مقاله بررسی علل کمرویی از دیدگاه معلمان زن مقطع ابتدایی مدارس مر

 

  مقاله بررسی علل کمرویی از دیدگاه معلمان زن مقطع ابتدایی مدارس مرند تحت فایل ورد (word) دارای 23 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله بررسی علل کمرویی از دیدگاه معلمان زن مقطع ابتدایی مدارس مرند تحت فایل ورد (word)   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله بررسی علل کمرویی از دیدگاه معلمان زن مقطع ابتدایی مدارس مرند تحت فایل ورد (word) ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن مقاله بررسی علل کمرویی از دیدگاه معلمان زن مقطع ابتدایی مدارس مرند تحت فایل ورد (word) :

بیان مسئله :
کودکان سرمایه های ارزشمند و سازنده آینده جامعه هستند. آموزش و پرورش در دوره کودکی که زمان شکل گیری شخصیت و ایجاد عادات مختلف و پیشگیری از بروز مشکلات است، آینده فرد و جامعه را بنا می نهد و مسیر حرکت جامعه را مشخص می سازد.

در جامعه ناآگاه و مادران خودخواه همیشه از کودک انتظار دارند که با نمرات درخشان در امتحان قبول شود. تحمیل این امر به کودک سبب رنجش و ناراحتی و کمرویی فرد می شود. اهمیت این امر زمانی است که پدر و مادر به فرزند خود اجازه اظهار نظر نمی دهند. اجازه تصمیم گیری در مورد آینده و وظایفی که به او محول شده را نمی دهند و وابستگی اورا به خود بیشتر نموده و حس استقلال طلبی و مسئولیت پذیری را در او از بین می برند.

پدران و مادران عزیز و ارجمند، بیایید از کودک خود آدمی خجول نسازیم، کودک خود را لوس بار نیاوریم. از سخت گیریهای بیجا بپرهیزیم و از او توقع انجام کارهای محال نداشته باشیم. عرصه برخوردها و تماس های او را در خارج از خانه گسترش دهیم. مساله تعلیم و تربیت کودک را نباید کوچک شمرد، تلاش و کوششی که در این راه توسط متخصصان به کار گرفته شده ساده و عملی است و در هر شرایطی می توان آن را به کار بست.

لازم است در این مواقع یاس و ناامیدی را در خانواده و فرزندمان از بین ببریم و از کارشناسانی که می توانند یار و مددکارمان باشند کمک بخواهیم و مطمئن باشیم که آنها با همکاری ما خواهند توانست گره از کار ما و فرزندمان بگشایند. برای مبارزه با این امر مهم نباید عجله کرد. با صبر و بردباری و به مرور زمان می توان از این معضل رهایی یافت. نباید فراموش کرد که والدین در این امر نقش مهمی دارند و باید بدانند که قسمت دعمده مشکل به دست توانای آنان حل خواهد شد. در این تحقیق علل کمرویی در کودکان از دیدگاه معلمان زن مدارس ابتدایی مورد بررسی قرار می گیرد.

تعاریف مفهومی وعملیاتی اجزای مساله:
کمرویی صفت فردی است که به خاطر ترسویی، احتیاط کاری و عدم اطمینانش، نزدیک شدن به او مشکل است. فرد کمرو از مواجهه با افراد یا چیزهای مشخص یا انجام کارهای همراه آنان بیزار است. فرد کمرو در گفتار و کردار و رفتار خود ملاحظه کار است. از ابراز وجود بیزار است و به طور محسوسی ترسو است. شخصیتی پرسش انگیز، بی اعتماد و مشکوک دارد. فرهنگ لغت کمرویی را به عنوان ناراحت بودن در حضور دیگران تعریف می کند. کمرویی در نزد افراد مختلف دارای معانی متفاوتی است که اثار مختلفی بر جای می گذارد.(نائینیان، 1384، ص34)
اما در این تحقیق منظور از کمرویی دانش آموزانی است که:
• توان سخن گفتن در جمع را ندارند.
• از طرف والدین به آنها بی توجهی شده است.
• طریقه همدردی با دیگران را نمی دانند.
• نمی تواند اظهارات خود را در جمع بیان کند.
• اضطراب بیشتر و اعتماد به نفس کمتر در انها بسیار مشهود است.
• با مهارتهای اجتماعی آشنایی ندارد.
اهداف پژوهش
هدف اصلی :
هدف اصلی این تحقیق تعیین علل کمرویی از دیدگاه معلمان زن مدارس ابتدایی مرند می باشد .
هدف فرعی :
تعیین عوامل ژنتیکی کمرویی کودکان
تعیین عوامل شخصیتی کمرویی کودکان
تعیین عوامل و روابط خانوادگی دخیل کمرویی کودکان
تعیین فقدان تعاملات اج

سوالات پژوهش

1-علل و عوامل ژنتیکی کمرویی کودکان کدامند؟
2-علل و عوامل شخصیتی کمرویی در کودکان چیست؟
3- عوامل خانوادگی کمرویی در کودکان چه تاثیری در رفتار آنان می تواند داشته باشد ؟
4-علل و عوامل ترس از شکست در کودکان کدامند؟

5-فقدان تعاملات اجتماعی در کمرویی کودکان چه تاثیری دارد و چگونه است؟
اهمیت، فایده و ضرورت تحقیق
کمرویی مانعی است برای حضور کودکان در مراسم و اجتماعات. افراد کمرو به دلیل اینکه نمی توانند به خوبی از عهده تعامل(interaction) با دیگران برآیند کمتر در جمع حضور می یابند چون این مشکل زندگی عادی کودک را مختل می سازد. از آن جهت ضرورت دارد موانع رشد این معضل را بوسیله رشد انگیزه ها شکوفایی استعدادهای وی از میان برداریم تا فردی سالم را به جامعه جهت فعالیت در تمامی عرصه های زندگی تحویل دهیم. برای اینکه کودک در ورود به محیط احساس

ناراحتی نکند باید عواملی که موجب بیشتر او در تعاملات اجتماعی می شود را شناسایی و نسبت به شیوه برخورد با آن عکس العمل نشان داد. چون اعتماد به نفس این کودکان کم می شود و کاهش این اعتماد به نفس او را با مشکلات زیادی در شرایط بعد مواجه می کند لذا جامعه سالم کودکان سالم را می طلبد. باید شرایطی را فراهم نمود تا کودک با انتقال معلومات از دیگران و منابع استفاده از آن را یاد بگیرد. هدف تمرین و تشویق، همکاری اشتراک مساعی و دوستی برای ایجاد

یک جامعه دمکراتیک است و برای بازیهای اشتراکی و تقویت برخوردهای مثبت بین کودکان شرایط مساعدی را فراهم نمود تا از لطمات آتی این عوامل در امان قرار گیرند. نتایج حاصل از این تحقیق مهارت اجتماعی کودک را ارزیابی نموده و قدرت حضور او را در جمع می سنجد و ضعف و نقایص شخصیتی او را علت یابی نموده و در صدد رفع مشکل بر می آید. این تحقیق برای ایجاد آشنایی با مهارت اجتماعی کودکان ضروریست. لذا باید در فرآیند تعلیم و تربیت رسمی در دوره های مختلف تحصیلی و اجتماعی با ارائه محتواهای لازم برای رفع عوامل موجود بکوشیم و این چنین نقایصی را از وجود کودکانمان بزدائیم.
موانع و محدودیتهای تحقیق

در انجام این پژوهش با محدودیت هایی مواجه بودیم که این محدودیت ها باید در تعمیم نتایج این پژوهش مد نظر قرار گیرند.در زیر به چند مورد از این محدودیت ها اشاره می کنیم.
عدم دسترسی به بعضی از معلمان بخاطر تعطیلات تابستان.

عدم همکاری بعضی از پرسش شوندگان از پاسخگویی به پرسشنامه ها.
باز نبودن مدارس و دسترسی نداشتن به عوامل اجرایی مدرسه در روزهای مراجعه به مدرسه.

جامعه پژوهش و نمونه آماری :
جامعه آماری این تحقیق را کلیه معلمان آموزش ابتدایی شاغل به تحصیل در دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرند تشکیل می دهند که طبق آمار اخذ شده از آموزش دانشگاه حدود 90 نفر می باشد که از این تعداد 30 نفر به روش طبقه ای تصادفی به عنوان نمونه انتخاب شدند .
روش پژوهش و توجیه روایی آن:
پژوهش حاضر به بررسی دیدگاه علل کمرویی می پردازد و اطلاعات مورد نیاز از طریق مراجعه مستقیم به آنها گردآوری می شود. لذا برای انجام آن از روش پیمایشی استفاده می شود.
روش تجزیه و تحلیل داده ها:
داده های پژوهش حاضر با استفاده از نرم افزار SPSS در سطح آمار توصیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و از جدول فراوانی، میانگین و درصد آنها استفاده شده است و دیدگاههای معلمان مقطع ابتدایی مرند در پنج بعد ژنتیکی، شخصیتی، خانوادگی، ترس از شکست، و علل و عوامل اجتماعی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.

فصل دوم

تجزیه و تحلیل آماری:

در زیر جدول فراوانی معلمان شرکت کننده در نظرسنجی از نظر ترکیب سنی آورده شده است. 233% را افراد مسن تشکیل می دهند.

جدول1: ترکیب سنی معلمان

Frequency Percent
20-25 5 16.66
26-30 8 26.66
31-40 10 33.33
بالاتر از 40 7 2333
جمع 30 1000

نمودار1: ترکیب سنی معلمان

در زیر جدول فراوانی معلمان شرکت کننده در نظرسنجی از نظر مدرک تحصیلی آورده شده است. 167% را افراد با مدرک دیپلم تشکیل می دهند.

جدول2: ترکیب معلمان از نظر مدرک تحصیلی

Frequency Percent
دیپلم 9 167
کاردانی 9 167
لیسانس 10 3333
لیسانس به بالا 2 666
جمع 30 100

نمودار2: ترکیب معلمان از نظر مدرک تحصیلی

در زیر جدول فراوانی معلمان شرکت کننده در نظرسنجی از نظر سابقه اشتغال به کار آورده شده است. 2333% را افراد با سابقه زیاد تشکیل می دهند.

جدول3: ترکیب معلمان از نظر سابقه اشتغال به کار

Frequency Percent
5-10 7 23.33
11-15 9 30
16-20 7 23.33
بالای 20 سالا 7 2333
جمع 30 100

نمودار3: ترکیب معلمان از نظر سابقه اشتغال به کار

جدول4: عوامل ژنتیکی

فراوانی درصد
خیلی کم 3 10
کم 7 2333
1- ترتیب توالد متوسط 5 1666
زیاد 11 3666
خیلی زیاد 4 1333
کم 5 1666
2- عامل وراثت متوسط 7 2333
زیاد 12 40
خیلی زیاد 6 20
خیلی کم 1 333
کم 2 666
3- نقص عضو متوسط 6 20
زیاد 12 40
خیلی زیاد 9 30

دیدگاه پاسخ دهندگان در مورد ابعاد عوامل ژنتیکی در جدول شماره 4 نشان داده شده است. بر اساس نتایج این جدول، داشتن نقص عضو مهمترین بعد ژنتیکی در ایجاد کمرویی می باشد.

جدول شماره 5: عامل شخصیت
فراوانی درصد
خیلی کم 3 10
کم 2 666
4- خجالتی بودن یکی از والدین متوسط 4 1333
زیاد 9 30
خیلی زیاد 12 40
خیلی کم 1 333
کم 3 10
5- کمرو نامیدن متوسط 10 3333
زیاد 10 3333
خیلی زیاد 6 20

دیدگاه پاسخ دهندگان در مورد ابعاد عامل شخصیت در جدول شماره 5 نشان داده شده است بر اساس نتایج این جدول، خجالتی بودن یکی از والدین نسبت به کمرو نامیدن او، بعد مهمتری در ایجاد کمرویی در کودک دارد.

