تحقیق در خصوص لغتنامه های حدیثی تحت فایل ورد (word)

 

  تحقیق در خصوص لغتنامه های حدیثی تحت فایل ورد (word) دارای 117 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد تحقیق در خصوص لغتنامه های حدیثی تحت فایل ورد (word)   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

 

بخشی از فهرست مطالب پروژه تحقیق در خصوص لغتنامه های حدیثی تحت فایل ورد (word)

چکیده

مقدمه

فصل اول:

شعبه بن حجاج بن الورد العتکی الازدی(ابوبسطام)

 

فصل دوم:

2- 1-   ابوالحسن نضربن شمیل مازنی

2- 2-   ابوبکر الحسین بن علی عیاش الباجدائی

2-3-    محمد بن مُستنیر (قُطرب)

2- 4-   ابوعمرو اسحاق بن مرار الشیبانی

2- 5-  ابی زکریا یحیی بن زیاد بن عبدالله دیلمی (فراء)

2-6-  ابوعبیده مَعمّر بن مثنی

2- 7-   ابوسعید عبدالملک بن قریب الباهلی (اصمعی)

2- 8-   ابوزید سعید بن اوس بن ثابت خزرجی انصاری

2- 9-   ابوعدنان عبدالرحمن بن الاعلی

2- 10-   ابوعلی بن محبوب السّراد (زرّاد)

2- 11-   ابوعبید قاسم بن سلام هروی

2- 12-   محمدبن زیاد (ابن اعرابی)

2- 13-   علی بن مغیره بن اثرم

2- 14-   عمرو بن ابی عمرو الشیبانی

2- 15- ابی مروان عبدالملک بن حبیب بن سلیمان السلمی

2-16- ابی عبدالله اصبغ بن الفرج بن سعید

 2-17- ابوجعفر محمد بن حبیب البغدادی النحوی

2- 18-  احمد بن عمران بن سلامه (اخفش)

 2-19- ابوجعفر محمد بن عبدالله قادم

2- 20-   شَمُر بن حمدویه الهروی

2- 21-   محمد بن سحنون

2-22 -  ابومحمد عبدالله بن مسلم (ابن قتیبه دینوری مروزی)

2- 23-   ابواسحق ابراهیم بن اسحاق حربی

2- 24-   ابوالعباس محمدبن یزید الازدی الثمالی (مبرد)

2- 25-   سلمه بن عاصم الکوفی

2- 26-   ابوالعباس احمد بن یحیی (ثعلب)

2- 27-   محمدبن عبدالسلام الخُشنی

2- 28-   محمدبن احمد بن ابراهیم (ابن کیسان)

2-29-   ثابت بن عبدالعزیز

 

فصل سوم:

3- 1-   قاسم بن ثابت السر قُسطی

3- 2-   الامام ابی عبدالرحمن احمد بن شعیب النسایی

3-3-    ابوموسی سلیمان بن محمدبن احمد الحامض

3- 4-   ابومحمد سلمه بن عاصم الکوفی

3- 5-   ابوبکر محمدبن الحسن (ابن درید)

3- 6-   محمدبن عثمان الجعد

3- 7-   ابوبکر محمدبن قاسم الانباری

3- 8-   ابی الحسین عمر بن ابی عمر محمد بن یوسف الازدی القاضی

3-9 -   ابوالحسن عمربن محمد بن القاضی المالکی(ابن درهم)

3- 10-   امام ابی القاسم عبدالرحمن بن القاسم الزجاج

3- 11-   القاسم بن اصبغ بن محمد بن یوسف

3-12-    ابومحمد عبدالواحد المطرز الوراق البارودی (غلام ثعلب)

3- 13-   ابومحمد عبدالله بن جعفر الفسوی(ابن درستویه)

3- 14-  ابی احمد محمد بن ابراهیم بن سلیمان الاصفهانی (العسال)

3-15-   ابوبکر احمد بن کامل

3-16-  شیخ ابی علی اسماعیل بن القاسم اللغوی القالی

3-17-   ابوالفتح محمد بن الحسین بن احمد الازدی الموصلی

3- 18-   ابو منصور محمد بن احمد بن ازهر بن طلحه الازهری الهروی

3- 19-   ابوالحسین محمد بن المظفر بن موسی البزّار

3- 20-   ابی محمد القاسم بن محمد الدیمرتی الاصفهانی

3-21-    ابوجعفر محمدبن علی معروف به شیخ صدوق

3- 22-   ابوسلیمان حمدبن محمد ابراهیم الخطابی البستی الشافعی

3- 23-   ابی بکر الحنبلی

3- 24 -  احمد بن الحسن الکندی

3- 25-  ابی محسل عبدالوهاب بن حریش الاعرابی

3- 26 – شیخ محمد نوری بن محمد بن علی النووی الجاوی الشافعی

 

 

فصل چهارم

4- 1-   ابوعبید محمد بن عبدالرحمن الهروی الباشانی

4- 2-   ابوالحسن علی بن عمر بن احمد بن مهدی الدار قُطنی

4- 3-   ابوالقاسم اسماعیل بن الحسین بن علی البیهقی

4- 4-   ابوبکر محمد بن الحسین بن فورک الانصاری الاصبهانی

4- 5-   ابوالفتح سلیم بن ایوب الرازی الشافعی

4- 6-  اسماعیل بن عبدالغافر

 4-7-  ابومنصور محمد بن عبدالجبار بن احمد بن محمدبن جعفر بن السمعانی التمیمی ـ

القاضی

4- 8-  الحافظ عبدالواحد بن احمد بن القاسم الهروی الشهیر بالملیحی

4- 9-  ابی محمد عبدالعزیز بن عبدالله بن ثعلبه السعدی

4- 10-   ابو عبدالله محمد بن ابی نصر فتوح بن عبدالله الحمیدی المیورقی

 

فصل پنجم

5- 1-   عبدالواحد بن اسماعیل بن احمد بن محمد ابوالمحاسن

5 – 2- ابوالفضل محمد بن طاهر علی المقدسی المعروف بابن قیسرانی الظاهری

5- 3-   ابراهیم بن محمد بن ابراهیم النسوی

5- 4-   ابی الحسن محمد بن احمد الاسفرائینی الصدفی

5-5-  ابوالحسن عبدالغافر بن اسماعیل بن عبدالغافر الفارسی

5- 6-  ابی الحسن محمد بن احمد بن محمد بن ابی خیثمه

5-7-    ابوالفضل عیاض بن موسی بن عیاض الیحصبی السَّبتی المالکی

5- 8-   ابوالقاسم جارالله محمود بن محمد الزمخشری

5- 9-  نجم الدین ابی القاسم محمود بن الحسن بن الحسین النیسابوری

5-10-   ابوالفتوح محمد بن محمد بن علی الطائی الهمدانی

5 -11-  ابواسحق ابراهیم بن یوسف بن ابراهیم بن عبدالله بن بادیس بن القائد الحمزی

المعروف بابن قُرقول

5- 12-   ابوالحسن سعید بن هبه ا.. بن الحسن الراوندی

 5- 13-  ابی المظفر عمر بن محمد بن احمد النسفی

5- 14-  الامام ابی القاسم عبدالرحمن بن احمد السهیلی

5- 15- ابوموسی محمدبن عمر المدینی الاصفهانی

5- 16-  ابی محمد عبدالحق بن عبدالرحمن بن عبدالله الازدی (ابن خراط)

5-17-  ابی شجاع محمد بن علی بن الدهان البغدادی

5- 18- سید امام محمد بن ابی شجاع العلوی

5- 19- ابوالفرج عبدالرحمن بن علی (ابن جوزی)

 

فصل ششم

6- 1-    مجد الدین ابوالسعادات المبارک بن محمد بن الجزری (ابن اثیر)

6- 1- الف- صفی الدین محمد بن ابوبکر الارموی

6- 1- ب-  عمادالدین ابوالفداء اسماعیل بن محمد بردیس البعلی الحنبلی

6- 2-   موفق الدین عبدالله بن احمد بن قدامه المقدسی

6- 3-   موفق الدین عبداللطیف بن یوسف البغدادی

6- 4-   محمد بن علی الغسانی المالقی (ابن عسکر)

6- 5-   ابوعمرو عثمان بن عمرو (ابن الحاجب)

6- 6-   ابی عبدالله محمد بن سلیمان المعافری

6- 7-    محمد بن ابی بکر بن منصور الاصبحی الیمنی

6- 8-   ابن عبدالله الطبری

6- 9-   شیخ ابی بکر احمد بن الصائغ الحنبلی

6- 10-  علی ابن یوسف بن علی التوقانی

6-11 -  شرف الدین ابی القاسم هبه بن عبدالرحیم (ابن بارزی)

6-12-   البلدی

6- 13- احمد بن فیومی

 

فصل هفتم

7- 1- محمد بن محمد بن خضر بن سمری الاسدی

7- 2- الحافظ شهاب الدین ابی الفضل احمد بن علی بن حجر العسقلانی

 7- 3- نور الدین ابی الثناء محمود بن احمد بن محمد بن علی الفیومی

 7-4-  شیخ مفلح بن الحسین الصیمری

7- 5-  جلال الدین سیوطی

7-6-   عیسی بن محمد الصفوی

7- 7-   الشعرانی (الشعراوی)

7- 8-   علی بن حسام الدین المتقی الهندی القادری الشاذلی الجونبوری المدنی

7- 9-   محمد طاهر بن علی الصدیقی (البَتّنی)

7- 10- ابی المحسن عبدالواحد بن اسماعیل شافعی

7- 11-  شیخ ضیاء الدین احمد الکومشخانه

 

فصل هشتم

8- 1-   ابن عمران

8- 2-   فخرالدین محمد علی بن احمد بن طریح نجفی

8- 3-   احمد بن محمد المرزوقی

8- 4-   ابی محمد عبدالحق بن عبدالحکم بن عیسی التفتانی

فصل نهم

9- 1-   محمد حسن شراب

9- 2-   عادل عبدالرحمن البدری

9- 3-   حسین حسینی البیرجندی

9-4- صلاح الدین حنفی

نتیجه گیری و پیشنهاد

ضمیمه

فهرست منابع و مأخذ فارسی

فهرست منابع و مأخذ لاتین

چکیده انگلیسی

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

بخشی از منابع و مراجع پروژه تحقیق در خصوص لغتنامه های حدیثی تحت فایل ورد (word)

