ارسالکننده : علی در : 95/2/30 2:38 صبح
مقاله بررسی دلایل عدم بکارگیری سیستم¬های هزینه¬یابی کیفیت تحت فایل ورد (word) دارای 13 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد مقاله بررسی دلایل عدم بکارگیری سیستم¬های هزینه¬یابی کیفیت تحت فایل ورد (word) کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله بررسی دلایل عدم بکارگیری سیستم¬های هزینه¬یابی کیفیت تحت فایل ورد (word) ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
بخشی از متن مقاله بررسی دلایل عدم بکارگیری سیستم¬های هزینه¬یابی کیفیت تحت فایل ورد (word) :
بررسی دلایل عدم بکارگیری سیستم¬های هزینه¬یابی کیفیت
مهدی الهویردی زاده
غلامرضا سلطانی فسقندیس
چکیده
هزینه¬های کیفیت عبارت¬ است از هزینه¬های مرتبط با تولید محصول یا ارایه خدمات با کیفیت که ناشی از هزینه کلیه فعالیت¬های موجود در فرایند¬های اصلی، فرعی و پشتیبانی محصول یا خدمت می¬باشد. در این مقاله به بررسی دلایل عدم بکارگیری سیستم¬های هزینه¬یابی کیفیت پرداخته شده است. بدین منظور، ابتدا مدل¬های موجود در زمینه هزینههای¬ کیفیت مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است؛ در ادامه به منظور بررسی دلایل عدم بکارگیری سیستمهای هزینه¬یابی کیفیت پرسشنامه¬ای طراحی و تدوین شده است. پس از تعیین روایی و پایایی پرسشنامه، دادههای لازم جمعآوری شده و با استفاده از آزمون دو جمله¬ای، تجزیه و تحلیل داده¬ها انجام گرفته است. جامعه آماری این تحقیق را گروهی از متخصصان آشنا به موضوع هزینه¬یابی کیفیت تشکیل می¬دهند. تعداد آنها در مجموع 305 نفر شناسایی شده است. نتیجه بررسیها نشان می¬دهد که عدم آشنایی متخصصان کیفیت با مفاهیم هزینه¬یابی کیفیت، نبود آموزش مناسب و کافی در صنایع و نبود تجهیزات مناسب جهت ارزیابی هزینههای کیفیت از موانع توسعه سیستم¬های هزینه¬یابی کیفیت می¬باشد.
واژه¬های کلیدی: هزینه یابی کیفیت، مدل PAF، مدل کرازبی، مدل جوران
مقدمه
بسیاری از شرکتهای دنیا به تدریج، افزایش کیفیت را در جهت احترام به ارزشهای مورد انتظار مشتری و به عنوان یک مفهوم کلیدی در جهت دستیابی به قابلیتهای رقابتی پذیرفتهاند (Tsai, 1998, 719). سوپرویل و گوپتا (2001، 419)، اشاره میکنند که کیفیت، یک مؤلفه استراتژیک و یک کلید رقابتی است که هیچ شرکتی نمیتواند از آن چشم پوشی نماید. در این زمینه اندازهگیری و گزارش دهی هزینه کیفیت ، اولین گام در برنامههای مدیریت کیفیت میباشد (Oakland & Porter, 1994, 2). تعیین این که اولین بار چه کسی واژه هزینههای کیفی را وضع کرد، دشوار است. ولی گفته شده که اولین منشأ هزینههای کیفیت به فصل اول کتاب کنترل کیفیت ، جوران که در سال 1951 منتشر شده است، بر میگردد. در بحث اقتصاد کیفیت جوران فرض کرد، زمانی که زیانهای ناشی از عیوب با تضمین کیفیت و هزینههای کنترل برابر میشوند، یک سطح بهینهای از کیفیت بدست میآید (Date & Plunkett, 1995, 19). یک محصول یا خدمت رقابتی بر پایه توازن بین کیفیت و عوامل هزینهای بوجود میآید. تجزیه و تحلیل هزینههای مرتبط با کیفیت محصول یا خدمت، روشی را برای ارزیابی اثربخشی مدیریت کیفیت و تعیین مشکلات، فرصتها و صرفهجویی هزینهها بوجود میآورد (Oakland & Porter, 1994, 2).
از مهمترین مشکلاتی که در زمینه هزینه¬های کیفیت وجود دارد این است که هزینه¬های کیفیت به طور کامل در گزارش¬های حسابداری ثبت نمی¬شوند و اغلب بخش قابل توجهی از آنها مغفول میماند. همچنین این هزینه¬ها را نباید تنها به فعالیت¬های تولیدی و عملیاتی محدود نمود، بلکه باید به هزینه¬های صورت گرفته در این حوزه در بخش¬های پشتیبانی و خدماتی نیز توجه نمود. بنابراین اصلاح سیستم حسابداری و تطبیق آن با روش¬های هزینهیابی کیفیت امری ضروری به شمار می¬آید.
باتورف (1997، 33)، بر اهمیت بکارگیری سیستمهای هزینهیابی کیفیت تأکید میکند و اعتقاد دارد که امروزه سیستمهای هزینهیابی کیفیت، ابزاری ضروری برای مدیریت کیفیت میباشد. در حقیقت سیستمهای هزینهیابی کیفیت باعث میشوند تا مدیران با دانش و آگاهی کافی، برنامههای کیفیت را پیش برند. اما آنچه به نظر میرسد که در عمل اتفاق میافتد، عدم آشنایی مدیران و متخصصان کیفیت با نحوه اندازهگیری و همچنین مفاهیم مربوط به هزینههای کیفیت میباشد. از طرفی نیز تجهیزات و لوازم مربوط به اندازه¬گیری و گزارش¬دهی هزینه¬های کیفیت، با صرف هزینه¬هایی برای سازمان همراه است. به این دلیل بسیاری از مدیران تمایل چندانی به صرف این هزینه¬ها ندارند. لذا با توجه به مباحث فوق، در این مقاله، فرضیههای زیر جهت آزمون مطرح میشود.
1- عدم آشنایی متخصصان کیفیت با مفاهیم و روشهای هزینهیابی کیفیت از موانع توسعه این سیستم است.
2- نبود آموزش مناسب و کافی در صنایع مختلف از موانع توسعه این سیستم است.
3- نبود تجهیزات مناسب جهت ارزیابی هزینههای کیفیت از موانع توسعه این سیستم است.
هزینههای کیفیت
هزینههای کیفیت، به هزینههایی اطلاق میگردد که برای اطمینان از تطابق محصول با مشخصات طراحی هزینه میگردند و همچنین هزینههایی که در صورت عدم تطابق محصول تولید شده با مشخصات طراحی، تولید کننده به خاطر مصرف مواد، نیروی انسانی، ماشین آلات و ; پرداخت کرده است را میتوان جزء هزینههای کیفیت دانست(Ittner, 1996, 114) . از زمانی که جوران (1951)، بحث هزینه کیفیت را مطرح کرد بسیاری از پژوهشگران از جنبههای مختلفی به اندازهگیری هزینه کیفیت توجه کرده و مقالات متعددی در این زمینه به رشته تحریر درآمده است. در بازنگری ادبیات مربوط به هزینه¬های کیفیت میتوان به مقالات پونکت و دیل (1987)، پورتر و راینر (1992)، اکلند (1993)، آلبرایت و روس (1992)، هیندی و ریچ (1999)، سوور و همکاران (1992)، روث و مورث (1988)، سوپرویل و گویتا (2001)، لین و جانسون (2004)، ویلیامز و همکاران (1999) و باتورف (1997) اشاره نمود.
بسترفیلد و همکاران (1999)، اعتقاد دارند که هزینه کیفیت پایین محصول از دیگر هزینهها متفاوت نمیباشد. بلکه میتوان آن را برنامهریزی، اندازهگیری و تجزیه و تحلیل نمود تا در جهت افزایش کیفیت و رضایت مشتری هزینه کرد، آنها اضافه میکنند که کاهش هزینههای کیفیت به افزایش سوددهی منجر خواهد شد (Bestorfieldetal, 1999, 142). شیفاورا و تامسون10 (2006) در مطالعاتشان، مدلهای هزینهیابی کیفیت را در چهار دسته طبقه بندی نمودهاند که عبارتند از: 1- مدل PAF یا مدل پیشگیری، ارزیابی و شکست 2- مدل کرازبی 3- مدلهای هزینه فرصت 4- مدلهای فعالیت بر مبنای هزینه. تای(1998)، مدلهای هزینهیابی کیفیت را در چهار دسته، مدل PAF، مدل کرازبی، مدل زیراکس و مدل جوران طبقه بندی می¬کند. در بین این مدل-ها، مدل PAF و مدل کرازبی بیشتر مورد توجه بوده و در این مقاله نیز سعی شده به این دو مدل بیشتر پرداخته شود.
مدلPAF: این مدل هزینههای کیفیت را در سه دسته هزینههای پیشگیری، هزینههای ارزیابی و هزینههای شکست برآورد میکند. در این مدل هزینههای شکست به دو دسته هزینههای شکست داخلی و هزینههای شکست خارجی تقسیم بندی میشوند (Oakland, 1993, 186-189). به طور کلی میتوان اجزای مدل PAF را به صورت زیر تعریف نمود.
هزینههای پیشگیری: به هزینههای اطلاق میگردد که جهت پشتیبانی فنی و آموزش عوامل مربوط با کیفیت و تطابق کیفیت محصول با مشخصات طراحی به منظور پیشگیری از وقوع ضایعات کالاها و یا جلوگیری از تولید محصولات بی¬کیفیت پرداخت میشود.
هزینههای ارزیابی: هزینههای مربوط به ممیزی محصولات به منظور اطمینان از استانداردهای کیفی، قبل از رسیدن محصول به مشتری؛ در این دسته میگنجد.
هزینههای شکست داخلی: هزینههایی که برای ارزیابی وشناسایی محصولات معیوب و هزینههای دوباره کاری پرداخت میشود.
هزینههای شکست خارجی: هزینههایی هستند که برای ارزیابی، شناسایی محصولات معیوب و هزینههای جایگزینی محصولات معیوب مشتریان پرداخت میگردند (Hindi & Rich, 1999, 14-24; Lin & Johnson, 2004, 620, 632).
برای اینکه بتوانیم هزینههای کیفیت را محاسبه نماییم؛ عناصر مختلف مربوط به هر یک از اجزای مدل PAF باید شناسایی شود (ASQC, 1971). برخی از عناصر و متغیرهای مربوط به هر یک از هزینههای کیفیت مدل PAF در جدول (1) آمده است. برخی از شرکت¬ها در نخستین گامهایی که در جهت هزینهیابی کیفیت برمیدارند، بیشترین تأکید خود را بر شناسایی هزینههای شکست و ارزیابی فعالیتها قرار میدهند. شرکتها معمولاً تیمهایی را برای شناسایی عناصر هزینههای کیفیت تشکیل میدهند و از آنان خواسته میشود تا فعالیتهایی را که منجر به هزینههای بیشتر در زمینه بهبود کیفیت است را شناسایی و گزارش نمایند. تکنیک¬های متعددی از جمله، طوفان مغزی، نمودار پارهتو، نمودار استخوان ماهی و ; در جهت شناسایی این هزینهها استفاده میشود. (Dale & Plunkett, 1991, 41; Johnson, 1995, 86)
جدول (1): عناصر مربوط به هزینههای کیفیت مدل PAF
طبقات مدل PAF عوامل هزینههای کیفیت
پیشگیری کنترل کیفیت و کنترل فرایند
طراحی و توسعه تجهیزات کنترل
تولید تجهیزات برای تعمیرات و کالیبراسیون
تست و آزمایش تجهیزات مربوط به تعمیرات و کالیبراسیون
آموزش
کیفیت قابل قبول تأمین کنندگان
مدیریت، ممیزی و بهبود
ارزیابی بازرسی و تست
بازرسی فرایند
بازرسی و تست مواد
ممیزی کیفیت محصول
بازنگری در دادههای بدست آمده از بازرسی و تست
پردازش داده¬های گزارشهای بازرسی و تست
شکست داخلی ضایعات
دوبارهکاری و تعمیر
ضایعات و دوباره کاری قطعات خریداری شده
تست مجدد
آنالیز خرابی
شکست خارجی ناتوانی در ارائه خدمات
برگشت محصولات
شکایتها
از دست دادن بازار
از دست دادن مشتریان خوب
Source: Bs6143,1990, 16; Dale & Plunkett, 1991,71
با وجود اینکه مدل PAF عموماً به عنوان یکی از مدلهای هزینهیابی کیفیت مورد قبول واقع شده است و در سالهای اخیر استفاده از آن رو به گسترش است، اما انتقادهایی نیز بر آن وارد شده که میتوان برخی از آنها را به صورت زیر عنوان نمود (Oakland, 1993, 200-201;Porter & Rayner, 1992).
* برای اطمینان از کیفیت محصولات یا خدمات، طیفی از فعالیتهای پیشگیری در هر شرکتی وجود دارد که ممکن است هرگز در گزارشهای تیمهای هزینهیابی کیفیت آورده نشوند؛
* نسخه اولیه مدل PAF، برخی هزینههای کیفیت، مانند از دست دادن مشتریان خوب و از دست دادن سهم بازار را در نظر نمیگیرد؛
* تمام تمرکز مدل PAF بر کاهش هزینه بوده و از نقش کیفیت بر قیمت و فروش چشمپوشی میکند؛
* تمرکز کلیدی مدیریت کیفیت جامع بر روی بهبود فرایند میباشد، در حالی که در طبقه¬بندی مدل PAF، هزینههای فرایند به چشم نمیخورد. بنابراین مدل PAF در برنامههای مدیریت کیفیت جامع به صورت محدود استفاده میشود؛
* نگاهی به تجربیات شرکتها در مورد هزینه¬های کیفیت، نشان میدهد که اغلب آنها به توسعه زیر ساختها و تجهیزات پیشگیری به دلیل هزینههای آن، توجهی نمیکنند.
مدل¬کرازبی: جایگزین مدل PAF برای هزینهیابی کیفیت، مدل کرازبی میباشد که تحت عناوین دیگری نیز بکار میرود، مانند هزینههای انطباق و هزینههای عدم انطباق، هزینههای قابل کنترل و هزینههای غیر قابل کنترل، هزینههای محسوس و هزینههای پنهان. کرازبی (1984، 86)، هزینههای کیفیت را در دو طبقه به صورت زیر دسته بندی میکند.
• هزینههایی که برای بار اول جهت انطباق محصولات با مشخصات طراحی صرف میشوند تا سطح کیفی محصولات، خدمات و فرایندها به سطح کیفیت مورد نظر برسد؛
• هزینههای عدم انطباق، شامل هزینههایی که به خاطر کیفیت نامطلوب محصول یا خدمات، شرکت باید متقبل شود؛ مانند هزینههای رفع نقص، دوباره کاریها و ;.
هزینههای انطباق مدل کرازبی شامل هزینههای پیشگیری و ارزیابی و هزینههای عدم انطباق شامل هزینههای شکست داخلی و شکست خارجی مدل PAF میباشد (Shank & Govindaraja 1994, 6).
مدل زیراکس: شرکت زیراکس هزینههای کیفیت را به سه طبقه تقسیم میکند که عبارتند از:
(1) هزینههای انطباق (پیشگیری و ارزیابی)؛
(2) هزینههای عدم انطباق (شکست در برآورده ساختن انتظارات مشتری قبل و بعد از تحویل)؛
(3) هزینههای فرصت از دست رفته (Carr, 1992, 72-77).
دو طبقه اول، قابل قیاس با هزینههای انطباق و عدم انطباق مدل کرازبی است. زیراکس هزینه فرصت را از طریق تأثیری که بر درآمد مورد انتظار خود دارد، اندازهگیری میکند. این هزینه¬ها زمانی اتفاق میافتند که مشتری یک محصول زیراکس را انتخاب و سفارش داده است اما سفارش خود را به جهت خدمات نامناسب شرکت پس میگیرد و محصول و خدماتی را که می¬بایست طبق سفارش از زیراکس تهیه کند را از مارکهای دیگر انتخاب و خریداری میکند.
مدل جوران: جوران اعتقاد دارد که هزینههای پیشگیری و هزینههای ارزیابی، هزینههایی غیر قابل اجتناب بوده و حتماً جزء هزینههای سازمان محسوب میشود و نباید آنها را در هزینههای کیفیت وارد کرد (Juran et al, 1951). جوران طبقهبندی دیگری را برای شناسایی هزینههای کیفیت پیشنهاد میکند که عبارتند از:
• هزینههای آشکار و قابل اندازهگیری تولید، مانند ضایعات، دوباره¬کاری و هزینههای بازرسی؛
• هزینههای آشکار و قابل اندازه گیری فروش، مانند هزینههایی که به جهت تضمین قطعات و هزینههای شکایت مشتریان از کالا یا خدمات سازمان پرداخت میشود؛
• هزینههای نامحسوس، مانند هزینههای مربوط به از دست دادن مشتریان، هزینههای تأخیر و دوباره کاری و هزینههای ضعف اخلاقی کارکنان .(Porter & Rayner, 1999, 71)
طبقه¬بندی جوران بیشترین تمرکز خود را روی هزینههای شکست محصول قرار داده و با تأکید بر عناصر نامحسوس هزینه کیفیت، برنامههای خود را در اصلاح بیشتر، عناصر مرتبط با این هزینهها قرار داده است. جوران اعتقاد دارد که در بلند مدت این هزینهها، بیشتر از سایر هزینهها میتواند در کاهش سود و یا افزایش آن مؤثر باشد.
روش تحقیق
این تحقیق با توجه به هدف آن کاربردی بوده اما براساس روش تحقیق از نوع توصیفی میباشد. جامعه آماری این تحقیق را متخصصان آشنا به موضوع تحقیق تشکیل می¬دهند که تعداد آنها در مجموع 305 نفر شناسایی شده است. برای تعیین حجم نمونه از فرمول زیر استفاده شده است.
کلمات کلیدی :
ارسالکننده : علی در : 95/2/30 2:38 صبح
مقاله خطوط انتقال تحت فایل ورد (word) دارای 19 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد مقاله خطوط انتقال تحت فایل ورد (word) کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله خطوط انتقال تحت فایل ورد (word) ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
بخشی از متن مقاله خطوط انتقال تحت فایل ورد (word) :
خطوط انتقال
معمولا برای کم کردن مقدار قدرت وجود اختلاف پیک بار در نقاط مختلف و برق رسانی مطمئن تر سراسری کردن شبکه اجزاء می گردد که از نظر اقتصادی بسیار مقرون به صرفه می باشد، چون امکان تأسیس نیروگاه در همه نقاط مختلف جهت تأمین انرژی مورد نیاز آن منطقه امکان پذیر نیست بدین لحاظ جهت انتقال انرزی از محل تولید به نقاط دیگر احداث خطوط انتقال اجتناب ناپذیر می باشد.