 

کلمات کلیدی :

مقاله RAM چیست و چگونه کار میکند تحت فایل ورد (word)

 

  مقاله RAM چیست و چگونه کار می‌کند تحت فایل ورد (word) دارای 7 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله RAM چیست و چگونه کار می‌کند تحت فایل ورد (word)   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله RAM چیست و چگونه کار می‌کند تحت فایل ورد (word) ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن مقاله RAM چیست و چگونه کار می‌کند تحت فایل ورد (word) :

RAM چیست و چگونه کار می‌کند

RAM (حافظه دسترسی تصادفی) یکی از انواع حافظه‌های اصلی است که وظیفه حفظ داده‌ها به صورت موقت را دارد. یکی از وظایف اصلی RAM واسطه گری بین Hard Drive Disk و CPU است. در ادامه با ما باشید تا به صورت خلاصه با RAM و نحوه کار آن آشنا شوید.
کلمه RAM به چه معناست؟
کلمه RAM (رم) مخفف عبارت Random Access Memory به معنای “حافظه دسترسی تصادفی” یا “حافظه با دسترسی تصادفی” است. این قطعه با نام‌های زیر نیز شناخته می‌شود:
• Memory (حافظه)
• Non-sequential Memory (حافظه غیر ترتیبی)
• Randomly Memory (حافظه تصادفی)
• Main Memory (حافظه اصلی)
• RWM (حافظه خواندنی و نوشتنی)
• Working Memory (حافظه خواندنی)

رم چیست؟
RAM یک حافظه قابل خواندن و نوشتن است که بر پایه طراحی فلش (Flash) ساخته شده و وظیفه اصلی آن حفظ داده‌ها به صورت موقت برای پردازش در CPU است. رم داده‌ها را در خازن‌های موجود در حافظه خود ذخیره می‌کند. از این رو به دلیل ماهیت خازن‌ها، درصورت قطع برق انرژی خود را به سرعت از دست می‌دهند. همچنین خازن‌ها به دلیل این که میل به دشارژ شدن دارند، کنترلر حافظه به صورت انرژی آن‌ها را ریشارژ می‌کند. شارژ بودن خازن به معنای بیت منطقی 1 و شارژ نبودن آن به معنای بیت 0 است.
هسته سیستم عامل و برنامه‌های موجود در سیستم‌عامل‌ها، ابتدا بر روی این حافظه موقتی قرار می‌گیرند سپس برای پردازش به نوبه به CPU ارسال می‌شوند. زمانی که اتصال رم با منبع تغذیه قطع می‌شود یا برق مورد نیاز را دریافت نکند (مانند زمانی که کامپیوتر خود را خاموش می‌کنید)، این ماژول تمامی اطلاعات خود را از دست می‌دهد و به اصطلاح ریست (Reset) می‌شود و کل فضای حافظه آن پاک می‌شود.

رم چه وظیفه‌ای بر عهده دارد؟
همانطور که گفته شد، وظیفه رم حفظ داده‌ها به صورت موقت است. سیستم‌عامل در هنگام بوت شدن (Boot) و همه برنامه‌ها و اجزای آن (مانند متغیرهای برنامه و;) که اجرا می‌شوند، ابتدا بر روی این حافظه موقتی ذخیره می‌شوند تا به سرعت برای پردازش در دسترسی CPU قرار بگیرند؛ چون سرعت RAM بسیار بیشتر از سرعت حافظه‌های جانبی مثلهارد دیسک‌ است و بنابراین CPU می‌تواند به سرعت دستورات را دریافت کرده و پردازش کند. تقریبا تمامی عملیات برنامه‌ها و دستوراتی که قرار است از طریق CPU پردازش شوند در RAM منتظر می‌مانند. با اتمام فرایند پردازش یک دستور، دستوری که در صف انتظار قرار دارد، به CPU داده می‌شود تا مورد پردازش قرار گیرد.

معمولاً پردازنده ها دارای سرعت پردازش بالایی هستند در صورتی که حافظه‌های جانبی بر خلاف آن سرعت ذخیره کمتری دارند و کند هستند. بنابراین RAM در بین این دو ماژول (حافظه جانبی و پردازنده) قرار می‌گیرد. فرض کنید زمانی که یک خروجی برای ذخیره شدن از طرف CPU به حافظه جانبی ارسال می‌شود، پس از مدت بسیار کوتاهی، خروجی دیگری نیز برای ذخیره شدن ارسال می‌شود. درحالی که حافظه جانبی هنوز پروسه ذخیره سازی ورودی اول را تمام نکرده، ورودی دیگری از طرف CPU دریافت می‌کند. حال اینجاست که RAM با قرار گرفتن بین این دو، میان پردازنده و هارد دیسک یک تعامل ایجاد می‌کند.
خروجی‌هایی که از طرف پردازنده به حافظه جانبی (در این مثال: هارد دیسک) ارسال می‌شوند، یکی یکی در RAM ذخیره می‌شوند سپس به ترتیب به هارد دیسک ارسال می‌شوند. زمانی که هارد دیسک مقدار ورودی اول را ذخیره کرد از حافظه موقتی مقادیر بعدی را درخواست می‌کند.

بنابراین RAM با این دو وظیفه مهم، به عنوان یک واسطه‌‌ی دو طرفه بین هارد دیسک و پردازنده قرار گرفته است.

نکته: وظیفه رم فقط به حفظ تعادل میان هارد دیسک و سی پی یو ختم نمی‌شود. این ماژول بین سایر سخت افزارها نظیر کارت‌های گرافیک نیز این تعادل را به وجود می‌آورد برای مثال، کارت‌های گرافیک می‌توانند از رم نیز به عنوان حافظه موقتی خود استفاده کنند. رم به صورت کلی یک حافظه موقتی برای کلیه سخت افزارهاست. برای مثال RAM به عنوان میزکار پردازنده در مقیاس بزرگتر نیز استفاده می‌شود.

چرا این قطعه “حافظه با دسترسی تصادفی” نام دارد؟
دلیل اینکه اسم RAM یا Random Access Memory به معنی “حافظه دسترسی تصادفی” را روی این قطعه گذاشته اند این است که در RAM برخلاف بسیاری از حافظه‌های دیگر، هر داده بدون در نظر گرفتن ترتیب فضاهای حافظه، می‌تواند بر روی فضاهای موجود در RAM قرار بگیرد. این بدان معنی است که در هر لحظه و در هر زمان میتوان بصورت مستقیم به فضاهای حافظه RAM بدون در نظر گرفتن ترتیب دسترسی داشت. شاید عبارت “دسترسی تصادفی” برای این قطعه کاربران را دچار مشکل و سردرگمی کند. اسم دیگری که می‌توان بر روی این قطعه گذاشت عبارت “دسترسی غیر ترتیبی” است.
• نحوه نوشتن در حافظه‌های ترتیبی
در اغلب انواع حافظه‌ها نحوه قرار گیری داده‌ها در فضاهای حافظه‌ی مربوط، به طور زیر است:

نحوه نوشتن در حافظه‌های ترتیبی
همان گونه که در تصویر بالا می‌بینید، داده شماره 1 در فضای شماره 5 ذخیره می‌شود (چون قبلاً فضاهای 1 تا 4 در حافظه پر شده اند؛ بنابراین داده‌های جدید در فضاهای ترتیبی دیگر ذخیره می‌شوند) و داده شماره 2 در فضای شماره 6 و داده شماره 3 در فضای شماره 7 و ; ذخیره می‌شوند. همانطور که می‌بینید، داده‌ها به صورت ترتیبی ذخیره می‌شوند.
• خواندن در حافظه‌های ترتیبی
فرض کنید که حافظه قصد دارد تا مقدار موجود در فضای ششم را بدست بیاورد:

نحوه خواندن در حافظه‌های ترتیبی
همانطور که می‌بینید، برای اینکه واحد تنظیم کننده حافظه بتواند مقدار موجود در فضای شماره ششم را بدست بیاورد، یکی یکی فضاهای حافظه را پشت سر می‌گذارد تا در نهایت به فضای مورد نظر برسد.
این عملیات که به صورت خواندن و نوشتنِ ترتیبی است، سرعت این نوع حافظه‌ها را به شدت کم می‌کند چون واحد تنظیم کننده‌ی حافظه باید برای بدست آوردن مقدار موجود در یک فضا، تمامی فضاهای پشت سر آن را یکی یکی بپیماید تا به فضای مورد نظر برسد.
• نحوه نوشتن در حافظه‌های غیر ترتیبی (مثل RAM)
اما این فرایند در حافظه‌های غیر ترتیبی مانند RAM، اینگونه نیست. حافظه RAM می‌تواند داده‌ها را در هر فضایی که به آن دستور داده شده است، ذخیره کند:

نحوه نوشتن در حافظه‌های غیرترتیبی مانند RAM
همانطور که می‌بینید، داده‌ها بر خلاف دیگر حافظه‌ها به صورت ترتیبی در فضاهای حافظه قرار نگرفته اند بلکه طبق تصمیم واحد کنترل کننده‌ی RAM و دستوری که به آن داده می‌شود (توسط باس‌های داده و آدرس)، در فضاهایی که ممکن است غیر ترتیبی باشند، ذخیره می‌شوند.
• نحوه خواندن در حافظه‌های غیر ترتیبی (مثل RAM)
فرض کنید که حافظه قصد دارد مقدار موجود در فضای چهارم را بدست بیاورد

نحوه خواندن در حافظه‌های غیرترتیبی مانند RAM
همانطور که می‌بینید، RAM برخلاف سایر حافظه‌ها، به صورت مستقیم به فضای مورد نظر دسترسی دارد و این باعث افزایش سرعت فوق العاده در فرایند خواندن و نوشتن بر روی حافظه می‌گردد.

 

کلمات کلیدی :

مقاله بررسی ماده 1309 قانون مدنی تحت فایل ورد (word)

 

  مقاله بررسی ماده 1309 قانون مدنی تحت فایل ورد (word) دارای 48 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله بررسی ماده 1309 قانون مدنی تحت فایل ورد (word)   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله بررسی ماده 1309 قانون مدنی تحت فایل ورد (word) ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن مقاله بررسی ماده 1309 قانون مدنی تحت فایل ورد (word) :

بررسی ماده 1309 قانون مدنی
چکیده : به منظور اثبات دعوی دلایل معتبر وقانونی نیاز می باشد ، گاه میان دلایل اثبات دعوی تعارض به وجود می آید ، مانند تعارض سند وشهادت . دراین مقاله انواع ادله واحکام درفقه امامیه و حقوق مدنی ایران، قلمرو اعتبار سند وشهادت دراین دو نظام حقوقی پیشینه محدودیتها ی قانونی شهادت، ماده 1309 قانون مدنی به عنوان مهمترین رکن قانونی مطرح کننده تعارض سند وشهادت، نظریه شورای نگهبان درخصوص ماده مزبور، دیدگاههای حقوقدانان نسبت به نظریه مذکور، انعکاس مسئله دررویه قضایی، گرایش نظامهای حقوقی بین المللی به توسعه قلمرو اعتبار شهادت، راه حلهای رفع تعارض، وبرتری نظام حقوق اسلامی درجریان تحولات تاریخی مطرح گردیده ومورد مطالعه وبررسی قرارگرفته است .