1- قرآن کریم

2- آل یاسین ، محمد حسین- الدراسات اللغویه عند العرب الی نهایه القرن الثالث- منشورات دارالمکتبه الحیاه بیروت- لبنان 1400 ه – 1980 م

3- ابن اثیر . مجد الدین ابی السعادات المبارک بن محمد – النهایه فی غریب الحدیث و الاثر تحقیق شیخ خلیل مأمون شخا – دارالمعرفه – بیروت

4- ابن جوزی . ابوالفرج عبد الرحمن بن علی محمد بن علی – غریب الحدیث – دکتر عبد العطی امین قلعجی – دارالکتب العلمیه بیروت

5- ابن خلکان ، ابوالعباس شمس الدین – وفیات الاعیان – تصحیح محمد محی الدین عبدالحمید – چاپ قاهره . 1367 هـ

6- ابن سعد واقدی – طبقات الکبری – بیروت – دارالکتب العلمیه 1410 هـ 1990 م

7- ابن عماد . ابوالفلاح عبد ا; بن عماد – شذرات الذهب فی اخبار من الذهب . دارالاحیاءـ التراث العربی – بیروت طبعه جدیده

8- ابن ندیم . محمدبن اسحاق – الفهرست – ترجمه و تحشیه محمد رضا تجرد . لیتوگرافی و چاپ دیبا- انتشارات اساطیر

9- بدری . عادل عبد الرحمن – نزهه النظر فی غریب النهج و الاثر - چاپخانه عترت مؤسسه معارف الاسلامیه الاولی 1421 هـ . ق

10- بصاره . نبیل بن منصور بن یعقوب – فهارس کتب غریب الحدیث – دارالثائر الاسلامیه – جامعه ام القری

11- حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله – کشف الظنون عن اسامی الکتب و الفنون- دارالفکر لطباعه و النشر 1419 ه – 1999م

12- حربی . ابراهیم بن اسحاق – غریب الحدیث – تحقیق دکتر سلیمان بن ابراهیم بن محمد الفالی مرکز البحث العلمی – مکه المکرمه

13- حسینی بیرجندی . حسین – غریب الحدیث بحار الانوار – مؤسسه الطباعه و النشر وزاره الثقافه و وزاره الارشاد الاسلامی

14- حموی . ابو عبدا;.. یاقوت – معجم البلدان – دار صادرو النشر بیروت 1388 هـ
15- حموی . ابو عبدا;.. یاقوت – معجم الادبا – تصحیح مرجلیوت چاپ مهر 1933 م
شاهی.  بهاء الدین – دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی – چاپ ایرانمهر

16- خطابی بستی . ابوسلیمان حمد بن محمد بن ابراهیم – غریب الحدیث – تحقیق عبد الکریم ابراهیم الغرباوی جامعه ام القری

17- دارقطنی . ابوالحسن – اطراف الغرائب و الافراد من حدیث رسول الله (ص)

تحقیق محمد و محمود حسن نصار السید یوسف دارا الکتب العلمیه بیروت – لبنان

18- دینوری . ابن محمد عبد ا;. بن مسلم بن قتیبه – غریب الحدیث- نعیم زرور -
دار الکتب العلمیه بیروت لبنان

19- ذهبی . شمس الدین محمد بن احمد بن عثمان – سیر اعلام النبلاء – مؤسسه الرساله بیروت

20- زجاج . ابوالقاسم عبدالرحمن بن القاسم – الامالی فی مشکلات القرانیه و الحکم و الاحادیث النبویه – دارالکتب العلمیه – بیروت – لبنان

21- زرکلی . خیر الدین- الاعلام . قاموس التراجم الاشهر الرجال و النساء من العرب و المستغربین و المستشرقین – کتابخانه آستان قدس رضوی چاپ دوم

22- زمخشری . ابی القاسم جارا; محمود بن احمد – اساس البلاغه – تحقیق محمد باسل عیون السود – دارالکتب العلمیه – بیروت لبنان 1960 م

23- سیوطی . جلال الدین عبد الرحمان – الاتقان فی علوم القرآن – ترجمه سید مهدی حائزی قزوینی تصحیح محمد ابوالفضل ابراهیم – انتشارات امیرکبیر تهران

24- شرقاوی اقبال – احمد – معجم المعاجم، تعریف نحوالف و نصف الف من المعاجم العربیه التراثیه- دار الغرب الاسلامی، 1457 ه ق – 1987 م. 

25- شیخ صدوق . ابو جعفر بن علی موسی بن بابویه قمی – معانی الاخبار – منشورات مکتبه المفید قم

26- صدیقی هندی . محمد طاهر – مجمع بحار الانوار فی غرائب التنزیل و لطائف الاخبار دارالکتب الاسلامیه – قاهره

27- طریحی . فخرالدین – مجمع البحرین و مطلع النیرین – تحقیق احمد الحسینی مؤسسه الوفاء بیروت

28- فراهیدی . خلیل بن احمد – العین – تحقیق دکتر مهدی مخزومی و دکتر ابراهیم سامرائی انتشارات اسوه سال 1425 ق

29- قمی . شیخ عباس- کلیات منتهی الامال در زندگی و شرح احوال چهارده معصوم . انتشارات باقر العلوم

30- مجلسی. محمد باقر بن محمد تقی – بحار الانوار لجامعه الدروس الاخبار الائمه الاطهار 1403 هـ / 1983 م

31- مسعودی . عبدالهادی – روش فهم حدیث – انتشارات سمت

32- معارف . مجید – تاریخ عمومی حدیث تهران – نشر کویر

33- نجار . عبد الحلیم – تاریخ الادب العربی – ترجمه کتاب بروکلمان – الهیئه المصریه العامه 1995 م

34- هروی . ابی عبید قاسم بن سلام – غریب الحدیث – دارالکتب العربی – بیروت – لبنان  1384 هـ / 1964 م

چکیده :

کلام وسیله ی ارتباطی بین مردم می باشد پس اگر برای مخاطب قابل فهم باشد فصیح و اگر برای مخاطب قابل فهم نباشد غریب است پس غرابت کلام امری نسبی است . به دنبال گسترش علوم قرآنی ، علم حدیث هم که تالی و همراه قرآن بوده و هست گسترش پیدا نمود. از همان قرون اولیه اسلام کتاب های مختلفی در این زمینه نوشته شد و از نیمه دوم قرن دوم هجری غریب الحدیث نویسی آغاز گردید. در ابتدا لغتنامه های حدیث و قرآن به هم آمیخته بود ولی کم کم کتاب های غریب الحدیث  از کتاب های مفردات قرآنی و غریب القرآن جدا شد. عنوان غریب الحدیث به یک مجموعه از آثاری اطلاق می گردد که به
واژه های نا آشنای حدیث در حوزه ی معنایی حدیث توجه نموده و به شرح و توضیح آنها
می پردازد و آنها را مورد تجزیه و تحلیل قرار می دهد

نویسنده ی حقیر کوشیده است که در حد توانایی خود در این رساله به چگونگی سیر تدوین غریب الحدیث ها در قرون مختلف بپردازد و در واقع این نوشته را می توان به عنوان مجموعه ای پیرامون کتاب شناسی دقیق در حوزه ی غریب الحدیث برای اهل فن معرفی نمود

مقدمه

ن و القلم و ما یسطرون[1] قسم به قلم و آنچه می‌نگارند

زبان عربی به خاطر اصالت و قدمتی که از گذشته داشته است در اواخر عصر جاهلی پیشرفت نمود. با نزول قرآن به زبان عربی، جنبش علمی خصوصاً در میان مسلمانان بوجود آمد که ابتدا مربوط به فهم قرآن بود سپس گسترش پیدا نمود و در اندک مدتی همه‌ی دانش‌های معروف آن زمان را شامل شد

ادراک و فهم واژه‌های غریب قرآن بیش از هر چیز به علوم قرآن و درک مفاهیم قرآنی مرتبط بود بنابراین تفسیر قرآن نخستین جنبش علمی بود که در اعراب مشاهده شد. از آنجا که سخنان پیامبر(ص) سرآمد فصحای عرب به شمار می‌رفت کلام پیامبر(ص) مورد استشهاد عالمان زبان و فنون ادبی بود

در دانش کلام و مناظره بین فِرَق اسلامی فاصله حق و باطل و تمایز درست و نادرست سخن رسول اکرم(ص) بود در نتیجه هیچ علمی بدون حدیث به کمال مطلوب نمی‌رسید و از آنجایی که قسمتی از احادیث در تبیین و تفسیر آیات قرآن و ثواب قرائت آنها وارد شده جای تردید نیست که پیشینه‌ی حدیث نیز از آغاز نزول وحی است و پژوهشهای لغوی قرآن پژوهشگران را به سوی غریب الحدیث نیز کشانید

تکامل کتابهای غریب الحدیث در سه دوره بوده است. الف- کتابه الحدیث   ب- تدوین الحدیث   ج- تصنیف الحدیث[2]

غریب و غریب الحدیث

غَرُبَ ، غُرْبَهً – غَرْبَهً ای بعیده الطرح[3]

کلام غریب: « بعیدٌ من الفهم» در العین فراهیدی آمده: « الغریب: الغامض من الکلام» غریب کلمه ای است که معنای آن پوشیده و مخفی باشد اگرچه دارای فصاحت و بلاغت نیز
می باشد[4]

هرگاه معنا به گونه‌ای مستقیم به مخاطب انتقال نیابد نیازمند واسطه‌ای است که الفاظ و مفاهیم ناآشنا را به گونه‌ای متناسب با مقصود گوینده برای مخاطبان تفسیر کند اگر چه در شکلی دیگر و قالبی آشناتر به آنان منتقل نماید

ابوسلیمان محمد الخطابی[5] در شرح معنی غریب می‌فرماید:[6]