استاندارد ولتاز خطوط انتقال در شبکه سراسری برق ایران عبارتند از: خطوط 132 و230 و400 کیلوولت.از طرفی چون افزایش ولتاژ انتقال تا حدی امکان پذیر می باشد و بالا بردن بیش از حد ولتاژ عملا مقرون به صرفه نمی باشد،بنابراین جهت انتخاب ولتاژ مناسب جهت انتقال میزان معینی از انرژی الکتریکی به فاصله معینی می بایست محاسبات اقتصادی کامل انجام شده و مناسب ترین و اقتصادی ترین ولتاژ انتخاب شود لذا چون هدف اصلی تأمین اقتصادی انرژی الکتریکی به مشترکین می باشد در نتیجه باید به چند عامل مهم توجه داشته باشیم .یک عامل تأمین اقتصادی انرژی بطوریکه از امکانات موجود حداکثر بهره برداری صورت پذیرد عامل مهمتر پایداری شبکه انتقال می باشد جهت تأمین انرژی مطمئن.
مواردی که جهت ولتاژ انتقال در نظر گرفته می شود به شرح زیر می باشد:
1- ولتاژ خطوط مشابهی که قبلا در شبکه و در حوالی خط مورد نظر وجود داشته است.
2- طول خط
3- قدرت مورد نظر که می بایست انتقال داده شود.
4- افت ولتاژ و افت قدرت
5- افت کرنا که از افزایش ولتاژ ناشی می گردد.
6- تنظیم ولتاژ در حالت بی باری و در بار کامل که معمولاًً در طراحی شبکه های این دو رقم بین 10% و 5% باشد.
7- بررسی اقتصادی و مقایسه قیمت خطوط با ولتاژ های مختلف
روابط تجربی برای تعیین ولتاژ انتقال اقتصادی:
روابط زیر به منظور تعیین حدود ولتاژ و کمک به طراحی برای انتخاب بهترین ولتاژ از نظر اقتصادی می باشد.
1- رابطه استیل: 100/P +106 V=S.Se /
2- رابطه کلرن: P 150 V=
تذکر: رابطه های بالا برای مسافتهای کوتاه مفید است.
روش افزایش توان انتقالی در خطوط انتقال بصورتهای زیر امکان پذیر است:
الف- افزایش تا حد استاندارد
ب- کم کردن مقاومت سلفی خط جهت کم کردن رکتانس خطوط از چند روش استفاده می شود:
1- باندل کردن خط،2- افزایش سطح هادیها تا حد ممکن،3- ایجاد خطوط دو مداره،4- کاهش فاصله ها بین فازها (تا حد استاندارد)
پایداری شبکه::به مقدار بستگی داردچون هر قدر توان انتقالی خط زیاد شود بار افزایش پیدا می کند که این موضوع باعث ناپایداری شبکه می گردد که باندول کردن یا دومداره کردن خطوط می توان از نا پایداری شبکه جلوگیری نمود و جهت حفاظت خطوط در مقابل ولتاژهای ضربه ای مثل صاعقه از سیم گارد استفاده می شود و جهت جلوگیری از اختلاف ولتاژ فاز از روش جابجایی فازها که به ترانسپوزه مشهور است چون هر فاز نسبت به هم ونسبت به زمین حالت خازنی پیدا می کند که این خاصیت در خطوط انتقالی طولانی باعث افزایش فاز وسط نسبت به فاز طرفین می شود . چون خطوط انتقال در معرض عوامل طبیعی از قبیل برق- باران- طوفان قرار دارد . از نظر فیزیکی باید توان مقاومت در برابراین عوامل داشته باشد .
خطوط انتقال هوایی :
این خطوط که بیش از 97 درصد خطوط انتقال کشور را شامل می شوند از جنس آلومینیوم یا آلیاژی از آلومینیوم می باشند . علت استفاده از این فلزسبک و ارزان بودنش نسبت به هادی هایی چون مس است ، البته به علت قابلیت هدایت الکتریکی کمتر آلومینیوم ضخامت آنها را با قرار دادن رشته های موازی همجنس و گاه فولادی در مرکز آن بالا می برند تا از هدایت الکتریکی بیشتری برخوردار گردد . خطوط انتقال هوایی به سهولت قابل نصب و انشعابگیری هستند و به همین جهت دارای هزینه راه اندازی اندکی می باشند . هم چنین دسترسی به این خطوط برای تعمیر و ایجاد تغییرات در آن بسیار ساده می باشد . این نوع خطوط به علت استفاده از سازه های سیمانی و دیگر سازه های ناخوشایند از لحاظ زیبایی برای مناطق شهری مناسب نیستند . نیز خطراتی چون طوفان ها و رعدوبرق ها همواره برای این خطوط وجود دارند و کلا خطوط هوایی دارای خاموشی بسیار بیشتری به نسبت خطوط زمینی هستند . هم چنین این خطوط از ایمنی کمی به علت لخت بودن سیم ها در اکثر آنها برخوردارند و حفظ نکردن حریم این خطوط به علل مختلف یا برخورد پرندگان با آنها همواره مشکلاتی چون برق گرفتگی یا آتش سوزی را به دنبال داشته است . از نقطه نظر علمی این خطوط دارای راکتانس بالایی بوده و مناسب برای چگالی های بار کم می باشند .
خطوط انتقال زمینی :
اولین خطوط انتقال برق(که در نیروگاه پرل استریت نیویورک به کار گرفته شدند) خطوط زمینی بودند ، اما کم کم جای خود را به خطوط هوایی دادند .راه اندازی خطوط زمینی انتقال برق به علت هزینه های فراوان حفاری و ایجاد کانال های زمینی و زیر زمینی بسیار گران تر از راه اندازی خطوط هوایی است و گرفتن انشعاب از این خطوط مستلزم وجود ایستگاه های توزیع ، جعبه های انشعاب و تابلو های برق می باشد . نیزعیب یابی این خطوط به علت در دسترس نبودن احتیاج به وسائل مخصوص و گران قیمتی دارد که هزینه های آن را افزایش می دهد . در عوض در خطوط زمینی ب
ه ندرت اشکالی به وجود می آید و خاموشی آن به مراتب از خطوط هوایی کمتر است . این خطوط به زیبایی محیط آسیب نمی زنند و چون در دسترس نمی باشند دارای خطرات بسیار کمتری نسبت به خطوط هوایی خواهند بود و چون حریمی برای آنها تعریف نمی شود در اماکن کم عرض و مسکونی بسیار مفید می باشند . از نظر علمی این خطوط دارای راکتانس سری پایین و مناسب برای چگالی های بار زیاد هستند .
نتیجه آن که خطوط انتقال هوایی به سبب هزینه ها ، درنظر گرفتن راکتانس بالا ، مناسب بودن با چگالی بار کم و آسیب به زیبایی محیط اطراف بایستی در مناطق کم جمعیت ، دور افتاده و بین شهری و خطوط انتقال زمینی به سبب راکتانس پایین ، مناسب بودن برای چ
گالی های بالای بار ، زیبایی و دیگر مزیت های ذکر شده در مناطق پر ازدحام و شهری به کار گرفته شوند . به نظر می رسد در سال های آتی به علت ازدیاد و تراکم جمعیت ، رشد خطوط انتقال زمینی بسیار بالاتر از رشد خطوط هوایی باشد .با توجه به این مسئله جا دارد مسئولان از هم اکنون راهکارهایی برای دستیابی به فناوری های نوین این صنعت در جهت استفاده اقتصادی تر در خطوط داخلی و نیز صادرات این نوع محصولات اتخاذ کنند ;
شبکه های فشار قوی عمومی
شبکه های فشار قوی عمومی عبارتند از کلیه خطوط هوایی یا زمینی و پستهای فشار قوی با ولتاژهای 11 کیلوولت یا بیشتر که برحسب مورد برای انتقال یا توزیع نیروی برق دایر و کلا” متعلق به شرکت میباشند.
خطوط و پستهای هوایی یا زمینی با ولتاژهای 11 ، 20 و 33 کیلوولت به طور اخص شبکههای فشار متوسط نامیده میشوند.
خطوط هوایی یا زمینی و پستهای با ولتاژهای 63 ، 66 و 132 کیلوولت به طور اخص شبکههای فوق توزیع نامیده میشوند.
خطوط هوایی یا زمینی و پستهای با ولتاژهای 230 و 400 کیلوولت به طور اخص شبکههای انتقال نامیده میشوند.
فیدر :
فیدر عبارت است ازمجموعه ای از وسایل قطع و وصل با ولتاژ اسمی معین که برای دریافت برق از بالادست سیستم برق رسانی و تحویل آن به پایین دست سیستم تعبیه میگردد. فیدرها به لحاظ شمول مفاد این آییننامه به شرح ذیل دسته بندی میشوند:
فیدر در مورد خط فشار متوسط خروجی از پست فوق توزیع عبارت است از تابلو و تجهیزات آن که در اطاق ولتاژ فشار متوسط پست فوق توزیع قرار گرفته و خط فشار متوسط ازآن تغذیه میگردد.
فیدر در مورد خط فشار متوسط انشعابی از خط موجود عبارت است از جداساز (***یونر) هوایی و یا یک سری قطع کننده که خط انشعابی از آن طریق تغذیه میشود.
فیدر در مورد خط فشار متوسط خروجی از پست توزیع زمینی عبارت است از تابلوی جداساز (***یونر) قابل قطع زیر بار و یا تابلوی کلید (دژنکتور) که خط خروجی مذکور را تغذیه مینماید.
فیدر فشار قوی ترانسفورماتور در پست زمینی عبارت است از تابلوی کلید (دژنکتور) و یا تابلو ***یونر فیوزدار که ترانسفورماتور را به شبکه فشار قوی اتصال میدهد.
فیدر در مورد پست ترانسفورماتور توزیع هوایی عبارت است از مجموع قطعکنندهها و برقگیرها که در محل اتصال خط فشار متوسط به ترانسفورماتور نصب میشوند.
فیدر در مورد خطهای خروجی فشار ضعیف عبارت است از کلید یا کلید فیوز نصب شده در تابلوی فشارضعیف پست ترانسفورماتور که از طریق آن برق فشارضعیف برای مصرفکننده (یا مصرف کنندگان) ارسال میگردد.
چنانچه تابلوی فشار ضعیف دارای بیش از یک خط خروجی باشد، هر کلید فیوز منصوب در ابتدای هر خط خروجی یک فیدر محسوب خواهد شد. در این صورت بهای کلید کل اتوماتیک (کلید خروجی ترانسفورماتور) و قیمت تابلو را باید به نسبت بین کلید فیوزهای خروجی موجود تقسیم کرد.
خطوط نیرورسانی
خطوط انتقال، فوق توزیع و توزیع که شبکه عمومی موجود را با ظرفیت کافی به نقطه تحویل متصل میکنند خطوط نیرورسانی نامیده میشوند.
خط سرویس (در شبکه فشار ضعیف)
خط سرویس عبارت است از بخشی از خطوط نیرورسانی که مقطع آن متناسب با قدرت انشعاب یا انشعابات متقاضی در نظر گرفته شده است و شبکه فشار ضعیف عمومی یا پست عمومی توزیع را به نقطه تحویل متصل میکند. خطوط سرویس کلا” متعلق به شرکت و در اختیار آن میباشند.
فصل سوّ
1- تعریف پست:
پست محلی است که تجهیزات انتقال انرژی درآن نصب وتبدیل ولت انجام می شودوبا استفاده از کلید ها امکان انجام مانورفراهم می شود.درواقع کاراصلی پست مبدل ولتاژ یاعمل سویچینگ بوده که دربسیاری از پستها ترکیب دو حالت فوق دیده می شود .در خطوط انتقال DC چون تلفات ناشی از افت ولتاژ ندارد تلفات توان انتقالی بسیار پایین بوده ودر پایداری شبکه قدرت نقش مهمّی دارند لزا اخیرا ُ این پستها مورد توجه قراردارند ازاین پستها بیشتردر ولتاژهای بالا ه های انتقال DC درصورت استفاده ازنول زمین می توان انرژی الکتریکی را توسط یک سیم به مصرف کننده انتقال داد.
2- انواع پست:
پستها را می توان ازنظر نوع وظیفه,هدف,محل نصب,نوع عایقی به انواع مختلفی تقسیم کرد.
براساس نوع وظیفه وهدف ساخت:
پستهای افزاینده , پستهای انتقال انرژی , پستهای سویچینگ و کاهنده فوق توزیع .
ـــ براساس نوع عایقی:
پستها با عایق هوا پستها با عایق گازی که دارای مزایای زیراست:
پایین بودن مرکز ثقل تجهیزات در نتیجه مقاوم بودن در مقابله زلزله کاهش حجم, ضریب ایمنی بسیار بالا باتوجه به اینکه همهً قسمت های برق دار و کنتاکت ها در محفظهً گازSF6 امکان آتش سوزی ندارد,
پایین بودن هزینهً نگهداری باتوجه به نیاز تعمیرات کم تر, استفاده در مناطق بسیار آلوده و مرطوب و مرتفع .
معایب پستها با عایق گازی :
گرانی سیستم و گرانی گاز SF6 نیاز به تخصص خاص برای نصب و تعمیرات,مشکلات حمل و نقل وآب بندی سیستم.
ـــ بر اساس نوع محل نصب تجهیزات :
نصب تجهیزات در فضای باز , نصب تجهیزات در فضای سرپوشیده .
معمولاُ پستها را از 33 کیلو ولت به بالا به صورت فضای باز ساخته وپستهای عایق گازی راچون فضای کمی دارندسرپوشیده خواهند ساخت.
تقسیم بندی پستها:
پستهای فشار قوی از دو نظر تقسیم بندی میشوند:
1- از نظر عایقی
2- از نظر محل نصب
پستهای فشار قوی از نظر نوع عایق سه میباشند:
1- پستهای فشار قوی معمولی(Conventional) که در آنها فاصله بین فازها و مدارهای مختلف توسط هوا عایق شده است. این پستها در همه سطوح ولتاژی ساخته میشوند.
2- پستهای فشار قوی گازی(Gas Insulated Substation-GIS). در این پستها به جای هوا، از گاز 6SF بعنوان عایق استفاده میشود. کلیه تجهیزات درون کپسولهای
محتوی گاز6SF با فشار مناسب قرار دارند و عایق بین نقاط برقدار نسبت به یکدیگر گاز6SF میباشد که قدرت عایقی آن حدوداً سه برابر هوا میباشد. اینگونه پستها در همه سطوح ولتاژی ساخته میشود ولی برای ولتاژهای بالاتر از 66 کیلو ولت کاربرد آن رایجتر است.
3- پستهای ترکیبی (Hybrid) که در واقع ترکیبی از دو نوع فوق میباشند. در اینگونه پستها از تجهیزات مانند شینه ها و کلیدهای قدرت در کپسولهای گاز6SF قرار دارند و سایر تجهیزات بصورت معمول میباشند. این پستها برای ولتاژهای بالاتر از 245 کیلو وات استفاده میشود.
پستهای برق از نظر محل نصب تجهیزات به دو دسته تقسیم میشوند:
• پستهای داخلی (Indoor Substation)
• پستهای بیرونی (Outdoor Substation)
پستهای داخلی معمولی تا ولتاژ 110 کیلو ولت ساخته میشود ولی استفاده از این پستها تا ولتاژ 33 کیلو ولت بیشتر رایج است. در این پستها تجهیزات قدرت در داخل یک ساختمان نصب میگردند و از نظر ساختار و وضعیت فیزیکی تجهیزات میتوان به سه دسته پست باز، نیمه باز و بسته تقسیم بندی کرد. در پست باز تجهیزات عمده که شامل کلی
دهای قدرت و شینه بندی و ترانسهای اندازهگیری میباشد کاملاً، رونت میشود و جهت حفاظت افراد از نزدیک شدن به تجهیزات برقدار از صفحات مشبک فلزی به عنوان محافظ استفاده میشود.
در پست نیمه باز فقط شینه بندی که عموماً، در بالاترین قسمت نصب میگردد، قابل روئت بوده و سایر تجهیزات تا ارتفاع دسترسی توسط دیوار یا مواد عایقی نسوز پوشانیده شده و دیده نمیشود، در پستهای بسته کلیه قسمتهای برقدار یعنی تمام تجهیزات و شینهبندی درون تابلوهای فلزی که از همه طرف مسدود میباشد قرار دارند.
پستهای داخلی گازی تا ولتاژ بالاتر از 800 کیلو ولت نیز ساخته میشود. از آنجائیکه کلیه تجهیزات درون کپسولهای گاز6SF قرار دارند امکان تماس سهوی با قسمتهای برقدار به هیچ وجه وجود ندارد.
در پستهای بیرونی کلیه تجهیزات در یک محوطه فضای باز که محدوده آن Switchyard نامیده میشود نصب میگردند. این پستها عموماً برای ولتاژهای بالاتر از 66 کیلو ولت ساخته میشوند. در چنین سطح ولتاژی بدلیل ازدیاد حجم تجهیزات و همچنینرعایت فاصله اطمینان قسمتهای برق دار و نیز پائین آوردن هزینه تمام شده ساخت پست و ملاحظات فنی دیگر بطور عمده از پستهای بیرونی استفاده میگردد.
پستهای داخلی باز و نیمه باز:
در این پست ها ترانسفورماتورهای قدرت در اطاقهای جداگانه نصب میگردند و شینهبندی و سایر تجهیزات در یک سالن قرار می گیرند. شبنه بندی معمولاً در بالاترین قسمت نصب میگردد و تجهیزات مربوط به یک انشعاب شامل بریکر، دیسکانکتها، ترانسهای ولتاژ و جریان وسایل در یک قسمت مشخص و محدود که سلول نامیده میشود نصب میگردند. هر سلول از سلولهای مجاور بوسیله تیغه اجری و یا صفحات فلزی یا عایقی نسوز جدا میشود. در هر سلول معمولاً دو بخش وجود دارد یکی مربوط به تجهیزات قدرت و دیگری بخش تجهیزات کنترل و حفاظت که در قسمت جلو سلول در دسترس متصویان پست است. این دو بخش باید کاملاً از یکدیگر جدا باشند بنحوی که امکان تماس سهوی با قسمتهای تحت ولتاژ قدرت وجود نداشته باشد. کلیه سلولها در مجاورت یکدیگر و در وسط سالن قرار داده م
ی شوند بنحوی در دو طرف دو راهرو ایجاد میگردد که امکان دسترسی به تجهیزات کنترل و حفاظت و نیز تجهیزات قدرت را بهنگام تعمیرات، فراهم میکند.
