوده عکس العملی نشان ندهد .
دسته بندی رله های حفاظتی بر اساس پارامترهای اندازه گیری :
الف) رله های جریانی : این رله ها بر اساس میزان جریان ورودی به رله عمل می کند . حال این جریان می تواند جریان فازها – جریان سیم نول – مجموع جبری جریانهای فازها است (رله های جریان زیاد – رله های ارت فالت و ;. ) و حریان ورودی رله می تواند تفاضل دو یا چند جریان باشد ( رله های دیفرانسیل و رستریکت ارت فالت )
ب) رله های ولتاژی : این رله ها بر اساس ولتاژ ورودی به رله عمل میکند این ولتاژ می تواند ولتاژ فازها باشد (رله های اضافه یا کمبود ولتاژ و ;.) و یا میتواند مجموع جبری چند ولتاژ باشد ( رله تغییر مکان نقطه تلاقی بردارهای سه فاز)
ج) رله های فرکانسی : این رله ها بر اساس فرکانس ولتاژ ورودی عمل میکند ( رله های افزایش و کمبود فرکانس)
د) رله های توانی : این رله ها بر اساس توان عمل می کنند به عنوان مثال رله هایی که جهت توان را اندازه گیری می کنند یا رله هایی که توان اکتیو و راکتیو را اندازه گیری می کنند .
ه) رله های جهتی : این رله ها از جنس رله های توانی هستند که بر اساس زاویه بین بردارهای ولتاژ و جریان عمل میکنند مانند رله های اضافه جریان جهتی که در خطوط چند سوتغذیه رینگ و پارالل بکار می روند و یا رله های جهت توان که جهت پرهیز از موتوری شدن ژنراتور هنگام قطع کوپلینگ آن بکار میرود .
و) رله های امپدانسی : مانند رله های دیستانس که در خطوط انتقال کاربرد فراوانی دارند .
ز) رله های وابسته به کمیت های فیزیکی : مانند حرارت – فشار – سطح مایعات و ;. مانند رله بوخ هلتس ترانسفورمرها ح) رله های خاص : رله هایی هستند که برای منظورهای خاص به کار میروند مثلا رله تشخیص خطای بریکر – رله مونیتورینگ مدار تریپ بریکر – رله لاک اوت و ;..
رله و حفاظت الکتریکی:1-حفاظت ترانسفورماتور در مقابل خطاهای
بنیادی با استفاده از حفاظت دیفرانسیل معمولی(فازی)
شکل1-طرح عمومی بلوک دیاگرام حفاظتی دیفرانسیل برای ترانس با دو سیم پیچ
رله و حفاظت الکتریکی
شکل2-طرح عمومی حفاظت دیفرانسیل برای ترانس با سه سیم پیچ
کلمات کلیدی :
ارسال‌کننده : علی در : 95/3/1 2:48 صبح
مقاله زمان سنجی تحت فایل ورد (word) دارای 30 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد مقاله زمان سنجی تحت فایل ورد (word) کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله زمان سنجی تحت فایل ورد (word) ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
بخشی از متن مقاله زمان سنجی تحت فایل ورد (word) :
زمان سنجی
زمان سنجی عبارتست از کاربرد تکنیک های مختلف به منظور تعیین زمان لازم برای یک اپراتور واجد شرایط که کار مشخصی را در سطح کارایی معینی انجام می دهد.
اهداف زمان سنجی:
1-تعیین هزینه نیروی انسانی درگیر در ساخت محصول و یا ارائه خدمت 2-تعیین نعداد کارگران تولیدی و غیر تولیدی مورد نیاز 3-تعیین تعداد ماشین های تولیدی مورد نیاز 4- تعیین حجم و مقادیر تحویلی مواد به ایستگاههای کاری 5-تعیین و برنامه ریزی زمانی کل کارخانه ;
تکنیک های مختلف زمانسنجی
1-روش های مشاهده مستقیم 2-روش های ترکیبی 3-روش های تخمینی 4-سیستم زمان سنجی ربات ها
زمانسنجی یکی از اولین و اصولی ترین کارها در طراحی و راه اندازی کارخانه و به طور کلی پایه اساسی دیگر کارهاست.
اگه مایل باشین این مبحث رو تا اونجایی که بتونیم جلو ببریم.
تعریف زمانسنجی:
کاربرد تکنیکهائی است به منظور تعیین زمان استاندارد انجام کار برای یک کارگر واجد شرایط (نرمال) که کار مشخصی را در سطح کارائی مشخصی به انجام میرساند.
مسئولیتهای فرد زمانسنج:
1- بررسی کامل روش فعلی جهت حصول اطمینان از صحیح بودن آن.
2- بررسی کامل ماشین آلات و توانایی اپراتور قبل از ارزیابی عملیات.
3- همکاری کامل با اپراتور و مسئولین مافوق او (به منظور گرفتن بیشترین کمک از آنان).
4- ثبت دقیق زمانهای عناصر کار.
5- ارزیابی کارایی اپراتور به طریق عادلانه.
6- در طول جریان زمانسنجی باید به طریقی رفتار نماید که اعتماد کامل اپراتور را بخود جلب کند. صبر و قضاوت
صحیح، دو امر مهم در این زمینه هستند.
7- قابلیت و توانایی ذهنی خوب جهت تصمیم گیریهای مناسب و سریع.
8- نحوه صحیح استفاده از ماشین آلات، ابزار دستی، جیگها و فیکسچرها و آلات اندازه گیری را بداند و از طرف دیگر
باید دارای اطلاعات کافی در مورد نحوه برشها، سرعتها، عمق برشها، کیفیت محصول و عمر نهایی ابزار باشد
اهداف زمانسنجی:
1 – تعیین هزینه نیروی انسانی درگیر در ساخت محصول
2 – تعیین تعداد کارگران تولیدی و غیر تولیدی مورد نیاز
3 – تعیین تعداد ماشینهای تولیدی مورد نیاز
4 – تعیین حجم و مقدار تحویلی مواد به ایستگاههای کاری
5 – تعیین و برنامه ریزی زمانی کل تولیدات کارخانه
6 – بررسی امکان ساخت یک محصول با توجه به امکانات موجود
7 – تعیین اهداف تولیدی
8 – تجزیه و تحلیل نتایج بدست آمده
9 – بررسی کارایی بخشها و یا نیروی انسانی کارخانه
10- دانستن هزینه واقعی تولید
11- پرداختهای مالی و حقوقی به افراد و تعیین سیستمهای تشویقی و پرداخت حقوق بر اساس بهره وری
12- مقایسه آلترناتیوهای مختلف انجام کار از نظر زمانی و انتخاب بهترین آنها
13- بالانس کردن خطوط مونتاژ، ساخت و فعالیتهای اعضای یک گروه
14- استفاده از زمان در نمودارهای آنالیز روشها، روابط انسان و ماشین و سایر نمودارهای مهندسی
15- طراحی خط تولید و ایستگاههای کاری قبل از نصب فیزیکی آنها
16- طراحی ابزار و وسایل و تجهیزات
17- استفاده از کارشناسان در برنامه ریزی تعمیرات و نگهداری، کنترل پروژه،برنامه ریزی و مدیریت ظرفیت و
دیگر سیستم های مهندسی صنایع.