ادله اثبات دعوی، سند رسمی ، شهادت، تعارض ادله، شورای نگهبان، اماره قضایی ، رویه قضایی، حقوق تطبیقی، جعل، احکام اولی، احکام ثانوی، احکام حکومتی، احکام ثابت ومتغیر ، نسخ، بیّنه، تردید وانکار نسبت به سند
هنگامی که دعوایی درمحکمه اقامه می شود ویکی از طرفین ادعایی علیه دیگری دارد دادرس باید بتواند با وجهه ای قانونی، خویش را قانع نماید تا به نفع مدعی رای دهد . صرف نظر ازطریق اقناع وجدان قاضی، براین منظور لازم است مدعی ادعای خودرا به طریقی ثابت گرداند والا دادرس نمی تواند براساس صرف دادخواست ودعوی او حکمی را انشاء نماید، هرچند مدعی دارای حق باشد. زیرا علاوه بر مرتبه ثبوت حق ووجود حقیقی آن، باید این امر درمحکمه به مرتبه اثبات هم برسد وبه یکی از طرق مقبول، صورت آشکاربیابد واز سوی دادرس غیر قابل انکار تلقی گردد.
برای محقق شدن این مرحله ، بایستی (( دلیل))کافی ارائه شود.
((دلیل)) علاوه بر عرف عمومی ، درعلم حقوق نیز یکی از اصطلاحات متداول می باشد . گرچه واژه دلیل درفرهنگ نامه های لغت ونثرهای پیشین به معنای راهنما تعریف گردیده وبه کار رفته اما امروزه ، چه درعرف عام وچه درعرف خاص ومباحثات حقوقی وفقهی ، به معنای چیزی است که عهده دار اثبات امری می باشد حتی هنگامی که به امری برای دفاع از دعوی استناد می شود( م.194ق.آ. د. م.مصوب 1379) بازهم درمقام اثبات چیزی قراردارد.
مطابق با ماده 355 قانون آیین دادرسی مدنی، دلایل اثبات وقایع خارجی ، تابع قانون جاری درزمان طرح دعوی است ، اما دلایل اثبات اعمال حقوقی تابع قوانین جاری درهنگام وقوع آنها می باشد. از سوی دیگر، وقایع مادی رابا هردلیل می توان اثبات کرد اما اعمال حقوقی را، تنها به وسیله ادله ای مشخص می توان ثابت نمود(1)

گاه میان دلایل تعارض به وجود می آید وهریک دیگری رانفی می کند . یکی از صورت های تعارض ادله ، تعارض میان سند وشهادت می باشد این مسئله به گونه ای درماده 1309 قانون مدنی ایران مطرح وحکم آن بیان گردیده است : (( درمقابل سند رسمی یا سندی که اعتبار آن درمحکمه محرز شده دعوایی که مخالف با مفاد یا مندرجات آن باشد به شهادت ااثبات نمی گردد.)) درسال 1361 ، کمیسیون حقوقی وقضایی مجلس شورای اسلامی اصلاحاتی را درقانون مدنی انجام داد واز جمله مواد 1306تا1308 و1310و1311 را حذف نمود. (2) اما ماده 1309 درعمل ابقا گردید . درسال 1367 به دنبال استفساریه شورای عالی قضایی درباره انطباق این ماده با شرع اسلام ، شورای نگهبان آن را خلاف موازین شرع دانسته

وابطال ماده را اعلام نمود. صدور این نظریه دید گاههای موافق ومخالف را بر انگیخت وهریک به جنبه ای از مسئله پرداختند . بااین حال درسال 1370، مجلس شورای اسلامی درجلسه عمومی،حذف مواد مذکوروابقای ماده 1309 را – با همان عبارات پیشین – تصویب کرد بدین ترتیب ، ونظر به عدم توجه صریح قانون اصلاحات قانون مدنی به ماده مورد نظر ، بحث های نظری موافق ومخالف ادامه یافت ودرعمل نیز اختلافاتی را موجب گردید. این تحقیق درپی بررسی نقاط مبهم دیدگاه ها وارزیابی واستنتاج از آنهاست.

2 جایگاه ادله دردادرسی
در حقوق ما،معمولا اقامه دعوی واثبات صحت یا عدم صحت آن بر عهده اصحاب دعوی است و دادرس در آن نقش چندانی ندارد.او علی القاعده در ابتدا بایستی سعی نماید که دعوی طرح شده را به طریق سازش خاتمه دهد،در غیر این صورت،تنها درباره ادله ابراز شده توسط اصحاب دعوی تصمیم گیری می کند(3).دادرس حقوقی،برخلاف دادرس کیفری یا اداری،نمی تواند ادله لازم را درمورد صحت یا عدم صحت ادعاهای طرفین راسا فراهم کند.دادرس مکلف است تنها به امور مورد ادعای اصحاب دعوی توجه کند زیرا وظیفه او فقط بیان حکم دعوی است ودر طرح آن تکلیفی ندارد.وی نمی تواند چیزی بر ادعای آنان بیفزاید یا چنیزی از آن بکاهد مگر اینکه به نظم عمومی مربوط باشد،گرچه می تواند هر تحقیقی یا اقدامی برای کشف حقیقت انجام دهد وهر نوع توضیحی را از طرفین بخواهد(4).

یکی از نویسندگان حقوقی در باره دلیل مورد استناد دادرس گفته است:امری که وجدان دادرس را در اثبات ادعا قانع می سازد، در علم حقوق اصطلاحا دلیل نامیده می شود.بنابراین دلیل وسیله ای است که قاضی را به حقیقت می رساند یا حداقل او را به حقیقت نزدیک می کند.اقامه دلایل ممکن است یقین قضایی یا یقین واقعی برای قاضی ایجاد کند(5).به نظر می رسد این گونه تعاریف از دایره اصطلاحات حقوقی خارج باشد.درست است که کشف حقیقت،آرمان هر دادرس است اما تفاوت این امر در مقایسه باضرورت به حقیقت نائل شده او از طریق دلایل ارایه شده،کاملا آشکار می باشد.عبارت((یقین

قضایی)) نیز یک جعل اصطلاح است وآن گونه که از قسم قراردادن یقین قضایی درکنار (( یقین واقعی)) بر می آید ، یعنی قضایی با حقیقت یقین که درنظر حکما امر نفسانی است ، تباین دارد. همان گونه که نویسنده نیز اذعان داشته هیچ یک از دلایل، حتی اقرار، ضرورتا برای قاضی یقین واقعی ایجاد نمی کند(60)وبایداضا فه کرد که چه بساویژگی نزدیک ساختن به حقیقت را نیز دارا نباشد. نتیجه اینکه یقین قاضی امری نیست که بتواند مستند حکم حقوقی قرارگیرد، هرچند درقوانین کیفری، علم قاضی به عنوان دلیل وراه اثبات حکم پذیرفته شده است (7)

به هرحال درامور حقوقی، اصحاب دعوی ودادرس درانتخاب ادله وارزیابی آنها کاملا آزاد نیستند ولازم است از طریق قانونی اقدام کنند. دادرس به استناد ادله موجود درپرونده حکم می کندواعتبار حکم او نیز درارتباط با ادله ابراز شده تعیین می شود وحقیقت مطلق نیست(8)
3تقسیمات احکام وادله درفقه امامیه
برای شناخت احکام وادله درفقه امامیه آنهارا ازجهت های گوناگون دسته بندی کرده اند نظر به اینکه تمامی تقسیمات دراین بحث مورد نظر نمی باشند ، تنها به برخی از آنها اشاره می شود.
4الف . احکام ثابت واحکام متغیر

گاه ادله را از نظر مدرک یا شیوه تحصیل آنها به دلایل نقلی یا عقلی تقسیم می کنند . میان اقسام دلایل نقلی نیز تمایزاتی وجود داشته ومعیارهای تمایز هم متعدد هستند. یک صورت مربوط به منشا صدور احکام وادله آنها می باشد، بااین توضیح که درشرع مقدس اسلام دو گونه مقررات پیش بینی شده است وبرهمین اساس، عالمان دین نیز دارای دوگونه تکلیف هستند . گونه اول مقرراتی هستند که توسط خداوند تشریع گردیده اند ووظیفه عالمان دینی ، کشف وتبیین واعلان عمومی آنهاست ، این دستورات از ثبات وجامعیت برخوردارند گونه دیگر، دستوراتی مقطعی ومنتاسب با مصلحت های جامعه می باشند که به وسیله اشخاصی که بی واسطه یا با واسطه ، از سوی خداوند یعنی شارع ، برای حاکمنیت درجامعه دارای اختیارات می باشند اعتباریافته واعلام می گردند .این بیان مورد قبول فقهای امامیه است وبه همین خاطر درباب های مختلف فقه ، مانند بیع ، زکات، خمس، جهاد و..به بحث درباره ولایت حاکمان دینی یعنی معصومان، علیهم السلام ، وفقیهان پرداخته اند. از جمله ، شیخ مرتضی انصاری درکتاب المکاسب ( المتاجر) ، درمبحث بیع وهنگام بررسی شرایط مربوط به طرف های عقد، به این بحث پرداخته است(9)
یمی از فقهای معاصر ، دررساله ای علمی، درتوضح مطلب ذکر شده چنین گفته است: پیامبر خدا ، صلی الله علیه وآله وسلم ، درمیان امت اسلام دارای چند مقام است : مقام اول ، نبوت ورسالت است ، یعنی احکام الهی را ، اعم از احکام تکلیفی واحکام وضعی ، برای مردم بیان می کند، حتی اگر این حکم ، جبران مالی (ارش) برای یک صدمه کوچک جسمی باشد. مقام دوم، مقام وربایت وریاست واداره کردن اموراست. زیرا پیامبر (ص) از طرف خداوند متعال ، حاکم می باشد ومردم مسلمان اعضای جامعه وی تلقی می شوند. اواداره کننده جامعه محسوب شده وبالاترین مقام را درمیان بندگان خدا

دارااست ، این منصب جدای از مقام رسالت وابلاغ احکام است زیرا پیامبر(ص) از این جهت که مبلّغ ورسول خداوند است امر ونهی نمی کند وحتی اگر درباره احکام خدا وند متعال امرونهی هم کند عمل او تنها ارشاد وهدایت به سوی دستور ونهی خداوندی تلقی می گردد واگر انسان مکلف با آنها مخالفت کند عمل اوسرپیچی از دستور پیامبر (ص) تلقی نخواهد شد بلکه مخالفت با خداوند متعال می باشد، چرا که پیامبر ( ص) درباره دستورات ونواهی الهی دارای امر ونهی مستقل نیست، بلکه او تنها مبلغ وپیام آور وخبر دهنده ای ازجانب خدای تعالی است ، همچنان که دستورات ونواهی امامان، علیهم السلام درباره احکام الهی همین گونه است .)) (10)

بدین ترتیب، دونوع حکم مستفاد می شود: حکمی الهی، وحکمی سلطانی وحکومتی . گرچه درباره حدود حکم سلطانی واختیارات فقیه دراین زمینه ، اختلاف نظرهایی وجوددارد اما اصل مطلب مسلم است . آنچه که درباره تفاوت حکم وفتوا گفته می شود نیز درهمین رابطه است ولذا حکم را با صلاحیت حاکمیت فقیه مرتبط دانسته اند(11)
5ب. احکام اولی واحکام ثانوی

درادامه این بخش به یک تقسیم بندی دیگر اشاره می گرددیکی از ضابطه های دسته بندی ، رتبه احکام نسبت به یکدیگر است . ازاین دیدگاه ، احکام رابه اولی وثانوی تقسیم می کنند. احکامی را که به عناوین اولی رفتارهای شخص مکلف مربوط هستند احکام اولی واحکامی که با عناوین ثانوی مرتبط هستند احکام ثانوی می نامند..درتوضیح این دو عنوان گفته می شود عناوینی که با نظر به ماهیت خود رفتار وعمل، برای آن وضع گردیده اند عناوین اولی نامیده می شوند مانند: وضو، بیع،

اجاره و..عناوینی را که با توجه به عارض شدن حالت وشرایطی برعمل ، برای آن وضع گردیده عناوین ثانوی می گویند، مانند: وضوی ضرری، بیع ضرری، بیع غرری، اضطراری بودن عمل و..احکام مربوط به این دو عنوان از نظر رتبه با یکدیگز تفاوت داشته وحکم ثانوی تنها درصورتی به یک فعل تعلق می گیرد که به کاردبردن عنوان ثانوی برای عمل مورد نظر ، صحیح باشد. دراین صورت زمینه ای برای اعمال احکام اولی وجود نخواهد داشت ودرغیر این صورت، حکم اولی اجرا واعمال خواهد گردید(12)
به نظر می رسد بیان همین مقدار از تقسیمات مربوط به احکام درفقه امامیه برای بحث ما کافی باشد. بنابراین به صحبت درباره ادله دعوی درفقه امامیه می پردازیم.