پستهای داخلی بسته:
در پستهای داخلی بسته همچنانکه قبلاً اشاره شد کلیه تجهیزات قدرت و همچنین وسایل مربوط به کنترل و حفاظت پست در تابلوهای فلزی نصب میگردند. معمولاً در هر تابلو وسایل یک انشعاب از شین قرار داده میشود که عموماً، شامل بریکر، دیسکانت زمین، ترانس جریان و ولتاژ میباشد. بریکر در تابلو یا بصورت ثابت و یا بصورت کشوئی قرار میگیرد. بریکرهای کشوئی دارای مزیتهائی نسبت به نوع ثابت هستند از جمله اینکه نیازی به دیسکانت در طرفین بریکر نیست و همچنین در صورت بروز نقصی در بریکر براحتی با بریکر مشابه قابل تعویض میباشد. هر تابلو به چند بخش مجزا از هم تقسیم میگردد که در جلوگیری از پیشروی جرقه موثر است. هر یک از تجهیزات مانند بریکر، ترانس جریان و ولتاژ و شینهها و وسایل مربوط به کنترل و حفاظت در بخش مخصوص بخود قرار میگیرد. برای جلوگیری از فشار داخلی خیلی زیاد در صورت بروز جرقه یا تخلیه الکتریکی، در سقف تابلو دریچههائی تعبیه میگردد که یا مشبک بوده و یا تحت فشار زیاد باز میشوند.
بطور کلی پستهای داخلی بسته نسبت به پستهای داخلی باز و نیمه باز محاسنی دارند که مهمترین آنها عبارتند از:
• امکان تماس سهوی افراد با تجهیزات وجود ندارد.
• امکان برخورد جرقه به قسمتهای بیرون از تابلوها به حداقل میرسیزات نسبت به سلولهای باز و نیمه باز معمولاً کمتر است.
• به علت بسته بودن تابلوها تجهیزات کمتر در معرض آلودگیهای محیطی مانند دود و گرد و غبار میباشند.
• چون تجهیزات و وسایل قبلاً در تابلوها جاسازی و نصب میگردد، نصب تابلوها و بهره برداری از آنها به سهولت و در حداقل زمان صورت میگیرد.
از معایب این پستها این است که امکان نظارت مستقیم بر وضعی
ت تجهیزات وجود ندارد و ضمناً وسایل تابلوهای ساخت کارخانجات مختلف معمولاً قابل تعویض با یکدیگر نیستند در حالیکه در سلولهای باز و نیمه باز میتوان از تجهیزات کارخانجات مختلف استفاده نمود. بطور کلی با توجه به مزایای پستهای بسته نسبت به پستهای باز و نیمه باز در حال حاضر در اکثر موارد از پستهای بسته بخصوص با بریکرهای کشوئی استفاده میشد. پستهای بسته معمولاً تا ولتاژ 33 کیلو ولت ساخته میشوند.
پستهای گازی( داخلی و بیرونی):
در پستهای گازی کلیه تجهیزات قدرت درون کپسولهای محتوی گاز6SF که قدرت عایقی آن تقریباً سه برابر هوا میباشد قرار میگیرند. به این ترتیب فاصله قسمتهای برقدار با یکدیگر در درون کپسولهای پر از گاز به مراتب کمتر از فاصلههای لازم در پستهای معمولی میباشد و در مجموع تجهیزات فضای بسیار کمتری را اشغال میکنند.
پستهای گازی تقریباً از سال 1960 میلادی مورد استفاده قرار گرفتهاند. مهمترین مزایای پست گازی نسبت به پست معمولی عبارتند از:
• فضای کمتر جهت نصب تأسیسات که در حدود 10 تا 15 درصد یک پست مع
مولی در همان سطح ولتاژ میباشد.
• چون کلیه تجهیزات درون کپسولهای گاز قرار دارند آلودگیهای محیطی روی آنها تأثیری ندارد و بنابراین به تمیز کاری و سرویسهای دورهای نیازی نیست.
• امکان تماس سهوی پرسنل با تجهیزات برقدار وجود ندارد.
• نصب و بهره برداری از پست به علت آماده بودن کلیه تجهیزات درون کپسولهای سبک وزن آلومنیومی، بسیار سریع انجام میشود.
پستهای معمولی بیرونی:
نکته اساسی درباره تجهیزاتی که در پستهای بیرونی استفاده میشوند این است که کلیه تجهیزات بایستی در برابر شرایط مختلف آب و هوائی مناطق مقاوم باشند.
کلیه تجهیزات معمولاً در ارتفاعی نصب میشوند که قسمت زمین شده آنها(قسمتهای فلزی تجهیزات) از سطح تمام شده پست حداقل 230 سانتیمتر فاصله داشته باشد، به این ترتیب امکان تماس سهوی با قسمتهای تحت ولتاژ فشار قوی وجود ندارد. برای ایجاد این ارتفاع در پست بیرونی تجهیزات روی پایهها یا اسکلت فلزی با ارتفاع مناسب در هوای آزاد نصب می گردند. برای انجام اتصالات و ارتباط بین تجهیزات و نیز شینهبندی از سیم رشتهای همانند خطوط انتقال یا لوله آلومنیومی استفاده میشود. بطور کلی پستهای فشار قوی بگونهای طراحی میگردند که موارد مهم زیر در آنها رعایت گردد:
• انجام عملیات لازم مانند نظارت بر وضعیت پست، صدور فرمانهای قطع و وصل به کلیدهای قدرت، کنترل و حفاظت سیستم، نقل و انتقال لوازم و تجهیزات، توسعه و انجام تعمیرات دورهای و سرویس تجهیزات براحتی امکان پذیر باشد.
• حداقل فواصل مجاز جهت قطعات و تجهیزات تحت ولتاژ با یکدیگر و با زمین مطابق جداول استاندارد رعایت شود.
• متصدیان پست از نظر برق گرفتگی در اثر تماس سهوی با قطعات تحت ولتاژ و یا پتانس
یلهای ناشی از اتصال کوتاه زمین به خوبی حفاظت شده باشند.
• هزینههای تمام شده پست ضمن حفظ کیفیت تجهیزات، به حداقل مقدار خود برسد.
فصل
چهارم
تجهیزات پست:
اجزاء تشکیل دهنده پست :
پستهای فشار قوی از تجهیزات و قسمتهای زیر تشکیل می شود :
ترانس قدرت , ترانس زمین و مصرف داخلی , سویچگرجبران کنندهای تون راکتیو , تاً سیسات جانبی الکتریکی, ساختمان کنترل , سایر تاًسیسات ساختمانی .
تغذیه DC ایستگاه:
از سیستم های اضطراری دیگر ایستگاه باتری ها می باشند. اهمیت باطری ها بحدی زیاد است که از آنها به عنوان قلب سیستم یا پست نام می برند و به همین جهت نگهداری و بهره برداری صحیح از باتری ها در پستها بسیار حائز اهمیت می باشد.
نظر به اینکه رله ها و سیستم حفاظتی نیاز به تغذیه جریان DC دارند و این جریان در حالت عادی از طریق شارژر تامین می گردد. لذا زمانیکه به هرعللی شارژر از مدار خارج شود یا ایستگاه بدون برق گردد اگر باتری ها توانایی تامین برق DC مورد نیاز ایستگاه را نداشته باشند کل سیستم حفاظتی و مدارهای فرمان ایستگاه از کار می افتد واز این جهت سالم بودن و آماده بکار بودن باتری ها و هنچنین نگهداری از آ نها اهمیت فراوانی دارد.
تعریف شین:
باسبار یا شین وسیله ای است جهت جمع آوری و توزیع انرژی الکتریکی بصورت همزمان بدین معنی که فیدرهای ورودی و خروجی و سیم ها و کابلهای یک پست و همچنین ترانسفورماتورها و سایر تجهیزات یک سوئیچگیر تحت یک ولتاژ ثابت بوسیله یک هادی بنام شین در هر فاز بهم اتصال می یابند. جنس شین ممکن است مس یا آلومینیوم باشد.
انواع شین از نظر شکل ظاهری: بر سه نوع می باشد
1- شین تختی: تسمه ای که معمولا از جنس مس می باشد بیشتر در سطح ولتاژ 20 کیلو ولت مورد استفاده قرار می گیرد. از مزایای این نوع شین این است که اتصالات و برقـراری انشعاب به سهولت و بدون استفاده از کلمپ مخصوص انجام می پذیرد.
2- شـین طنابی: از جنس مس و آلومینیوم می باشد.
ا نواع شین از نظر شکل ظا هری :: بر سه نوع می باشد
1- ¬¬شـین تختی: تسمه ای که معمولاً هز جنس مس می باشد و
بیشتردرسطح ولتاژ20 کیلو ولت است مورداستفاده قرارمی گیرد ازمزایای این شین اینست که اتصــالات وبرقراری انشعاب
به سهولت وبدون استفاده از کلمپ مخصوص انجام می گیرد.
2- شین طنابی که ازجنس مس است وهم آلومینیوم ساخته می شود شکل ظاهری آن شبیه
سیم های مورد استفاده در خطوط هوایی می باشد. از این نوع شین در سطوح ولتاژ 132،63و
230 کیلوولت استفاده می شود.از مزایای آن سهولت احداث وسرعت درتعمیرات می باشد.
3- شین لوله ای این نوع شین غالباً از جـنس آلومینیوم می باشد وبرای سطــوح ولتــاژ400کیلوولت وبالاتر به کار می رود زیرا درولتاژهای بالا بعلت اثرپدیده پوسته ای درشیـن های طنابی جریان در مرکزسیم حداقل می باشدو قسمت اعظم جریان ازسطح خارجی سیم عبورمی نماید. بنابراین با لوله ای ساختن شین می توان وزن باسبار درنتیجه هزینه آن را کاهش داد. مزیت دیگر این نوع باسباراین است که تغییرات شکم سیم نسبت به درجه حرارت آن چندان محسوس نیست.
شین بندی :: نحوه ارتباط الکتریکی فیدرهای مختلف یک سویچگر رابه یک باسبار شین بندی می گویند.
عوامل موثردر نوع ترتیب وآرایش باسبار1- هر پست با توجه به ظرفیت و ولتاژ مربوط دارای شین بندی خاص خود می باشد.
2 – میزان ضریب اطمینان در تامین بار مصرف کننده و اینکه هرگــاه عیبی در باسبـار پیـش بیاید آیا کل پست یا فیدرها بی برق می شود یا فقط قسمتی که معیوب است خارج و بقیـه در مدار باقی می ماند.
3- تعداد فیدرها
4- وضعیت پست از نظر توسعه آینده
5- اقتصادی بودن آرایش طراحی شده
انواع شین بندی: الف:شین ساده ب:شین مرکب یا چند تایی
ساده ترین نوع جمع و پخش انرژی شین ساده است که معمولاً در سطوح ولتاژ20تا 63 کیلو ولت و همچنین پستهای 230 کیلوولت کم اهمیت از آن استفاده می شود. از مزایای این نوع شین می توان ارزانی و سهولت در بهره برداری را نام برد.
از معایب این نوع شین:1- تعمیرات برروی شین بدون قطع بارامکان ندارد،2- توسعــه پسـت بدون قطع بار عملی نمی باشد،3- بروز اتصالی بر روی باسبار باعث قطع کامل برق می شــود،
4-خراب شدن دژنکتور یکی از خطـوط باعث قطـع برق آن خـط می گردد.به منظـور جـبران بعضی از معایب فوق معمولاُ شیـن ساده به وسیله یک یا دیژنکتور(باس شکن) به دو یــا چند قطعه تقسیم می شود.
باسبارمرکب یا چند ثانی(دوبل)
شین بندی دوبل : در شین بندیبه ازای هر فاز دو شین وجود دارد و معمولاُ یک شین زیر بار و شین دیگر به عنوان رزرو به کار گرفته می شود. ارتباط خطوط ورودی و خروجــی بـا هر یــک از شیــن ها به کمک ***یـونر بر قرار می گردد. لذا در حالت کار عادی شبکه نیمی از ***یونر هـا برقرار ونیمی دیگر بستـه هستند.
تعویض بار از یک شین به شین دیگر از طریق قطع و وصل ***یونرها می بایست کاملاُ بدون بار انجام گیرد. بدین دلیل است که در سیستم شین دوبل ارتباط دو شین به وسیله یک کلیـد قدرت به نام کوبلاژ انجام می گردد.
باسبار مرکب دارای انواع زیر می باشد:
1- باسبار دوتایی
2- باسبار دو تایی با ***یونر بای باس
3- باسبار اصلی و فرعی
4- باسبار 5/1 بریکری
5- باسبار دو بریکری
روش دو بریکری : در این روش برای هر خط خروجی و ورودی دو دژنکتور پیش بینــی شده است و در موقع بهره برداری یکی از آن ها باز ودیگری بسته است در این سیستــم نیاز بـه کلید کوبلاژ و***یونر بای باس نمی باشد.
روش یک ونیم بریکری : به ازای هر فیدر ورودی یا خروجی5 /1 به کار رفتـه است.
با استفاده از این روش می توان هر یک از دژنکتور را بدون قطع جریان فیدر را از مدار خــارج نمود ولی همیشه در باسبار زیر می باشد.
شین بندی حلقوی : 1- هر دو دژنکتور بدون از دست دادن مداری قطع گردد.2-بروز اتصـال کوتاه در بدترین حالت ودر هرنقطه از باسبار باعث از دست رفتن تنها یک فیـدر خواهــد شد.
3- هزینه سرمایه داری نسبت به شین بندی دوبل کمتر است زیرادر این حالت برای هر فیـدر یک دژنکتور تعریف شده اسـت.4- این نوع شین بندی غالباُ تا حداکثر هشت فیدر یـک مـورد استفاده قرار می گیرد زیرا با افـزایش جریان نامـی بسیـار افزایـش پیدا خواهـد نـمود و چـون جریان باسبار از دژنکتور عبور می نماید لذا از نظر هزینه اقتصادی نخواهد بود.
شین بندی سه کلیدی : این نوع شین بندی در جاییکه فقط دو فیدر خط ودو فیدر ترانس و یا چهار فیدر خط موجود می باشد مورد استفاده قرار می گیرد .
توضیح 1 : در دیاگرامها شین ها را توسط ولتاژ مربوط و سطح اتصال کوتاه نشان می دهـنـد .
توضیح 2 : رنگ آمیزی شین ها : از آن جاییکه تشعشعات حرارتی شیـن های رنـگ نشــده بیشتر می باشد در نتیجه بازدهی شین ها توسط رنگ آمیزی تا حـدودی افزایـش می یابـد از طرفی با رنگ آمیزی نمودن می توان فازهای مختلف را مشخص نمود.
بررسی عملکرد کلید قدرت در مدارات مختلف : کلید قدرت وظیفه قطع و وصل قسمـت های مختلف شبکه فشار قوی را در شرایط عادی و چه در موقع بروز خطا و اتصال کوتاه به عهــده دارد . قبل از پرداختن به ساختمان داخلی و نحوه عملکرد انواع مختلف دژنکتورها قطع و وصل مدارات مختلف را مورد بررسی قرار می دهیم .
برقگیر
برقگیردر واقع یک مقره و یا یک ایزولاتورناقص می باشد و تخلیه ولتاژدرآن با افزایش سطح ولتاژ انجام می شودوبارهای سیال از طریق برقگیردرزمین تخلیه می شود.
در موقع کار عادی شبکه برقگیربین فاز وزمین بسته می شود ومانند عایق عمل می کند ولی به محض اینکه ولتاژ شبکه از حد معینی بالاتررفت برقگیرعمل کرده واین قوس الکتریکی را به زمین تخلیه میکند. بنابراین به منظورحفاظت ازتجهیزات درمقابل اضافه ولتاژها وتخلیه آنها به زمین از برقگیر استفاده می شود. مهمترین محل نصب برقگیردرابتدا و انتهای خطوط ودردوسرترانسفورماتورمی باشد. انواع برقگیرعبارتند از::
1- نوع میله ای یا شاخه ای(جرقه ای)
ساختمان این نوع برقگیرها متشکل از دو شاخک یا میله که متناسب با ولتاژنامی شبکه ازهمدیگرقرار داشته به طوریکه ولتاژنامی قادربه یونیزاسیون فضای بین
دوشاخک نبوده ولی اضافه ولتاژمی تواند فاصله بین آنها را یونیزه کرده وازطریق بدنه زمین شده دکل یا تجهیزات تخلیه گردد که این نوع بیشتربه عنوان حفاظت کمکی به کارمی رود.بنابراین بزرگترین عیب برقگیرجرقه ای تأخیرزیاد در جرقه است.
کلمات کلیدی :
ارسالکننده : علی در : 95/2/30 2:38 صبح
مقاله نسل جدید برنامه ریزی منابع سازمانی(ERPII) جهت توسعه سیستم های اطلاعاتی آینده تحت فایل ورد (word) دارای 15 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد مقاله نسل جدید برنامه ریزی منابع سازمانی(ERPII) جهت توسعه سیستم های اطلاعاتی آینده تحت فایل ورد (word) کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله نسل جدید برنامه ریزی منابع سازمانی(ERPII) جهت توسعه سیستم های اطلاعاتی آینده تحت فایل ورد (word) ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
بخشی از متن مقاله نسل جدید برنامه ریزی منابع سازمانی(ERPII) جهت توسعه سیستم های اطلاعاتی آینده تحت فایل ورد (word) :
نسل جدید برنامه ریزی منابع سازمانی(ERPII) جهت توسعه سیستم های اطلاعاتی آینده
چکیده
در در دنیای امروز ؛ کسب و کار و فن اوری اطلاعات انچنان در هم آمیخته اندکه جدایی این دو در برخی از سازمان ها نا ممکن به نظر میرسد .ERP از راهکار های نوین مدیریتی است که در ترکیب این دو منظر پا به عرصه نهاده اند. بسیاری از سازمانهای پیش روی در دنیای رقابتی توانسته اند با درک مفاهیم ERPII از امکانات ابزاری آن به بهترین شکل بهره برند و منافع سرشاری را عاید خود کنند. سیستمهای ERPII ، مفهومی جدید هستند که برای نامگذاری آخرین الحاقات سیستمهایERP مطرح شدهاند . هدف این مقاله کشف نسل جدید سیستمهای ERP ، برنامه ریزی منابع در مؤسسات گسترده است .