« اَنَّ الغریبَ مِنَ الکلام اِنما هُوَ الغامِضُ البَعیدُ مِنَ الفهمِ کالغریب مِنَ الناسِ»

« کلام غریب کلام پوشیده و دور از ذهن می باشد مانند شخص غریب در میان مردم »

علل بوجود آمدن غریب الحدیث:

از نظر خطّابی علل بوجود آمدن غریب الحدیث به عنوان یک علم مستقل تفاوت مخاطبین در درک و فهم احادیث و اختلاف لهجه می‌باشد

ابن اثیر علت را اینگونه بیان می‌کند که: «وقتی عرب با غیر عرب مختلط شد برای این که احادیث رسول خدا حفظ شود ضرورت نیاز به این فن احساس گردید و ناچار این فن به صورت یک ضرورت مهم در لغت عموماً و در غریب الحدیث خصوصاً بوجود آمد».[7]

کتب غریب الحدیث مرجع مهمی برای یافتن مفاهیم احادیث به شمار می‌آیند. این کتابها به منظور حل واژه‌‌های ناآشنای به کار رفته و در احادیث تألیف شده‌اند و هدف از تألیف اینگونه کتابها ارائه معنای واژه‌های غریب در همان حوزه معنایی حدیث است و به سایر استعمالات واژه توجه نشده است تدوین غریب الحدیث‌ها متفاوت است برخی مانند کتب حدیث ترتیب مسندی[8] دارند برخی مانند کتابهای لغت بر اساس ماده کلمه مرتب شده‌اند

موضوع پایان نامه بررسی لغتنامه‌های حدیثی است که در اصل یک نوع فهرست نگاری و کتاب شناسی تاریخی در مورد کتب غریب الحدیث می‌باشد برای رسیدن به این هدف به گردآوری مجموعه کتب غریب الحدیث به ترتیب زمانی از نیمه دوم قرن دوم تاکنون پرداخته شده است که در این پژوهش سیر تدوین غریب الحدیث‌ها به صورت فهرست وار بیان شده است. این تحقیق با مقدمه آغاز گردیده و دارای نه فصل می‌باشد و فصلها به ترتیب سده‌های اولیه اسلام تا قرن معاصر می‌باشد. اگر چه این پژوهش به این شیوه به عنوان اولین کار با کاستیهای فراوان همراه است ولی تلاشی هر چند ناچیز برای پی بردن به مفاهیم صحیح احادیث می‌باشد

1 قلم

2 سزگین ،

1 زمخشری ، اساس البلاغه، 1/

2 .رک : راغب، 2/669 ، خلیل بن احمد، 2/

3 خطابی سومین غریب الحدیث نویس سبک مسندی است. (برای اطلاعات بیشتر به ص 41 همین جزوه مراجعه شود) 

4 خطّابی، غریب الحدیث، 3/

1 ابن اثیر ، النهایه ، مقدمه ،

2- در ترتیب مسندی احادیث بر اساس راویان آنها مرتب شده و سپس واژه های غریب آنها را شرح داده است یعنی احادیث پیامبر اکرم (ص) و سپس روایات صحابیان و تابعین به طور مستقل و در پی هم آورده می شود. 

 

کلمات کلیدی :

مقاله قنات میراث فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی تحت فایل ورد (word)

 

  مقاله قنات میراث فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی تحت فایل ورد (word) دارای 38 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله قنات میراث فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی تحت فایل ورد (word)   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

 

بخشی از فهرست مطالب پروژه مقاله قنات میراث فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی تحت فایل ورد (word)

هدف  
چکیده  
1-1- مقدمه  
1-2- تاریخچه قنات  
1-3- قنات‌های گناباد  
1-4- قنات قصبه  
1-5- قنات زیبد  
1-6- سازمان قنات  
1-7- بحران آب و مسئله قنات  
1-8- نتیجه‌گیری  
1-9- پیشنهاد  
مراجع  

بخشی از منابع و مراجع پروژه مقاله قنات میراث فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی تحت فایل ورد (word)

مجموعه مقالات اولین همایش قنات، یزد، 1379
صادق زیبا کلام، ما چگونه ما شدیم، ریشه یابی عللل عقب ماندگی در ایران، انتشارات روزنه، 1376
همشهری مورخ 16/6/80 مورخ 20/2/79 مصاحبه با دکتر کردوانی و مورخ 16/7/80
معجم‌التواریخ و القصص، فارسی، تهران، 1320
نظام‌های آبیاری سنتی در ایران، جواد صفی‌نژاد
ع‌. بهینا، قنات‌ سازی‌ و قنات‌ داری‌
عجم، محمد، نام‌های تاریخی میراث بشریت، سازمان نقشه برداری، 1382
عجم، محمد نفدی بر دو مقاله پرویز و رجاوند،“ نام این دریا“ روزنامه مردم سالاری 9/6/82 شماره 16-476
عجم، محمد، نقش ایرانیان در گسترش اسلام به آفریقا، روزنامه همشهری، 21/3/80
مجموعه عهدنامه‌های تاریخی ایران از عهد هخامنشی تا عهد پهلوی، ع. وحید مازندرانی، 1350 انتشارات وزارتخارجه
دریانوردی ایرانیان جلد اول، اسماعیل رائین، چاپخانه سکه، 1350
دریای خزر یا دریای مازندران، تهران چاپ رنگین، 1326، احمد بریمانی
ایران باستان 550 قبل از میلاد تا 650 بعد از میلاد، جوزف ویسهوفر، ترجمه مرتضی ثاقب‌فر، ققنوس، 1377 و ایران در دوران نخستین پادشاهان هخامنشی، داندامایف.ا.م
طبری، محمد جریر، تاریخ الرسل و الملوک، ترجمه ابوالقاسم پاینده تهران، اساطیر 1350
یاقوت حموی، معجم البلدان
بلاذری: فتوح البلدان، ترجمه آذرتاش آذر نوش تهران، 1344
ابن اثیر: کامل، تاریخ بزرگ اسلام و ایران، ترجمه ابوالقاسم حالت و عباس خلیلی تهران، علمی 1351
مسعودی، ابوالحسن علی ابن حسین : مروج الذهب، ترجمه ابوالقاسم پاینده، تهران علمی و فرهنگی، 1365
گیرشمن: ایران از آغاز تا اسلام، ترجمه محمد معین، تهران، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، 1349
مشکور، محمد جواد: تاریخ اورارتور و سنگ‌نبشته‌های اورارتویی در آذربایجان، تهران، 1345
شهرستانی، عبد الکریم: الملل و النحل، ترجمه مصطفی خالقداد هاشمی، به اهتمام محمد رضا جلالی نائینی، تهران، اقبال، 1362
ابن جوزی: المنتظم فی تاریخ الملوک و الامم، حیدر آباد دکن، 1358
ظهیرالدین مرعشی: تاریخ طبرستان و رویان و مازندران، به کوشش محمد تسبیحی، تهران، 1345
گوتشمید آلفردفن: تاریخ ایران و ممالک همجوار آن از زمان اسکندر تا انقراض اشکانیان، ترجمه کیکاووس جهانداری، تهران، علمی، 1345
تاریخ التمدن الاسلامی، جرجی زیدان، قاهره 1935 جلد دوم همچنین مراجعه شود به تاریخ تمدن اسلام نوشته جرجی زیدان، ترجمه علی جواهر کلام، تهران، امیر کبیر، 1356
مقدمه ابن خلدون، ترجمه محمد پروین گنابادی
آثار الباقیه من قرون الخالیه
مسالک و ممالک ابو اسحاق ابراهیم استخری به کوشش ایرج افشار، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، 1340
صوره الارض ابن حوقل، ترجمه جعفر شعار، انتشارات بنیاد فرهنگ ایران بی تا
حبیب الله پور عبد الله، تخت جمشید از نگاه دیگران، بنیاد فارس شناسی، شیراز، 1378
اقلیم پارس، آثار تاریخی و اماکن باستانی فارس، انجمن آثار ملی، تألیف سید محمد تقی مصطفوی، چاپ تابان، آذر1343
تقویم البلدان، ابوالفداء( 1273-1331 میلادی) ترجمه عبدالحمید آیتی، انتشارات بنیاد فرهنگ ایران، چاپخانه رز، 1349
الادب الجغرافی عند العرب، ترجمه الدکتور صلاح الدین عثمان هاشم القاهره 1963 فی جزاین
تاریخ التمدن الاسلامی، جرجی زیدان، قاهره 1935 جلد دوم
اعلام الجغرافیین العرب، الدکتر عبدالرحمن حمیده، دارالفکر المعاصر، دمشق، سوریه 1995
قلائد الذهب فی معرفه انساب قبائل العرب، مصطفی حمیدی بن احمد الکردی الدمشقی، من موءلفی قرن عشر ق. تعلیق سلمان الجبوری مکتبه الهلال 2000 دارای 10 نقشه با ذکر نام خلیج فارس است
الاطالس التاریخی للعالم الاسلامی فی العصور الوسطی، دکتر عبد المنعم الماجد، دکتر علی نبا، دار الفکر العربی، 1986
مسالک و ممالک ابو اسحاق ابراهیم استخری به کوشش ایرج افشار، بنگاه ترجمه و نشر کتاب،   1340
صوره الارض ابن حوقل، ترجمه جعفر شعار، انتشارات بنیاد فرهنگ ایران بی تا
اقلیم پارس، آثار تاریخی و اماکن باستانی فارس، انجمن آثار ملی، تألیف سید محمد تقی مصطفوی، چاپ تابان، آذر1343
تقویم البلدان، ابوالفداء، ترجمه عبدالحمید آیتی، انتشارات بنیاد فرهنگ ایران، ،1349 چاپخانه رز
الادب الجغرافی عند العرب، ترجمه الدکتور صلاح الدین عثمان هاشم القاهره 1963 فی جزاین
روزنامه همشهری شماره 2717 مورخ 18/2/81 روزنامه همشهری شماره 2718 مورخ 19/2/
العرب و الملاحه فی المحیط الهندی، ترجمه الدکتور السید یعقوب بکر، مکتبه الانجلو المصریه القاهره 1958 و کتاب تاریخ البحریه الاسلامیه فی حوض البحر الاحمر، شباب الجامعه اسکندریه، 1993
الصحابی الجلیل، سلمان الفارسی عند العرب و الفرس و الترک، دکتور حسین مجیب المصری، دار الثقافیه للنشر 1995، قاهره