18- کاربرد در بسیاری از فعالیتهای اداری پروژه های عمرانی و خدماتی، بیمارستانها و غیره
مراحل اساسی فرآیند زمانسنجی:
1-انتخاب کار مورد مطالعه
2-ثبت کلیه اطلاعات مربوط به شرایطی که درآن شرایط، کار انجام می پذیرد .
3-بررسی روش ثبت شده جهت حصول اطمینان از آنکه از کاراترین روشها و حرکات استفاده شده و کلیه
عناصر خارجی و غیر مفید از عناصر مفید تفکیک شده اند.
4-اندازه گیری زمانی کار موجود در هریک از عناصر، با استفاده از مناسب ترین روش اندازه گیری کار
5-تعیین زمان استاندارد برای عناصر کاری که شامل زمان الونس نیز می باشد
6-ثبت روش عمل و کلیه فعالیتهایی که زمانسنجی برای آنها صورت پذیرفته و زمان استاندارد مربوط به هریک
معرفی:
مطالعه ی کار یک راه دسترسی شایع برای توسعه ی اجرای اپراتور و اثر بخشی است. جایی که اثر بخشی کارها به عنوان نسبتی از انرژی هزینه شده برای کار اجرا شده معین شده است. نوع مطالعه و ارزیابی کار که مورد استفاده است به یک میزان زیادی بستگی به طبیعت اپراتور ، محیط و عکس العمل و برخورد با کار دارد. ( بارتر 1937 و گیلبرت1911).در بسیاری از کارهای دستی و ماهرانه ، کارگران مورد درخواست واقع می شوند تا حرکات دست و اعضای بدن به سمت دسته ای انجام شود یا به سمت هدف یا یک شئ . دقت خروجی یک حرکت و اهمیت اثر بخشی مسیر حرکت آن عضو از بدن اساس ارزیابی های ارتباط دقت و سرعت حرکت در هر دو زمینه ی صنعتی و آزمایشگاهی (نظریه) (نقل از بایلی و پرس گریو و وود ورس) بوده است. در فاکتورهای انسانی قانون فیتس Fitts در سال 1954 مورد قبول واقع شده به عنوان یک توصیف قانون ؛ قبول از رابطه ی دقت و سرعت حرکت به جای این حقیقت که شامل قواعد خشک غیر قابل تغییر و محدوده ای ذاتی است. ( نقل از اشمیت و غیره در 1976). در معادله Fitts زمان حرکت بوسیله ی سختی حرکت معین می شود که با نسبتی از حرکت ضمیمه می شود و فراخی آن تا وسعت هدف گسترده است. تعدیل و تبدیل ها در قانون Fitts پیشنهاد شده است که به طور بحث انگیز به عنوان یک درصد بزرگتر از انحراف از معیار در اجرا شمرده می شود.( نقل از نوریس و شاک 1969). محاسبات
موجود از توابع سرعت- دقت دو نمود اساسا عمومی دارند ( نقل از هاوارس 1971). اول آنها به طور انحصار روی خطاهای فواصل زمانی (بیکاری) در یک ارزش زمانی به عنوان یک معیار کاری تمرکز می کنند. دوم ، یک مشاهده عمومی از دقت وجود دارد که نسبت معکوس با بعضی حالات در سرعت حرکت دارند. این ارتباط یا نسبت اخیر برای اپراتورها در میان تقریبا همه ی امور ماشینی اساس و پایه ها را برای تقابل دقت-سرعت که گزارش شده است را تشکیل می دهد. یک معیار شایع و رایج نیز می تواند بوسیله ی اجبار و فشار کاری تحمیل شود . در کارهایی با چنین محدودیتهایی خطای زمانی زیاد می شود
هنگامی که زمان حرکت معیار دار در یک حالت ثابت با تخمینهای توابع برای درک و تفهیم عمومی در جریان کار افزایش می یابد.( نقل از نیوول ، کارلتون 1979). علاوه بر اینها ، در فعالیتهای حرکتی مجزا افزایش دامنه و انباشتگی به همراه یک حرکت داده شده زمانی یک سرعت در حالت، یشرفتی تولید می کند که از کاهش در خطای زمان گیری حرکتی در میان دسته ی سرعت گرفته ی تولید شده جلوگیری به عمل آید.( نقل از نیوول ، کارلتون 1982). این یافته ی اخیر برای مقایسه با تخمینهای سنتی از توابع دقت – سرعت بیکاری ( یا با فاصله زمانی) هر چند که این تناقض و نتیجه ی مخالف با معیار ارز یابی کار و
زمان در افزایش سرعت حرکت در برابر خطای زمان گیری و یا فواصل زمانی باشد به طور واضح نمایان می گردد( نقل از نیوول 1980). ارزیابی های معرفی شده بوسیله ی نیوول در 1980 در مورد توابع دقت – سرعت در بخشهای معیار زمان سنجی به طور متناقض گونه ای ظاهر شد ولی یک محاسبه جدیدتر از تابع دقت – سرعت برای معیار در جریان و در فواصل زمانی ( کار وزمان ) فراهم نموده یک تلفیقی که به شمار می رود برای چنین عناصر متناقض نما از یک ارتباط ( نقل از هن کوک و نیوول د
ر دست چاپ) ما هیچ یک از فواصل زمانی ( فضا) و زمان را در دسترس نداریم تا اینجا این محاسبات را تکرار کنیم. هر چند نسبتا هدف ما معرفی مختصر نمودهای ضروری و سرعتی ( در واحد زمان ) از توابع دقت – سرعت حرکت کار و زمان است و یک نتیجه ی کاربردی مهم را معرفی می کنیم که ناشی از این نزدیکی است. یعنی به طور مثال علاوه بر پایه های سنتی و قدیمی در تقابل سرعت حرکت در وقت، تقابل دقت – سرعت محتاج توجه دوباره و باز بینی در بخش های ارزیابی فواصل زمانی برای دقت عمومی رایج است . ” دقت حرکت در زمان به عنوان بعد چهارم” جلوگیری از تمایز میان کارو زمان در فاکتورهای انسانی و همچنین در اکثر دامنه های روان شناسی در بخشهای جداگانه به خاطر تبعیت از مفاهیم نیوتنی رواج دارد. یک مثال : اگر مرز فضایی ( فواصل زمانی ) در مورد معیار کاری به طور مرتبطی بزرگتر از مرز کاری ( در جریان) باشد ، اپراتور قادر خواهد بود که در یک مقطع بیشتر از میانگین زنجیره ، سرعت حرکت کند( سرعت پیوسته) و بالعکس. طراحان صنعتی و تولید کنندگان کارخانجات تلاش کرده اند تا از مزایای این تقابل خطای حرکت در کار و زمان ( فواصل زمانی ) استفاده کنند. مثلا با افزایش اندازه ی تلرانس و ویژگیهای فواصل زمانی (فضا) در راکت تنیس روی میز بازیکنان می توانند سرعت سر راکتها را افزایش دهندو تفاوت های اصلی خطای فضایی (فواصل زمانی) را حفظ کنند. همان منطق می تواند به طور معکوس استفاده شود . البته ، برای دست یابی به یک مرز عادی در جریان کار برای یک معیار (فضایی) در فواصل زمانی داده شده. در