نتایج این مقاله به سه دسته تقسیم میشود . نخست قالبی مفهومی برای ERP در نظر گرفته میشود .ثانیا موضوعات کاری و تحقیقی این قالب نوین از دیدگاه ERP و به ویژه در تحولات مدیریت زنجیره عرضه مورد بررسی قرار میگیرند . ثالثا این قالب درمفهومی پیرامون تاثیر بالقوه بر معماری گستردهی مؤسسات به کار گرفته میشود .
کلمات کلیدی : برنامه ریزی برای مؤسسات گسترده ، مدیریت زنجیره عرضه ، مؤسسات گسترده ، تجارت – الکترونیکی
1- مقدمه
توسعهی سیستمهای مؤسسات تقریبا در پی 50 سال در تعامل پیوسته مابین نیازهای رو به تغییر تجارت ، رشد ، تکنولوژی و سازماندهی و قابلیتهای نرم افزاری فروشندگان صورت گرفته است (ورتمن ، 2000 ).
ERP سیستمی است که کلیه بخش ها و وظایف یک سازمان را در بستر فن آوری اطلاعات یکپارچه می کند به نحوی که بتواند تمامی نیازمندی های بخش های مختلف را سازمان تامین نماید و منابع سازمان را با سرعت ،دقت و با کیفیت بالا در کنترل مدیران سطوح مختلف سازمانی قرار دهد تا بتواند از آن در جهت بهبود فرایند برنامه ریزی و تصمیم گیری کمک بگیرد که موارد مختلفی از جمله مدیریت کیفیت ؛ مدیریت مالی ، مدیریت ساخت ، منابع انسانی و ; را در بر می گیرد (اشراق نیا جهرمی، 1384).سیستمهای ERPII مفهومی هستند جدید که برای نامگذاری آخرین الحاقات سیستمهای ERP توسط گروه گارتنرها ارائه شدند (کلس ،2001).
در این مقاله از مفهوم برنامهریزی منابع در مؤسسات گسترده برای ترکیب مفهوم کلی ERPII ، ازمدیریت تجاری موسسسه( (ECM با سیستمهای مهارتی ارائه شده توسط فروشندگان ERP استفاده میشود (ملو ،2001).سیستــم ERPیک فناوری اطلاعاتی است که به عنوان یک نظام به هم پیوسته اطلاعاتی ، مهندسی و مدیریتی درعرصـه رقابت جهانی مطرح بوده و قادر است در دراز مدت تاثیر چشمگیری بر روند توسعه کیفی تولیدات و کسب مزیت رقابتی در بازارهای جهانی ایجاد کند(فرقاندوست حقیقی وهمکار،1387).
ERP یک راه حل سیستمی مبتنی بر فناوری اطلاعات است که اطلاعات منابع سازمان را از طریق سیستمی به هم پیوسته فبه سرعت فبا دقت و کیفیت بالا در اختیار مدیران سطوح مختلف سازمان قرارمی دهد تا به طور مناسب فرایند برنامه ریزی و عملیات سازمان را مدیریت کنند سیر تکاملی نرم افزارERP از یک سو به شدت متاثر از سیر
تکاملی سخت افزارها و نرم افزار ها ی رایانه ای و از سوی دیگر متاثر از تحولات صورت گرفته در زمینه مدیریت سازمانها و محیط رقابتی حاکم بر انهاست(متین نفس،1385).ممکن است مفهوم نوین ERP از نقطه نظر تحقیقی مورد بحث قرار گیرد و ممکن است برخی این گونه استدلال کنند که این مفهوم فقط تصویری دیگر از ابزارهای بازار پولی است که توسط فروشندگان نرم افزارها و مشاورین طراحی شدهاند.
ممکن است برخی اینگونه مطرح کنند که سیستمهای ERPII تنها ERP قادر به تجارت الکترونیکی بوده و سایرین تنها ادعا میکنند که نسل جدید سیستمهای مؤسسات گسترده نیاز به تجارت دارند تا به این ترتیب دستاوردها یشان را برای سیستمهای مؤسسات ، عملی ساختن آنها و طراحی منابع معماری زنجیرهای مورد بازنگری قرار دهند یا آیا به راستی این کار را خواهند کرد ؟
در این مقاله در حدود توسعه قالبی مفهومی برای تدارک نسل نوین سیستم های موسسات هستیم . این قالب بر اساس تحقیقی از واحدهای عملیات نوین عرضه شده فروشندگان نرم افزار شکل می گیرد . پیرامون چالش های نوین در قبال سیستم های موسسات گسترده این قالب مفهومی برای بحث پیرامون تاثیر بالقوه بر ساختار موسسات گسترده به کار گرفته می شود .متدولوژی به کار رفته در این مقاله برای درک ارزیابی سیستم های موسسات بوده است .
بنابراین تحلیل بازنگرانه سیستم های موسسات و پیشرفت های مفهوم تمهیدات پیوسته گردآورده شده است . تمایلات و جهت گیریهایی در مفهوم گسترده موسسات بیان شده و از این دو بخش برای ارائه قالبی مفهومی برای ساختار سیستم های موسسات گسترده استفاده می شود . در نهایت ظهور مفاهیم نوین پیش زمینه ای برای حل چالش های پیرامون تحقیقات و تجارت های نوین در اختیار قرار می دهد .
تحقیقی بر اساس پروژه ای تحقیقی بنا شده که به منظور تحقق ERP (طراحی وبرنامه ریزی منابع موسسات) و برنامه ریزی و زمان بندی پیشرفته (APS)حمایت می شود . قالب و نتایج ارائه شده در کارگروه ها و مصاحبه های مدیران ERP در شرکتهای دانمارکی نمایندهSAP بان و نویژن مورد بحث قرار گرفته اند اما این مطالب برگرفته از مطالعات سایر وب سایت های اصلی فروشندگانERP هستند چراکه قضاوت قبال توجهی در آنها دیده نمی شود .
2- انواع سیستم های اطلاعاتی
TPS. سیستمی است که به پایین ترین لایه هرم مدیریت ارایه خدمت می کند. آن سیستم مسئولیت ثبت و نگهداری تراکنش روزانه از قبیل : ثبت سفارش ،سوابق پرسنلی ،حقوق و دستمزد ،رزرو هتل و ; را به عهده دارد.
MIS . سیستمی است که با فراهم کردن گزارشات عملکرد به لایه میانی مدیریت سازمان ، ارایه خدمت می کند .این سیستم داده های مورد نیاز را از TPS دریافت ،دسته بندی ، و خلاصه می کند و گزارش های مدیریتی برای بازه های زمانی روزانه ،هفتگی ، ماهانه ،و سالانه تهیه و ارایه می کند.
DSS : سیستمی است که مانند MIS به مدیران میانی سازمان خدمت می دهد. این سیستم ضمن دریافت داده های مورد نیاز از MIS , TPS از اطلاعات خارج سازمانی نیز استفاده می کند و گزارشاتی جهت تصمیم گیری سریع مدیران فراهم می آورد .
ESS : سیستمی است که به مدیران ارشد سازمان که در بالاترین لایه هرم مدیریت هستند ارایه خدمت می کند .این سیستم با استفاده از داده های محیطی سازمان و داده های سیستم DSS, MIS به حل مسایل پیچیده سازمانی می پردازد .
BI : سیستمی است که با جمع آوری ، طبقه بندی و معنا بخشی به داده ها می تواند تحلیل جامع و واقع بینانه ای از شرایط و وضعیت کسب و کار برای تصمیم سازی به مدیران عالی ارایه دهد .
2- ارزیابی سیستم های موسسات
برنامه ریزی پیرامون منابع موسسات در اواخر دهه نود در IS شکل گرفت . داون پورت نخستین موج تجربیات حاصل از اجرای سیستم های ERP را در موسسات جمع آوری کرد که دال بر تاثیر عمده تجارت
نوین بر سیستم های ERP است . اسکک و لیگ محرک های اصلی کاربرد سیستم های ERP در سازمان های جهانی را به صورت زیر دسته بندی کردند :
• سیستم های مورثی و منافع سیستم در سال 2000
• جهانی سازی تجارت
• محیط روبه توسعه نظارت و کنترل ملی و بین المللی) برای مثال واحد پول اروپا).
• ERP و توجه کنونی بر استانداردسازی فرایند ( برای مثال ISO9000).
• شکل گیری قابل ازدیاد و منعطف مشتریان یا خدمات موسسه زیربنایی
• گرایش در جهت همکاری فی مابین فروشندگان نرم افزار
اغلب یه دلیل عوامل زیر به ERP به عنوان دستاوردی نوین نگاه شده است اسکک و لیگ ،2002 )
• شمار و تنوع سهامداران در هر پروژه اجرایی
• هزینه بالای اجرا و مشاوره
• ادغام عملیات های تجاری
• ترکیب بندی حاصل از فرایندهای اصلی نرم افزاری ارائه شده
• مدیریت تغییر و موضوعات سیاسی دخیل در پروژه های ERP
• نیاز روبه رشد آموزش و آشناسازی
زمانی که فرایند اجرایی به چهار فاز مجزا محدود شده بود ، رویداد بی نظیر سیستم های موسسات جایگزین عملیات اجرایی عجولانه شده است(مارکوس و تانیس ،2000 ) . اما مفهوم اجرا و موفقیت یا شکست بسیار پیچیده تر از این است و راس و ویتاله (2001)انتقال ERP و فایده انتقال تجاری توسط ERP را مطرح کردند .گاردو مولر (2000 ) این ایده ها بطورواضح مورد بررسی قراردادند. برای تدوین سیستم موسسات گسترده ،
فرایند گسترده انتقال و فرایند گسترده عملیات اجرایی ، ERP با موسسات گسترده ادغام می شود .
گارد و مولر (2001 )عوامل ضروری و چندبعدی را ارائه کردند : مردم ، تجارت ، تکنولوژی و موضوع فرایند .با این وجود پیشینه سیستم هایERP به بیش از 40 سال باز می گردد و ارزیابی سیستم های موسسات در طول تاریخ در مقابل دائمی مابین نیازهای در حال تغییرات تجارت ، رشد تکنولوژیک و سازماندهی و قابلیت های فروشندگان نرم افزار پیش رفته است (ورتمن ، 2000).
جدول 1 – سیستم های موسسات در دهه های مختلف
دهه سطح مفایم جدید
60 کنترل موجودی ، پبش بینی کامپیوتر در کارهای تجاری
70 برنامه ریزی مواد مورد نیاز (MRP) صورتحساب مواد (BOM) و محاسبات غیردقیق مواد مورد نیاز
80 برنامه ریزی منابع در کارخانجات(MRPII) برنامه ریزی بسته و ظرفیت محدود
90 برنامه ریزی منابع در موسسات (ERP) کامل کردن پایگاه داده ها و HRM و مدیریت کیفیت
00 برنامه ریزی منابع در موسسات (ERPII) در همکاری سازمانها
با ورود کامپیوتر ها بر صنعت نخستین کارکرد آنها خودکارسازی عملیات دستی نظیر نگهداری کتاب ، فاکتورسازی و سفارش مجدد بوده است . به تدریج با افزایش پیشرفت کامپیوترها و مدل های روبه رشد ، سیستم های موسسات نقش فعالتری در برنامه ریزی و کنترل نمایندگی ها ایفا کردند . با ظهور رویدادهای بی نظیر CIM (تولید منسجم کامپیوتر) دردهه هشتاد نقش سیستم های موسسات بصورت ابزارحمایت از تصمیمات تعریف شد . همچنین حوزه سیستم های موسسات از موسسات تولیدی به موسسات کامل گسترش یافت .بنابراین در آغاز دوره نوین اجتماعی سیستم های موسسات (ERPII) باید مفاهیم نوین سیستم های موسسات بررسی شود .
مفهوم ERPII اصطلاحی است که توسط گروه گارد در سال 2000 بصورت استراتژی کاربرد و استقرار برای ادغام تمامی مراکز موسسات مطرح شد (همچنین آنها سیستم های ERP را نامگذاری کردند) . AMR ، ECM را اینگونه تعریف می کند : مدیریت تجاری موسسات (ECM) طرحی است که مشتریان قادر به برنامه ریزی ، مدیریت و گسترش کاربردهای اساسی ، فرایندهای تجاری و تکنولوژی هایی که برای حمایت از کارمندان ، مشتریان و تامین کنندگان به آنها نیاز دارند .نخستین کاربرد سیستم های ERP این موارد هستند : تجارت الکترونیک ، مدیریت زنجیره ای منابع (SCM) ، مدیریت روابط مشتریان (CRM ) ، هوش
تجاری ( BI) ، برنامه ریزی و زمان بندی پیشرفته (APS) ، تهیه الکترونیکی اینترنت . در زیر برای تعین قالبی برای کاربردی کردن ERP این مفاهیم را تعریف می کنیم .ERP سنتی مولفه اصلی سیستم ERP است . اما به منظور این روشن سازی ، سیستم ERP پذیرای اطلاعات درون سازمانی و برون سازمانی است . کاربردهای ERP اکنون معانی قابل دسترسی در وب سایتها هستند که عملیات آنها در اینترنت ، چارچوب اینترنت مشترک یا از طریق شبکه های بیرونی مشترک کنترل شده قابل دسترسی هستند (کالیوی ، 2000 ).
تجارت الکترونیک دلالت بر اجرای معاملات بازرگانی به صورت تجاری یا فردی توسط واسطه های الکترونیکی که رایج ترین آنها اینترنت است ،دارد . این امر حقیقتا نیازمند زیربناهای گسترده است که مهمترین ویژگی آنها کاتولوگ ، امکانات سفارش اینترنتی و امکانات کنترل موقعیت است . سیستم ERP بعنوان پردازش نهایی معاملات در بخش های اینترنتی عمل می کند که ممکن است برخی از این کارکردها براساس ابزارهای قانونی EDI ایجاد شده باشد .تهیه الکترونیکی یا تهیه اینترنتی بازدهی فرایند تهیه را از طریق خودکارسازی و تمرکززدایی فرایند تهیه ،بهبود می بخشد . روش های سنتی تقاضا برای مدارک قیمت های پیشنهادی و گرفتن فاکتورها و غیره در وب سایت ها از طریق مکانیزم های خرید نظیر حراج یا سایر عملیات بازاریابی الکترونیکی شامل کاتولوگ ها انجام می گیرند . این چهار عامل ورود به سیستم ERP را امکان پذیر می کنند .
هردو مفهوم هوش تجاری (BI) و برنامه ریزی و زمان بندی (APS) از تصمیم گیری های پیرامون این مسئله حمایت می کنند، در حالیکه عملیات BI اطلاعات حاصله از منبع مشترک داده ها و اطلاعات را برای حمایت از تصمیم گیری تحلیل می کند . سیستم APS ظرفیت تولیدی بر اساس دستورهای صادره ، لیست ها و ظرفیت تولید بهینه سازی می کند .
سیستم های مدیریت زنجیره ای منابع (SCM) اطلاعات دخیل در برنامه ریزی و مدیریت تولید کالاها را در اختیار قرار می دهند . برای مثال ، SCM در پاسخگویی به سوالاتی نظیر در کجا باید کالا را تولید کرد ، از کدام واحد باید بخش ها را تهیه کرد و چه زمانی باید تحویل داده شوند ، کمک می کند . سیستم SCM بر اساس APS به منظور حمایت از تصمیم گیری ها ساخته می شوند .
سیستم های مدیریت روابط مشتریان ،مدیریت مجموعه گسترده ای از عملیاتی را تسهیل می کنند که در ابتدا شامل طبقه بندی فرایند تشخیص مشتری و مدیریت خدمات مشتریان می شوند . سیستم ERP اطلاعات نهایی مورد نیاز برای سیستم های CRM را فراهم می کند .به علاوه ،موارد ذکر شده در بالا سیستم های نوین متعدد و مفاهیم پدیدآورده ای وجود دارند که در اینجا مورد بحث نیستند . برای مثال سیستم های مدیریت اجرایی شرکت (CPM) و مدیریت منابع انسانی .
شکل 1 . قالب مفهومی eERP
ERP
مدیریت چرخه دوام محصول (PLM) شامل مدیریت اطلاعات محصولات (PDM ) موسسات را قادر به وارد کردن موثرتر محصولات ابدائی و سودآور به ویژه در محیط رو به توسعه تجارت الکترونیک به بازار می کند .
مدیریت روابط تامین کننده ها (SRM) سنجش بخش فروشندگان نسبت به CRM است که هدف آن مدیریت پایگاه تامین است . SRM به سرعت به ضرورت اقتصادی تبدیل شد و این مدیریت عاملی ضروری برای رقابت موفق شرکتها در گسترش جهان نوین تجارت الکترونیک است .
این کارکرد های نوین از طریق ترکیب فرایندها و تکنولوژی های اجرایی عالی نظیر مدیریت اطلاعات محصول ، همکاری ، تصویر سازی ، ادغام کارکردهای شرکت ، مدیریت تامین مولفه ها ، مدیریت دانش و غیره فراهم می
شوند . با این وجود به این نتیجه می رسیم که ممکن است کارکرد سازی کلی سیستم های eERP به صورت تصویرسازی در قالب شکل 1 در بالا مفهوم سازی شود .آنچه تا به حال با آن مواجه بوده ایم ارزیابی سیستم ERP است که از نقطه نظر سیستم های اطلاعاتی توضیح داده شده اند . برای درک بیشتر این توسعه نیاز به تحلیل مفاهیم تدارکات و مدیریت زنجیره ای منایع داریم تا به این ترتیب قادر به درک نیروی محرک مدلهای نوین تجاری باشیم که eERP زمینه آن را ایجاد می کند .
3- تدارکات و مدیریت زنجیره ای منابع
مدیریت زنجیره ای منابع (SCM) در طی دهه اخیر در صنعت حائز اهمیت روزافزون بوده است . رقابت جهانی منابع خارجی را در صنایع وارد کرده است و پتانسیل های داخلی برای بهبود به پایان رسیده اند و بنابراین شرکت ها به زنجیره منابعشان توجه کرده اند . در بسیاری از موارد برتری زنجیره تولید بعنوان مهمترین اهرم در رقابت و بنابراین امری ضروری برای مدیریت محسوب می شود .رقابت زنجیره کامل منابع بعنوان یک سیستم دربرگیرنده اصل SCM است . SCM از یک دیدگاه درونی مدیریت تدارکات به یک دیدگاه کمی استراتژیک تر و به فرایند ادغام خارجی براساس زنجیره منابع توسعه یافته است .