هدف

هدف عمده از تهیه و نگارش این مقاله ارائه خلاصه مطالبی پیرامون میراث ارزشمند قنات و کاریز می‌باشد که در تمامی زمینه‌های فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی تأثیر فراوان گذارده و زمینه‌های رشد و توسعه میهن عزیزمان را در سال‌ها و دوره‌های گوناگون فراهم نموده است. به استناد مدارک به‌دست آمده این میراث از ماقبل تاریخ یار و یاور مردمان ایران باستان و چه بسا مردمان جهان بوده که باعث خودکفایی این مردمان سخت‌کوش و مبتکر گردیده و نیاز اصلی آن‌ها، آب را تأمین نموده است و لازمه‌ی حیات آن‌ها را فراهم نموده است

چکیده

قنات، آیا تا به حال اندیشیده‌اید که تاریخچه‌ی پیدایش قنات به چه دورانی مربوط می‌شود؟ چگونه به طراحی و اجرا گذارده شده است؟ و سؤالاتی از این قبیل. از این رو در این مقاله سعی شده تا با ارائه مطالبی پیرامون این میراث بسیار ارزشمند ایران باستان که زمینه‌های رشد و توسعه کشورمان را فراهم آورده یادی از آن به خاطر آوریم و با تکیه بر نتایج معنوی قنات همچون تلاش، پشتکاری، آینده‌نگری و از همه فراتر امید ما نیز همانند پیشینیان خود با استفاده از امکانات محدود یا وسیع خود در توسعه‌ی میهنمان و ارائه خدماتی نادر به جهان بکوشیم

به کانال زیرزمینی حفر شده جهت تأمین آب شیرین برای مصارف کشاورزی، انسانی و دامی که با انتقال آن به سطح زمین قابل استفاده خواهد بود را در ایران و آسیای مرکزی قنات یا کاریز و در کشورهای عربی فقره گویند. قنات‌ها در گذشته از کاربرد وسیعی برخوردار بوده، اما با گذشت زمان و ایجاد لوله‌کشی‌ها در اکثر مناطق جهان از کاربرد آن‌ها کاسته شده و مردم به استفاده از روش‎های جدید مانند آب لوله‌کشی‌ها گرویده‌اند. با این وجود، می‌توان از قنات‌ها و دیگر آثار در صنعت گردشگری استفاده نمود که درآمد به سزایی برای هر کشوری پیش رو دارد

 

1-1- مقدمه

کانال زیرزمینی حفر شده توسط انسان که جهت جمع‌آوری آب شیرین و انتقال آن به سطح زمین برای مصارف کشاورزی، انسانی و دامی ایجاد شده است را در ایران و آسیای میانه قنات یا کاریز و در کشورهای عربی فقره می‌گویند. کاریز کلمه‌ای پارسی و قنات کلمه پارسی معرب شده است. قنات را در لغت عده‌ای به معنای نیزه و جمع آن، قنوات، قنیات و قنی ترجمه کرده‌اند که بعدها، به معنای کانال و مجرای آن و معادل کاریز به کار رفته است؛ عده‌ای نیز آن را از کلمه پهلوی کانیکه برگرفته از کانال و فعل کن و کندن می‌‌دانند که به زبان عربی رفته و معرب شده است. این کلمه در زبان آکدی و آشوری به شکل قانو، در عبری به صورت قنا و قانو و در لاتین، به صورت کانال دیده می‌شود و در زبان پهلوی نیز به شکل کهس به کار رفته است و معادل فارسی امروزی آن، کلمه کاریز و کهریز است

بسیاری از فلاسفه و جغرافی‌نویسان اروپایی باستان از 2600 سال قبل تاکنون تا مورخین مسلمان و سیاحان یکصد سال اخیر به کاریز و قنات در ایران اشاره کرده‌اند. اسامی برخی از آن‌ها به شرح زیر می‌باشد

تالس ملیتیThales Melitus  (546-640 قبل از میلاد)، آناکسی ماندرAnaximender  (546-640 قبل از میلاد)، فیثاغورس Pythagoras (509-608 قبل از میلاد)، کوسماس ایندیکوپلیوس (500-535 قبل از میلاد)، هکاتوسHecataus  (500 قبل از میلاد)، نیارکوس دریاسالار یونانی ( 242-325 قبل از میلاد) که سواحل مکران و هرمز تا رود فرات را مورد بازدید قرار داده است، هردوتHerodotus  (420-486 قبل از میلاد)،Ptolemy Quintus Claudius معروف به بطلیموس (270-330 قبل از میلاد) ریاضیدان و ستاره‌شناس قرن دوم قبل از میلاد در کتاب جغرافیای جهان که دارای 27 نقشه بوده است، کتزیاس (380-445 قبل از میلاد)، گزنفن (352-430)، ایراتوستین Eratosthenes (187-276 قبل از میلاد)، استرابون پدر جغرافیا (قرن اول میلادی)، گوئینوس کورتوس روفوس Curticus Rufus تاریخ‌نویس رومی قرن اول میلادی در شرح حال زندگی اسکندر، آریانوس Flavius Arrianus تاریخ‌نگار یونانی سده دوم میلادی در کتاب آنابازیس، نویسنده و مورخ رومی پومپونیوس ملا 43 میلادی، دیسئارکوس (285-325 قبل از میلاد)، هیپارکوس جغرافی‌نگار سده دوم قبل از میلاد، آریان (98-171 میلادی)، عیسوب اوسیوس (263-340 میلادی) که به پدر تاریخ عیسوی معروف است، آگاتانژ (330-226) تاریخ‌نگار ارمنی، موسی خورن مورخ سده 5 میلادی در کتاب مارکوارت یا ایرانشهر و کراتس مالوسی دانشمند سده دوم قبل از میلاد، پلیبیوس (جغرافیانویس یونانی قرن دوم قبل از میلاد)، پوزیدوینوس جغرافیانگار سوری (15-135 قبل از میلاد)، واسکودوگاما، مارکوپلو، اچ .بی وگانH.B.Vgan ، سی.ای.بیدولف C.E.Biddulph، پیتر دو لاوابه ایتالیایی، سرتوماس هربرت انگلیس، کارستن نیبور، گامب فر، هئیت اوزلی، سر کربنز، لیو الکساندر، بی.توماسB.Thomas ، فیلبیH.ST.Philby ، آلفونس گابریل در کتاب عبور از صحاری ایران Duerch Persiens Wuesten، ژ.آ.اولیویه، دوپره، کوست و فلاندین همگی در کتب و یادداشت‌های سفر خود به قنات‌های ایران اشاره کرده‌اند

از میان مورخین مسلمان نیز می‌توان به ابن خردادبه خراسانی (211-300 قمری)، ابن فقیه همدانی (279 قمری)، استخری (340 قمری)، مسعودی، ابن مطهر مقدسی (355 قمری)، بیرونی، ابن حوقل (367 قمری)، مقدسی (375 قمری)، ناصر خسرو (وفات 448 قمری)، ابوعبدالله محمود قزوینی (682 قمری)، شرف‌الزمان طاهر مروزی (514 قمری)، شمس‌الدین دمشقی (727 قمری)، مستوفی قزوینی (740 قمری)، قدامه بن جعفر (266 قمری)، ابن یعقوب (232-334 قمری)، ابن فقیه (290 قمری)، ابن رسته (290 قمری)، سهراب سده سوم قمری، شهریار رامهرمزی (342 قمری)، ابن بلخی (500 قمری)، ابن ادریس (548 قمری)، بکران خراسانی، یاقوت حموی (623 قمری)، قزوینی (674 قمری)، ابوالفداء (721 قمری)، النوبری (733 قمری)، عطاملک جوینی در عهد مغولان حاجی خلیفه (چلبی) مورخ ترک (1067 قمری)، محمد ابراهیم کازرونی، رضا قلی خان هدایت، اعتمادالسلطنه، لسان‌الملک و جرجی زیدان همگی در کتب و یادداشت‌های سفر خود به قنات‌های ایران اشاره نموده‌‌اند که نشانگر اهمیت قنات‌ها در تمام ادوار گذشته تمدن بشر می‌باشد

بسیاری از پژوهشگران تاریخ حفر قنات را به دوره هخامنشی نسبت می‌دهند. علت این است که از دوره ماقبل هخامنشی سنگ‌نبشته‌های اندکی باقی مانده و چون سند مکتوب از ماقبل این دوره وجود ندارد این دوره را به غلط دوره ماقبل تاریخ می‌دانند، در حالی که علم باستان‌شناسی، مردم‌شناسی و زبان‌شناسی رازهای نهفته زیادی را از دوران ماقبل تاریخ برای انسان آشکار نموده است

می‌دانیم که تاریخ مدنیت و تاریخ شفاهی در ایران بسیار دیرینه‌تر از دوره هخامنشی است و اصولاً یافته‌های باستان‌شناسی در شرق چین و آسیای مرکزی و شرق ایران ثابت می‌کند که مدنیت در شرق ایران و داستان‌های ایران و توران به دورانی بیشتر از 5 هزار سال قبل مربوط می‌شود. یافته‌های باستان‌شناسی شهر سوخته و جیرفت و آثار به‌دست آمده از تمدن هلیل رود و آثار تمدن شهرنشینی هفت هزار ساله در غرب ایران (مادها) این فرضیه را اثبات می‌کند، در حالی که سنگ‌نبشته‌ها و تاریخ مدون ایران تنها 2500 سال اخیر را آن هم به طور ناقص پوشش می‌دهد