6ج.ادله دعوی
ادله مذکور غالبا دربابهایی از کتب فقهی چون قضاءوشهادت ،مورد بحث قرارگرفته اند. اقراربینه، علم قاضی ودرمواردی سوگند، قسامه ( قسم خوردن تعداد معینی درباره یک جرم)، استفاضه ( شیوع یافتن مطلبی نزدیک به حد تواتر) ، وترکیبی از شهادت وسوگند به عنوان مستندات حکم قاضی مطرح شده اند(13)

بدین ترتیب ملاحظه می شود که درمیان ادله ، از سند ذکری به میان نیامده است واین درحالی است که امکان این امر درآن دوران وجودداشته وحتی به آن اشاره هم کرده اند اما هنگام بحث درباره اعتبار سند- همان گونه که بعد از این ملاحظه خواهیم کرد – جایگاهی اصیل برآن آن قائل نشده اند. درمقابل، شهادت به صورت های مختلف مورد توجه بوده وبه تفصیل از آن صورت ها صحبت شده است .
7اقسام ادله درحقوق مدنی
الف. جنبه موضوعی وجنبه حکمی
هردعوی که مطرح می شود دارای دو پایه یا دو جنبه اساسی است : جنبه موضوعی وجنبه حکمی ،((جنبه موضوعی دعوی مربوط به اعمال مادی یا حقوقی است که سبب طرح دعوی را تشکیل می دهند این جنبه ، درحقیقت مبنا وپایه نخستین دعوی است جنبه حکمی دعوی مربوط به قوانین ومقررات وقواعد واصول کلی است که وضعیت واحکام اعمال حقوقی یا مادی را معین می سازند.)) (14) برای جنبه موضوعی می توان به عمل حقوقی دوطرفه یعنی قرارداد ونیز عمل مادی تلف کردن مورد معامله مثال زد.جنبه حکمی هم مواد قانونی هستند که- به عنوان مثال – مقررمی دارند هریک از طرفین دعوی موظف به اجرای تعهد خود دربرابر طرف دیگر است.
8ب. ادله اثبات دعوی وادله اثبات احکام

با تفکیک جنبه های مختلف یک دعوی روشن می شود که دودسته دلیل موجود است یک دسته را ادله اثبات دعوی ودسته دیگر را ادله اثبات احکام می خوانند. ادله اثبات احکام برای به دست آوردن احکام موضوعات مورد استفاده قرارکرفته (15) وجنبه حکمی دعوی را نشان می دهند(16) اما ادله اثبات دعوی جنبه موضوعی آن را تبیین می کنند(17)

ماده 194 قانون آئین دادرسی مدنی مصوب 1379 ، دلیل اثبات دعوی را چنین تعریف می کند : (( دلیل عبارت ازامری است که اصحاب برای اثبات یا دفاع از دعوی به آن استناد می نمایند .)) البته ناگفته نماند که علاوه بر استناد به دلیل توسط اصحاب دعوی ممکن است دادگاه تحقیقات واقدامات لازم دیگر رابرای کشف حقیقت انجام دهد(م.199 قانون آئین دادرسی مدنی ) (18)گرچه دادگاه مکلف است به نفع هیچ طرف،تحصیل دلیل نکند.
همچنین تنها اموری دلیل تلقی می شوند که قانونگذار آنهارا پذیرفته باشد.(19)
بنابراین لازم است به سراغ قانون رفته وادله مورد تایید را یافت .ماده 1285 قانون مدنی پنج قسم از ادله دعوی را ذکر کرده وقانون آیین دادرسی مدنی نیز سه مورد دیگر را بر آنها افزوده است (20) مجموع آنها از این قرارند: اقرار، سند کتبی ( دلیل کتبی) ، شهادت، امارات، قسم، کارشناسی، معاینه محل وتحقیق محلی.

درنظام ادله قانونی، استفاده آزاد از هرگونه دلیل برای اثبات دعوی جایز نیست بلکه هردعوی باید به وسیله دلیل خاصی که از طرف قانون گذار برای اثبات آن معین شده است، به اثبات برسد . قانون نه تنها ادله اثبات دعوی را معین کرده بلکه حدود اعتبار هریک از ادله را هم مشخص ساخته است (21) درواقع درامتداد همین شیوه است که ماده 1309 قانون مدنی اعلام می داشت:
(( درمقابل سند رسمی یا سندی که اعتبار آن درمحکمه محرز شده، دعوایی که مخالف با مفاد یا مندرجات آن باشد، به شهادت اثبات نمی گردد.))
بااین حال ، درماده 195 قانون جدید آیین دادرسی مدنی( مصوب 1379) استثنایی براین قاعده ذکر شده مبنی براینکه : (( مگر اینکه دلایل مذکور از ادله شرعیه باشد که مجری نبوده ویا خلاف آن درقانون تصریح شده باشد)) برحسب استثنای نخست دلایلی شرعی که مورد استناد یا توجه وپذیرش دادگاه قرارنگرفته باشد- علت آن هرچه که بوده باشد- یا برخی دلایل مانند بینه وشهادت معتبر که به لحاظ مقررات موضوعه درمقابل سند به آنها توجه نمی شده ومورد عمل قرارنمی گرفته است ، ممکن است به عنوان دلیل معتبر- حتی درمرحله تجدید نظر- قابل طرح بوده، آثار مهمی بر جای گذارد.
9مطالعه تعدریف سند وشهادت

الف. تعریف سند وشهادت درفقه امامیه
درفقه امامیه، سند درشمار ادله ذکر نگردیده وطبیعی است که تعریفی هم برای آن داده نشده باشد . بااین حال درفصل بعد ملاحظه خواهد شد که سند گاه به عنوان یک نوشته معتبر مورد نظر بوده ولذا به بحث درباره اعتبار آن از جهات دیگر پرداخته شده است . ازجمله اسنادی که نام برده شده است می توان به صورت جلسه محکمه که توسط منشی نگاشته می شود، احکام مکتوب آرای صادره توسط قضات اشاره کرد . البته درپاره ای از مواضع نیز به (( نوشته به طور مطلق اشاره شد ه ومورد بحث قرارگرفته است (22) بدون آنکه خصوصیت دیگری برای نوشته ، ازحیث ماهیت آن وبه طور مستقل از دلیل اعتبارآن ، ذکر کنند. بنابراین می توان سند را تنها نوشته ای عادی دانست که دربرخی شرایط دارای اعتبار می گردد.

همچنین درباره ((شهادت )) ،درکتب فقهی امامیه تعریف خاصی بیان نگردیده است وبرمعنای لغوی آن یعنی (( خبرقطعی دادن از چیزی)) (23) اعتماد شده است ، اما درشرایط خاصی برآن اصطلاح (( بینه )) اطلاق می گرددکه از ادله وحجت های شرعی محسوب می شود وبرای اثبات هرنوع دعوی، صورت یا صورت های خاصی ازآن پذیرفته واستماع می شود. انواع بینه پیش ازاین مورد اشاره قرارگرفت (24)

درفقه امامیه ، علاوه بر شرایطی که برای شاهد ذکر شده، گواهی و شهادت نیز خود دارای کیفیت ویژه ای است:
(( ضابطه آنکه شخصی بتواند شاهد قرارگیرد، دارابودن علم قطعی(درمقابل علم ظنی) ویقین است واما آیا لازم است علم – درمواردی که قابل حصول است – مستند به حواس ظاهری باشد، مانند دیدن درامور مشاهده ای وشنیدن درشنیدنی ها وچشیدن درچشیدنی ها ونظایر اینها، ودرنتیجه این شرط، اگر علم قطعی به چیزی ، از راهی غیراز مبادی حسی مربوط به آن

پیدا شد شهادت دادن به آن امر جایز (ومعتبر) نباشد، مثل آنکه درامور مشاهده ای ، از راه شنیدن برای شخص علم قطعی حاصل شود؟یا آنکه علم قطعی باهرسببی که ایجاد شود، مانند علم حاصل از تواتر وشهرت ، برای شهادت دادن کافی است؟ دراین باره دو توجیه برای هردو طرف مسئله وجوددارد اما آنچه که با ادله واصول شباهت بیشتری دارد فرض دوم است (25)

البته اگر علم شاهدازراه اسباب غیر عادی، مانند جفرورمل، حاصل شده باشد استماع وپذیرش شهادت چنین شخصی که از راه غیر عادی نسبت به مشهودّبه علم قطعی حاصل کرده، دارای اشکال است (26) گرچه چنین علمی برای خود شخص عالم، حجت ودلیل شرعی محسوب گردد.)) (27))

درتعریف لغوی بینه گفته شده است : (( دلیل وحجت)) (28) ودرجایی دیگر معنای لغوی آن این گونه نقل گردیده است : (( هرچه که حقیقتی را بیان وثابت کند.)) (29) علاوه بر معنای لغوی،معنای اصطلاحی خاصی نیز برای واژه بینه وجود دارد درحالی که برخی خواسته اند این معنی را یک مصداق از معانی لغوی تلقی کرده ودرنتیجه، وجود اصطلاحی خاص را منفی بدانند(30) درحالی که درفقه امامیه، بینه به معنایی خاص به کاررفته است ودلیل های متعددی همین مدعادراتایید می کنند.

10ب. دیدگاه حقوق مدنی درباره تعریف سند وشهادت
ماده 1284 قانون مدنی سند را چنین تعریف می کند: (( سند عبارت است از هرنوشته که درمقام اثبات دعوی یا دفاع قابل استناد باشد)) درماده 1286 قانون مدنی سند به دونوع عادی ورسمی تقسیم شده ودرماده بعد، درتعریف سند رسمی چنین گفته شده است :

((اسنادی که دراداره ثبت اسناد واملاک ویا دفاتر اسناد رسمی یا درنزد سایر مامورین رسمی ،درحدود صلاحیت آنها وبر طبق مقررات قانونی، تنظیم شده باشند رسمی است.)) (م.1287 قانون مدنی )
مطابق باماده 1289، هرنوع سندی غیر از اسناد مذکور درماده 1287 ، سند عادی محسوب می شود ودرتوضیح آن گفته شده است((هرگاه سند به وسیله یکی از مامورین رسمی تنظیم اسناد تهیه شده باشد لیکن مامور، صلاحیت تنظیم آن را نداشته یارعایت ترتیبات مقرره قانونی را درتنظیم سند نکرده باشد ، سند مزبور درصورتی که دارای امضا یا مهر طرف باشد عادی است.)) ( م1293 قانون مدنی ) همچنین بدیهی است سندی که توسط افراد عادی تنظیم می شود ومامور رسمی درتنظیم آن دخالت ندارد سند عادی تلقی می شود(31)

تعریف شهادت یاگواهی درقانون مدنی یا قانون آیین دادرسی مدنی نیامده، امادرکتب حقوقی این گونه تعریف شده است: (( اظهارات اشخاص خارج از دعوی که امر مورد اختلاف رادیده یا شنیده یا شخصا از آن آگاه شده اند.)) (32) اگر وسیله آگاهی گواه قوه بینایی اوباشد،گواه را شاهد عینی وگواهی اورا مشاهده می گویند واگر وسیله گواهی قوه سامعه باشد گواه راشاهد سمعی وگواهی اورا (( اسماع )) می خوانند(33) نظر به اینکه به اعتقاد تعدادی از فقها وحقوقدانان ، شاهد باید از راه حسی که متناسب با مقاد گواهی است اطلاع خود را به طور مستقیم کسب کرده باشد( برای مثال، اگر به