مغهوم مدیریت زنجیره منابع (SCM) ریشه در اواخر دهه پنجاه دارد که محققین نیروهای سیستم ، ویژگی های سیستماتیک موسسات برای همکاری زنجیره ای را کشف کردند.نیروهای تجاری(فرستیر ، 1958 ) با مشکل تاخیر و جریان اطلاعاتی و مشکل موقت آدرس روبه رو هستند که هنوز پابرجا است . تحقق تجاری این تحقیق به دلیل رشد کامپیوترها همچنان بی اهمیت مانده است و همچنین به خاطر این حقیقت که سیستم های ابداعی کنترل ، مشکلات را با موفقیت حل کرده اند .SCM دست آوردهای سیستم ها را برنامه ریزی و کنترل مواد و جریان اطلاعات از مواد خام به مشتری نهایی در نظر گرفته است و بنابراین SCM بصورت مدیریت روابط فرادست و فرودست با تامین کننده ها و مشتریان برای رساندن ارزش برتر مشتری با کمترین هزینه به نسبت زنجیره منابع بصورت کلی تعریف شده است.
بحث های استراتژیک و قراردادی بر برنامه های تحقیقی حاکم بوده اند ، اما صنعت نرم افزار را از طریق نسل جدیدی از نرم افزار ها ی ERP به نیازهای تجاری پاسخ داده اند که برای گسترش مفهوم برنامه ریزی MRP/II با هدف در برگیری زنجیره کامل منابع ضروری هستند . این امر از طریق ارتقاء برنامه ریزی ریاضی و به ویژه الگوریتم های کلی امکان پذیر است (کوپر و لامیرت ،1997).گرچه SCM به زنجیره کلی و دسترسی دارد ، بحث آکادمیک SCM تاحدی بین دیدگاه فرادست و فرودست تغییر می کند . در دیدگاه فرادست SCM مسائل روبه رو با شبکه تامین کننده غالب هستند . مسائلی نظیر روابط تامین کننده ، شرکتها ، گسترش رقابت و انتقال تکنولوژی بصورت مانعی برای ت,سعه زنجیره منابع درآمده است .مسائل فرودست به مدیریت تقاضا ، انجام سفارش و مدیریت روابط مشتری مرتبط هستند (چریستوفر ، 1998).
در عمل مسائل به موقعیت خاص شرکت بستگی دارند (اسکات و وستبرک ، 1991) .با این وجود گرایش در جهت ترقی SCM به سمت یک ساختار عملکردی میان سازمانی است . مدیران خرید ، طراحان تولید و فروشندگان با تامین کنندگان و مشتریان همکاری می کنند تا یه این ترتیب تدارکات را در زنجیره منابع به کار گیرند . این خود شرایط پیچیده ای به وجود می آورد که برای تمامی موسسات جدید بوده و بنابراین مدیریت اطلاعات در زنجیره منابع نقش مهمی را ایفا می کند.
هاویلی تجارت الکترونیک در متن SCM را به این صورت تعریف می کند : « اصطلاح تجارت الکترونیک همان گونه که می دانید مجزا از بازرگانی الکترونیک است را می توان برای توصیف سازگاری موجود اینترنت با تسریع هدف ادغام زنجیره منابع استفاده کرد . در این متن ، تجارت الکترونیک بطور اخص به برنامه ریزی و اجرای عملیات های ابتدایی و انتهایی در زنجیره منابع با استفاده از اینترنت بر می گردد . در حقیقت اینگونه استدلال می شود که هم اکنون امکان ادغام زنجیره منابع را فراهم کرده است و بنابراین تمرکز آن باید بر تغییر جهت مدیریت زنجیره تقاضا باشد (لی و وانگ ، 2001 ).
اگر نظری به مهمترین اقدامات صنعتی داشته باشیم اساسا با زنجیره های منابعی روبه رو می شویم که دارای یک موسسه حاکم – یک هدایتگر تامین – است که زنجیره منابع را هدایت می کند . اما هنوز با مفاهیم متعدد نظری مرتبط با شبکه های حقیقی روبه رو هستیم .
4- موسسات گسترده
اغلب مؤسسات صنعتی با چالشها و فرصتهای جدید روبرو بودهاند که از مفاهیم جهانیسازی ، فعالیتهای تجاری و تولیدی مشتق شدهاند . گزارشهای پیرامون استراتژی موسسات تولیدی قرن 21 به این نتیجه رسیدهاند که حرکت به سمت هوشیاری امری است ضروری در جهت تبدیل شدن به رقیبی قدرتمند در بازارهای جهانی . مشاهده شده که تمامی مؤسسات تولیدی بدون در نظر گرفتن بخش صنعتی آنها دارای نیازهای بنیادی هستند . این امر خود به یک پروژه تحقیقی منجر شد که هدف آن از تشخیص مؤسسات تولیدی گسترده است که در آن مؤسسه گسترده حائز اهمیت است (ناگل و داو ، 1991 ).
مؤسسه گسترده مفهومی است که برای دستهبندی زنجیره منابع جهانی محصول واحد در محیط شبکههای پویایی شرکتهای درگیر در بسیاری از روابط پیچیده متفاوت به کار رفته است . ممکن است شبکه سازماندهی فیمابین به صورت سیستمی تعریف شود که شامل تمامی عملکردهای مرتبط یک شرکت ، تامین کنندها و مشتریان آن در کنار هم موسسه گسترده نامیده می شوند . تمایز بین یک شرکت و موسسه گسترده در گردش نسل جدید تولید آمده است (پترسن ، 1997 ).
• یک شرکت بصورت موجودیتی عام و سودمند همراه با اختیار تام مدیریتی و حدود شناخته شده مسوولیت داردکه توانایی مسئولیت و کنترل اقدامات خود را دارد .
• یک موسسه گسترده گروهی از موسسات هستند که روابط خود را گسترش داده ، در دانش منابع سیستم سهیم بوده و در تولید یک محصول یا خدمات رسانی با یکدیگر همکاری می کنند . این همکاری ها قابلیتهای ترکیبی را توسعه داده و امکان تشخیص اهداف استراتژیک را توسط فراهم سازی راه حل های ادغامی در قبال نیازهای مشتریان برای هر یک از موسسات ایجاد می کند .
در نتیجه ، موسسه گسترده دیدگاه کلی سیستم های شبکه شرکتها است که کار تولید را انجام می دهند . انیل و ساکت(انیل و ساکت ، 1994) موسسه گسترده را به گونه ای دسته بندی می کنند که قابلیت قرار گرفتن بصورت منظم را داشته باشند . اما ، چالش کنونی موسسه گسترده این است که بتوان از تاثیر زنجیره های منابع و شبکه های تولید ، در هردو سطح ملی و جهانی اطمینان حاصل کرد .
فرایند اصلی موسسه گسترده جریان مواد در زنجیره منابع است . SCM بر زمینه های مدیریت تدارکات و محصول حاکم بوده است (کوپر لامبرت، 1997). تمامی آنچه که مورد بحث است این است که آیا SCM دیدگاه جدیدی برای تدارکات ارائه می دهد یا خیر ، زنجیره منابعی که به شرکتها و منابع استحکام می بخشند (السون و الرام ، 1997) .مخاطب SCM موضوعات مدیریتی زنجیره منابع است یعنی دیدگاه درونی روابط مدیریتی نسبت به تامین کنندگان و دیدگاه بیرونی گسترش شرکت که این مسئله در دیدگاه شبکه ای مدل شبکه ادغامی ترکیب شده است .
نخستین موج SCM درگیر ساختار زنجیره منابع بودند . سطح منابع خارجی ، روابط موجود در زنجیره و مکانیزم ادغام ابزاری برای مدیریت زنجیره منابع بوده و هست . بعد جدید ، فعالیت محیط تجاری است که در آن زنجیره منابع عمل می کند . سرعت شرایط قالب تغییر می کند و فرصت های تجاری جدیدی بطور فزاینده ایجاد می شوند و در نتیجه زنجیره منابع دیگر موجودیتی ایستا نبوده بلکه نیاز به پویایی دارد . با درنظرگرفتن بازرگانی تجاری به عنوان نمونه ای از مخالفت بیشتر موسسات باید با برخی روش ها روبه رو شوند .سازگاری دائمی و با ترکیب زنجیره منابع برآورد نیاز بازار که شامل تک تک مشتریان است قابل قیاس با تمرکز مجدد بر تولید از زمان آغاز چرخه تا زمان انتقال و تبدیل است . نه تنها به ابزار جدید بلکه به مفاهیم و دستاوردهای نوین نیز نیاز است . این همان چالشی است که نسل جدید منابع با آن روبه رو است و گارتنر این تغییر SCM به سمت شبکه های را به صورت شبکه های سازگار تامین کننده دسته بندی کرده و SAP با سرعت به سمت تطابق با این مفهوم پیش می رود .
سفارش عمده یکی از مفاهیم نوین تولید این است که موسسه را به سرعت وا می دارد . فشار وارد بر صنعت برای ورود به تولید محصولات سفارشی فردی مانند بقیه ریشه در ظهور مدلهای تجاری اینترنتی دارد . این مدلهای جدید تجاری این نیاز را در شرکتها ایجاد می کنند که سفارشات فردی مشتری را از سطح بالایی زنجیره ارزش از طریق زنجیره کامل منابع به تحویل مستقیم به مشتری ، مدیریت کنند .برای موسسات متوسط صنعتی ، انتقال به سمت فعالیت چالشی عمده به حساب می آید . برای سالها ، ممکن است شرکت با تمرکز بر هزینه و ظرفیت کاربرد در عملکردی واحد دچار بهینه سازی شود . هزینه تمرکز کاربردی معمولا اجرای فرایندهای با جهت گیری به سمت مشتری است . انتقال شرکت به سمت فرایند جهت گیری باید بدون به خطر انداختن منطق جهت گیری کاربردی انجام شود و این همان وضعیت دشوار طراحی اصلی در موسسات گسترده است .
5- روابط اجزادر ERP
زمانیکه مفهوم موسسات گسترده با جهت گیری شبکه ای را با ارزشیابی سیستم های موسسه ای مقایسه می کنیم شاهد فاصله ای بین حالت نظری و عملی خواهیم بود . به نظر می رسد جنبه نظری از تجارت جمعی باز ،حمایت می کند و معماری سیستم ها بصورت سیستم ERP در عمل از زنجیره های بسته منابع جمعی و سیستم های ادغامی طرفداری می کند .از این فاصله با عنوان چالش ساختاری مدیریت تعبیر می کنیم و این عاملی است برای سوال ساختاری سیستم های موسسات در دیدگاه موسسات گسترده (مارکوس ،پیری و اکسلاین ،2000).
مارکوس و همکاران پیرامون ارزیابی سیستم ERP بحث می کنند و به دو راه آینده می رسند : دیدگاه مستمر نسبت به سیستم های وسیع (SAP دیوار به دیوار) و دیدگاه غیر مستمر نسبت به سیستم های مولفه ای ( بهترین نوع نسل) . این نقطه دشوار بررسی ساختاری به زنجیره منابع نیز بسط داده شده و بنابراین ممکن است در سطح سازمانی تکرار شود ، اما این امر تنها توسط سیستم های اطلاعاتی فردی شبکه ساختار تجاری در زنجیره منابع نیز مشخص نمی شود .چگونه می توان ساختار سیستم ها را ارائه کرد ؟
شکل 2 . طراحی سیستم های یبن سازمانی
در پایین ترین سطح طراحی ، سیستم های فرعی قرار دارند : سیستم های تولید اجرایی (ESM) ، سیستم های در مدیریت انبارها (WMS ) و سیستم های مدیریت انتقال (TMS) که تا به حال به صورت استاندارد نبوده اند . سیستم های فرعی با سیستم های ERP دارای سطح مشترک بوده که ممکن است متفاوت باشند یا حتی یک سیستم قانونی بوده اما برای ساخت آن ضروری باشند . این سیستم های ERP با استفاده از سیستم برنامه ریزی زنجیره منابع مثل I2 یا APO SAP با زنجیره منابع ادغام شده اند . این ساختار سطح بالا ، طراحی eERP است (شکل 3) .
شکل 3 . طراحی سیستم بین سازمانی
بر اساس ارزیابی بالا نسبت به توسعه سیستم های تدارکات و اطلاعات در نیمه قرن به طراحی اساسی ، ساختار حاکم ، در سیستم های موسسات در توسعه و یا فرایند بین مدلهای تجاری زنجیره ای منابع و مدلهای کاربردی IS رسیدیم . کارکردهای موجود IS بطور گسترده نه تنها توسط تکنولوژی کاربرد هنری IT بلکه توسط تحقق نیازهای تجاری فروشندگان نرم افزار تعیین شده بودند . از طرف دیگر نیاز تجاری بطور وسیعی نه تنها از طریق موضوعات استراتژیک تجارت بلکه فرصت های موجود IS در همکاری زنجیره منابع مشخص می شوند .
در نتیجه می توانیم با استفاده از دو بعد ، ساختار سیستم های موسسات گسترده را پیدا کنیم : 1) بعد زنجیره منابع و 2) بعد سیستم موسسات .
1) بعد زنجیره منابع انجام سیستم های تجاری را در طول زنجیره منابع مشخص می کند تا در زمان ظهور مفهوم SCM و روابط بلند مدت ، تدارکات مطابق موسسه ای واحد بودند اما با ظهور مفهوم موسسات گسترده ایده ظاهر پویای روابط و روابط کوتاه مدت دوباره بوجود آمد . فرض کنیم که زنجیره های منابع
کاملا پیوسته یا ناپیوسته هستند .
2) بعد سیستم های موسسات انسجام سیستم های اطلاعاتی را در طول زنجیره منابع دسته بندی می کند . اصالتا سیستم های موسسات در زنجیره منابع کاملا جدا بود تا زمانیکه توسعه DBMS ادغام سیستم های ERP را امکان پذیر کرد . تکنولوژی هایی با اساس اینترنت و وب سایت هم اکنون قادر به متمرکزسازی و راه حل های توزیعی هستند . فرض کنیم که سیستم های موسسات ادغام شده یا منفک هستند .
باارائه این دو بعد می توانیم مدلی از ساختار سیستم های موسسات گسترده (شکل 4) را نشان دهیم . در این مدل می توانیم 4 نمونه اصلی را تعیین کنیم که هر یک ارائه کننده ترکیبی خاص از سیستم موسسات کسترده هستند .
شکل 4 . ساختار eERP
کلمات کلیدی :
ارسالکننده : علی در : 95/2/30 2:38 صبح
مقاله مدل تصمیم گیری فرآیند تحلیل شبکه¬ای فازی تحت فایل ورد (word) دارای 17 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد مقاله مدل تصمیم گیری فرآیند تحلیل شبکه¬ای فازی تحت فایل ورد (word) کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله مدل تصمیم گیری فرآیند تحلیل شبکه¬ای فازی تحت فایل ورد (word) ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
بخشی از متن مقاله مدل تصمیم گیری فرآیند تحلیل شبکه¬ای فازی تحت فایل ورد (word) :
مدل تصمیم گیری فرآیند تحلیل شبکه¬ای فازی
برای ارزیابی متوازن
(بررسی موردی در یک شرکت تولیدی)
چکیده
در عصر حاضر اگر چه چارچوب گزارشگری مالی تاریخی با فراهم آوردن نوعی یکنواختی منطقی در اراِئه اطلاعات مالی هنوز هم از جایگاه خاصی برخوردار است، اما در امر ارزیابی واقعی شرکت¬ها و اندازه گیری عملکرد آن¬ها توفیق چندانی نداشته است. از این¬رو نیاز به استقرار سیستم ارزیابی متوازن به شدت احساس می¬شود. ارزیابی متوازن به عنوان
ابزار ارزیابی که یک شاخص جامع از عملکرد را ارائه می¬کند، تعریف شده است که در آن هم شاخص¬های مالی و هم شاخص¬های غیر مالی در نظر گرفته می¬شود. اگر چه ارزیابی متوازن در اندازه¬گیری بر حسب تئوری و نظری راضی کننده بوده، اما این روش دارای یک¬¬¬سری کاستی¬هایی بر حسب اجرا وپیاده سازی براساس مبناهای کمی را دارا می¬باشد.
در این مقاله ارزیابی متوازن با تکنیک فرآیند تحلیل شبکه¬ای فازی به منظور تعیین عملکرد سازمان، بر مبنای استراتژیها یکپارچه می¬شود. مدل تحلیل شبکه¬ای شکل توسعه یافته¬ای از روش تصمیم گیری چند معیاره سلسله مراتبی)فرآیند تحلیل سلسله مراتبی) می¬باشد. این مدل علاوه بر دارا بودن همه قابلیت ¬های فرآیند تحلیل سلسله¬ مراتبی
قادراست تا همه روابط بین عناصر یک تصمیم گیری چند معیاره را وارد مدل نمایید، این روابط شامل وابستگی و بازخورهای موجود بین عناصر می¬باشد. برای نمایش توانمندی مدل پیشنهادی، یک مطالعه¬ موردی نیز ارائه شده است. مطالعه موردی نشان می¬دهد که چگونه شاخص¬های عملکرد ارزیابی متوازن با ترکیب¬های مختلف می¬تواند با تکنیک فرآیند تحلیل شبکه¬ای فازی تلفیق شود.
کلمات کلیدی: ارزیابی متوازن، اندازه¬گیری عملکرد، فرآیند تحلیل شبکه¬ای، فرآیند تحلیل سلسله مراتبی
1مقدمه
تکنیک ها و روش های کنترل زیادی با هدف ارزیابی وجود دارند که از دیدگاه مدیریت استراتژیک نتایج فعالیت های انجام شده به وسیله واحد تجاری را مورد ارزیابی قرار می دهند یکی از این روش ها با توانایی کنترل دوره ای و سیستماتیک ارزیابی متوازن می باشد.1ارزیابی متوازن ساختار یکپارچه ای را برای ارزیابی عملکرد واحدهای تجاری به وجود می آورد که در آن هم شاخص های مالی و هم شاخص غیرمالی در نظر گرفته می¬شود2اگر چه استفاده از ارزیابی متوازن دارای یک سری مزایایی می¬باشد اما دارای یکسری کاستی هایی نیز می¬باشد که در ذیل به برخی از آن ها اشاره می گردد.