حالی که تقابل زمان و کار (فواصل زمانی ) در کارها واضح است جایی که خطای حرکتی اندازه گیری می شود در همان زمینه ی حرکت ، ارتباط بین این اندازه ها به واضحی وقتی که خطاها تحت ترتیب و اصول دیگری معین و مشخص شده اند نیستند. مثلا ، تعدادی راه وجود دارد ک یک حرکت یا کار ممکن است متوقف شده و به تاخیر افتد ( نقل از بایلی و پرسگریو 1985) و تنوعی از دیمانسیون و ابعاد در آن که حرکت ممکن است در آن حدود اندازه گیری شود . روش خاص Fitts برای بهره وری از کار از این بخش بوده که بر اساس مرتبط ساختن زمینه های متفاوت از حرکت ، اندازه گیری های کار و زمان (فواصل
زمانی) معین شده اند حتی در این کار یک رابطه بین اندازه های کارو زمان ( فواصل زمانی ) ممکن است تشخیص داده شود. طراحان صنعتی در فهم اینکه چگونه معیار اندازه گیری با توجه به زمینه های حرکت در کار روی ارزیابی ارتباط دقت- سرعت حرکت ها اثر می گذارند احتیاج به حالت واضحی دارند. بنابراین ، اجبار و فشار کاری ، در ارتباط با آنها که توسط محدودیتهای ذاتی و ثابت اپراتور و محیط فراهم شده با در دستور کار قرار دادن یک هدف بهینه و مطلوب یا سر مرز روی استمرار سرعت حرکت برای یک اپراتور برای کار در کارهایی که مسیر حرکت اعضای بدن مشخص است. این اجبار و فشا
ر می تواند متغیر شده و تبدیل گردد تا تقابل خطای حرکت در کار و زمان بهینه شود. این موضوع برای همه کارها مورد تفهیم واقع شده ( بدون نیاز به دلیل ) حتی آن دسته که ظاهرا تنها با معیارهای فواصل زمانی یا بیکاری قابل مشاهده اند. ارزیابی های سنتی و قدیمی با در آمد و هزینه در معیار کاری از ارتباط دقت و سرعت در یک خطای فاصله زمانی (بیکاری ) متمرکز شده اند. این جهت یابی به فهم محدودی منجر می شود به نمایی از کار وزمان در دقت حرکت و فهم این موضوع که خطای حرکتی در کار و در بیکاری (فواصل زمانی ) فقط بوسیله دید مجازی در روشی که ما وقایع جهان را مشاهده کنیم مستقل به
نظر می رسند. خلاصه: در عملکرد بسیاری از سیستمهای انسان و ماشین رخدادهای واقعی بوسیله ی واکنشهای اپراتور در ماشین مجزای شخصی قابل دست یابی است . این واکنش ها در طبقه بندی سیستمها از انتخاب متن از روی یک فهرست طولانی تا استراحت یا سرعت گرفتن در جایگزینی و شکل دهی در وسایل حمل و نقل عظیم الجثه برای تمایز میان طراحی های متفاوت کاربرد داشته ( نقل از گلایزر و هالکوب 1980 ) این ارزیابی برای تصورات و تفکرات سنتی در تقابل دقت- سرعت در کنترل حرکت مورد لزوم واقع بوده اند چنانکه در ارتباط نظریه ی Fitts نمونه آوردیم. در کار اخیر تلاش کرده ایم که به طور خلاصه مصنوعی یا ساختگی بودن جدا سازی وابستگی های کار وزمان (فواصل زمانی ) در فعالیتهای حرکتی را نشان دهیم. تصویر برآیند کار زمان شرح می دهد خطای فواصل زمانی را که فقط می تواند مبادله شود برای خطای کاری در یک عمل بدون ابعاد و دیمانسیون و اینکه پیشنهاد ما حتی وقتی که ابعاد چند گانه ی حرکت مورد توجه قرار می گیرند صادق است . به عنوان یک نتیجه و در پرتو عمل های شخصی و اجبار کاری اپراتور ، نزدیکی کار و زمان شامل ارزش باور نکردنی برای آنهایی است که به دنبال بهینه سازی اثر بخشی اجرایی در سیستم های انسان و ماشین هستندکه مستلزم اجرای مکانیکی توسط اپراتورهای انسانی است
کلمات کلیدی :
ارسال‌کننده : علی در : 95/3/1 2:48 صبح
مقاله شغل پزشکی و مهندسی پزشکی تحت فایل ورد (word) دارای 27 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد مقاله شغل پزشکی و مهندسی پزشکی تحت فایل ورد (word) کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله شغل پزشکی و مهندسی پزشکی تحت فایل ورد (word) ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
بخشی از متن مقاله شغل پزشکی و مهندسی پزشکی تحت فایل ورد (word) :
شغل پزشکی و مهندسی پزشکی
شرح وظایف و مسئولیت های اصلی شغل:
شرح وظایف و مسئولیت های اصلی شغل با خصوصیات زیر است:
1) در راه آشنایی بیشتر با مکتب و تزکیه و تعالی روح کوشا باشد. کمک به تامین بهداشت و درمان دردهای مردم را وسیلهای برای رضای خدا و تقرب به او بداند.
2) با فرهنگ اسلامی و نظام جمهوری اسلامی آشنا باشد و خود را ملزم به رعایت قوانین و مقررات حاکم به جامعه اسلامی بداند.
3) از شناخت مسائل عمده بهداشت و درمان و نظام ارائه خدمات بهداشتی و درمانی کشور به قدر کافی برخوردار و از مسئولیت‌ها و وظایف خود در این نظام آگاه باشد.