در دهه‌های اخیر بسیاری از فرضیه‌های تاریخی در مورد عمر بشر و مهاجرت اقوام به یمن و پیشرفت علوم دیگر از جمله زیست‌شناسی، باستان‌شناسی و انسان‌شناسی به کلی دگرگون شده است. تا اواسط قرن هفدهم تصور بر آن بود که از عمر کره زمین فقط 6 هزار سال می‌گذرد، حال آن که امروزه مشخص شده است که تنها از عمر انسان امروزی یک میلیون و هشتصد هزار سال می‌گذرد و با کشف ابزارهای سنگی و فلزی جدید محاسبات قبلی در مورد عصر سنگ و آهن نیز هزاران سال به عقب برده شده است. بعلاوه این که در چندین نقطه در خود ایران اسکلت‌هایی پیدا شده است که فرضیه مهاجرت اقوام آریایی به ایران را هزاران سال به عقب‌تر می‌برد و اثبات می‌کند که آریایی‌ها  هزاران سال قبل از فلات ایران به سوی شمال مهاجرت و در حدود 3 تا 4 هزار سال قبل مجدداً به علت سردی و یخبندان طولانی به فلات ایران مهاجرت نموده‌اند. ایران در طول 10000 سال گذشته مهم‌ترین مرکز تبادل و آمیختگی اقوام و فرهنگ‌های متعدد بوده است و علی رغم این که ایران در طول تاریخ با نام‌هایی از قبیل کشور یم، جم، جمشید، بلاد عجم، بلاد کسری، بلاد اکاسره، پارس، پرس، فرس، پرز، اسپارستیس، ایرانا، آریان، آریترا، ملک فریدون، پرسیچ و… نامیده شده و محل سکونت ده‌ها قوم و زبان مختلف است، با این وجود از نظر انسان‌شناسان ایران تنها متشکل از سه نژاد می‌باشد. ابزارهای کشف شده در شرق، غرب و جنوب ایران نمایانگر آن است که در فلات ایران تمدن‌های گم شده متعدد چندین هزار ساله وجود دارد که بخشی از این تمدن در منطقه جنوب خراسان مدفون می‌باشد

1-2- تاریخچه قنات

پژوهشگران به اتفاق معتقدند که بهره‌برداری از قنات ابتدا در ایران صورت گرفته و در دوره هخامنشی توسط ایرانیان به عمان، یمن و آفریقا نیز راه یافت، سپس مسلمانان آن را به اسپانیا بردند. مهم‌ترین و قدیمی‌ترین کاریزها در ایران، افغانستان و تاجیکستان وجود دارد. در حال حاضر در 34 کشور جهان قنات وجود دارد ولی قنات‌های فعال موجود در ایران چند برابر بیشتر از مجموع قنات‌ها در سایر کشورهای جهان است. مهم‌ترین قنات‌های ایران در استان‌های کویری خراسان، یزد، کرمان، مرکزی و فارس وجود دارد

قنات یا کاریز یکی از شگفت‌انگیزترین کارهای دسته‌جمعی تاریخ بشری است که برای رفع یکی از نیازهای مهم و حیاتی جوامع انسانی، یعنی آب‌رسانی به مناطق کم آب و تأمین آب شرب انسان، حیوان و  زراعت و با کار گروهی و مدیریت و برنامه‌ریزی به وجود آمده است. این پدیده شگفت‌انگیز آب‌رسانی از دیرباز و از عصر آهن به عنوان یکی از منابع تأمین آب شرب و کشاورزی در مناطقی که با خطرات خشکسالی در فلات ایران روبرو بوده‌اند، نقش کلیدی و مؤثری در نظام اقتصادی و حیات اجتماعی کشور داشته و موجب شکوفایی اقتصاد کشاورزی و ایجاد کار و فعالیت‌های متعدد شهری و روستایی و باعث آرامش مردم بوده است. به گواه تاریخ و کشفیات باستان‌شناسی این فن‌آوری مهم از ابتکارات ویژه ایرانیان بوده و به تدریج به سایر مناطق جهان از جمله، منطقه غربی، شمال آفریقا، چین و حتی به بخش‌هایی از آمریکای جنوبی چون شیلی راه یافته است

تاریخ قنات در ایران به طور مشخص، به دوره ایران باستان و ماقبل کتابت و به عصر آهن باز می‌گردد. تمدن 5 هزار ساله شهر سوخته و تمدن هکمتانه و وجود قنات در این شهر دلیل روشنی بر ساخت قنات در دوره ماقبل هخامنشی است. یکی از قدیمی‌ترین اسناد مکتوب شناخته شده که در آن به قنات اشاره شده، شرح هشتمین نبرد سارگون دوم (پادشاه آشور است که سال‌های 705 تا 722 قبل از میلاد می‌زیسته است) علیه امپراتوری اوراتور در سال 714 قبل از میلاد مسیح است (محقق فرانسوی گوبلو به کمک یک لوح بزرگ مسی به خط میخی که به زبان آکادی نوشته شده از آن مطلع شده است. این لوح، اکنون در موزه لوور پاریس موجود می‌‌باشد). سارگون از کوه‌های زاگرس می‌گذرد و به ناحیه‌ای واقع در اطراف شهر اوهلو (مرند کنونی) در حدود 60 کیلومتری شمال غرب تبریز در شمال دریاچه ارومیه می‌رسد. او متوجه می‌شود که در این ناحیه رود وجود ندارد. با این وجود ناحیه‌ای است که با آبیاری سبز و خرم شده، اما او از این امر تعجب نمی‌کند برای این که او در دشت‌هایی فرمانروایی کرده که چنین تکنیک‌ها یا سیستم‌هایی از حداقل دو هزار سال پیش در آن‌ها معمول بوده است، اما آن‌چه که او را شگفت‌زده می‌کند، بی‌اطلاعی از منشأ این آب‌ها بوده است. به طور قطع، سارگون موفق شد که قنات را ببیند. اما این قنات‌ها را چه کسانی ساخته‌اند؟ و چه کسی این تکنیک را به منطقه آورده است ؟

به استناد کتیبه سارگون، اورسای اول پادشاه هم عصر او بوده که اولین قنات را احداث کرده است. بنابراین فرمانروای آشو، رواج این تکنیک را که به گفته او پدیده‌ای تازه بوده است، به اهالی اوراتو نسبت می‌دهد. از طرف دیگر در ناحیه دریاچه وان (که در آن زمان جزو خاک ایران بوده) ناظری در آغاز قرن هشتم قبل از میلاد، به وجود 21 رشته قنات اشاره کرده است. در کتابی تحت عنوان «ارمنستان در گذشته و حال» نوشته لهمان مورخ 1925، آمده است که ابداع قنات به اوراتورها تعلق دارد و می‌دانیم که اهالی اوراتور، اعقاب جدا نشدنی ارمنی‌ها هستند

برابر مطالب اوستایی و مطابق شاهنامه فردوسی هوشنگ مخترع قنات بوده است و جم یا جمشید مخترع لباس، تبر، شمشیر، بیل و ادوات کشاورزی است. می‌دانیم داستان‌های شفاهی تا دوره زرتشت و فردوسی در میان مردم رواج داشته است و این داستان‌های شفاهی ریشه 7 تا ده هزار ساله دارد

 

کلمات کلیدی :

مقاله شهر ارومیه تحت فایل ورد (word)

 

  مقاله شهر ارومیه تحت فایل ورد (word) دارای 24 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله شهر ارومیه تحت فایل ورد (word)   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

 

بخشی از فهرست مطالب پروژه مقاله شهر ارومیه تحت فایل ورد (word)

مقدمه  
اهداف تحقیق :  
روش تحقیق :  
تاریخچه شهر ارومیه  
نام ارومیه  
جایگاه  
آداب و رسوم مردم  
سوغات ارومیه  
غذاهای سنتی ارومیه  
جشن ها و اعیاد و مراسم عروسی و عزاداری  
نتیجه گیری  
منابع  

بخشی از منابع و مراجع پروژه مقاله شهر ارومیه تحت فایل ورد (word)

زبان اوروم سایت کوره سوننی فرهنگ جغرافیایی شهرستانهای کشور، شهرستان ارومیه، انتشارات سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، تهران 1379 ص
وارش کاویانپور، احمد، «تاریخ ارومیه»، ‌
کاویانپور، احمد، «تاریخ ارومیه»، ‌
انزلی، حسن، ارومیه در گذر زمان
کاویانپور، احمد، «تاریخ ارومیه»، صص 189–
همان

جعفریان، رسول، میرزا عبدالحسین خان افشار ارومی و سفرنامه مکه معظمه (1299 – 1300ق) در: کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ادیان.[1]

اهداف تحقیق

1شناخت تاریخچه شهر ارومیه

2 آشنایی با موقعیت جغرافیایی شهر ارومیه

3 شناخت جاذبه های تاریخی

4شناخت عوامل توسعه در شهر ارومیه

5آشنایی با آداب و رسوم

6 سوغات ، جشنها ،اعیاد

روش تحقیق

شناخت کامل نسبت به شهر ارومیه
پرس و جو از خود مردم
استفاده از کتابهای جغرافیایی استانی
استفاده از روزنامه های استانی
اینترنت

تاریخچه شهر ارومیه

پارسیان در مهاجرت خود از ایران‌ویج نخست در غرب و جنوب دریاچه ارومیه ساکن شدند ولی پس از آن به مهاجرت خود ادامه دادند و تا سرزمین پارس (استان فارس) پیش رفتند.^[4]

جلگه ارومیه در دوران باستان در قلمرو مادها، آشوریان، و دیگر اقوام نیز قرار داشته‌است

شاه عباس بزرگ پس از بیرون راندن عثمانی‌ها از خاک ایران در صدد برآمد طوایفی را برای مرزداری قدرتمند در بخش غربی کشور مستقر سازد. شاه عباس برای این منظور ایل افشار ساکن ابیورد خراسان و دیگر نقاط را در نظر گرفت.^[5] او کلبعلی سلطان ایمانلوی افشار را احضار نموده به لقب خانی و ریاست کل ایل افشار منصوب نمود. سپس دستور داد که ایل افشار که شمار زیادی داشتند و در ولایات عراق، فارس، کرمان و خراسان سکنی داشتند، با تمام امکانات خود حرکت کرده در جلگه ارومیه ساکن شوند.^[6][7]