مزایا:
1- ارزیابی متوازن هم کارهای درست و هم درست کار کردن را به سازمان می آموزد.
2- از مفاهیم و تجربیات دیگر روش های ارزیابی مالی سود می جوید، برای تک تک افراد سازمان قابل درک بوده و آن ها را صاحب فرایند نموده و در بهبود عملکرد آن¬ها را یاری می دهد.
3- هم سیستمی برای مدیریت بر استراتژی و هم سیستمی جهت اندازه گیری عملکرد سازمان می باشد.3
4- نسبت به اجرای فرامین مدیریتی کاراست و وسیله ای برای ایجاد بهبود مستمر می باشد.4
5- با استفاده از ارزیابی متوازن شرکت¬ها تلاش های درون سازمانی را هماهنگ می¬کنند و همچنین مبنائی برای حقوق و پاداش مدیران و تعیین سطح پیشرفت آن¬ها فراهم میکند.
6- وسیله ای است که شرکت¬ها با استفاده از آن تغییرات ساختاری را در سازمان ایجاد می کنند و هم وسیله ای برای تعیین میزان پیشرفت در دستیابی به هدف¬های استراتژیک می باشد.
7- ارزیابی متوازن وسیله ای برای اجرای استراتژی از طریق تمرکز بر عوامل استراتژیک که برای موفقیت شرکت سرنوشت ساز است، می باشد و باعث ایجاد تعادل بین اهداف بلندمدت و میان مدت می گردد.5
کاستی¬ها:
1- ارزیابی متوازن از نظر کمی ارزش های عملکرد را به طور دقیق تبیین نمی کند و منظور از نادقیق بودن آن این است که فرآیند کمی کردن شاخص ها نه تنها در سطح انفرادی، بلکه در سطح کلی برای انجام و یکپارچگی آن نیز انجام نمی شود.
2- اهمیت نسبی هر کدام از شاخص ها توسط کاربران به طور شهودی و ذهنی انجام می شود.
3- عدم اجرای مطلوب استراتژی و اهداف راهبردی مورد نظر سازمان
4- عدم آگاهی و فهم کارکنان از چشم انداز سازمان
5- هیچ شاخص یا چشم اندازی که متناسب با تمام سازمان ها و واحدهای تجاری باشد وجود ندارد.6
1Yuksel & Dagdeviren(2010)
2.Kaplan & Norton(1996a)
3.ابن رسول،(2007)
4حجازی و همایونی¬راد،(1386)
5بلوچر،(1388)
6Abran & Buglione(2003)
هدف اصلی این مقاله تلاش در جهت برطرف کردن کاستی های مربوط به ارزیابی متوازن و همچنین تعیین عملکرد سازمان با رویکرد جامع و بر مبنای استراتژی¬ها و چشم انداز و تعیین شاخص های عملکرد و دیدگاه¬های مربوط به ارزیابی متوازن با استفاده از تکنیک فرآیند تحلیل شبکه¬ای فازی می باشد.
علم مدیریت فازی می¬تواند مدل¬هایی را طراحی کند که نظیر انسان، از توانایی پردازش اطلاعات کیفی به صورت هوشمند برخوردار باشد، بنابراین علم مدیریت فازی، با ایجاد انعطاف¬پذیری در مدل، داده¬هایی نظیر دانش، تجربه و قضاوت انسانی را در مدل وارده کرده و پاسخ¬هایی کاملا کاربردی ارائه می دهد.1
اگر چه روش¬های تصمیم¬گیری چند معیاری بسیاری از جمله فرآیند تحلیل سلسله مراتبی برای بررسی وابستگی میان شاخص¬ها وجود دارد، اما این روش¬ها وابستگی میان تمام عناصر را در نظر نمی¬گیرد. ساعتی2 برای درنظر گرفتن وابستگی میان عناصر، فرآیند تحلیل شبکه¬ای فازی را معرفی نمود. این روش تمامی عوامل و معیارهای ملموس و غیر ملموس دخیل در اتخاذ تصمیم¬گیری را در بر می¬گیرد. این مدل این توانایی را دارد که قضاوت¬های کیفی را به مقادیر کمی تبدیل می¬کند.بعضی کاربردهای فرآیند تحلیل شبکه¬ای شامل گسترش کارکرد کیفیت3،کیفیت خدمات4، انتخاب پروژه5، ارزیابی تامین کنندگان6، مدیریت دانش7،آنالیز نقاط قوت، ضعف، تهدیدات و فرصت¬ها8 می¬باشد. علاوه بر خصوصیات ذکر شده فوق، روش تحلیل شبکه¬ای به دلایل زیر به سایر روش¬های تصمیم¬گیری چند معیاره ترجیح داده می¬شود:
1- در این مدل درجه اهمیت و وزن معیارها نسبت به یکدیگر بر اساس قضاوت¬های افراد تعیین می¬شود نه به صورت اختیاری و یا قراردادی
2-فرآیند تحلیل شبکه¬ای قادر به در نظر گرفتن تمام معیارهای مشهود و نامشهود در مدل می¬باشد.
3-این مدل دارای یک رویکرد نسبتا ساده و قابل درک است وبه راحتی توسط مدیران و تصمیم¬گیرندگان مورد پذیرش قرار می¬گیرد.
4-این تکنیک برای سیستم¬های پیچیده مناسب بوده و در صورت اجرای صحیح آن باعث افزایش عملکرد می¬گردد.9
1آذر و فرجی،(1386)
2Saaty
3.مومنی و آتش¬سوز،(1383)
4جعفرنژاد و رحیمی،(1383)
5محمدیان و صفری،(1383)
6شهرابی و همکاران،(1385)
7افرازه و بصیری،(1386)
8رضوی و علاقه¬بند،(1386)
9ثابتی صالح
2 روش شناسی
1-2: مجموعه فازی و اعداد فازی
تئوری مجموعه فازی توسط زاده1 درسال 1965 معرفی شده و به عنوان یکی از رویکردهای نوین برای مواجه با حالات غیر دقیق می¬باشد. با استفاده از این روش می توان حالات غیر دقیق را وارد مسئله کرده و بهترین تصمیم را اتخاذ نمود. مجموعه فازی به وسیله توابع عضویت تعریف می¬شود که دامنه آن بین صفر و یک می¬باشد، و به صورت زیر تعریف می¬شود:
در این مقاله، روش تحلیل شبکه¬ای با استفاده از تئوری فازی توسعه داده شده است تا بتواند حالات غیر قطعی را مدل¬سازی کند.
2-2: فرآیند تحلیل شبکه¬ای فازی
فرآیند تحلیلی سلسله مراتبی معروف به AHP توسط ساعتی در سال 1980 معرفی گردید2 مبنا در AHP بر این است که عملکرد بخش بالایی از عملکرد بخش پایینی و همچنین اقلام هر سطح مستقل از هم هستند. اما بسیاری از مسائل و مشکلات تصمیم گیری نمی تواند به صورت سلسله مراتبی حل گردد، زیرا آنها شامل اثر متقابل عوامل مختلف بوده و گاهی اوقات عوامل سطح بالا وابسته به عوامل سطح پایین می¬باشد. به عبارت دیگر AHP نشان دهنده چارچوبی با یک رابطه
سلسله مراتبی یک طرفه است و وابستگی میان عناصر را در نظر نمی¬گیرد بنابراین از آن نمی توان برای حل مسائل و مشکلات وابستگی میان شاخص ها استفاده کرد3 به منظور حل مسائل و مشکلات مربوط به مدل AHP، ساعتی در سال 1996 تکنیک فرآیند تحلیل شبکه ای را معرفی کرد. این تکنیک نشات گرفته از روش AHP بوده و برای حل مسائل و مشکلات وابستگی میان شاخص ها استفاده می شود، به عبارت دیگر این مدل وابستگی میان عناصر را نشان می¬دهد.این تکنیک
شرایطی را فراهم می کند که روابط متقابل میان سطوح مختلف تصمیم گیری با هم ترکیب شوند4در این پژوهش ANP رابطه میان دیدگاه های ارزیابی متوازن و وزن هر یک از دیدگاه ها را بیان می کند. باید به این نکته توجه داشت که فرآیند تحلیل سلسله مراتبی سنتی، امکان انعکاس سبک تفکر انسانی را بطور کامل ندارد. به عبارت بهتر، استفاده از مجموعه های فازی، سازگاری بیشتری با توضیحات زبانی و بعضاً مبهم انسانی دارد و بنابراین بهتر است که با استفاده از مجموعه های فازی (بکارگیری اعداد فازی) به پیش بینی بلند مدت و تصمیم گیری در دنیای واقعی پرداخت5
1Zadeh (1965)
2.Saaty (1980)
3.Saaty (1986)
4.Saaty (1996)
5.اکبری و مهرگان، (1386)
در سال 1983 دو محقق هلندی به نام های لارهورن و پدریک1روشی را برای فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی پیشنهاد نمودند که بر اساس روش حداقل مجذورات لگاریتمی بنا نهاده شده بود. پیچیدگی مراحل این روش باعث شد، این روش چندان مورد استفاده قرار نگیرد.در سال 1996 روش دیگری تحت عنوان روش تحلیل توسعه ای توسط چانگ2 ارایه گردید. اعداد مورد استفاده در این روش، اعداد مثلثی فازی هستند. مقیاس های فازی مورد استفاده در روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی در شکل (1) نشان داده شده اند.3
شکل (1) مقیاس های زبانی برای بیان درجه اهمیت
مفاهیم و تعاریف فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی بر اساس روش تحلیل توسعه ای به صورت زیرمی¬باشد:
دو عدد مثلثی و که در شکل (2) رسم شده اند را در نظر بگیرید.
شکل (2) اعداد مثلثی M1 و M2عملگرهای ریاضی آن به صورت روابط (1)، (2) و (3) تعریف می شود
(1)
(2)
(3)
1Laarhoren & Padryc (1983)
2.Chang (1996)
3. عالم تبریز و باقرزاذه (1389)
باید توجه داشت که حاصل ضرب دو عدد فازی مثلثی، یا معکوس یک عدد فازی مثلثی، دیگر یک عدد فازی مثلثی نیست. این روابط، فقط تقریبی از حاصل ضرب واقعی دو عدد فازی مثلثی و معکوس یک عدد فازی مثلثی را بیان می کند. در روش تحلیل توسعه ای، برای هر یک از سطرهای ماتریس مقایسات زوجی، مقدار sk ، که¬خود یک عدد مثلثی است، به صورت رابطه (4) محاسبه می شود: که k بیانگر شماره سطر و j,i به ترتیب نشان دهنده گزینه ها و شاخص ها هستند.
(4)
در روش تحلیل توسعه ای، پس از محاسبه ها، باید درجه بزرگی آن ها را نسبت به هم به دست آورد. به طور کلی اگر M¹ و M² دو عدد فازی مثلثی باشند، درجه بزرگی M¹ بر M²، که با نشان داده می شود، به صورت رابطه (5) تعریف می شود:
(5)
هم چنین داریم:
میزان بزرگی یک عدد فازی مثلثی از عدد فازی مثلثی دیگر نیز از رابطه (6) به دست می آید:
(6)
برای محاسبه وزن شاخص ها در ماتریس مقایسه زوجی به صورت رابطه (7) عمل می شود:
(7)
بنابراین، بردار وزن شاخص ها به صورت رابطه (8) خواهد بود:
که همان بردار ضرایب غیر بهنجار فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی است.
(8)
(9) در رابطه بالا (W) یک عدد غیر فازی است.
3 مدل پیشنهادی
مدل پیشنهادی برایBSC در این پژوهش متشکل از نه گام بوده و مراحل آن به صورت زیر می¬باشد:
مرحله اول: ایجاد یک تیم ارزیابی عملکرد شامل کارشناسان و متخصصین و تعیین چشم انداز واحد تجاری.
مرحله دوم: تعیین استراتژی ها برای رسیدن به چشم انداز واحد تجاری.
مرحله سوم: شناسایی دیدگاه های BSC و شاخص های عملکرد بر مبنای سایر دیدگاه¬ها.
مرحله چهارم: ساخت مدل ANP (چشم انداز، استراتژی، دیدگاههای BSC، شاخص های عملکرد). مرحله پنجم: تعیین وزن¬های داخلی استراتژی¬ها، دیدگاه¬های BSC و شاخص¬های عملکرد با استفاده از ماتریس¬های زوجی.در این مرحله از متد آنالیز چانگ استفاده می¬شود.(فرض می¬شود که هیچ نوع وابستگی میان دیدگاه¬های BCS وجود ندارد و مقیاس¬های زبانی که در جدول 1 آمده مورد استفاده قرار می¬گیرد).
جدول 1-مقیاس¬های زبانی برای بیان درجه اهمیت
مقیاس¬های زبانی برای درجه اهمیت اعداد فازی مثلثی معکوس اعداد فازی مثلثی
عینا یکسان (1,1,1) (1،1،1)
اهمیت برابر یا عدم ترجیح (1/2,1,3/2) (2/3,1,2)
نسبتا مهم¬تر (1,3/2,2) (1/2,2/3,1)
مهم¬تر (3/2,2,5/2) (2/5,1/2,2/3)
خیلی مهم¬تر (2,5/2,3) (1/3,2/5,1/2)
بی¬نهایت(کاملا)مهم¬تر (5/2,3,7/2) (2/7,1/3,2/5)
مرحله ششم: تعیین ماتریس وابستگی درونی هر یک از دیدگاههای BSC با در نظر گرفتن سایر دیدگاه ها. به عبارت دیگر وزن¬های وابستگی دیدگاه¬ها از حاصل¬ضرب ماتریس وابستگی دیدگاه¬ها در وزن داخلی دیدگاه¬های فراهم شده در مرحله پنجم بدست می¬آید.
مرحله هفتم: محاسبه وزن های جامع برای شاخص های عملکرد که از طریق ضرب وزن های داخلی شاخص های عملکرد در وزن های وابستگی به دست می آید.
مرحله هشتم: اندازه¬گیری شاخص¬های عملکرد.در این مرحله از متغیرهای زبانی ارائه شده توسط چنگ1 که در جدول 2 آمده استفاده می¬شود.
جدول 2- متغیرهای زبانی و متوسط اعداد فازی
ارزش های زبانی متوسط اعداد فازی
خیلی بالا 1
بالا 075
متوسط 05
پایین 025
خیلی پایین 0
1cheng (1999)
مرحله نهم: اندازه¬گیری عملکرد سازمان برای دوره¬های زمانی مشخص با استفاده از وزن¬¬های جامع محاسبه شده در مرحله 7 برای شاخص¬های عملکرد و ارزش¬های زبانی تعیین شده در مرحله 8
شکل 3 – یک شکل کلی برای مدل ارائه شده در BSC
4 کاربردی از مدل BSC-ANP
مدل BSC-ANP برای یک شرکت تولیدی در آنکارا اجرا شده است. برای کاربرد این مدل، یک تیم کارشناسی متشکل از سه مدیر که هر کدام از بخش های مختلف بودند تشکیل گردید.کاربرد این مدل برای
محاسبه عملکرد شرکت براساس مراحلی که در قسمت های قبل توضیح داده شد، به صورت زیر انجام گرفت:
مرحله اول: چشم انداز واحد تجاری توسط تیم کارشناسی تعیین گردید، چشم انداز واحد تجاری بدین صورت بیان شد که شرکت دارای یک نام تجاری ممتاز در بازار باشد.
مرحله دوم: استراتژی هایی که برای رسیدن به چشم انداز واحد تجاری مورد نیاز بود تعیین گردید، این استراتژی ها شامل:
استراتژی 1: طراحی محصول براساس نیاز مشتری
استراتژی 2: انتخاب فناوری جدید و افزایش کیفیت محصولات به طور مداوم
استراتژی 3: بهتر کردن خدمات پس از فروش
مرحله سوم: چهار دیدگاه BSC یعنی (مالی، مشتری، فرآیند داخلی، یادگیری و رشد) تعیین و شاخص های عملکرد بر مبنای این دیدگاه ها بیان گردید.(جدول 3)
جدول 3- دیدگاه¬های BSC و شاخص های عملکرد
دیدگاه ههای BSC شاخص های عملکرد
مالی F) (
سودآوری دارائی ها
سود فروش
سود سهام
جریان نقدی
مشتریC) (
رضایت مشتری
کسب مشتری جدید
هدف سهم بازار
حفظ مشتری
فرآیند داخلیIBP) (
محصولات و فرآیند توسعه خدمات
فرآیند تولید
تحویل محصول
فناوری جدید
یادگیری و نوع آوری LG) (
رضایت شغلی
آموزش و مهارت
ابداع و نوآوری
اشتراک گذاشتن دانش
مرحله چهارم: مدل ANP شامل چشم انداز واحد تجاری، استراتژی های توسعه یافته برای رسیدن به چشم انداز، دیدگاه های BSC و شاخص های عملکرد شکل گرفت. (جدول4)
جدول4- روابط وابستگی میان معیارها
مرحله پنجم: در این مرحله وزن های داخلی استراتژی ها، دیدگاه های BSC و شاخص های عملکرد محاسبه می¬شود. ماتریس¬های مقایسات زوجی به وسیله تیم کارشناسی و با استفاده از مقیاس¬های جدول1 شکل می¬گیرد. به عنوان مثال مقایسه استرتژی1 با استراتژی2 بدین صورت انجام می¬گیرد که استراتژی1 در مقایسه با استراتژی2 چه¬قدر مهم است؟ و جواب خیلی مهم با این مقیاس زبانی در قسمت مربوط در مقابل اعداد مثلث فازی (2/5، 2، 2/3 ) جای می¬گیرد، همه ماتریس¬های زبانی بدین صورت تولید می¬شود. ماتریس¬های مقایسات زوجی به وسیله متد آنالیز عددی چانگ و وزن¬های داخلی که تعیین شده است آنالیز می¬شود. وزن¬های داخلی برای استراتژی¬ها به روشی مشابه ارزیابی فازی محاسبه شده است. بعد از تعیین اولویت های استراتژیک، وزن های دیدگاه BSC بر مبنای این استراتژی ها تعیین می شود. وزن های داخلی و ماتریس های مقایسات زوجی دیدگاه BSC در جدول 5 نشان داده شده است. طبق جدول 5، با اهمیت ترین دیدگاه های BSC برابر است با: دیدگاه مشتری با (31%) طبق استراتژی 1، دیدگاه فرآیند داخلی (30%) طبق استراتژی 2، و دیدگاه مالی و مشتری (32%) طبق استراتژی 3
وزن های جامع دیدگاه های BSC به صورت زیر از حاصل¬ضرب وزن های استراتژی¬ها در وزن های لیست شده در جدول 5 بدست می¬آید.