4) قابلیت علمی و عملی کافی در تشخیص بیماریها و ارجاع بیماران به سطوح بالاتر بهداشتی و درمانی کشور و شرکت در برنامه‌های پیشگیری و بهداشت عمومی را دار باشد.
5) قادر به استفاده از آخرین منابع علمی و بهره‌گیری از اطلاعات جدید کار خود باشد.
مدارک تحصیلی لازم برای احراز شغل
علوم پایه: طول این دوره 2 سال است که در پایان این دوره دانشجو در آزمونی شامل کلیه دروس این دوره شرکت میکند و در صورت موفقیت به دوره بعدی راه می‌یابد. هر دانشجو حداکثر دوبار میتواند در این آزمون شرکت کند.
مهارتها و دوره های آموزشی برای احراز شغل
فیزیوپاتولوژی : طول این دوره 6 ماه است و طی آن دانشجو ضمن آگاهی از مبانی فیزیولوژیک ، با مکانیزم بیماریها و عوامل موثر در آنها به طریق تحلیل گرانه آشنا میشود و نشانه‌های بیماریها و تشخیص و درمان آنها را یاد می‌گیرد.
کارآموزی بالینی : طول این دوره 20 ماه است و هدف شناخت آثار و علائم بیماریها از دیدگاه بالینی و آزمایشگاهی به دست آوردن تواناییهای لازم در به کاربردن اندیشه ، استدلال و نتیجه‌گیری سریع، به منظور برخورد منطقی و صحیح با بیمار و طراحی عملیات پیشگیری درمانی است.
کارورزی بالینی: طول دوره 18 ماه است و هدف پرورش مهارتها، تقویت قدرت تصمیم‌گیری ، افزایش اتکاء به نفس و تکمیل پرورش اندیشه از طریق رویارویی مستقیم کارورز با مسائل بهداشتی ، درمانی و تقبل مسوولیت مستقیم امور بهداشتی، درمانی به عهده همه است.
کارورزی: دانشجویان قبل از شروع مرحله کارورزی ، در کنکور کارورزی که شامل کلیاتی از دروس پایه و اصلی و عمومی فیزیولوژی علوم بالینی است و به طور سراسری برگزار میشود شرکت میکنند چون گذراندن موفقیت‌آمیز این آزمون برای راه‌یابی به دوره کارورزی ضروری است. فارغ‌التحصیلان ملزم به خدمت در مناطق محروم کشور هستند.
تواناییهای فارغ‌التحصیلان
فارغ‌التحصیلان این رشته میتوانند بعد از پایان تحصیلات، مسوولیتهای متفاوتی را عهده‌دار شوند، از آن جمله میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
تشخیص – درمان و پیگیری بیماران در مطبهای شخصی، درمانگاهها و بیمارستانها.
مدیریت و سرپرستی مراکز ارائه خدمات بهداشتی و درمانی.
مشارکت در امر تحصیلی و پژوهشی در ارتباط با بیماریهای مختلف.
دوره پزشکی شامل 4 مرحله میباشد : علوم پایه ، فیزیوپاتولوژی (نشانه‌شناسی) ،
کارآموزی و کارورزی
مرحله علوم پایه درواقع عامل ارتباطی‌ای بین درسهای دبیرستان و پایه با درسهای تخصصی پزشکی است، بدین ترتیب که شامل آن قسمت از درسهای پایه است که به بدن انسان مربوط میشود؛ برای مثال، بیوشیمی قسمتی از علم شیمی است که در مورد شیمی بدن موجود زنده (در اینجا انسان) صحبت میکند و همین‌طور سایر درسهای این مرحله که در بخش درسها شرح داده میشوند.
مرحله شناخت نشانه و علایم بیماری و چگونگی پیدایش علایم بیماری، در ارتباط با عامل بیماری‌زا و چگونگی پیدا کردن آن در معاینه‌ها و آموزش نظری دستگاههای تشخیص ، بدون توجه به درمان است. در این دوره ، دانشجو مفهوم بیماری و علایم آن و نحوه تشخیص آن را به صورت نظری مطالعه نموده، چگونگی آن را با توجه به درسهای علوم پایه فرا می‌گیرد.
مرحله بعدی شامل دوره کارآموزی (استاژری) است که دانشجو در این مرحله ، به بیمارستان و بالین بیماران میرود و در کنار درسهای نظری، روشهای تشخیص و درمانی را در بالین بیمار می‌آموزد. در این قسمت، استادان در مورد هر بیمار، توضیحات لازم را به دانشجویان ارائه می‌دهند و دانشجو نیز زیرنظر استاد، فرآیندهای معاینه بالینی و فنون تشخیص را به کار می‌برد و شیوه درمان و تجویز دارو را نیز در هر مورد می‌آموزد. در این مرحله درسهای نظری نیز ارائه میشود که مکمل کار بالینی در بخش خواهد بود.
مرحله بعد دوره کارورزی (انترنی) است ، دانشجو پس از فراگیری راههای تشخیص و درمان به صورت مستقل و با نظارت کلی روزانه استادان ، اقدام به بیماریابی، تشخیص و درمان نموده، مواد آموخته شده در مرحله کارآموزی (استاژری) را در عمل به کار می‌برد و تجربه می‌اندوزد.
در کل دوره پزشکی عمومی دو امتحان اصلی (حیاتی) وجود دارد که شامل امتحان جامع علوم پایه و دیگری امتحان جامع پرانترنی میباشد. قبولی در این دو امتحان، لازمه ورود به مرحله بعدی است.
آینده شغلی ، بازار کار ، درآمد:
عمده‌ترین موقعیتهای شغلی که بیشتر پزشکان میتوانند جذب آنها شوند، عبارتنداز:
مطبهای شخصی که بر حسب تمایل پزشک و نیاز منطقه در شهرها و روستاها دایر میگردد و پزشکان ویزیت مراجعان را در مطبها انجام می‌دهند.
بیمارستانها و درمانگاههای خصوصی و دولتی که در آنها پزشکان به تشخیص و درمان بیماریهای مراجعان خود می‌پردازند.
مراکز بهداشتی درمانی شهری یا روستایی که اغلب مدیریت و سرپرستی این مراکز به عهده پزشکان عمومی میباشد و همچنین این مراکز از پزشکان عمومی برای تشخیص، درمان و پیگیری بیماریها نیز استفاده می‌نمایند.
تواناییهای مورد نیاز و قابل توصیه :
سلامت تن و روان برابر ضوابط مربوط به تشخیص کمیسیون پزشکی متعهد وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برای داوطلبان رشته پزشکی امری ضروری است.