اقرارشفاهی یا وقوع طلاق شهادت می دهد، اقرار یا صیغه طلاق را شنیده باشد، وهرگاه به تصرف یا اتلاف گواهی می دهد آن را دیده باشد) ، شهادت کوررا درمورد تصرف واتلاف وجرح وشهادت کررا درمورد اقرارشفاهی قابل استماع نمی دانند(34) حال اگر کسی گواهی خودرا به صورت مکتوب ارائه کند ماده 1285 ق.ن. آن را درحکم شهادت دانسته وعنوان سند را بر آن صادق نمی داند . اما باید توجه داشت که سجل وقوعی یا اعترافی که توسط روحانیون مورد رجوع مردم تنظیم می شده، بر طبق رای تمیزی شماره 14100-1462 مورخ 28/6/1316 ، از اسناد عادی محسوب شده وعنوان شهادت برآنها صدق نمی کند(35)

11بررسی اعتبارسند درفقه امامیه وحقوق مدنی
الف. اعتبارسند از نظر فقه امامیه
برای روشن شدن زمینه دیدگاه های فقها درباره دلیل کتبی ، به بررسی نظراتی چند از جمله برخی مندرجات کتاب گرانقدر ((جواهرالکلام )) که از معتبرترین متون فقه امامیه وناظر بر آرای دیگر فقها نیز می باشد، می پردازیم.
12یک دیدگاه صاحب جواهر

نویسنده کتاب جواهرالکلام درمبحثی که آداب قضا را به بحث گذارده است ، درضمن مسئله هفتم، می گوید :
((گاه گفته می شود : ((فایده نوشتن، صرفایادآوری ماوقع است والانوشته حجت شرعی نمی باشد وبه این ترتیب، هیچ یک ازاین شرایط درباره نویسنده الزامی نیست زیرابدیهی است که اگر با کمک این نوشته اصل مطلب به یاد آورده شد، به استناد همان اصل مطلب، حکم اجرا می شود ودرغیر این صورت نمی توان حکم را جاری کرد
هرچند نوشته دارای اوصاف ذکر شده باشد . البته غالبا همراه با این اوصاف، اطمینانی ایجاد می شود که حکم بر مبنای آن اجرا می شود.))

براین نظر این اشکال وارد است که فایده نوشته، تنها دریاد آوری آنچه که برای حکم واجرا موثر است منحصر نمی باشد، بلکه گاه فرستادن حکم وامر ونهی ومانند آنها درکاراست که امکان زیاد وکم شدن (احکام ودستورات) یا تغییر آنها وجود دارد، همچنانکه اکنون درمورد نوشته های حکمرانان کشورها این گونه است . بنابراین مقصور(از مسئله هفتم ) این است که اگر قاضی منشی ای اختیار کرد که به نگارش اواعتماد داشته ونوشته وی را ملاحظه نمی کند لازم است اوچنین صفاتی را دارا باشد، زیراوی یکی از مصادیق شخص امین محسوب می گردد.)) (36)

بدین ترتیب، صاحب جواهر بدون آنکه پاسخی به اشکال ((عدم حجیت شرعی نوشته )) داده باشد آن را وسیله حفظ مطالب از تغییرات احتمالی دانسته است وانتقال موضوع یا حکم ویا انتقال فرامین ونواهی رانیز از دیگر ثمرات نوشته می شمارد. لذا ایشان ، به طور تلویحی عدم اعتبار مستقل سند را پذیرفته وتنها آن را وسیله ای جهت ثبت یا ابلاغ تلقی کرده است وبر همین اساس، شرایطی را جهت اعتماد به سند وسیله ، ذکر می نماید، درقسمت اخیر از عبارت اشکال کننده این نکته

مطرح گردید که بدون حضور ذهن نسبت به اصل مطلب وصرفا با اتکا بر اطمینان حاصل از نوشته می توان حکم راجاری ساخت . بنابراین آنچه که درنهایت حجت شرعی برای اجرای حکم تلقی می گردد، اطمینانی است که از دلیل کتبی برای قاضی ایجاد می شود وصاحب جواهر نیز به طور ضمنی آن را قبول کرده است . گاه از چنین اطمینانی به ((علم عادی)) تغبیر می شود ومقصود از آن این است که به طور متعارف وعقلایی، احتمال خلاف آن را ندهد ؛ هرچند با دقت های عقلی، امکان

واحتمال خلاف آن نیز وجودداشته باشد. نتیجه این کلام آن است که اگر ازنوشته ای علم عادی به محتوای آن ایجادنگردیدنمی توان براساس آن حکم جاری کرد، درادامه ، هنگامی که نویسنده مصادیق دیگری از کار بردهای نوشته را نقل می کند همین مطلب به دست می آید ولذا اگر چنین اطمینانی از نوشته حاصل نشود عملی بر طبق آن انجام نمی گیرد باید اضافه کرد که از ظاهر استدلال اشکال کننده وتوضیح صاحب جواهر مستفاد می شود که اجرای حکم دخالتی درحکم این مسئله ندارد، یعنی این قصد ووضعیت دارای ویژگی موثری درحکم نبوده ودرحالات دیگر نیز حکم نوشته همان است که بیان گردید.
ممکن است ادعا شود که درعرف ، بدون توجه به حصول اطمینان ، برطبق نوشته های مذکورعمل می کنند. درپاسخ باید گفت: اولا مسامحه های عرفی حجت ودلیلی برای اعتبار یافتن درشرع وقانون به دست نمی دهند. ثانیا اگر براساس قرائنی، مانند شخصیت حامل نوشته یا کیفیت های دیگر نوشته ، مانند ممهوربودن به مهر خاصی، به نوشته ابرازی اطمینان گردید بازهم دلیل عمل کردن مخاطب نوشته بر طبق آن ،((علم عادی)) او بوده که حجت شرعی محسوب می گردد.
13دو.مستندات فقهی برخی حقوقدانان
پیش ازآنکه نظر برخی فقهای معاصررانیز بررسی کنیم ، به دوآیه ازقرآن (37)که برخی حقوقدانا ن برای استدلال بر اعتبار شرعی سند به آنها تمسک کرده اند (38) اشاره کرده وبه دلیل ضیق مقال از یک طرف ولزوم بحث تفسیری از سوی دیگر، از بحث درباره آنها صرف نظر می کنیم . خداوند متعال دردو آیه مذکور چنین می فرماید((ای کسانی که ایمان آورده اید چون معامله دینی( قرض وبیع نسیه تاتاریخ معین انجام می دهیدپس آن را بنویسید وباید نویسنده ای، از روی عدالت معامله میان شما را بنویسد وهیچ نویسنده ای از نوشتن خودداری نکند که خدا به وی نوشتن را آموخته است..))
همچنین برخی حقوقدانان به سندهای وقفنامه که برخی علمای دینی بر طبق آنها نظر داده وعمل کرده اند، استناد جسته اند (39) که پاسخ این موضوع وموارد مشابه آن درقسمت قبل داده شد.
14سه. دیدگاه فقهی امام خمینی

اکنون نظر یکی از فقهای معاصررا مرورمی کنیم. این نظرات درپاسخ به چند سئوال مطرح شده اند ، مانیز ، به منظور درک زمینه وشرایط مسئله ، عین پرسش وپاسخ هارا درج می کنیم:
س- اگر ملکی دردست یا تصرف شخصی باشد وبعد ، چند نفر یا یک نفر مدعی شوند که این ملک ، وقف است ونوشته ای هم داشته باشند که درآن مرقوم شده که فلان ملک مثلا وقف است ، آیا با ارائه این گونه نوشته ها وادعاها وقف بودن ثابت می شود یا خیر؟

ج- (( باادعا ونوشته وقف ثابت نمی شود مگر موجب اطمینان شود.)) (40)
س- وقفنامه هایی از دویست، سیصد سال قبل دراداره اوقاف یا ادارات دیگر ،مثل دادگستری، موجود است وفعلا یک قسمت از چهار قسمت اراضی موقوفه برابر وقفنامه مزبور، درتصرف بوده وبرای سه قسمت دیگر سند مالکیت صادرشده است . گرچه هنگام تقاضای سند مالکیت وارث واقف شکایت نموده ومدت ها پرونده درجریان بوده، بالاخره ترتیب اثر داده نشده است . با توجه به اینکه طبق مسئله 92 در(کتاب) تحریرالوسیله ، کتاب وقف، (41) فعلا شیاع مفید علم یا اطمینا ن (ودیگر راه های اثبات وقف بودن مانند) اقرارذوالید تصرف به عنوان موقوفه ، وبینه شرعیه ( درمسئله مورد بحث ) نیست تکلیف اراضی مزبور چیست ؟

ج-((اگر اراضی مزبور در تصرف وقف نبوده یا معلوم نیست که در تصرف بوده اند،تابه طریق شرعی،وقف بودن آنها ثابت نشود حکم وقف ندارند.))(42)
س-درقباله ازدواج،(برطبق)ماده8 قانون حمایت خانواده،چهارده مورد ذکر شده است.در موقع اجرای عقد یا در ضمن عقد لازم دیگر،زوجین شرط می کنند که اگر یکی از این چهارده مورد محزر شود زوجه از (طرف)زوج،وکیل یا وکیل در توکیل غیر است که خود را مطلقه نماید.نوعا این موارد به زوجین تفهیم می شودولی بعضا زوجین بدون تفهیم،پای ورقه ای را که این موارد در آن نوشته شده امضا می کنند.در صورت دوم،اگر یکی از این موارد ثابت شود،آیا زوجه می تواند خود را مطلقه نماید یا باید موارد چهارده گانه به زوجین تفهیم شود؟

ج-((مجرد امضا وتفهیم موارد کافی نیست و باید در ضمن عقد،شرط شود یا عقد مبنیا علیه واقع گردد.))(43)
س-آیا اسناد رسمی مملکتی ویا نوشته های عادی که با امضای علمای بزرگ و با مهر آنها ممهور باشد،در فصل خصومت می تواند به معنی شاهد یا حجت باشد؟

ج-((اسناد کتبی حجیت شرعیه ندارند مگر آنکه برای قاضی موجب علم باشد.)) (44)آنچه از پاسخ های گذشته به دست می آید این است که سند تنها در صورتی که موجب علم یا اطمینان قاضی شود معتبر خواهدبود وآشکار است که در این صورت نیز آنچه از نظر شرع حجیت داشته و مبنای صدور حکم و اجرای آن می گردد همان علم واطمینان به محتوای سند است و البته این امر،مفهومی غیر از اطمینان به صدور سند است.ظاهر کلام برخی دیگر از فقها دلالت براین دارد که سند از

یک توسعه دراعتبار برخورداراست وبا تحقق دوشرط:عدم احتمال تقلب ومنتفی دانستن این احتمال که نویسنده معنای حقیقی نوشته رااراده نکرده است ، می توان به سند به عنوان دلیل استنادکرد اما با دقت در عبارات، ممکن است این ظاهر

کلام را نیز به حصول علم یا اطمینان ناشی از سند، منتهی دانستبااین حال.، باید گفت این امکان (تاویل بردن نظر دوم به نظر اول) را می توان بدین گونه منتفی دانست که درنظر اول، لزوم حصول یک علم یا اطمینان شخصی برای قاضی مطمح نظر بوده است ، درحالی که درنظریه دوم، صرف منتفی دانستن دو احتمال مذکور، برای استناد به سند کافی است، هرچند علم یا اطمینان شخصی برای قاضی ایجاد نکند. به علاوه، برخی دلایل مطرح شده برای نظریه دوم، قابلیت تعمیم وتحصیل یک دلیل نوعی را دارند(45)