با فرض اینکه هیچ نوع وابستگی میان دیدگاههای BSC وجود نداشته باشد، دیدگاه مشتری (5/29) تعیین شده که مهمترین دیدگاه در BSC می باشد و دیدگاههای فرآیند داخلی، مالی و یادگیری و رشد به ترتیب (4/26)- (6/23)- (5/20) تعیین شده است.در این مرحله وزن های داخلی برای شاخص های عملکرد با استفاده از ماتریس های مقایسات زوجی لیست شده در جدول 6 تعیین شده است.
وزن های داخلی که برای شاخص های عملکرد محاسبه شده اند در ستون آخر جدول 6 آورده شده است.
جدول 5- وزن های داخلی و مقایسه ماتریس های جفتی دیدگاه های BSC
مالی مشتری فرآیند داخلی یادگیری و نوآوری وزن ها
استراتژی 1:
مالی (1,1,1) (1/2,2/3,1) (1/2,2/3,1) (3/2,2,5/2) 200
مشتری (1,3/2,2) (1,1,1) (5/2,3,7/2) (2/7,1/3,2/5) 310
فرآیند داخلی (1,3/2,2) (2/7,1/3,2/5) (1,1,1) (2/5,1/2,2/3) 240
یادگیری و نوآوری (2/5,1/2,2/3) (5/2,3,7/2) (3/2,2,5/2) (1,1,1) 250
استراتژی 2:
مالی (1,1,1) (2/3,1,2) (1/2,2/3,1) (1،1،1) 220
مشتری (1/2,1,3/2) (1,1,1) (2/3,1,2) (1/2,1,3/2) 250
فرآیند داخلی (1,3/2,2) (1/2,1,3/2) (1,1,1) (1,3/2,2) 300
یادگیری و نوآوری (1,1,1) (2/3,1,2) (1/2,2/3,1) (1,1,1) 220
استراتژی 3:
مالی (1,1,1) (1/2,2/3,1) (1,1,1) (1,1,1) 320
مشتری (1,3/2,2) (1,1,1) (1/2,2/3,1) (2/5,1/2,2/3) 320
فرآیند داخلی (1،1،1) (1,3/2,2) (1,1,1) (1/2,2/3,1) 250
یادگیری و نوآوری (1,1,1) (3/2,2,5/2) (1,3/2,2) (1,1,1) 110
جدول 6- وزن های داخلی شاخص های عملکرد
مالی سوداوری دارائی ها سود فروش سود سهم جریان نقدی وزن ها
سودآوری دارائی ها (1,1,1) (1,3/2,2) (1,3/2,2) (3/2,2,5/2) 370
سود فروش (1/2,2/3,1) (1,1,1) (1/2,1,3/2) (1,3/2,2) 250
سود سهام (1/2,2/3,1) (2/3,1,2) (1,1,1)
(1,3/2,2) 260
جریان نقدی (2/5,1/2,2/3) (1/2,2/3,1) (1/2,2/3,1) (1,1,1) 120
مشتری رضایت مشتری کسب مشتری جدید هدف سهم بازار حفظ مشتری
رضایت مشتری (1,1,1) (5/2,3,7/2) (2/7,1/3,2/5) (1,3/2,2) 310
کسب مشتری جدید (2/7,1/3,2/5) (1,1,1) (3/2,2,5/2) (1,3/2,2) 240
هدف سهم بازار (5/2,3,7/2) (2/5,1/2,2/3) (1,1,1) (2/5,1/2,2/3) 250
حفظ مشتری (1/2,2/3,1) (1/2,2/3,1) (3/2,2,5/2) (1,1,1) 200
فرآیند داخلی محصولات و فرآیند توسعه خدمات فرآیند تولید تحویل محصول فناوری جدید
محصولات و فرایند توسعه¬ خدمات (1,1,1) (2/3,1,2) (1/2,2/3,1) (1,1,1) 220
فرآیند تولید (1/2,1,3/2) (1,1,1) (2/3,1,2) (1/2,1,3/2) 250
تحویل محصول (1,3/2,2) (1/2,1,3/2) (1,1,1) (1,3/2,2) 300
فناوری جدید (1,1,1) (2/3,1,2) (1/2,2/3,1) (1,1,1) 220
یادگیری و نوآوری رضایت شغلی آموزش و مهارت ابداع و نوآوری اشتراک گذاشتن دانش
رضایت شغلی (1,1,1) (1,1,1) (2/3,1,2) (2/3,1,2) 250
آموزش و مهارت (1,1,1) (1,1,1) (1,1,1) (2/3,1,2) 250
ابداع و نوآوری (1/2,1,3/2) (1,1,1) (1,1,1) (1,1,1) 250
اشتراک گذاشتن دانش (1/2,1,3/2) (1/2,1,3/2) (1,1,1) (1,1,1) 250
مرحله ششم: در این مرحله وابستگی میان دیدگاه های BSC تعیین می شود. وابستگی میان دیدگاهها با استفاده از ماتریس مقایسات زوجی تعیین می شود که این کار از طریق آنالیز تاثیر هر یک از دیدگاه ها بر روی دیدگاه های دیگر صورت گرفته است. (جدول 9-7).
وزن های وابستگی دیدگاه ها از حاصل¬ضرب وزن داخلی دیدگاه های فراهم شده در مرحله 5 در ماتریس وابسته دیدگاه ها به دست می¬آید. وزن¬های وابستگی دیدگاه ها که محاسبه شده اند به صورت زیر می باشد.
کلمات کلیدی :
ارسالکننده : علی در : 95/2/30 2:37 صبح
مقاله بررسی موانع اجرایی سامانه هزینه یابی بر مبنای هدف در شرکت روغن نباتی نازگل کرمانشاه تحت فایل ورد (word) دارای 23 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد مقاله بررسی موانع اجرایی سامانه هزینه یابی بر مبنای هدف در شرکت روغن نباتی نازگل کرمانشاه تحت فایل ورد (word) کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله بررسی موانع اجرایی سامانه هزینه یابی بر مبنای هدف در شرکت روغن نباتی نازگل کرمانشاه تحت فایل ورد (word) ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
بخشی از متن مقاله بررسی موانع اجرایی سامانه هزینه یابی بر مبنای هدف در شرکت روغن نباتی نازگل کرمانشاه تحت فایل ورد (word) :
بررسی موانع اجرایی سامانه هزینه یابی بر مبنای هدف در شرکت روغن نباتی نازگل کرمانشاه
Abstract:
Purpose in present research is about present and description in find expense application biase to target costing for modern technology to reduce new product expense , research key element(efficient) and significant condition for active execute and find expense effective biase to target costing and research about executive obstacles in this technology . In this producter firms vegetable oil , choosed firm vegetable oil kermanshah nazgol and distributed quastionaire in above_ mentioned financial work . In first search theories used by key biase find expense and test to theories statical softwar SPSS14 by 95% . Researcher following biase and researching to biase in oil industry if there aren”t any biase they describe and searching their reasons .That results are using necessary perfect feeling in find expense technology for reduce and control expense modern product but we need study and more search such as perfect competition in internal market vegetable oil , lack of considery to customer needs to design stage , lack of enough recognizing in manegers and personnel about this find expense method and lack of working team and doing duty like interferential to execute find expense technology .
Key terms:
Target costing , Cardinal rule, Confrotion strategy, Cost leadership, Design for manufacture & assembly, Quality function deployment, Survival zone, Target profit margin, Target selling price, life cycle oriented.
چکیده پژوهش:
هدف پژوهش حاضر معرفی و تشریح کاربرد هزینه یابی بر مبنای هدف به عنوان فنی نوین برای کاهش هزینه های محصول جدید، بررسی اصول کلیدی و شرایط لازم برای اجرای کارا و مؤثر هزینه یابی بر مبنای هدف و بررسی موانع اجرایی این فن می باشد. از بین شرکتهای تولید کننده روغن نباتی، شرکت روغن نباتی نازگل کرمانشاه انتخاب گردید و پرسشنامه بین بخش امور مالی شرکت مزبور توزیع گردید، که در ابتدا فرضیات پژوهش با توجه به اصول کلیدی هزینه یابی بر مبنای هدف بیان و سپس برای آزمون فرضیات از نرم افزار آماری SPSS14 با 95% اطمینان استفاده گردید. پژوهشگر به دنبال آنست تا وجود یا عدم وجود این اصول را در صنعت روغن نباتی مورد بررسی قرار دهد و در صورت عدم وجود اصول مطرح شده، دلایل آنرا مورد بحث و بررسی قرار دهد. نتایج پژوهش بیانگر آنست، با آنکه ضرورت استفاده از این فن هزینه یابی برای کاهش و کنترل هزینه های محصول نوین کاملا احساس می شود اما به دلایلی از قبیل عدم رقابت کامل در بازار داخلی روغن نباتی، عدم توجه به نیازهای مشتری در مرحله طراحی، نبود شناخت کافی مدیران و کارکنان نسبت به این روش هزینه یابی و نبود کار تیمی و انجام وظایف به صورت تداخلی به منظور پیاده سازی و اجرای این فن هزینه یابی، نیاز به مطالعه و پژوهش های بیشتر در این زمینه احساس می شود. لازم به ذکر است شرکت مزبور از هیچگونه یارانه ای استفاده نمی نماید و دارای شرایط رقابتی می باشد و به عنوان نمونه از بین صنایع مواد غذایی انتخاب شده است.
واژگان کلیدی:
هزینه یابی برمبنای هدف( Target costing)، قاعده اصلی( Cardinal rule)،راهکار مقابله ای ( Confrotion strategy)،پیشرو بودن هزینه( Cost leadership)، طراحی برای ساخت و مونتاژ (Design for manufacture & assembly)،بهبود کیفی و عملکردها ( Quality function deployment)، منطقه بقا ( Survival zone)، حاشیه سود هدف ( Target profit margin)، بهای فروش هدف ( Target selling price)، کاهش هزینه چرخه عمر محصول ( life cycle oriented)
دیباچه
بررسی و مطالعه روند تغییر در بازار محصولات و پیشرفت فن آوری و تغییر در انتظارات مشتریان میتواند لزوم استفاده از ابزارها و روشهای نوین حسابداری را برای کنترل هزینهها به منظور بقا پیرامون رقابتی، تشریح نماید.
تغییر در اهداف شرکت و فنون حسابداری مدیریت را میتوان به سه دوره تقسیم نمود که عبارتند از؛ (Michiharu Sakurai, 1996, Pg3-67)
سال 1950 و ماقبل آن؛ هدف اصلی شرکتها در این دوره، بهبود کارایی و همزمان با آن بهبود کیفیت بود. مدیران ژاپنی تلاش مینمودند که از منابع ورودی به وسیله استفاده از هزینهیابی استاندارد و سایر فنون حسابداری مدیریت، بصورت کارا استفاده نمایند. به هر ترتیب بهترین ابزار برای دستیابی به کارایی مورد نظر استفاده از هزینهیابی استاندارد در طی فرآیند تولید بود.
سال 1960 تا 1991؛این دوره زمانی را میتوان به دو دوره تقسیم نمود، از سال 1960 تا 1973 که در طی دوره زمانی مزبور، اقتصاد ژاپن رشد زیادی داشت. بدین ترتیب که شرکتها از راه تولید انبوه که در نتیجه کاهش هزینه بود، سهم بازار جدیدی را برای خود، کسب نمودند که در این راستا هزینههای متغیر بیش از سایر موارد مورد توجه قرار میگرفت.
از سال 1973 تا 1980، طی این دوره زمانی روند رشد اقتصادی ضعیف بود. بنابراین افزایش حجم نمیتوانست به تنهایی هدف مناسبی برای آینده باشد. از این رو کارایی منابع به جای افزایش حجم تولید باید مورد توجه قرار میگرفت. یعنی به جای تولید در حجم زیاد باید محصولاتی با حجم تولید کم و تنوع زیاد تولید نمود.
سال 1991 به بعد؛ اقتصاد ژاپن از سال 1991 به بعد به صورت متناوب دچار چالشهای اقتصادی زیادی شده است. امروزه شرکتهای ژاپنی با رقبای زیادی روبرو میباشند. در نتیجه شرکتهای ژاپنی نمیتوانند از بقا خود در محیط رقابتی آینده مطمئن باشند، مگر آنکه همراه بازار پیش روند.
نگاره 1) روند تغییرات در اهداف شرکتهای ژاپنی
1991 و مابعد آن 1991- 1960 1950 و ماقبل آن سال
مدیریت بهرهوری افزایش حجم تولیدات بهبود کارایی اهداف اصلی
به طور خلاصه میتوان روند تغییرات در حسابداری مدیریت از سال 1960 تا 1990 را در نگاره زیر خلاصه نمود.
نگاره 2) ویژگیهای حسابداری مدیریت درسالهای 1960 و 1990
شرح سال 1960 سال 1990
مشخصات محیط تجاری تولید انبوه (تنوع کم-حجم زیاد)/ توسعه صادرات جهانیشدن/ تولید انعطافپذیر (تنوع زیاد/حجم کم) مکانیزه شدن سامانهها
عامل برتر محیط تجاری سود بقا/رشد/توسعه و تکامل
هدف اصلی شرکت سودآوری بهرهوری
روشهای متداول شرکت کنترل و تصمیمگیری کنترل و تصمیمگیری/ نوآوری (خلاقیت)/ بهبود مستمر
ساختار سازمانی تک مسئولیتی کار گروهی و تیمی
سطوح اصلی که حسابداری مدیریت در آن لحاظ شده است
تولید و بازاریابی پژوهش و توسعه/ طراحی/ بازاریابی/ تولید
فنون اصلی مورد استفاده حسابداری مدیریت – هزینهیابی استاندارد
– بودجهبندی
– هزینهیابی متغیر
– پژوهش در عملیات
– مهندسی صنایع و ; – کلیه فنون سال 1960
– هزینهیابی بر مبنای هدف
– هزینهیابی بر مبنای فعالیت
– هزینهیابی کیفیت
– مدیریت چرخه عمر محصول
– موجودی به هنگام
– مدیریت کیفیت جامع
– مهندسی ارزش و ;
بر گرفته از: کرباسی یزدی، حسین ، سال 1385، ص 525
توضیح مختصری درباره فنون مدیریت هزینه:
1- فنونی که بر مدیریت هزینه محصصولات آتی متمرکز است؛
نمایه 1) مدیریت هزینه بر محصولات آتی
1-1) هزینهیابی بر مبنای هدف:
هزینهیابی بر مبنای هدف یک روش سازمان یافته است که اطمینان میدهد محصولات جدید، زمانیکه تولید میشوند، سودآور خواهند بود. این روش دارای سه مرحله (گام) اساسی میباشد؛
1- تعیین بهای فروش هدف و حاشیه سود هدف محصول جدید و به دنبال آن پیش بینی هزینه مجاز .
2- تعیین هزینه هدف قابل دستیابی در سطح محصول.
3- تجزیه هزینه هدف سطح محصول به سطح اجزاء محصول برای تعیین بهای خرید اجزاء.
به منظور تعیین بهای فروش هدف محصول جدید، شرکت به بررسی و تجزیه و تحلیل وضعیت بازار میپردازد، همچنین پیش بینی حاشیه سود هدف بر اساس برنامه ریزی سود شرکت، تجربیات تاریخی (گذشته شرکت) و تجزیه و تحلیل وضعیت رقابتی انجام میپذیرد. وجه تمایز هزینهیابی برمبنای هدف از سایر روشهای مدیریت هزینه آنست که با توجه به اصل اساسی (Cardinal rule) هزینه هدف هیچگاه نمیتواند افزایش یابد؛ بدون به کارگیری این اصل، سامانه هزینهیابی بر مبنای هدف معمولاً دارای کمترین کارایی میباشد.
2-1) مهندسی ارزش :
مهندسی ارزش یک تلاش سازمان یافته برای تجزیه و تحلیل کارکردهای کالا و خدمات ارائه شده میباشد. ( کرباسی یزدی، حسین، سال 1385، ص 532 ) مهندسی ارزش در گام طراحی و تکامل و توسعه محصول جدید به کار گرفته میشود و اجرای آن مستلزم کار گروهی در لایههای مختلف شامل مهندسی طراحی، مهندسی عملیاتی، تولید، خرید ، فروش، تأمین کنندگان قطعات و ; میباشند.
مهندسی ارزش مستلزم تعیین هم کارکردهای نخستین و هم کارکردهای دومین محصول میباشد. منظور از کارکردهای نخستین در حقیقت همان دلایل اصلی و اساسی به وجود آمدن محصول میباشد، مانند کارکرد حرکت در اتومبیل. کارکرد دومین در حقیقت همان نتایج به دست آمده از راه حل انتخابی طراح برای دستیابی به کارکرد اولیه میباشد، مانند آلودگی و حرارت ناشی از موتور اتومبیل که برای حرکت اتومبیل ضروری است.
یک جنبه با اهمیت از برنامههای مهندسی ارزش آنست که هدف این برنامه ها کم نمودن هزینه محصولات نیست، بلکه دستیابی به سطح معینی از کاهش هزینه (هزینه هدف محصول) میباشد.
3-1) سامانههای مدیریت هزینه درون سازمانی :
فشار شدید برای کارایی بیشتر باعث میشود بسیاری از شرکتها برای افزایش کارایی با تأمین کنندگان مواد خام و قطعات خود به وسیله سامانههای مدیریت هزینه درون سازمانی در ارتباط باشند. این سامانهها با ایجاد زنجیره ارتباطی بین تأمین کنندگان قطعات و تولیدکنندگان سبب افزایش کارایی و مؤثرتر شدن ارتباط بین گروه طراحی و تأمین کنندگان قطعات محصول میگردند. از این راه محصولی که بسیار نزدیک به انتظارات مشتریان است طراحی و سپس ساخته میشود.
2- فنونی که بر مدیریت هزینه محصولات موجود تمرکز دارد:
نمایه 2) مدیریت هزینه بر محصولات موجود
1-2) هزینهیابی محصول :
برای آنکه شرکت، مشتریان محصول خود را از دست ندهد، باید همواره برای تأمین نیازهای مشتریان کوشا باشد. این روش به بررسی ابعاد متفاوت محصول و اینکه چقدر میتواند به این ویژگیها دست یابند، میپردازد.