علاوه بر آن داوطلبان ورود به رشته پزشکی باید از دانش و علاقه بالایی در زمینه درسهای زیست‌شناسی و علوم پایه نیز برخوردار بوده، دقت کافی و حوصله زیاد در زمینه فراگیری جزئیایت مربوط به بیماریهای مختلف را داشته باشند.
وضعیت ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر :
ادامه تحصیل دانشجویان رشته پزشکی بعد از اتمام دوره پزشکی عمومی در دو مرحله امکان‌پذیر است:
الف ) ادامه تحصیل در رشته‌های تخصصی بالینی که داوطلب بعد از قبولی در امتحان پذیرش دستیاری سراسری کشور میتواند در رشته‌های تخصصی که در حال حاضر در داخل کشور ارائه میشوند ادامه تحصیل دهد.
رشته‌های تخصصی بالینی در حال حاضر شامل 23 رشته میباشد که عبارتند از : جراحی عمومی ، جراحی مغز و اعصاب، جراحی استخوان و مفاصل (ارتوپدی) ، جراحی کلیه و مجاری ادراری تناسلی (ارولوژی) ، بیماریهای اعصاب، بیماریهای داخلی ، بیماریهای عفونی و گرمسیری ، بیماریهای قلب و عروق ، بیماریهای کودکان، بی‌هوش ، پزشکی اجتماعی، پزشکی هسته‌ای ، آسیب‌شناسی (پاتولوژی) ، پوست ، پزشکی فیزیکی و توان‌بخشی، چشم‌پزشکی ، پرتودرمانی (رادیوتراپی) ، پرتوشناسی تشخیصی (رادیولوژی) ، زنان و زایمان ، روان‌پزشکی، گوش و حلق و بینی ، پزشکی قانونی و طب کار میباشد.
ب) ادامه تحصیل در رشته‌های علوم پایه ، فارغ‌التحصیلان رشته پزشکی میتوانند در تخصصهای علوم پایه پزشکی نظیر فیزیولوژی ، ایمونولوژی، ژنتیک، ویروس‌شناسی پزشکی، میکروب‌شناسی پزشکی ، انگل‌شناسی پزشکی، بیوشیمی ، آمار حیاتی و تغذیه نیز شرکت نمایند.
دوره علوم پایه
مرحله علوم پایه، اولین مرحله آموزش پزشکی بوده، مدت این مرحله دو سال است. در این مرحله ، دانشجویان بخش اول درسهای عمومی و درسهای پایه و اصلی را می‌گذرانند. هدف از این مرحله، آموزش ساختمان بدن انسان و اعمال فیزیولوژیک و نقش آن در سلامت انسان و همچنین شناخت عوامل بیولوژیک بیماری‌زا و شیوه‌های دفاعی بدن در برابر آنها و اصول آسیبهای بدن انسان و آشنا ساختن دانشجو با اصول مسائل بهداشتی است. دانشجویان باید در هر نیمسال تحصیلی 20 واحد درسی ارائه شده از طرف دانشکده را به طور اجباری بگذرانند. حداکثر زمان مجاز برای گذراندن این مرحله 3 سال است .
در ذیل به شرح برخی از این درسها می‌پردازیم :
بیوشیمی: مربوط به بدن موجودات زنده و انسان است. در این درس، با شیمی آلی مولکولها و اتمها و واکنشهای آنها در بدن آشنا می‌شویم.
آناتومی: در آناتومی، دانشجو با کلیه ساختهای بدن شامل انواع ماهیچه‌ها ، استخوانها، اعصاب و احشا و با محل آنها و اعضای مجاور آنها به طور دقیق و در حالت طبیعی بدن، آشنا میشود، به طوری که بتواند اجزای هر ناحیه را به صورت سه بعدی شناسایی کند.
فیزیولوژی : در این درس چگونگی عملکرد اندامها و بافتها مورد مطالعه قرار می‌گیرد؛ به این ترتیب که دانشجو بعد از آشنایی با آناتومی و بافت‌شناسی اندامها با شیوه عمل آنها در شرایط مختلف و در وضعیتهای ویژه آشنا میشود.
ایمونولوژی: این درس به بررسی سازمان دفاعی بدن ، سلولهای دفاعی و واکنشهای موثر در این شبکه می‌پردازد.
انگل‌شناسی: این درس به انگلهای موثر در ایجاد بیماریهای انسانی اعم از حشرات ، کرمها ، قارچهار و غیره می‌پردازد. در این درس، این انگلها به طور دقیق شناسایی شده، در درس عملی نیز مورد بررسی قرار خواهد گرفت و به این وسیله چشم دانشجو با انواع انگلها آشنا میگردد.
پاتولوژی عمومی : در این درس انواع آسیبهای بافتی و تغییرهای بافتهای بدن در هنگام بروز یک ناهنجاری ، تحریک و یا آزار مورد بررسی قرار می‌گیرد.
دوره فیزیوپاتولوژی (نشانه شناسی(
مدت مرحله دوم شش ماه است. در این مرحله دانشجو پس از این که با آموختن درسهای فیزیولوژی به چگونگی عملکرد طبیعی سازمان بدن پی برد و در درس پاتولوژی وضعیت واکنشهای بدن در بیماری و تغییرهای بافتها را در هنگام ورود عوامل مضر به خوبی فراگرفت، به مرحله‌ای می‌رسد که اکنون باید بتواند با تلفیق این دو ، واکنشهای بدن را در هنگام یک بیماری از زمان شروع تا انتهای آن دنبال کرده، سلسله توالی نشانه‌های آشکار و ماهیت یکایک آنها را شناسایی کند.
در این قسمت دانشجو در مقطعهایی که با عنوان کورس (دوره)از آن یاد میشود، یک سرفصل از بیماریهای داخلی مثل بیماریهای خون را به طور مشروح مطالعه میکند و در هر قسمت، عوامل شروع کننده، شیوه عمل، واکنش بدن ، سیر بیماری و نشانه‌های اختصاصی مربوط را بررسی می‌نماید. این مطالعه صرفا شامل نشانه‌شناسی بیماریهاست و شامل مباحث درمان و تشخیص در بالین بیمار و معاینه‌های فیزیکی نمی‌شود. در این دوره دانشجو، فارماکولوژی را به صورت مروری کلی بر دسته‌های دارویی و چگونگی اثر داروها، می‌گذراند. این آشنایی با فارماکولوژی به صورت کلی بوده، دسته‌های اختصاصی داروها و راههای تجویز آنها رد هر بیماری ، در فارماکولوژی اختصاصی به طور مشروح مورد مطالعه قرار خواهد گرفت.