در این جابجایی هشت هزار خانوار از شش ایل بزرگ این طایفه در جلگه ارومیه استقرار یافتند و حکومت این ناحیه در اختیار کلب علی خان قرار گرفت.^[8] متن فرمان شاه عباس یکم خطاب به کلب‌علی خان که سبب این جابجایی ایلی شد در دست است.^[9]

همین پیشینه سبب شد تا شماری از سران این طایفه به‌ویژه پس از تأسیس ارتش جدید در ایران، در مناصب فرماندهی حضور داشته باشند.^[10]

ارومیه مرکز استان آذربایجان غربی و هم‌چنین مرکز شهرستان ارومیه است. در دوره رضاشاه پهلوی نام رضائیه بر آن گذاشتند که تا پایان حکومت پهلوی به این نام خوانده می‌شد. پس از انقلاب اسلامی ایران دوباره به نام پیشین، یعنی ارومیه تغییر نام داد. این شهر طبق سرشماری سال 1385 با 577307 نفر جمعیت، دهمین شهر پرجمعیت ایران محسوب می گردد

شهر ارومیه، امروزه دارای فرودگاه فعال بین المللی است

نام ارومیه

ارومیه در ترکی به صورت اورمو، اورومیه و اورمیه تلفظ می شود. کلمه اوروم نیز اکنون به صورت پیشوند بعضی کلمات و یا به صورت جداگانه کاربرد دارد. این کلمه در اسم شهر مشهور ترکهای چین به نام اورومچو و یا اورومچی به کار رفته است و همچنین نام طایفه ای از ترکهای مسیحی مذهب است که در کشور اکراین زندگی می کنند.^[1] برخی این کلمه را از مصدر “اؤرمک” یا “هؤرمک” به معنای ساختن و چیدن می دانند. در کردی اسامی از قبیل اورامی و اورامانات در استان کردستان و کرمانشاه و کردستان عراق برای نام‌گذاری مناطقی که طوایف اورام در آن‌ها سکنی داشته‌اند به کار رفته است. در این میان با آمدن حکومت پهلوی و سلطنت رضاخان این محل به رضائیه تغییر نام داده و بعد از انقلاب اسلامی دوباره به نام ارومیه برگشته است. هم‌چنین طبق گفته آشوریان واژه ارومیه از ترکیب دو واژه اور + میه که “اور” در این‌جا به معنی شهر و “میه” در زبان آشوری به معنی آب آورده شده است. یکی از روایات دیگر نام ارومیه را از واژه “رومیه” به معنی روم کوچک می دانند که به دلیل نیامدن حرف “ر” در اول کلمات ترکی به صورت ارومیه تلفظ شده است. (مانند روس که اوروس تلفظ می شود

جایگاه

ارومیه در جلگه گسترده و سرسبزی به درازای 70 کیلومتر و به پهنای 30 کیلومتر واقع شده که اطراف آن تا کیلومترها پوشیده از باغات انگور و سیب و کشتزار است. دریاچه ارومیه در شرق و دریاچه مارمیشو در غرب این شهر قرار دارد. این شهر به علت آب و هوای معتدل و داشتن مناظر زیبا، یکی از شهرهای گردشگری ایران محسوب می‌شود. جمعیت این شهر 577307 نفر می‌باشد و نیز جمعیت شهر در سال 2005 میلادی، 787254 نفر پیش‌بینی شده‌است[2]. بلندی ارومیه از سطح دریا 1332 متر است

آداب و رسوم مردم

اکثر ساکنان شهر ارومیه و استان آذربایجان غربی را ترک‌های آذربایجانی و کردها تشکیل می‌دهند. ولی آشوریها و ارمنی ها نیز در این شهر حضوری دیرینه داشته اند. در زمان رضاشاه پهلوی، نام این استان را آذربایجان غربی گذاشتند.اکثر ترکهای ارومیه شیعه مذهب می باشند ولی تعداد زیادی ترکهای سنی حنفی و شافعی مذهب نیز در داخل شهر و در بیش از 25 روستا از جمله، بالو، قولنجی، کهریز، گل‌تپه، گجین و ولنده زندگی می کنند. در ارومیه تعدادی ترکهای اهل حق نیز زندگی می کنند. ^[2] مذهب کردهای ساکن ارومیه سنی می‌باشد^[3]

جاذبه های تاریخی و آثار باستانی

نام جاذبه : قلعه اسماعیل آقا (اسماعیل آقا قلعه سی)

موقعیت : بخش نازلو چای بالاتر از دانشگاه سراسری (بالاتر از کارخانه ماسه)

نام جاذبه : قلعه بردوک                              

موقعیت : جاده سرو 6 کیلومتری غرب روستای بردوک

نام جاذبه :بخشی قلعه                               

موقعیت : بخش نازلو اطراف روستای صفرقلی‌خان کندی

سوغات ارومیه

 

کلمات کلیدی :

تحقیق مدیریت مواد زائد جامد روستائی تحت فایل ورد (word)

 

  تحقیق مدیریت مواد زائد جامد روستائی تحت فایل ورد (word) دارای 17 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد تحقیق مدیریت مواد زائد جامد روستائی تحت فایل ورد (word)   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

 

بخشی از فهرست مطالب پروژه تحقیق مدیریت مواد زائد جامد روستائی تحت فایل ورد (word)

خلاصه  
مقدمه و اهداف :  
روش اجرا :  
مشخصات طبیعی و جاده های دسترسی مجموعه روستاهای دهستان صالحان  
ویژگیهای جمعیتی روستاهای دهستان صالحان خمین در حال حاضر و در افق طرح  
ترکیب فیزیکی زباله ها  
برآورد میزان زباله تولیدی روزانه ، ماهانه و سالانه روستاهای دهستان  
تعیین ترکیب فیزیکی مواد قابل بازیافت  
برآورد فضای لازم برای دفن بهداشتی پسماندها در وضع موجود و افق طرح  
نتایج  
بحث و نتیجه گیری  
پیشنهادات  
منابع  

بخشی از منابع و مراجع پروژه تحقیق مدیریت مواد زائد جامد روستائی تحت فایل ورد (word)

1)     Tchobanglous.George, 1993 , Integrated solid waste management, Mc Graw hill, New York, pp (200-351(

2) عبدلی , محمد علی. 1370، مدیریت مواد زائد جامد. انتشارات سازمان بازیافت و تبدیل مواد شهرداری تهران

     3)   Fronk. Kreith, 1994, handbook of solid waste.pp (221 –254(

4) طرح مطالعات جامع توسعه اقتصادی – اجتماعی استان مرکزی ، گروه مطالعاتی هامون،

5) علیرضا محمدی ،1384، مطالعات آبخیز داری شهرستان خمین ،  اداره جهاد کشاورزی شهرستان خمین

6) فاطمه اسماعیلی ، 1384 ، شاخصهای جمعیتی مرکز بهداشت شهرستان خمین ،  واحد آمارمرکز بهداشت شهرستان خمین

7)  دکتر سهیلا خوشبین ، اعظم دخت رحیمی ، دکتر ناهید نوائیان ، 1383 پیش بینی جمعیتی ایران از سال 2000 تا 2050 ، تهران  وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی  -  معاونت سلامت  -  دفتر سلامت خانواده و جمعیت

8) دکتر قاسمعلی عمرانی ، 1375، مواد زائد جامد ، جلد اول ، مرکز انتشارات علمی دانشگاه آزاد اسلامی

9) یغماییان – کامیار ، بررسی تهیه کود کمپوست از زباله  در شهر سمنان -  پایان نامه فوق لیسانس در رشته مهندسی بهداشت محیط ، دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران ، 69-

خلاصه

این تحقیق به منظور بررسی وضعیت مدیریت مواد زائد روستائی با هدف اجرای اصولی و بهداشتی طرح بازیافت ، جمع آوری ، حمل ونقل و دفع زباله ها صورت گرفته است. برای جمع آوری زباله های روستایی یا اصولا”  اقدامات سیستماتیکی صورت نمی گیرد و یا هر روستا در حد توان خود  با روشهای غیر اصولی و ابتدای مانند ، گاری ، تراکتور و ;. زباله را جمع آوری و در فاصله کمی از روستا  تخلیه می کنند. پراکندگی  این مواد سبب نازیبائی منظر, آلودگی منابع آب, خاک, هوا و همچنین در تماس با انسان و دام باعث شیوع بیماریهای دامی و شیوع آن در انسان می شود میشود

نوع مطالعه به صورت توصیفی تحلیلی ، روش نمونه گیری خوشه ای و نحوه جمع آوری اطلاعات به صورت استفاده از چک لیست ، مشاهدات و انجام آزمایشهای لازم بوده که به این منظور مشخصات طبیعی  ، ویژگیهای جمعیتی ، ترکیب فیزیکی و میزان زباله تولیدی ، روش های کاهش تولید زباله ، ترکیب فیزیکی مواد قابل بازیافت ، نحوه جمع آوری وحمل ، مساحت و فضای لازم برای دفن بهداشتی پسماندها و هزینه های اجرای پروژه مورد ارزیابی و بررسی قرار گرفتند . جمعیت این دهستان در سال 1384 در حدود 10100 نفر بود. درصد ترکیب مواد تشکیل دهنده زباله عبارت بود از : پلاستیک(%7) ،کاغذ(%10) شیشه و فلز(%5) ، مواد فاسد شدنی(%66) ، خاک روبه(%7) و سایر مواد(%6) . میزان تولید زباله در سال 1384 ، 24/4  تن  و در افق طرح 6 تن در روز برآورد شد. اجرا نشدن طرح جمع آوری زباله در کلیه روستاها ، عدم بکارگیری وسایل مناسب ، پائین بودن سطح آگاهی مردم در ارتباط با مخاطرات بهداشتی زباله ، عدم انجام بازیافت ، نشت  شیرابه و دفن نامناسب زباله از دیگریافته های این تحقیق بودند. نتایج به دست آمده از این تحقیق حاکی از آن بود که ترکیب فیزیکی و میزان زباله تولیدی در این روستاها تقریبا” مشابه با سایر روستاها می باشد. تلنبار شدن زباله و نشت شیرابه ، سوزاندن زباله در گودال دفع ، تجمع حیوانات ولگرد و تکثیر حشرات،  نازیبائی منظر و دفع غیر اصولی زباله ها از مهمترین پیامدهای منفی ناشی از ضعف سیستم مدیریت مواد زائد در روستاهای بخش صالحان بود که موجب آلودگی محیط زیست شده و تقریبا” در سایر نقاط روستائی به چشم می خورد