درهرصورت، اگر سند به عنوان ابزاری برای حصول علم قاضی مطرح باشد از محل بحث خارج بوده ودرنتیجه ، جایی برای بحث درباره تعارض مذکور درماده1309 قانون مدنی باقی نمانده واین ماده ، از نظرفقهی ، اساسا فاقد اعتبار می گردد . لازم به ذکر است که آنچه دراین بخش مطرح شد ومورد بحث قرارگرفت ، باتوجه به تقسیمات مربوط به دلایل واحکام فقهی که درفصل قبل بیان شد، درقلمرواحکام اولی وادله مربوط به آنها می باشد اما ایجاد اعتبار برخی اسناد، به موجب حکم ثانوی یا حکم حکومتی، امری قابل توجیه ودفاع می تواند باشد واگر چنین باشد – که همین گونه به نظر می رسد- وعناوین ثانوی ومصلحت های اجتماعی درتعیین حکم دخالت داده شوند دراین صورت تشحیص عناوین ومصلحت هادرچارچوب مصادیق خاص یا نیازهای اداره جامعه بوده واز قلمرو بحث های نظری درباره قواعد ثابت شرعی خارج می باشد
15ب. اعتبار سند از دیدگاه حقوق مدنی

ازنظرقانون، همه اسنادبه یک اندازه اعتبار ندارند نبر حسب موضوع سند، اعتبار آنها متفاوت است . اما اصولا هرنوشته علیه کسی که آن را امضاکرده وهمچنین قائم مقام قانونی او معتبر است ، زیرا اصل براین است که امضاکننده با توجه داشتن به مفاد آنچه نوشته شده آن را امضا کرده است (46) مواد1290و1291 قانون مدنی همین نکته را درباره اسناد رسمی وعادی بیان می کنند(47)چون اسناد رسمی به وسیله ماموران دولت ویا رعایت مقررات قانونی تنظیم می شوند قانون گذار اعتبار خاصی برای آنها قائل می شودواصل صحت را درباره آنها جاری می کند(48) درحالی که اسناد عادی فاقد چنین اعتباری است . بدین معنی که هنگام اثبات ادعا(( درمقابل آن (سند رسمی) ، انکار وتردید مسموع نیست وطرف فقط می تواند ادعای جعلیت نسبت به اسناد مزبور کند..)) (م.1292 قانون مدنی ) نتیجه اجرای اصل صحت لازم الاتباع بودن مفاد اسناد رسمی است ،(49) بااین حال این اسناد تا هنگامی معتبر هستند که خلاف آنها به اثبات نرسد(50)

اعتباراسناد رسمی از دونظر مورد بحث می باشد: یکی از نظر محتویات ودوم به لحاظ مندرجات. منظور از محتویات سند، عبارت ها، امضاهاوآثار انگشت ومهری است که درآن نوشته ودرج شده است ومراد از اعتبار آنها این است که عبارت ها، امضاها وآثار انگشت ومهر موجود درسند باید از آن اشخاصی شناخته شوند که به آنان نسبت داده شده اند وصحت این انتساب هم مفروض باشد(51) بنابراین ، کسی نمی تواند درانتساب موارد مذکور درسند، که به اشخاص معینی نسبت داده شده، تردید یا تکذیب نماید وفقط می تواند ادعای جعلیت نماید، خواه اشخاص مزبور از ماموران رسمی باشند یا متعاملین

(52) لذا هرگاه درسند فروش ملک ، تنظیمی دردفترخانه اسناد رسمی، قید شود که خریدار بهای آن را نقدا به فروشنده پرداخته است ، پرداخت بها از سوی خریدار به فروشنده مسلم خواهد بود مگر اینکه فروشنده ادعای جعل کند یعنی بگوید بها را نگرفته وسردفتر برخلاف حقیقت نوشته است ( جعل معنوی)یا مدعی شود که سند را ساخته وامضای اورادرآن گذاشته اند(جعل مادی( وبر صحت ادعای خود دلیل بیاودر وآن را اثبات کند والا ادعای او اثری نخواهد داشت(53) درصورت عدم اثبات جعل ، باید ثابت نماید که سند مزبور به جهتی از جهات قانونی از اعتبار افتاده است ( قسمت اخیر از ماده 1292 قانون مدنی ونیز ماده 70 ق. ثبت اسناد واملاک).

اما مقصوداز مندرجات سند، مفاد عباراتی است که درسند قید شده است ، پس مندرجات سند از امور معنوی است برخلاف محتویات که از امور مادی است (54)

مقصوداز اعتبار مندرجات سند آن است که کسی نمی تواندمنکرتحقق آنها شود مگر اینکه عدم تحقق آنها را اثبات نماید و لذا ممکن است باوجود تصدیق به صحت انتساب محتویات سند، منکر واقعیت داشتن مندرجات آن شود، یعنی بگوید که اشخاص یادشده در سند، نزد مامور ، اظهارات مندرج را انجام داده اند ومامور نیز با کمال بی طرفی آنها را درسند درج کرده است اما اظهارات آنان بر خلاف واقع وحقیقت است (55) مواد 70و73 ق. ثبت وماده 1305 قانون مدنی درباره همین اعتبار صحبت کرده اند(56) بااین حال، شخص می تواند بگوید که اقراربه اخذ وجه یا تعهد پرداخت آن که درسند رسمی ذکر شده درمقابل سند یا حواله ای بوده که وصول نگردیده است واثبات این امر منافاتی با اعتبار محتویات ومندرجات اسناد رسمی ندارد؛ همچنان که تبصره ذیل ماده 70ق.ث.م.1277 قانون مدنی به آن تصریح کرده اند(57)

 

 

کلمات کلیدی :

مقاله بسکتبال تحت فایل ورد (word)

 

  مقاله بسکتبال تحت فایل ورد (word) دارای 15 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله بسکتبال تحت فایل ورد (word)   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله بسکتبال تحت فایل ورد (word) ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن مقاله بسکتبال تحت فایل ورد (word) :

بسکتبال

بسکتبال ورزشی است که در آن دو تیم شش نفره با هم رقابت می کنند و همه آن ها موظف هستند که توپ را فقط با دست خود لمس کنند . در این ورزش دوازده بازیکن (که هر تیم شش بازیکن دارد) و 2 داور که یکی به عنوان داور اول و دیگری داور دوم است تشکیل این بازی را می دهند . همچنین یک توپ و دو سبد که هر سبد سهم یک تیم است و به عنوان دروازه آن ها به حساب می آید .

تاریخچه بسکتبال
زادگاه بازی بسکتبال آمریکاست . این بازی در اوایل پاییز سال 1891 میلادی توسط شخصی به نام جیمز نای اسمیت پایه ریزی و ابداع شد . اما ، از قرن ها پیش در میان ساکنان نقاط مختلف قاره آمریکا ، به ویژه آمریکای مرکزی و جنوبی انواعی از بازی و مسابقه رایج بوده که کم و بیش به بسکتبال شباهت داشته است .

سابقه تاریخی
در کشور آرژانتین ، نوعی بازی سنتی و قدیمی در میان گله دار ها متداول است که آن را (پاتو) (PATO ) می نامند . در این بازی ، دو تیم سوار بر اسب در میدانی وسیع به تاخت و تاز می پردازند و هر تیم کوشش می کند توپی را که شش حلقه (مانند دستگیره) بر بدنه آن هست ، با پرتاب کردن و پاس دادن به یاران خودی ، به آن سوی میدان برساند و از حلقه و توری سبدی که در انتهای میدان بر روی ستونی چوبی نصب شده ، عبور دهد . این بازی تا حدی شبیه بسکتبال است اما شباهت بازی پوک تاپوک با ورزش بسکتبال بیش از پیش است . پوک تاپوک ، در میان اقوام متمدن قاره آمریکای جنوبی و مرکزی رواج بسیار داشت به ویژه اقوام مایا و تولتک (در ناحیه مکزیک کنونی) این بازی را کهن با توپ و حلقه های ثابت در میدانی وسیع انجام می شد ، با علاقه و هیجان زیادی برگزار می کردند .

تولد ورزشی به نام بسکتبال
جیمز نای اسمیت یک پزشک کانادایی بود که با ایالات متحده آمریکا مهاجرت کرد و تابعیت آن کشور را گرفت . در سال 1891 یعنی زمانی که دکتر نای اسمیت در دانشگاه ورزش اسپرینگ فیلد (واقع در ایالت ماساچوست آمریکا) درس می داد ، رئیس دانشگاه از او خواست ورزشی ابداع و اختراع کند که دانشجویان بتوانند در فصل زمستان در سالن به آن بپردازند تا آمادگی جسمانی خود را برای پرداختن به مسابقات میدانی فوتبال ، هاکی و بیسبال ، در فصل بهار و تابستان حفظ کند .

دکتر نای اسمیت پس از بررسی رشته های موجود ورزشی ، دریافت که ورزش جدید باید :
• توپ در آن نقش داشته باشد .
• به صورت گروهی به اجرا در آید .
• اصل رقابت در آن رعایت شود .
• و بر مهارت استوار باشد .
• هیچ گونه خشونتی و برخوردهای سخت بدنی مبتنی نباشد .
حاصل این افکار و اندیشه ها ورزشی شد به نام بسکتبال که امروزه پس از سپری شدن نزدیک به یک قرن و اندی از اختراع آن ، از پر طرفدارترین و هیجان انگیزترین رشته های ورزش بین المللی است .
دکتر نای اسمیت در شروع کار دو سبد که مخصوص حمل میوه بود بر دیوار دو طرف سالن ورزش دانشگاه و در ارتفاعی بلندتر از قد یک انسان قد بلند نصب کرد و به دو گروه از ورزشکاران جوان دانشگاه آموزش داد که توپی را دست به دست بدهند و سعی کنند آن را به درون سبد بیندازند . در این حال ، تیم مقابل باید بکوشد که مانع از انجام این کار شود و توپ را هم از چنگ حریف بربایند و تصاحب کند.
نخستین مسابقه ای که به این ترتیب و به صورتی تجربی ترتیب یافت میان دو تیم 9 نفره در کالج اسپرینگ فیلد بود و اولین گل تاریخ بسکتبال را هم یکی از بازیکنان به نام “ویلیام چیلس” به سبد انداخت . بعدها شخصی به نام “فرانک ماهان” با توجه به اینکه در زبان انگلیسی سبد را بسکت ( BASKET ) و توپ را بال (BALL ) می گویند ، این ورزش را بسکتبال نامید . دکتر نای اسمیت ، برای آنکه بازی بسکتبال خشن نشود ، مقررات دقیقی برای آن به وجود آورد . بعضی از مقررات اولیه بسکتبال چنین بود :
• بازیکنان حق نداشتند توپ را از دست هم بربایند .
• بازیکنی که توپ را در اختیار داشت ، نباید با آن راه برود یا بدود .
• هل دادن و هر نوع خشونت ممنوع بود .
• فقط بازیکنانی که توپ را در اختیار نداشتند می توانستند به هر طرف بدوند و جا بگیرند .
• بازیکن توپ به دست باید توپ را به طرف یاران خود پرتاب کند و به آنها برساند .

در آغاز ، ته سبد هم بسته بود و هر بار که توپ به درون سبد می افتاد باید کسی به کمک نردبان توپ را از سبد بیرون بیاورد .

در سال 1892 شخصی به نام “لئو آلن” سبد بسکتبال را که تا آن روز از ترکه چوب یا الیاف بود و به همین دلیل به زودی پاره و فرسوده می شد ، از سیم بافت تا استحکام بیشتری داشته باشد .
دیری نگذشت که این ورزش جدید طرفداران زیادی در میان دانشجویان دانشگاه اسپرینگ فیلد و دیگر دانشگاه ها یافت .دکتر نای اسمیت هم مقررات و قوانین بسکتبال را کامل تر کرد و نسخه هایی از آن را به هر دانشگاه یا باشگاهی که علاقمند بود ارسال داشت . این مقررات در سال 1892 میلادی به صورت کتابچه ای برای استفاده عموم منتشر شد .
کشور کانادا نخستین کشور خارجی بود که ورزش بسکتبال به آن راه یافت .
دیگر کشور ها هم بتدریج و در سال های بعد پذیرای این ورزش جدید شدند :
فرانسه در سال 1893 ، چین و هندوستان در سال 1894 ، انگلستان در سال 1894 ژاپن در سال 1900 و .. .
نخستین مسابقه رسمی بسکتبال در سال 1896 بین دو تیم از دو دانشگاه شیکاگو و آیوا برگزار شد . نتیجه این بازی تاریخی 15 بر 12 به سود تیم دانشگاه شیکاگو بود .
در سال 1930 دکتر نای اسمیت کتابی درباره خواص بسکتبال تالیف کرد تا نشان دهد که بازی بسکتبال گرچه بسیار پر تحرک است اما حتی برای سالمندان هم خطری ندارد و آسیبی متوجه اعضای حیاتی بدن ( قلب و کلیه ) نخواهد شد .