دوره کارآموزی (استاژری(
دوره سوم که از آن به عنوان دوره کارآموزی یاد میشود، شامل دو مجموعه درسهای نظری و کار عملی است. اساس تدریس درسهای نظری مانند سایر درسهای علوم پایه و فیزیوپاتولوژی است ولی در برنامه عملی، دانشجو در بالین بیمار با مجموعه‌ای از دانسته‌های نظری خود با نشانه‌های بیمای به صورت مستقیم مواجه میشود و با صحبت با بیمار و به دست آوردن تاریخچه بیماری، نوع آن را تشخیص داده، اقدامهای درمانی لازم را فراخواهد گرفت. برنامه کار در دوره کارآموزی به طور خلاصه شامل کنفرانسهای صبحگاهی در مورد بیماران بستری در بخش، صحبت در بالین توسط استاد مربوط و یادگیری معاینه‌ها و گرفتن شرح حال، انجام کارهای تشخیصی و تا حدودی نسخه‌نویسی است. عموما درسهای نظری بعد از ظهرها تدریس میشود و صبحها به کار در بیمارستان و برنامه‌های آن اختصاص دارد. زمان گذراندن کارآموزی بالینی به طور مطلوب 20 ماه و حداکثر 27 ماه است که طی آن ، دوره‌های داخلی ، جراحی ، کودکان ، زنان و زایمان ، چشم ، گوش و حلق و بینی ، روان‌پزشکی ، رادیولوژی و پوست و واحدهای باقی مانده درسهای عمومی گذرانده میشود. محل گذراندن کارآموزیها بیمارستانهای آموزشی است.
دوره کارورزی (انترنی(
دوره انترنی یا کارورزی در واقع نقطه عطف آموزش بالینی دانشجویان رشته پزشکی است. کارورز پس از آموختن علوم پزشکی و گذراندن یک دوره کارآموزی بالینی در تمام بخشهای بیمارستانی، اینک بدان حد از اطلاعات پزشکی و قضاوت بالینی رسیده است که به طور مستقل در مواجهه با بیماران قرار بگیرد و با به کار بستن عملی تمام آموخته‌ها ، به طور مستقیم با بیماران در تماس باشد و با انجام معاینه‌های بالینی و دستور آزمایشهای پاراکلینیک، به تشخ یص رسیده، به درمان بیمار بپردازد. این فعالیتها همگی زیر نظر استادان و دستیاران مربوط صورت می‌گیرد.
تواناییهای فارغ‌التحصیلان دوره دکترای تخصصی پزشکی و فرصتهای شغلی آنان
این فارغ‌التحصیلان میتوانند در بیمارستانهای آموزشی یا غیرآموزشی کشور استخدام و کار درمان بیماران و آموزش دانشجویان رشته پزشکی و پیراپزشکی مشغول شوند. همچنین میتوانند به کار درمان بیماران در درمانگاههای تخصصی یا مطبهای خصوصی مبادرت ورزند.
ریاست بیمارستانهای دولتی یا خصوصی معمولا به عهده پزشکان متخصص است. همچنین ریاست و معاونت دانشکده و دانشگاهها علوم پزشکی کشور نیز به عهده پزشکان متخصص میباشد.
اخلاق پزشکی
مکارم اخلاقی وجه امتیاز و شرافت انسان است. ارزش هر انسان بستگی به انصاف و آراستگی او به سجایا و اخلاق حسنه دارد. هدف و فلسفه بعثت پیامبران الهی نیز تکامل اخلاقی بشری بوده است. حاکمیت اخلاق کریمه در جوامع انسانی نیز نشانه تعالی و تمدن واقعی آن جامعه تلقی میشود.
پیشرفتهای علمی بشری زمانی برای نوع بشر مفید و ثمربخش است که از پشتوانه اخلاقی برخوردار باشد. علم و تخصص بدون بهره‌مندی از اخلاقیات پاسخگوی نیازهای فطری بشر نبوده و گاهی نقض غرض است، زیرا هر نوع پیشرفت باید دارای جهت و هدف باشد و اخلاق به پیشرفت علمی جهت و هدف می‌بخشد. پیشرفت علمی عاری از مکارم و سجایای اخلاقی حرکت در تاریکی است. اخلاق چراغ هدایت هر حرکت محسوب میشود.
اخلاق در پزشکی
در عرصه پزشکی نیز این حکم صادق است و اساسا حرکت طب بر محور اخلاق بوده و پایه‌های آن بر مبانی اخلاقی استوار است. کوشش برای نجات جان انسانها و اعاده حیات و سلامت به آنان و درمان بیماریها و تشقی و تسکین آلام دردمندان و تلاش در بقای نسل و سالم سازی محیط انسانی خود از ارزشهای اخلاقی است.
اگر تکاپو و مساعی متصدیان امور پزشکی برای دستیابی و نیل به اهداف مقدس فوق باشد، خدمات ارزنده آنان جنبه عبادی به خود می‌گیرد و زیباترین کمالات اخلاقی به منصه ظهور می‌رسد، زیرا عالی‌ترین تظاهر عواطف بشری ، چون تعهد ، علم و تخصص ، فداکاری و ایثار ، نجات ، التیام و آرام بخشی و عشق و دلسوزی در این نوع خدمات پزشکی متبلور است.
جلوه‌گاه اخلاق در منظر پزشکی
جلوه‌گاه این کرامت اخلاقی در دنیای پزشکی در مرحله حساس و سرنوشت‌ساز برخورد پزشک با بیمار است. هر قدر این برخورد انسانی ، اخلاقی ، عاطفی و صمیمانه ، شکوهمند و شرافتمندانه و احترام آمیز باشد، حصول آرمانهای مقدس پزشکی و امنیت روانی و جسمی بیمار و رضایت خاطر او و اطرافیانش قطعی‌تر خواهد بود.
عواقب عدم مراعات جنبه‌های اخلاقی
ممکن است پزشک از دیدگاه علمی و فنی به وظیفه خود عمل و حتی بیمار را معالجه نماید. لیکن عدم مراعات جنبه‌های اخلاقی و انسانی در برخورد با بیمار او را از هدف عالی پزشکی دور کند و کوچکترین غفلت ، مسامحه و لغزش از موازین اخلاقی و وجدانی و بی‌حرمتی نسبت به شخصیت بیمار و اطرافیان او سبب عدم امنیت خاطر ، دل‌شکستگی ، آشفتگی و تکدر روحی بیمار و سلب اعتماد او از پزشک معالج گردد.