مقدمه و اهداف

 مدیریت مواد زائد , انتظام دهنده مراحل تولید , جمع آوری , حمل و نقل , تلنبار , تبدیل و دفع زباله ها می باشد که در آن از روشهـای مرتبط با بهترین اصول در رعایت سلامت  بهداشت عمومی , اقتصاد مهندسی , حفاظت و زیبا شناختی و دیگر ملاحظات زیست محیطی می توان بهره برد.( 1) تولید مواد زائد جزء لاینفک زندگی انسان است . این مواد زائد باید به نحوی از محل زندگی انسان دور شده و یا دوبـاره وارد چرخـه  مواد و انرژی شود. (2)

اصول بهداشت و بهسازی محیط ایجاب می کند که مواد زاید در حداقل زمان ممکن از زندگی انسان دور و به طریق اصولی دفع شوند, پراکندگی و دفع غیر بهداشتی مواد زاید جامد در روستا موجب آلودگی منابع آب ، هوا و بخصوص خاک  شده و باعث شیوع بسیاری از بیماریها و همچنین نازیبائی مناظر می شود ، با توجه به تولید محصولات کشاورزی و دامداری در سطح روستا و امکان آلودگی این محصولات به علت وجود زباله ها در محیط ، اهمیت برنامه ریزی در خصوص سامان دادن به وضعیت زباله های روستائی بیشتر به چشم می آید.(3) در دهستان صالحان با انجام طرح جمع آوری زباله 17 روستا تحت پوشش این طرح قرار می گیرند که با توجه به جمعیت بالای این دهستان با اجرای سیستم مدیریت بهداشتی مربوط به مواد زائد می توان مشکلات مذکور را برطرف نمود. جمع آوری زباله در روستاهای این دهستان به دلیل مجاورت اکثر روستاهای این منطقه با جاده اصلی و پخش شدن و تخلیه  زباله ها در کنار جاده ، کمبود و با ارزش بودن زمینهای کشاورزی در این منطقه و آلودگی زمین ها با زباله ، تولید سرانه نسبتا” بالای مواد زائد به علت نزدیکی روستاهای این منطقه به شهر و رواج فرهنگ شهر نشینی دارای اهمیت بالا بوده و از عوامل دخیل در انتخاب منطقه برای اجرای طرح بودند.  اطلاع از مقدار تولید و ترکیب شیمیائی و فیزیکی زباله در هر منطقه برای انجام مدیریت مواد زائد بسیار ضروریست. انجام مطالعات و آگاهی از میزان رطوبت , درصد ترکیب مواد تشکیل دهنده زباله بدلیل تاثیراتی که در شبکه جمع آوری و ماشین آلات می گذارد, موضوعی نیست که بتوان نسبت به آن بی تفـاوت بود. اطلاع ازجغرافیای منـاطق موجود و چگونـگی دسترسـی به آنها نیز می تـواند کمک بزرگی در مدیریت جمع آوری مواد زائد باشد.(3)

شهرستان خمین از جنوب به گلپایگان از شمال غربی به اراک از شرق به محلات و دلیجان و از غرب به الیگودرز محدود می شود. 94% روستاها در این شهرستان  بصورت دشت میباشند ، میانگین بارندگی حدود 377 میلیمتر محاسبه شده است .  حداکثر مطلق درجه حرارت  در دی و بهمن ماه 16 درجه سانتی گراد و در مرداد ماه 6/40 درجه سانتی گراد بوده است . حداقل مطلق دما نیز برابر با 7/27- درجه سانتی گراد در بهمن ماه می باشد .  مقدار تبخیر در محدوده دهستان صالحان  معادل 2600 میلی متر است.(4)

این تحقیق با توجه به موارد ذکر شده بالا به منظور بررسی وضعیت مدیریت مواد زائد در دهستان صالحان شهرستان خمین در سال 1384  از طریق مشاهده و آزمایش در ارتباط با کمیت و کیفیت زباله تولیدی و امکانات موجود انجام گرفت

روش اجرا

 به منظور بررسی وضعیت مدیریت مواد زائد در دهستان صالحان شهرستان خمین و اجرای طرح جمع آوری زباله  ، مشخصات طبیعی و جاده های دسترسی مجموعه روستاهای دهستان صالحان ، ویژگیهای جمعیتی ، ترکیب فیزیکی زباله های روستایی ، میزان زباله تولیدی ، ترکیب فیزیکی مواد قابل بازیافت ، مساحت و فضای لازم برای دفن بهداشتی پسماندها مورد ارزیابی و بررسی قرار گرفتند

مشخصات طبیعی و جاده های دسترسی مجموعه روستاهای دهستان صالحان

اکثر روستاهای دهستان صالحان در کنار مسیر جاده اصلی خمین تهران قرار گرفته اند ، دهستان صالحان در شمال شرقی شهر خمین قرار گرفته و از جنوب غربی به شهر خمین ، شمال شرقی به شهرستان محلات ، غرب و شمال غربی دهستان حمزه لو و شرق به دهستان گله زن محدود می گردد . فاصله مرکز دهستان (گلدشت) تا شهر خمین 13 کیلومتر  می باشد . منابع آبهای زیرزمینی دهستان را قنوات ، چاههای عمیق و نیمه عمیق تشکیل می دهند در کل دهستان دارای20 رشته قنات و70 حلقه چاه عمیق و نیمه عمیق و  6 چشمه می باشد و عمق آبهای زیرزمینی بستگی به میزان بارندگی از 80-30  متر متغییر است.(5)

ویژگیهای جمعیتی روستاهای دهستان صالحان خمین در حال حاضر و در افق طرح

در دهستان صالحان در سال 1384 تقریبا” 2622 خانوار و بطور کلی 9394 نفر زندگی می کنند. که جمعیت کل دهستان با احتساب جمعیت سیار مراکز آموزشی شبانه روزی مرکز دهستان (706 نفر) 10100 محاسبه می گردد. (6) که با توجه به سایر فاکتورهای  موثر در میزان جمعیت ، جمعیت در افق طرح حدود 12000 نفر پیش بینی میگردد.(7)

ترکیب فیزیکی زباله ها

شناخت کیفیت و کمیت مواد زاید تولیدی نقش به سزایی د رکنترل عملکرد سایر فعالیت های مرتبط با مدیریت مواد زاید جامد دارد

 در روستاهای بخش صالحان دو الگوی تولید مواد مختلف زباله ای یک خانواده مشاهده شد

-    روستاهای بزرگی که برخی خانواده ها به علت اینکه فعالیت اصلی آنها کشاورزی و دامداری نیست تقریباً الگوی تولید زباله آنها مانند خانوارهای شهری است.(60%)

-       روستاییانی که کشاورزی و دامپروری و مرغ و طیور داشته و خیلی از زباله های تولیدی خود را به مصرف آنها می رسانند.(40%)

در جدول شماره 1 درصد مواد تشکیل دهنده زباله های روستاهای بخش صالحان آورده شده است

برآورد میزان زباله تولیدی روزانه ، ماهانه و سالانه روستاهای دهستان

میزان زباله تولیدی روزانه با در نظر گرفتن جمعیت کل روستاها درسال های مورد نظر و سرانه استاندارد تولید زباله هر نفر در روز که توسط اندازه گیریها به دست آمد ، برآورد شد . این مقدار برای هر نفر در سال تقریبا”  140 الی 170 کیلوگرم یعنی روزانه380 تا 465 گرم برآورد شد . که بطور میانگین 420 گرم در روز در نظر گرفته شد. و با توجه به امکان رشد فرهنگی و تغیرات مصرفی ،  میزان سرانه تولید زباله در افق طرح  برای هر نفر در روز 500 گرم در نظر گرفته شده . با محاسبات انجام شده میزان تولید زباله در سال 1384 ، 24/4  تن در روز  بر آورد شد ، که این مقدار در افق طرح 6 تن در روز برآورد شد.

تعیین ترکیب فیزیکی مواد قابل بازیافت

ترکیب فیزیکی مواد زائد جامد قابل بازیافت در زباله های روستایی دهستان در جدول  شماره 2 آورده شده است شد

برآورد فضای لازم برای دفن بهداشتی پسماندها در وضع موجود و افق طرح

 

کلمات کلیدی :

مقاله محمد خیابانی تحت فایل ورد (word)

 

  مقاله محمد خیابانی تحت فایل ورد (word) دارای 19 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله محمد خیابانی تحت فایل ورد (word)   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

 

بخشی از فهرست مطالب پروژه مقاله محمد خیابانی تحت فایل ورد (word)

محمد خیابانی  
زندگینامه  
سخنرانی‌ها  
قیام خیابانی  
ماهیت قیام  
قیام شیخ محمد خیابانی در آذربایجان  
کتابشناسی توصیفی قیام شیخ محمد خیابانی  
منابع  

بخشی از منابع و مراجع پروژه مقاله محمد خیابانی تحت فایل ورد (word)

قیام شیخ محمد خیابانی تاریخ بیست ساله ایران. حسین مکی. نشر ناشر. 1363 تهران
تاریخ بیست ساله ایران. حسین مکی. نشر ناشر. 1363 تهران
صورت مذاکرات مجلس شورای ملی. 14 سنبله 1300 خورشیدی. گزارش مشیرالدوله به مجلس
قیام شیخ محمد خیابانی ناهیدی آذر، عبدالحسین، جنبش آزادیستان، شیخ محمد خیابانی، تبریز، نشر اختر، 1379ش. [1] تاریخ بیست ساله ایران. حسین مکی. نشر ناشر. 1363 تهران