بسکتبال در ایران
دایره المعارف بریتانیا ، سال ورود بسکتبال به کشور ما ایران را 1901 میلادی برابر با 1280 ه.ش نوشته است اما آنچه مسلم است اینکه اولین نشانه های ورود بسکتبال به ایران در سال های 1310 و 1311 دیده شده که آن هم توسط کارکنان سفارتخانه های خارجی در ایران بوده است .
در سال 1314 ، یک مربی ورزش به نام “فریدون شریف زاده” ورزش بسکتبال را به دانش آموزان دبیرستان البرز (کالج البرز) تهران معرفی و پایه گذاری کرد و کم کم دیگر مربیان ورزش به گسترش و آموزش این ورزش پرداختند .
در سال 1324 ، فدراسیون بسکتبال ایران تشکیل شد و نخستین حضور بسکتبال ایران در میدان های بین المللی ، در بازی های المپیک لندن (1948) بود .
از میان بهترین بازیکنان تاریخ بسکتبال ایران در ان زمان می توان این نام ها را بر شمرد :

کامبیز مخبری ، حسین سرودی ، مسعود ماهتابانی ، نادر کاشانی ، سروش نگهبان ، امیر ایلیاوی ، مجید توفیق و مظفر بنی هاشم .

توپ بسکتبال در 3 سایز و در شماره های 5،6، 7 می باشد
توپ شماره 5 برای نوجوانان. حجم 7069 سانتی متر و با وزن 470- 500 گرم
توپ شماره 6 برای بانوان – حجم توپ 7939 سانتی متر و با وزن 496و 553 گرم
وتوپ شماره 7 برای بزرگسالان. در مسابقات رسمی مردان از این توپ استفاده می شود.
برای اینکه بدانیم توپ از مقدار باد مناسبی بر خوردار است. هر فرد نسبت به قد خودش توپ را از جلوی پیشانی پرتاب کرده وتوپ باید تا نیمه بدن همان فرد بالا بیاد.

قوانین جدید بسکتبال توسط FIBA اعلام شد

دانک: قوانین جدید بسکتبال در سال 2014 توسط فدراسیون جهانی بسکتبال (FIBA) اعلام شد.
قوانین مهم و جدیدی که از تاریخ 1 اکتبر 2014 (9 مهر 1393) اجرایی می شود به شرح زیر می باشد:
• شورت بسکتبال باید بالای زانو باشد و دیگر لازم نیست تا با پیراهن همرنگ باشد.
• از این پس بازیکنان تیم ها می توانند از شماره های 0، 00 و 1 تا 99 (همانند لیگ NBA ) بر روی پیراهن های خود استفاده نمایند.
• هر تیم اجازه دارد تا از دو وقت استراحت در نیمه اول و سه وقت استراحت در نیمه دوم استفاده کند. البته در دو دقیقه پایانی مسابقه تنها می تواند از دو وقت استراحت خود بهره مند شود. پیش از این هر نیمه دارای سه وقت استراحت بود و قانونی برای زمان استفاده از آنها نبود.
• در صورت برخورد توپ با حلقه و ریباند شدن توپ توسط تیم مهاجم (تیمی که توپ را به سمت حلقه شوت کرده است) زمان مالکیت توپ 14 ثانیه خواهد بود. پیش از این 24 ثانیه وقت (زمان کامل مالکیت توپ) برای تیم حمله کننده در نظر گرفته می شد.
• در صورتی که دو دقیقه به پایان مسابقه باقی مانده باشد و توپ در اختیار داور و یا پرتاب کننده پنالتی قرار داشته باشد، به بازیکنی که مرتکب خطا شود (خطای استراتژیک) فنی داده می شود. تیمی که روی آن خطا صورت گرفته است باید یک پرتاب پنالتی و مالکیت توپ را در اختیار داشته باشد.
• در صورتی که پرتاب کننده پنالتی مشخص نباشد، مربی می تواند آن را مشخص کند.
• اگر بازیکنی دو خطای فنی دریافت کند از مسابقه اخراج می شود.
شما می توانید فایل PDF بسکتبال در سال 2014 را که توسط فدراسیون بسکتبال جهانی به تصویب رسیده است از لینک زیر دانلود کنید. این لینک مستقیم دانلود فایل PDF این قوانین می باشد که بر روی سایت رسمی فدراسیون بسکتبال جهانی بسکتبال (FIBA) قرار گرفته است.
تغییرات قوانین بسکتبال سال 2014
فدراسیون جهانی بسکتبال FIBA هر چند وقت یکبار تعدادی از قوانین خود را جهت هر چه صحیح تر و زیباتر شدن بسکتبال تغییر می دهد در سال جاری نیز برخی از این قوانین تغییر پیدا کرده اند که فدراسیون بسکتبال جمهوری اسلامی ایران نیزقصد دارداین قوانین را در مسابقات و لیگهای خود اجرا نماید.
از کلیه باشگاه ها تقاضا می شود ضمن در اختیار گذاشتن قوانین روز بسکتبال، به مربیان، بازیکنان و کلیه عوامل اجرائی خود بر لزوم رعایت قوانین بسکتبال تاکید نمایند.
مسولین محترم باشگاه ها با مراجعه به فدراسیون بسکتبال، می توانند کتاب قوانین 2012 و تغییر قوانین 2014 را دریافت نمائید.
تغییرات صورت گرفته در قوانین 2014
مهمترین تغییرات قوانین 2014 عبارتند از:
24 ثانیه:
– پس از برخورد توپ به حلقه حریف دستگاه 24 ثانیه
• به 24 ثانیه تنظیم می شود اگر تیم مقابل کنترل توپ را در اختیار بگیرد
• به 14 ثانیه تنظیم می شود اگر همان تیم مالک قبلی کنترل توپ را در اختیار بگیرد
(در قانون قبلی پس از شوت بطرف حلقه و ریباند مجدد یک 24 ثانیه جدید برای تیم حمله کننده واگذار می شد.)
خطای فنی
– بازیکن با دریافت 2 خطای فنی از ادامه بازی محروم می شود
– جریمه
• در حین مسابقه یک پرتاب بعلاوه مالکیت توپ از ادامه خط نیمه.
20 دقیقه اینتروال تایم قبل از شروع بازییک پرتاب و جامپ بال در دایره وسط زمین .
Game disqualification (GD) :
– پس از دریافت دو خطای فنی یا دو خطای غیر ورزشی که منجر به اخراج بازیکن یا مربی می شود در جدول مسابقه عبارت GD به معنی Game disqualification می بایست در ستون خالی بعدی ثبت شود.

GD T1 P3 T1 P2 P1 یا GD T1 T1 P

خطای غیر ورزشی
– تعریف: خطای غیر ورزشی بازیکنی که
• به عقیده داور حرکت منطقی از نظر روح ورزشی و نرمال از نظر قوانین بسکتبال، برای تصاحب توپ نباشد.
• ضربه یا برخورد شدید بوسیله بازیکن برای تصاحب توپ.
• برخورد با مهاجم از پشت یا از پهلو برای جلو گیری از یک ضد حمله، در حالیکه بازیکن مدافع دیگری بین حمله کننده و حلقه مدافع وجود نداشته باشد.
• برخورد بازیکن مدافع با بازیکن مهاجم در 2 دقیقه انتهائی بازی یا زمانهای اضافه وقتی توپ هنوز در اختیار داور یا بازیکن پرتاب کننده به داخل باشد.

لباس های تیم
– شورت ورزشی بازیکنان می بایست بالاتر از زانو باشد
– شماره پیراهن بازیکنان می توانند 0-00 یا از 1-99 باشد.

بازیکن مجروح یا مصدوم
– پنج نفر مشخص شده از سوی مربی برای شروع مسابقه یا بازیکن پرتاب کننده آزاد، در صورت مجروح شدن می تواند تعویض شود. در این حالت تیم مقابل نیز مجاز می باشد به همان تعداد تعویض انجام دهد.
وقت استراحت
– وقت استراحت برای هر تیم به نحو زیر در نظر گرفته شده است.
• 2 وقت استراحت در نیمه اول.
• 3 وقت استراحت در نیمه دوم با حد اکثر دو وقت استراحت در 2 دقیقه انتهای بازی.توضیح اگر تیمی از وقت های استراحت خود در کوارتر سوم و چهارم تا دو دقیقه مانده به آخر بازی استفاده ننمود.یکی از تایم اوت ها اتوماتیک کم خواهد شد.و فقط میتواند از دو تایم اوت در زمان مانده تا آخر بازی استفادهُ نماید.
• 1 وقت استراحت در هر وقت اضافه.
استفاده از سیستم بازبینی فوری
در صورت وجود امکانات سیستم بازبینی فوری، سرداور مسابقه می تواند قبل از امضا برگه مسابقه موارد زیر را بازبینی، تائید و اعلام رای نماید.
– در انتهای هر زمان بازی یا هر زمان اضافه
• توپ گل شده آیا قبل از به صدا در آمدن بوق خاتمه مسابقه رها شده است یا خیر
• چقدر زمان می بایستی روی تابلو سالن درج گردد اگرقبل از به صدا در آمدن بوق خاتمه مسابقه.
1 تخلف اوت انجام شده باشد
2 تخلف 24 ثانیه انجام شده باشد
3 تخلف 8 ثانیه انجام شده باشد
4 خطائی اعلام شده باشد.
– در هر زمان مسابقه یا زمانهای اضافه تابلو سالن 2 دقیقه یا کمتر را نشان می دهد.
• آیا توپ قبل از به صدا در آمدن بوق 24 ثانیه از دستان بازیکن مهاجم رها شده است؟
• آیا توپ قبل از به صدا در آمدن سوت داور برای اعلام خطا از دستان بازیکن مهاجم رها شده است؟
• تشخیص آخرین بازیکنی که قبل از رفتن توپ به بیرون آن را لمس کرده است.
– در هر زمان هنگام بازی
• توپ به ثمر رسیده از منطقه 2 یا 3 امتیازی رها شده است
• در صورت بروز مشکل برای ساعت های مسابقه، چقدر زمان می بایستی روی تابلو سالن یا تابلو 24 ثانیه می بایستی درج شود
• تشخیص بازیکن پرتاب کننده آزاد
• تشخیص اعضا در گیر از هر تیم در یک نزاع.
نیم دایره No Charge
– در قوانین جدید خطوط منطقه نیم دایره جزء نیم دایرهNo Chargeمحسوب شده.
مقررات و قوانین بسکتبال
1- تعریف:
بازی بسکتبال توسط دو تیم انجام می پذیرد که هر تیم شامل 5 بازیکن می باشد، هدف آنها عبور دادن توپ از حلقه و ممانعت از گل زدن تیم مقابل است. اندازه زمین بسکتبال باید (28*15) یا (26*14) یا (24*12) باشد و ارتفاع زمین بازی تا سقف سالن باید هفت متر باشد.
تمامی خطوط زمین باید 5 سانتیمتر عرض داشته باشد: شعاع دایره ها باید 08/1 متر باشد. اندازه تخته باید 180 * 05/1 متر باشد که با فاصله 09/2متر از سطح زمین نصب می گردد.
یک بازی بسکتبال با یک سر داور و یک داور، منشی، وقت نگهدار مسؤول 24 ثانیه، مسؤول تابلو و یک ناظر فنی مسابقات برگزار می شود. بازی بسکتبال با 5 بازیکن شروع می شود و با دو نفر هم می توانند ادامه دهند کمتر از دو نفر بازی انجام نمی شود. بازی در چهار پریوت ده دقیقه ای انجام می شود. بین ده دقیقه اول و دوم یک وقت دو دقیقه استراحت و بین ده دقیقه دوم و سوم که نیمه اول هم نامیده می شود یک وقت ده تا پانزده دقیقه استراحت و بین ده دقیقه سوم و چهارم یک وقت دو دقیقه ای استراحت انجام می شود. تایم استراحت هر ده دقیقه، یک تایم استراحت یک دقیقه ای و ده دقیقه آخر تیمها می توانند از دو تایم استراحت یک دقیقه ای استفاده نمایند.
2- تخلف ها :
سه ثانیه : زمانی که تیمی توپ را در اختیار دارد نباید هیچ یک از بازیکنان آن تیم بیش از سه ثانیه در منطقه ذوزنقه تیم مقابل توقف نمایند. تمامی خطوط منطقه ذوزنقه جزء منطقه محدوده محسوب می شوند .
هشت ثانیه : زمانی که بازیکنی مالکیت توپ را در زمین دفاعی خود در اختیار می گیرد بایستی در عرض هشت ثانیه توپ را از زمین خارج کرده و به زمین حمله ببرد.
24 ثانیه : اگر تیمی مالک توپ شده باشد. باید در عرض 24 ثانیه توپ را وارد حلقه حریف بکند یا به طرف حلقه تیم مقابل شوت بزند در زدن شوت توپ باید حتماً به حلقه بخورد تا 24 ثانیه صفر شود اگر توپ به تخته بخورد 24 ثانیه ادامه می یابد و اگر توپ توسط تیم مقابل اوت شود باز هم 24 ثانیه ادامه می یابد. 24 ثانیه موقعی صفر می شود که 1- خطا صورت بگیرد 2- بازیکن تیم مقابل با پا توپ را به اوت بیاندازد. اگر دستگاه 24 ثانیه بوق بزند و توپ از دست بازیکن رها شده و در هوا باشد، اگر گل شود گل قبول می باشد. اگر در هوا با دست بازیکنی لمس شود و گل شود گل مردود می باشد .
رانینگ (Running): موقعی که بازیکن توپ را در دست گرفته و یک یا دو گام به اطراف برود، رانینگ نام دارد.
دبل (Double) :دریبل کردن از زمانی شروع می شود که بازیکن کنترل توپ را دراختیار گرفته و با انداختن و زدن آن در تماس با زمین دوباره آن را قبل از اینکه به بازیکن دیگری برخورد کند لمس نماید. زمانی دریبل خاتمه می پذیرد که با دست آن را گرفته و یا اجازه دهد توپ در دست یا دستها استراحت نماید. زمانیکه توپ با دست دریبل کننده در تماس نیست ، تعداد گامهای برداشته محدود نخواهد بود.
بازیکن مجاز نیست پس از خاتمه دریبل ، برای بار دوم اقدام به دریبل نماید. درصورتیکه این عمل را انجام دهد مرتکب تخلف ’’دبل‘‘ شده است.