به نظر می‌رسد این مهم ، یعنی نحوه برخورد پزشکان با بیماران ، می‌بایست سرلوحه خدمات پزشکی قرار گیرد تا از رهگذر این اصول به اهداف متعالی پزشکی که نجات جان و مداوا و حفظ حیات و سلامت آنان و ایجاد امنیت جسمی و روانی افراد جامعه و جلب رضایت مردم و لازمه رضایت خالق است، محقق گردد.
اخلاق پزشکی در ایران
این مقدمه بر شما روشن می شود که من طرفدار اخلاق نوع سوم هستم. به نظر می آید خدمتی که فلاسفه اخلاق می توانند به پزشکی بکنند کمتر است تا خدمتی که پزشکان و البته بیماران می توانند به فلسفه اخلاق بکنند.
یکی از جنبه های اصلی اخلاق پزشکی این است که ما عاقبت می توانیم بر مسأله حساسی انگشت بگذاریم که به زندگی کردن و زیستن در این جهان مربوط می شود. بنا به اخلاق من که چنین زندگی می کنم و در این شرایط تاریخی زندگی می کنم، آگاهی از مرگ، امر حیاتی است.
من نمی توانم به زندگی ام معنی بدهم مگر آنکه مرگ آگاه باشم، مگر اینکه بدانم خواهم مرد، مگر اینکه تا حدودی نوعش را هم انتخاب کنم. در نتیجه برای یک آدم حتی خودکشی می تواند موجه باشد. از نظر یک آدم، اگر پزشک به او دروغ بگوید، یا بیمار را آگاه نکند که در معرض مرگ فوری است، عمل غیر اخلاقی انجام داده است، ولی از نظر یک آدم دیگر شاید چنین نباشد.
او ممکن است از پزشکش حتی انتظار شنیدن حقیقت را نداشته باشد. پزشک نمی تواند از یک اصل همگانی حقیقت گویی تبعیت کند و نمی کند. پزشک نمی داند که به بیمارش می تواند راست بگوید یا نه.
بسیاری از آدم ها مثل من ادعا می کنند که از مرگ نمی ترسند و دلشان می خواهد بدانند که کی می میرند، اما وقتی به آنها می گویی که سرطان داری و بزودی خواهی مرد، از هم می پاشند. این باعث می شود که پزشکان خود به خود جنبه های خاص را در نظر بگیرند و عام بودن فلسفه اخلاق نزد آنها کم رنگ شود.
در عرض چهار پنج سال گذشته دعوایی بین نویسندگان فلسفه اخلاق و کسانی که در پزشکی کار می کنند درگیر شده که کدام اینها بر دیگری حاکم است؛ زیست اخلاق یعنی بایوایتک ( Bioethics ) یا اخلاق پزشکی؟
اصل داستان این است که ما با هر دو رو بروییم و باید بتوانیم هم اینها را از هم متمایز کنیم و هم حلقه های ارتباطی شان را پیدا کنیم. در دو سه دهه اخیر مسائل عظیمی در زمینه زیست اخلاق یا اخلاق علوم زیستی، اخلاقی که به خاطر پیشرفت علوم زیستی پدید آمده، پیش روی ما قرار گرفته است.
به نظر می آید ما دو انقلاب بزرگ زیست شناسی را در قرن بیستم از سر گذرانده ایم. یکی در دهه 30 که به کشف پنی سیلین منجر شد که انبوهی از بیماری های عفونی را درمان کرد.
انقلاب دوم که خیلی وسیع تر است در دهه 80 و 90 اتفاق افتاد و آن پیشرفت عظیم ژنتیک بود. پیشرفتی که تأثیر آن بر زندگی تک تک آدم ها محسوس است. از ساده ترین امور مثل یک عمل جراحی زیبایی، تا پیچیده ترین امور مثل انتخاب جنسیت جنینی که قرار است متولد شود؛ و دست بردن در ژن ها، که به نظر می آید در یکی دو دهه بعد انجام خواهد شد.
انقلاب بیولوژیک در واقع با ژن درمانی مشکلات عظیم اخلاقی می سازد. یکی این است که وقتی ما جنینی را در رحم مادر ژن درمانی می کنیم، نمی دانیم چه عواملی دیگر را بر می انگیزیم. در شش ماه گذشته این بحث میان بسیاری از کسانی که در ژن درمانی درگیرند پدید آمد که امکان دارد با این کار بیماری های دیگری برای جنین ایجاد کنیم.
این باعث شده که در مورد چند کاری که تا حالا انجام داده اند، سردرگم بشوند. من تا اینجا به جنبه های اجتماعی آن کاری ندارم، فقط به خود پژوهش پزشکی – علمی آن کار دارم و سوال من این است که ما تا کجا حق داریم پیش برویم؟
اما اشکال جنبه های اجتماعی آن خیلی آشکار است. اگر ما بتوانیم جنسیت جنین را تعیین بکنیم با مشکل اجتماعی بزرگی رو به رو می شویم و آن این است که در کشورهای عقب افتاده، حتی در بعضی کشورهای در حال پیشرفت مثل چین هنوز فرهنگ اجتماع چنان است که پسر می خواهند. در نتیجه انتخابشان پسر خواهد بود. این امر مسائل اجتماعی عظیم ساخته است. می روند دخترهاشان را می اندازند.
می توانید تصور کنید آن اصل آماری که بطور طبیعی نسبت بیش و کم نزدیک بین دو جنس را نگه می دارد به هم خواهد خورد و زندگی اجتماعی بخصوص در جوامع بسته نسل بعد دشوار خواهد شد و هزار مشکل دیگر پدید خواهد آورد. همین مسائل در مورد شبیه سازی اتفاق می افتد.
از آن بدتر کشف نورونهای آینه ای در علوم ژنتیک مسائل عظیمی را باعث شده است. چون کم و بیش می توان در میزان یادگیری آدم ها دخالت کرد. می توان کاری کرد که جنین بیشتر یا کمتر یاد بگیرد. بیشتر یاد گرفتن را کسی مانع نمی شود، اما کمتر را خیلی ها می خواهند برای اینکه قرن هاست که سعی دارند آدم ها چیزی نفهمند. و من نمی دانم واقعا چه نتایج اجتماعی از آن پدید خواهد آمد.
به هر حال بحث من امروز مربوط به مسائلی است که در اخلاق پزشکی مطرح می شود. برخی از مسائل بیش و کم حل شده مثل مرگ مغزی و دیگر مشکل زیادی از نظر اجتماعی با آن نداریم.
از قانون گذارها گرفته تا هیات حاکمه همه پذیرفته اند که مرگ مغزی به معنی مرگ است. ولی دو مسأله هست که برای ما ایرانی ها مهم است. یکی مسأله اتانازی است و دیگر سقط جنین. این دو تا برای ما الان مهم است و باید روی آنها بیشتر بحث بکنیم.