2-2) کنترل عملیاتی :
کنترل عملیاتی نیازمند تعیین مسئولیت افراد برای کنترل هزینه هاست، یعنی هزینهها چگونه مدیریت شوند، بهتر است. دو فن اساسی در این مورد تعین مراکز مسئولیت (حسابداری سنجش مسئولیت) و تجزیه و تحلیل انحرافات میباشد. در مورد تجزیه و تحلیل انحرافات، هدف شرکت، دستیابی به بودجه تعیین شده میباشد. بنابراین هر انحراف از بودجه پیش بینی شده باید به عنوان انحراف معین شناسایی و مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد.
3-2) هزینهیابی بهبود مستمر :
هزینهیابی بهبود مستمر همانطور که از عنوانش پیدا است، بر بهبود مستمر متمرکز است، یعنی کاهش هزینههای محصولات و اجزاء محصولات به طور مستمر، تمایز اساسی بین هزینهیابی بهبود مستمر و هزینهیابی بر مبنای هدف، نقطه تمرکز این دو روش در چرخه عمر محصول میباشد.هزینهیابی بر مبنای هدف در گام طراحی محصول از چرخه عمر آن مورد استفاده قرار میگیرد و هدفش کاهش هزینهها از راه بهبود طراحی محصول است، در حالیکه هزینهیابی بهبود مستمر در مرحله ساخت محصول به کار گرفته میشود و هدفش کاهش هزینهها از راه افزایش کارایی فرآیند تولید میباشد.
فنون مدیریت هزینه محصولات آتی، زمانی که شرکت در مورد کارکردهای محصولات در وضعیت رقابتی قرار دارد، مورد استفاده قرار میگیرند. یعنی شرکتها باید بطور مستمر محصولات جدیدی با کارکردهایی که بسیار نزدیک با خواستههای مشتری است، تولید کنند. بدین ترتیب میتوانند بقا و تداوم حیات خود را تضمین نمایند.
بر عکس فنون مدیریت هزینه محصولات جاری، زمانیکه شرکت در مورد بها زیر فشار رقابتی قرار دارد، مورد استفاده قرار میگیرند. شرکتهایی که در مورد کیفیت به طور اساسی به رقابت میپردازند، باید ترکیبی از دو فن را مورد استفاده قرار دهند. بسیاری از شرکتهای امریکایی بر سامانه هزینهیابی استاندارد برای کننترل هزینههای تولید اتکا دارند، اما تمرکز
هزینهیابی بهبود مستمر متفاوت از هزینهیابی استاندارد است. در حقیقت سامانههای هزینهیابی استاندارد بر کنترل هزینه برای دستیابی به استاندارد مورد نظر (تعیین شده) متمرکزند، در حالیکه هزینهیابی بهبود مستمر باور به استمرار و ادامه بهبود دارد. این بهبود همان کاهش هزینه، افزایش کارکرد و کیفیت است. یعنی در هزینهیابی استاندارد حد مورد نظر تعیین شده است، در حالیکه در هزینهیابی بهبود مستمر، حد معینی وجود ندارد و همواره میتوان بهتر از قبل بود.( Yosuhiro Homada Kazuki, 1999, Pg 41 )
تعریف هزینهیابی بر مبنای هدف:
هزینهیابی بر مبنای هدف یک روش سازمان یافته برای تعیین هزینه چرخه عمر محصول میباشد، به گونهای که محصول نهایی همراه با میزان خاصی کارکرد و کیفیت تولید شده باشد و سطح ویژهای از سود آوری را در پایان چرخه عمر محصول قسمت شرکت نماید. ( کرباسی یزدی، حسین، سال 1385، ص 527 ) باید در نظر داشت که هزینهیابی بر مبنای هدف کل چرخه عمر محصول را در نظر میگیرد.
در حقیقت اگر بخواهیم کل فرآیند هزینهیابی بر مبنای هدف را در سه سطح، طوری طبقه بندی نماییم که کلیه بخشهای مرتبط را در نظر بگیرد، آن سه سطح عبارتند از؛
هزینهیابی در سطح محرک بازار ، هزینهیابی در سطح محصول و هزینهیابی در سطح اجزاء .
نمایه 4) بررسی هزینهیابی بر مبنای هدف و ابزارهای مورد نیاز در سه لایه بازار، محصول و اجزاء وقطعات
بر گرفته از: کرباسی یزدی، حسین، سال 1385، ص 538
تعیین بهای فروش هدف:
تعیین بهای فروش هدف زمانیکه مؤسسات یک نوع محصول را با بهایی متفاوت میفروشند، اهمیت مییابد. بهای فروش هدف از راه تأثیر شرایط بازار در بهای محصول، زمانیکه محصول در مرحله طراحی میباشد، تعیین میشود. بهای فروش هدف به تعدادی عوامل داخلی شامل ویژگیهای مدل، ماتریس محصول، اهداف سودآوری مدیریت و عوامل برونی شامل دیدگاه شرکت و سطح رضایت مشتریان، سطح کیفیت مورد انتظار، عملکرد در مقایسه با مدل رقابتی، سهم سود مورد انتظار مدل و بهای مورد انتظار مدلهای رقیب بستگی دارد. ارزش درک شده هسته مرکزی فرآیند تعیین بهای هدف را تشکیل میدهد. می توان از مشتریان انتظار داشت که اگر محصول ارزش بیشتری ایجاد نماید، مبلغ بیشتری را برای محصول نسبت به مدل پیشین آن بپردازند. بهای فروش فقط میتواند وقتی اضافه شود که ارزش درک شده محصول جدید نسبت به مدل پیشین افزایش داشته باشد و همچنین نسبت به محصولات رقیب نیز افزایش در کارکرد را نشان دهد، یعنی رقبا و بازار محدوده بهای مجاز را تعیین میکنند.
تعیین حاشیه سود هدف:
هدف از تعیین حاشیههای سود هدف، اطمینان از دستیابی مؤسسه به برنامه سود بلند مدت است، زیرا هر محصول فقط بخشی از سود شرکت را تأمین میکنند. دو نکته قابل توجه در تعیین حاشیههای سود وجود دارد که عبارتند از؛ نخست) واقعی بودن حاشیه سود هدف تعیین شده و دوم) میزان حاشیه سود معین شده برای جبران هزینههای چرخه عمر محصول.
نمایه 7) عوامل مؤثر بر بهای فروش هدف و حاشیه سود هدف
بر گرفته از: حجازی، رضوان والبدوی، سال 1384، ص 81
مؤسسات از دو راه حاشیه سود هدف محصول جدید را تعیین مینمایند. نخستین روش با حاشیه سود واقعی محصول قبلی شروع میشود و سپس با توجه به تغییرات در شرایط بازار، تعدیلات و اصلاحات لازم انجام میپذیرد. روش دوم استفاده از حاشیه سود هدف خط تولید (با سایر گروههای تولیدی) میباشد، یعنی در آغاز حاشیه سود برای کل تولید در نظر گرفته میشود و سپس برای محصولات بطور مجزا با توجه به شرایط واقعی بازار افزایش یا کاهش مییابد. حاشیه سود هدف بر اساس سطوح سود سالهای پیشین، قدرت عرضه محصولات رقابتی، اهداف سود به دست آمده در برنامه بلند مدت سود تعیین میشود.
سایر فنون برای دستیابی به هزینه هدف سطح محصول عبارت است از؛
مهندسی ارزش (VE)، طراحی برای ساخت و مونتاژ (DFMA) و بهبود کیفی و عملکردها (QFD).
هدف از مهندسی ارزش بالا بردن ارزش محصولات برای مشتری است. این فن تلاش میکند کیفیت و عملکرد را همزمان با کاهش هزینه افزایش دهد. طراحی برای ساخت و مونتاژ بر کاهش هزینهها به وسیله ساخت محصولاتی که آسانتر مونتاژ یا ساخته میشوند، در حالیکه کارکرد آن در سطح ویژهای باقی بماند، متمرکز است. بهبود کیفی و عملکردها، یک رویه تصمیم گیری برای پروژه های چند مهارتی است و یک رویکرد منظم برای اطمینان از اینکه نیازهای مشتریان در خلال فرآیند طراحی
تغییر نمییابد. از میان سه فن بالا، مهندسی ارزش که بر سه مؤلفه بقا و تداوم محصول (هزینه/ کیفیت و کارکرد) بطور همزمان تمرکز دارد، دارای اهمیت بیشتری میباشد. زمانیکه مهندسی ارزش همراه با هزینهیابی بر مبنای هدف به کار گرفته میشود، هدف افزایش کارکرد محصول است، در حالیکه هزینه هدف محصول تغییر نیابد.
نمایه 10) انواع روشهای مدیریت هزینه نوین
بر گرفته از: کرباسی یزدی، حسین،سال 1385، ص 548
بیان فرضیات پژوهش:
1- تعیین بهای فروش محصول جدید در مرحله طراحی با توجه به شرایط رقابتی بازار انجام می پذیرد.
2- طراحی محصول جدید بر مبنای تقاضا و انتظارات مشتری استوار است.
3- آگاهی و حمایت مدیران رده بالای سازمان برای اجرای سامانه وجود دارد.
4- مشارکت و همکاری گروهی در کل فرآیند توسعه محصول برای اجرای سامانه وجود دارد.
5- هزینه یابی چرخه عمر محصول برای محصولات جدید انجام می پذیرد.
جامعه آماری:
جامعه آماری پژوهش به صورت موردی می باشد، به این منظور مراکز آن؛سازمان اداری و مالی نازگل، مرکز مطالعات و برنامه ریزی، مرکز پژوهشها، مدیریت سامانه ها و روشها، سازمان فروش، تولید و شرکت مجتمع کشت و صنعت نازگل کرمانشاه مورد مطالعه قرار گرفته است. در خصوص پایایی پرسشنامه، در این پژوهش با استفاده از نرم افزار آماری Spss.Ver 14 مقدار آلفای کرونباخ محاسبه گردید که میزان آن حدوداً 90 بود که نشان دهنده درجه پایایی بسیار بالایی است. در این پژوهش ، پژوهشگر خود پرسشنامه را توزیع نموده، سپس در دفعات مکرر برای جمع آوری مراجعه نموده که در نهایت از 50 پرسشنامه توزیع شده (به سبب اینکه کل مدیران، سرپرستان، معاونین و کارشناسان شرکت نازگل از این تعداد تجاوز نمی کرد)، 40 پرسشنامه و پاسخهای آنها ملاک نتیجه گیری پژوهشگر قرار گرفت.
تابع آماره پژوهش:
تجزیه و تحلیل از راه آزمون خیدو رتبه ای (کای اسکوار) و آزمون توزیع T ( T-TEST ) انجام پذیرفته است، بدین ترتیب که بعد از اعمال ضرایب برای پاسخهای داده شده، حد متوسط پاسخ پنج گزینه ای 3 می باشد( )، در واقع میانگین امتیازهای داده شده به پرسش ها عدد 3 می باشد، برای آزمون فرضیات پژوهش، با توجه به رتبه بندی امتیازها از خیلی کم تا خیلی زیاد به ترتیب امتیازهای 1 تا 5 داده شده است، یعنی کسانی که گزینه خیلی زیاد و زیاد را انتخاب کرده اند، موافق فرضیه H1 هستند، لذا برای آزمون آماری فرضیات H0 و H1 را می توان به شرح زیر فرموله نمود؛
از آنجا که تعداد نمونه مورد بررسی 40 نفر می باشد، نتایج حاصل از آزمون T با آزمون نرمال Z برابر است. درجه اطمینان در آزمون موردنظر 95% درنظر گرفته شده است، یعنی درجه خطا 5% می باشد. تابع ملاک آزمون کننده بصورت زیر تعریف می شود:
برای آزمون وجود همبستگی از آزمون کای اسکوار به شرح زیر استفاده گردیده است که تنایج آن ارائه شده است.
محاسبه طبق فرمول ارائه شده است؛
آزمون فرضیه اول:
T-Test
0 H : بهای فروش محصول جدید در مرحله طراحی و با توجه به شرایط رقابتی بازار تعیین نمیشود.
1H : بهای فروش محصول جدید در مرحله طراحی و با توجه به شرایط رقابتی بازار تعیین میشود.
در پرسشهای مربوط به فرضیه اول سعی شده رقابتی بودن محصولات جدید، وجود آگاهی در مشتریان و بهای فروش به عنوان ورودی سامانه آزمون شود. با توجه به نگاره آماری، آماره آزمون هر 5 پرسش که در ارتباط با آزمون فرضیه اول مطرح گردیده است، در منطقه پذیرش 0H قرار میگیرد و از سویی نگاره آماری آزمون فرضیه اول آماره آزمون را (-.122) نشان میدهد که با توجه به نمودار در منطقه پذیرش 0H قرار میگیرد. بنابراین فرضیه 0H با 95 اطمینان پذیرفته میشود؛ یعنی: «بهای فروش محصول جدید در مرحله طراحی و با توجه به شرایط رقابتی بازار تعیین نمیشود».
آزمون فرضیه دوم:
T-Test
0H : بهای فروش محصول جدید بر مبنای تقاضا و انتظارات متشری استوار نمیباشد.
1H : بهای فروش محصول جدید بر مبنای تقاضا و انتظارات متشری استوار میباشد.
در پرسشهای مربوط به فرضیه دوم سعی شده با توجه به انتظارات مشتری برای طراحی محصول جدید، آگاهی شرکت از روشهای مطالعه بازار، تأثیر توقعات مشتریان در طراحی محصول جدید و آگاهی مشتریان از انتظارات آتی خود، آزمون شود. با توجه به نگاره آماری فرضیه دوم و نتایج حاصل از آن، آماره آزمون فرضیه دوم را (-2905) نشان میدهد که با توجه به نمودار در منطقه پذیرش 0H قرار میگیرد.بنابراین فرضیه 0H پذیرفته میشود، یعنی: «طراحی محصول جدید بر مبنای تقاضا و انتظارات مشتری استوار نمیباشد».
آزمون فرضیه سوم:
T-Test
0H : آگاهی و حمایت مدیران رده بالای سازمان برای اجراء سامانه هزینهیابی بر مبنای هدف (T.C) وجود ندارد.
1H : آگاهی و حمایت مدیران رده بالای سازمان برای اجراء سامانه هزینهیابی بر مبنای هدف (T.C) وجود دارد.
برای آزمون فرضیه سوم، شش پرسش مطرح گردیده است. در این پرسشها سعی شده تا میزان آشنایی مدیران رده بالای سازمان و حمایت آنها از روش هزینهیابی بر مبنای هدف (T.C) و تلاش برای استقرار فرهنگ سازمانی مناسب برای اجراء سامانه مزبور آزمون شود.
یکی از دلایلی که سبب شکست شرکتها برای استقرار سامانه جدید میشود، عدم آگاهی و حمایت مدیران رده بالای سازمان از سامانه جدید و عدم تمایل به تغییر از سامانه قبلی میباشد. مبحث منابع انسانی و آموزش به آنها برای پیادهسازی فرهنگ سازمانی مناسب به منظور پذیرش و اجراء سامانه جدید، همواره یکی از دغدغههای مدیریت میباشد. با توجه به پرسشهای مطرح شده در شرکت روغن نباتی نازگل و از آنجا که آماره آزمون برای فرضیه سوم (2082) میباشد، لذا در منطقه 1H قرار میگیرد، یعنی فرضیه 0H رد و فرضیه 1H پذیرفته میشود، به عبارت دیگر: «آگاهی و حمایت مدیران رده بالای سازمان برای اجراء و استقرار سامانه هزینهیابی بر مبنای هدف (T.C) وجود دارد».
آزمون فرضیه چهارم:
T-Test
0H : مشارکت و همکاری گروهی در کل فرایند تکامل محصول برای اجراء سامانه هزینهیابی بر مبنای هدف (T.C) وجود ندارد.
1H : مشارکت و همکاری گروهی در کل فرایند تکامل محصول برای اجراء سامانه هزینهیابی بر مبنای هدف (T.C) وجود دارد.
در ارتباط با آزمون فرضیه چهارم، سه پرسش مطرح گردیده است. در این پرسشها سعی شده لزوم ایجاد روحیه همکاری و مشارکت برای استقرار سامانه و میزان آن در صنایع مواد غذایی به ویژه روغن نباتی مورد آزمون قرار گیرد. نتایج به دست آمده از نگاره آماری فرضیه چهارم، آماره آزمون را (2449) نشان میدهد که با توجه به نمودار این میزان در منطقه رد 0H قرار میگیرد، بنابراین فرضیه 1H پذیرفته میشود و فرضیه مقابل یعنی فرضیه 0H رد میگردد، به عبارت دیگر؛ «مشارکت و همکاری گروهی در کل فرآیند توسعه محصول برای اجراء سامانه هزینهیابی برمبنای هدف (T.C) وجود دارد».
آزمون فرضیه پنجم:
T-Test
0H : هزینهیابی چرخه عمر محصول برای محصولات جدید انجام نمیپذیرد.
1H : هزینهیابی چرخه عمر محصول برای محصولات جدید انجام میپذیرد.
در ارتباط با آزمون فرضیه پنجم، چهار پرسش مطرح گردیده است. در این پرسشها سعی شده تا کوتاه شدن چرخه عمر محصول در دنیای رقابتی، توجه به تغییرات ایجاد شده در انتظارات مشتریان به مرور زمان و دستیابی به سود در کل عمر محصول برای ارزیابی هزینههای چرخه عمر محصول جدید در صنایع مواد غذایی به ویژه روغن نباتی مورد توجه قرار گیرد. با توجه به نتایج به دست آمده از نگاره آماری، آماره آزمون فرضیه پنجم (6297) میباشد که با توجه به نمودار این میزان در منطقه 1H قرار میگیرد، یعنی فرضیه 0H رد و فرضیه مقابل یعنی فرضیه 1H پذیرفته میشود، به عبارت دیگر: «هزینهیابی چرخه عمر محصول برای محصولات جدید، انجام میپذیرد».
در ادامه برای تعیین همبستگی بین نمونه و جامعه، نمونه که معرف جامعه میباشد به سه گروه تقسیم گردید که به وسیله آن آزمون خیدو (کای- اسکوار) برای هر فرضیه انجام شد و برای تعیین و مقایسه همبستگی احتمالی به کمک جدول توافقی (CrossTab) هر فرضیه مورد بررسی قرار گرفت تا بتوان تعیین نمود که آیا موارد اساسی پرسشهای عمومی بر فرضیات تأثیر دارند، یا خیر.
در آزمون خیدو (Chi- Square) برای تطابق توزیع مزبور با توزیع احتمالی سه گروه زیر ملاک نظر قرار گرفت (با توجه به آزمون T):
کلمات کلیدی :