محمد خیابانی

شیخ محمد خیابانی ( 1259 ش. / 1338 ه.ق. – 1299 ش. / 1297 ه.ق.) از روحانیون آزادی‌خواه تبریز در خامنه در نزدیکی تبریز متولد شد. خیابانی از فعالان سیاسی در دوره انقلاب مشروطه ایران بود. او در مجلس دوم به وکالت رسید و بعد از دوره دوم به تبریز رفت و قیام نمود، که سرانجام این قیام به شکست و کشته‌شدن وی منتهی شد.[1]

وی در جنگ جهانی اول در برابر فشار روس‌ها مقاومت کرد و پس از آن نیز بر علیه حکومت وقت داخلی شورید. عاقبت با ورود والی جدید مخبرالسلطنه در تبریز کشته شد

 زندگینامه

شیخ محمد، فرزند حاجی عبدالحمید نامی بود. او پس از تحصیل فقه و اصول تا نزدیک مرحله اجتهاد، هیئت و نجوم را آموخت. مدتی نیز حکمت و طبیعیات و تاریخ و ادبیات تحصیل کرد. عموی او توسط قزاقهای تزاری کشته شده بود و او خود، روحانی مسجد جامع تبریز بوده‌است

زندگی شیخ محمد خیابانی پس از پیروزی مشروطه در سال 1285 ش، با تأسیس انجمن ایالتی در تبریز، وارد مرحله تازه‏ای گردید و در جریان محاصره تبریز، در دفاع از شهر نقش مهمی ایفا کرد. در زمان خیابانی اوضاع ایران، به خاطر دخالت‏های بیگانگان از جمله روسیه، انگلیس و آلمان، آشفته بود. پس از خلع محمدعلی شاه از سلطنت، خیابانی در سی سالگی به عنوان نماینده مردم تبریز راهی مجلس شورای ملی گردید

اولین حرکت سیاسی بزرگ خیابانی، مخالفت با اولتیماتوم روسیه در مجلس دوم طی یک نطق بلند یک ساعته بود. او پس از قبول اولتیماتوم توسط دولت و تعطیلی مجلس، در سبزه میدان تهران میتینگی برگزار کرد و بلافاصله برای فرار از دستگیری توسط وثوق الدوله، به خراسان گریخت. در شش سال ایام فترت مجلس، مشغول تجارت شد و با تاجگذاری احمدشاه به تشکیل مجالس ادبی و مذاکرات فلسفی مشغول شد و طی این جلسات گروههایی را به دور خود جمع کرد. در ماجرای اشغال تبریز توسط عثمانی از مخالفان پان‌ترکیزم بود و به همین مناسبت مدتی توسط قوای عثمانی در ارومیه زندانی گردید. شیخ محمد خیابانی، با قرارداد وثوق‌الدوله با دولت انگلستان (قرارداد 1919) نیز به مبارزه برخاست و از آنجا که حکومت مرکزی را ضعیف و وابسته می‏دید، ایجاد یک تحول اساسی در سیستم حکومت ایران و احیای آزادی را گام نخست برای خانه تکانی ایران و بیرون راندن اشغالگران خارجی می‏دانست. ولی برداشتن گام اول را از طریق مذاکره سیاسی امکانپذیر نمی‏شمرد و تنها راه را در قیام و مقاومت در برابر استبداد و دخالت خارجی می‏دانست. از این رو، بعد از قبول قرارداد 1919 م از سوی دولت ایران، در تبریز دست به قیام زد

سخنرانی‌ها

حاکمیت ملت لزوم تشکیلات در هیئت اجتماعیه پافشاری و استقامت
افکار عمومی
لزوم مرکزیت
بیاد شهدای آزادی، فکر باید هادی انقلاب و تکامل باشد
آزادی با خونسردی فرق دارد
خائن باید مجازات شود
باید بفهمیم که چه می‌خواهیم
آزادی قبل از همه چیز، اراده ملت مافوق همه چیز است
برای اجرای اصلاحات خودمان را باید قبلاَ اصلاح کنیم
آزادی و امنیت
سقوط و اعتلا
و بیش از 100 سخنرانی دیگر و مقالات متعدد

قیام خیابانی

روز 17 فروردین 1299 قیام مسلحانه شیخ محمد خیابانی علیه دولت وثوق الدوله در تبریز آغاز شد . شیخ محمد خیابانی از جمله مبارزینی بود که در سالهای پایانی حکومت قاجار در نقاط مختلف کشور به مقابله با استعمار و استبداد پرداخت. خیابانی در 1256 ش. در خامنه ـ‌از توابع تبریزـ متولد شد. او پس از چند سال کار و تحصیل مقدماتی در روسیه که محل اقامت پدرش بود به تبریز بازگشت و به تحصیل علوم دینی پرداخت. وی علاوه بر فقه و اصول، ادبیات ـ عرب را فرا گرفت و به کسوت روحانیت درآمد. مدتی امام جماعت مسجد جامع تبریز شد و سپس به دوره دوم مجلس شورای ملی که در آبان 1288 آغاز به کار کرد، راه یافت. هنگام اولتیماتوم روسیه تزاری برای بیرون راندن مستشاران خارجی و ادامه اقامت مستشاران روسی در ایران که با موافقت احمد شاه رو به رو شد و به تعطیلی مجلس دوم انجامید، شیخ محمد خیابانی به مبارزه علیه حضور استعماری بیگانگان ادامه داد. او طی نطق‌های پرشوری در مجلس، نمایندگان را از تسلیم شدن در برابر روسها برحذر داشت. پس از تعطیلی مجلس دوم به تبریز بازگشت و مبارزات سیاسی خود را سازمان تازه‌ای بخشید

مهمترین بخش این مبارزات، قیام وی در برابر پیمان 1919 وثوق‌‌الدوله بود
پس از پایان جنگ جهانی اول که با تخلیه مناطق شمالی ایران از نیروهای روس همراه بود، دولت انگلیس ـ رقیب دیرینه روس‌ـ به بهانه‌های مختلف، از جمله مبارزه با یکی از دولت‌های متحدین (عثمانی) یا مبارزه با نفوذ بلشویسم به ایران، به تقویت روز‌ افزون نیروهای خود در ایران پرداخت و برای تسلط بیشتر و بسط و نفوذ سیاسی و اقتصادی خود دولت وثوق‌‌الدوله را برای انعقاد قراردادهای گوناگون تحت فشار قرار داد. یکی از پیمانهای استعماری دربار لندن که موجب افزایش قابل ملاحظه سلطه سیاسی انگلیسی‌ها در ایران شد، پیمان موسوم به «قرارداد 1919» بود. به موجب این قرارداد که در مرداد 1298 با دولت وثوق‌الدوله منعقد شد، امتیاز راه‌آهن و راههای شوسه در سراسر کشور به انگلیس واگذار شد و ارتش و دستگاه مالیه ایران زیر نظر مستشاران سیاسی و اقتصادی بریتانیا قرار گرفت. کابینه وثوق‌الدوله به دنبال تحمیل این قرارداد ننگین با موج مخالفت‌های عمومی و اعتصابات صنفی و کارگری در کشور سقوط کرد. روحانیون مبارز از جمله شیخ محمد خیابانی و سید حسن مدرس در جریان مخالفت‌ها و اعتراضات عمومی مردم علیه پیمان 1919، به وثوق‌الدوله که عاقد این پیمان بود، به شدت اعتراض کردند

این افشاگری‌ها به شناخت بیشتر مردم از ماهیت اهداف بیگانگان در ایران انجامید. شیخ محمد خیابانی در آستانه انتخابات دوره چهارم مجلس، مردم را از رأی دادن به سیاسیون وابسته به انگلیس یا روسیه برحذر داشت. او قرارداد 1919 را مضر به حال مملکت و ناقض حاکمیت ملی و استقلال ایران خواند و در تهران با وعظ، خطابه و نگارش مقاله به تشریح ابعاد خطرناک این پیمان پرداخت. او برای واداشتن وثوق‌الدوله به لغو معاهده، در بهار 1299ش. به مبارزه مسلحانه روی آورد و در روزهای میانی فروردین همان سال در برنامه‌ای از پیش طراحی شده، تمامی ادارات و مراکز دولتی تبریز را تصرف کرد. وی با گسترش این قیام به دیگر شهرهای آذربایجان، توانست، این خطه را از حاکمیت دولت وثوق‌الدوله خارج سازد

در کشاکش قیام شیخ محمد خیابانی، دولت وثوق‌الدوله سقوط کرد و کابینه مشیرالدوله زمام امور را به دست گرفت. مشیرالدوله برای پایان دادن به قیام خیابانی، مخبرالسلطنه حاکم تبریز را مأمور فرو نشاندن این قیام کرد. مخبرالسلطنه پس از چند دوره مذاکره بی‌حاصل با شیخ محمد خیابانی، سرانجام به کمک قوای قزاق عملیات نظامی بزرگی را علیه نیروهای وفادار به خیابانی به راه انداخت. در جریان این نبرد نیروهای شیخ سرکوب شده و شیخ محمدخیابانی نیز در 22 شهریور 1299 به شهادت رسید

دولت مشیرالدوله از بیم عکس‌العمل مردم قتل خیابانی را تا مدتها «خودکشی» اعلام کرد، اما این ترفند، بی حاصل بود به طوری که مشیرا‌الدوله و مخبرالسلطنه که هر دو در مجلس چهارم وکیل بودند، نزد بسیاری از نمایندگان به «قاتل» مشهور شده و روزنامه «طوفان» نیز در مقاله‌ای این دو را عامل قتل خیابانی و آشوبهای تبریز معرفی کرد

 دلیل اصلی قیام آن بود که وثوق‌الدوله برای تصویب قرارداد نیاز به مجلسی یکدست داشت ولی خیابانی موفق شده بود علی رغم اعمال نفوذ وثوق، شش نفر از اعضای حزب دموکرات آذربایجان را به مجلس بفرستد. وثوق تصمیم گرفت ابتکار عمل را بدست بگیرد و حزب دموکرات را غیرقانونی اعلام نمود. همین امر موجب آغاز قیام گردید. ^[2]

 

کلمات کلیدی :