در زمینه عملی اخلاق پزشکی هم دائم به مشکلاتی بر می خوریم که باید بتوانیم حلش کنیم. این مسائل نه فقط پیش روی ما بلکه پیش روی همه جوامع پیشرفته قرار دارد.
یکی از مشکلات به پژوهش های علمی بر می گردد. مثلا ما تا چه حد حق داریم آدم ها را ابزار تحقیق پزشکی کنیم؟ می دانیم که مریضی دارد می میرد. آیا از اینجا به بعد دارای این حق اخلاقی هستیم که روی او داروهایی را آزمایش کنیم که مرگ را جلو بیندازد، در عوض موجب دردهایی هم بشود ولی نتیجه اش تحقیق پزشکی درخشانی باشد که کمک کند به اینکه هزاران مریض دیگر کمتر درد بکشند؟ دکترها مدام با این موضوع مواجه می شوند.
یکی از بزرگترین مشکلاتی که پزشکان در مورد بیمار سرطانی با آن مواجه اند این است که آیا داروهای مسکن به او بدهند که دردش را کم می کند اما مرگش را جلو می اندازد؟ آیا با جلو انداختن مرگش به سوگند پزشکی خیانت نکرده اند؟ و اگر این داروها را ندهند دردهای مهیبی خواهد کشید که تحملش برای هیچ آدمی ممکن نیست.
این مسائل ریزی که برای هر دکتری پیدا می شود او را ناچار می کند که به دیگران مراجعه بکند. چون آنجا دیگر تخصص پزشکی کارگر نیست. ناچار می شود به آدم هایی مراجعه کند که به اخلاق فکر کرده اند. در ایران چون کسانی نیستند که در زمینه فلسفه اخلاق کار کرده باشند، پزشکان مجبور می شوند به تجربه های جهانی روی بیاورند و درست هم همین است.
رابطه دیگر رابطه پزشکان و پرستاران است. در عهدنامه پزشکی دهه 1950 ایالات متحده ماده ای آمده که بر اساس آن پرستار موظف است دستورات پزشک را رعایت کند. او بیش از هر کس در مقابل پزشک مسئول است.
در همین قانون که در دهه 90 در آن تجدید نظر شده آمده است که تعهد اول پرستار به بیمار است. یعنی پرستار گاهی می تواند تشخیص دهد که دستور پزشک قابل اجرا نیست. پرستار در حال تیمارداری است و موظف است بیمار را در نظر بگیرد نه پزشک را.
در بیمارستان های ایران بخصوص پیش از انقلاب و در مرحله انقلاب پزشکان تا جایی نسبت به پرستاران خشن بودند که حتی کتک شان می زدند و چند مورد معروف در این زمینه وجود دارد.
در واقع در قانون آمریکا به دقت تعیین شده که پرستاران کجاها می توانند از دستور پزشک تخطی کنند. هر کسی که سر و کارش با عمل جراحی افتاده به پرستارانی برخورده است که به امر مراقبت از بیمار، بیشتر از پزشک وقوف دارند. ولی در ایران رابطه بین پزشک و پرستار هنوز به شکل ابتدایی تحکم پزشک استوار است.
اخلاق پزشکی ایران بقدری بر اساس اقتدار پزشک استوار شده که حتی به قلمرو داروخانه ها کشیده است. نوعی اقتدار در جامعه پزشکی ایران شکل گرفته که آنها را تافته جدا بافته جامعه کرده است. آنها کراواتشان را در همه انقلاب حفظ کردند.
آنها نظام پزشکی را حفظ کردند در حالی که سندیکاهای دیگر، مخصوصا از آن کارگران له و لورده شد، آنها حقوقی را برای خود حفظ کردند که لایه های دیگر نداشتند. مثل مسافرت به خارج و تماس گرفتن با دانشگاههای خارج. و این بر می گردد به اولین رویکردهای جامعه ایران به پزشکی مدرن، موقعی که دخترهای نسل مادر من مثلا آرزوشان این بوده که زن پزشک یا مهندس شوند. یا به اقتدار اجتماعی بر می گردد که ریشه آن در خیلی از مباحث جدید پزشکی است. من دو مورد آن را فوری به یاد می آورم. یکی کارهای اصلی فوکو است در زمینه پزشکی مانند زایش درمانگاه و تاریخ دیوانگی، و دیگری کتاب خیلی زیبایی که گادامر در هشتاد سالگی نوشته به نام معمای سلامتی که در آن به این جنبه ها پرداخته است.
حالا حدود چهار دهه است که در آمریکا بطور کامل و در اروپا هم در بعضی نقاط، کمیته های پزشکی راه افتاده است. این کمیته های پزشکی هم به دکترها کمک می کنند و هم به بیماران.
به بیمار در همان قدم اول که وارد بیمارستان می شود توضیح می دهند که حقوق او چیست و اینکه چه نوع رضایتی می تواند بدهد یا ندهد. به پزشکان هم در مورد همه این مسائل ریز اخلاقی که در هر عملی اتفاق می افتد مشورت می دهند.
تقریبا پنج سال است که تعداد فیلسوف های اخلاق در این کمیته ها از تعداد کشیشان بیشتر شده است و به نظر می آید که تکیه بر بحث عقلانی در مورد مسائل اخلاقی در این گونه بیمارستان ها بیشتر شده و تکیه به ایمان و باور دینی کمتر.
این کمیته ها بسیار فعال اند و در هر امر جزیی حق دخالت دارند. نکته دیگری هم که در مباحث پزشکی برای آنها مطرح است ولی در ایران تقریبا هیچ مطرح نیست، سهمیه پزشکی است.
بودجه ای دارند که می دانند چه مقدارش را صرف چه مریض هایی بکنند. اینجا پیر ستیزی امری کلیدی است. می دانید که در جوامع غربی سالخوردگان از حقوق زیادی برخوردارند و در بیمارستان ها بخش های خاصی برای پیران وجود دارد. بیشتر از همه در دانمارک. در دانمارک نمونه عالی پزشکی برای پیران وجود دارد و همه آدم های پیر باید آرزو داشته باشند که اگر مریض شدند بروند دانمارک. ولی در کشور ما این امتیازات مطلقا وجود ندارد. بر عکس مرگ پیرها طلب می شود.
کمیته اخلاق پزشکی
این کمیته جهت ارائه رهیافتهای لازم در زمینه نحوه استفاده مطلوب از یافته های علوم تجربی و امکانات تشخیصی درمانی و مراعات ارزشهای متعالی اسلامی در امور پزشکی تشکیل میگردد و زمینه ساز اعتماد متقابل بین جامعه پزشکی و مردم و مراجعین به بیمارستان میباشد.
کلمات کلیدی :