پای پیوت (pivot) : اگر بازیکنی توپ را در دست داشته و یک پا را ثابت و پای دیگر را به هر طرف که بخواهد به حرکت در آورد پای ثابت را پای پیوت می گویند. اگر بازیکنی با توپ با دو پا همزمان به زمین بیاید هر دو پای او پای پیوت می باشد. اگر یک پای خود را بلند کند پای دیگر به عنوان پای پیوت خواهد بود.

3- خطاها :
خطای شخصی : 1- بلاک کردن 2- شارژ کردن 3- دفاع از پشت سر 4- تماس با دست 5 – نگهداشتن 6- استفاده غیرقانونی از دستها 7- هل دادن 8- اسکرین غیر قانونی خطای شخصی در تمامی حالات جهت بازیکن خاطی اعلام می شود.
خطای طرفین : خطایی است که دو بازیکن مخالف روی همدیگر در یک زمان انجام می دهند.
خطای غیر ورزشی : خطای شخصی است که به طور عمد روی بازیکن با توپ و یا بدون توپ صورت می گیرد و جریمه آن دو پرتاب آزاد و مالکیت توپ از وسط زمین می باشد.

دیسکالیفه (اخراج) : هرگونه خطایی خارج از روحیه ورزشکاری را با دیسکالیفه (اخراج از زمین بازی) جریمه و دو پرتاب آزاد و مالکیت توپ از وسط زمین به حریف داده می شود.
خطای فنی : خطایی است که بدون برخورد بازیکن بوجود می آید. جریمه آن یک پرتاب آزاد با مالکیت توپ از وسط زمین می باشد. خطای فنی برای بازیکن ذخیره دو پرتاب آزاد با مالکیت توپ و خطای فنی برای مربی و همراه تیم دو پرتاب آزاد و مالکیت توپ است.

خطای تیمی : در هر ده دقیقه، تیمی که خطاهای انجام شده آن بیش از 4 خطا باشد، خطای تیمی محسوب می شود و جریمه آن دو پرتاب آزاد توسط بازیکنی که خطا روی آن اتفاق افتاده است انجام می شود.

پنج خطا :در بازی هایی که در چهار وقت ده دقیقه ای برگزار می گردد ، بازیکن پس از انجام 5 خطا باید زمین را ترک کند و تا 30 ثانیه بعد ، یک بازیکن دیگر جایگزین وی گردد. این قانون را قانون پنج خطا می گویند.
خطای تماس با توپ بالای سطح حلقه :بازیکن مدافع و مهاجم ، توپی را که برای شوت رها شده و در حال پیمودن قوس نزولی است و کاملا بالای استوانه حلقه قرار دارد نباید لمس کنند یا بزنند ، همچنین زمانیکه توپ به تخته برخورد می کند و در بالای سطح حلقه است ، مجاز به لمس توپ نیستند. در غیر اینصورت ، مرتکب تخلف شده اند که سخت ترین جریمه آن پذیرش گل است.
نیمه (برگشت توپ به زمین دفاعی) :زمانیکه یک بازیکن در زمین حریف (زمین حمله) مالکیت توپ را دراختیار می گیرد ، نباید توپ را به زمین دفاعی (زمین خودی)
برگرداند. این امر یک تخلف است و توپ دراختیار تیم مقابل قرار خواهد گرفت.
4-زمان بازی :
زمان بازی از چهار دوره (پریود) ده دقیقه ای تشکیل می شود. زمان استراحت بین دوره اول و دوم 2 دقیقه است و زمان استراحت بین دوره سوم و چهارم 15 دقیقه است (نیمه بازی). زمان استراحت بین دوره سوم و چهارم 2 دقیقه است.

5-زمان استراحت (Time Out) :
زمان استراحت ، یک دقیقه است که درصورت درخواست به تیم واگذار می شود. زمان استراحت مطابق مقررات زیر به تیم ها داده می شود :
برای بازی هایی که در چهار دوره 10 دقیقه ای برگزار می شود ، برای نیمه اول دو زمان استراحت به هر تیم داده می شود و در نیمه دوم ، سه زمان استراحت برای هریک از تیم ها منظور می شود. برای هر وقت اضافی نیز یک زمان استراحت برای هر تیم مجاز است.
6-امتیاز مساوی و وقت اضافی :
درصورت مساوی بودن امتیاز در پایان نیمه دوم ، بازی با وقت اضافی 5 دقیقه ای ادامه می یابد. درصورت تساوی مجدد ، 5 دقیقه های اضافی بهمین ترتیب تکرار می شود. قبل از شروع هر 5 دقیقه وقت اضافی ، دو دقیقه برای استراحت منظور می شود. هر 5 دقیقه مثل شروع دو نیمه، با مالکیت تناوبی آغاز می گردد. در وقت اضافی ، تیم ها با همان حلقه نیمه دوم یا پریود چهارم ، بازی را دنبال خواهند کرد.

7-تعویض بازیکنان :
تعداد تعویض ها در بسکتبال محدودیت ندارد ، ولی انجام تعویض در شرایط زیر مجاز نیست :
1- بعد از گل شدن توپ (مگر اینکه تیمی که گل خورده است درخواست تایم استراحت کند و یا اینکه خطایی اعلام شود.)
2- زمانیکه توپ در بازی به جریان بیفتد. همچنین در مرحله پرتاب پنالتی.
3- در بین پرتاب های پنالتی ، مگر اینکه بین پرتاب ها خطا انجام شود.
8-لباس بازیکنان :
بازیکنان هر تیم باید دارای پیراهن و شورت یک رنگ و یک شکل باشند. جلو و عقب پیراهن و شورت باید یک رنگ باشد. لباسها از اعداد چهار تا پانزده شماره گذاری می شوند. شماره های جلوی پیراهن ده سانتیمتر و شماره های پشت پیراهن بیست سانتیمتر عرض دارند. رنگ شماره باید از رنگ پیراهن متمایز باشد. پیراهن های یک تیم باید یک رنگ و ساده باشد. پیراهن های یک تیم باید یک رنگ و ساده باشند. پیراهن های یک تیم باید یک رنگ و ساده باشند. پوشیدن پیراهن آستین دار مجاز نیست. پوشیدن تی شرت در زیر پیراهن مجاز نیست ، مگر اینکه با مجوز کتبی پزشک و همرنگ پیراهن باشد. پوشیدن زیرشورتی نیز درصورت همرنگ بودن با شورت بلامانع است. شماره ها باید برای منشی و داوران ، واضح و قابل رویت باشد. تبلیغات روی پیراهن موقعی مجاز است که مانع دیدن شماره بازیکن نشود. در هیچ شرایطی نباید شماره از اندازه های اعلام شده کوچکتر باشد. تیم ها باید دو رنگ لباس (تیره و روشن) دراختیار داشته باشند. در هر مسابقه ، تیم اول (میزبان) باید لباس روشن بپوشد و تیم دوم (میهمان) لباس تیره رنگ داشته باشد. پایین پیراهن باید در داخل شورت قرار گیرد.
حداقل بیست دقیقه قبل از شروع مسابقه ، مربی موظف است اسامی کلیه بازیکنان ، کاپیتان ، پنج نفر بازیکن شروع کننده ، مربی و کمک مربی را به میز منشی ارائه نماید.
9-داوران :
مسابقه معمولا با همکاری شش نفر داوری می شود. این افراد عبارتند از : سرداور و کمک داور که توسط داوران نشسته یعنی : منشی ، کمک منشی ، وقت نگهدار و مسئول بیست و چهار ثانیه همراهی می شوند. در بعضی موارد ممکن است ناظر فنی نیز وجود داشته باشد که بین منشی و وقت نگهدار قرار می گیرد و زمانیکه بازی متوقف باشد ، می تواند سرداور و داور را کمک و راهنمایی کند. داوران باید لباس مخصوص داوری به تن داشته باشند که شامل پیراهن طوسی ، شلوار بلند مشکی ، کفش مشکی بسکتبال و جوراب مشکی است.

 

کلمات کلیدی :

مقاله آموزگاران و کودکان مبتلا به اختلال کمبود توجه تحت فایل ورد

 

  مقاله آموزگاران و کودکان مبتلا به اختلال کمبود توجه تحت فایل ورد (word) دارای 30 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله آموزگاران و کودکان مبتلا به اختلال کمبود توجه تحت فایل ورد (word)   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله آموزگاران و کودکان مبتلا به اختلال کمبود توجه تحت فایل ورد (word) ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن مقاله آموزگاران و کودکان مبتلا به اختلال کمبود توجه تحت فایل ورد (word) :

آموزگاران و کودکان مبتلا به اختلال کمبود توجه

مقدمه :
کودکان از لحاظ پویایی و فعالیت های حرکتی تفاوت های بسیاری دارند.شاید به نظر ما بزرگسالان ، همه کودکان پر انرژی ،پر جنب و جوش و بیش فعال به نظر بیایند ، ولی آنچه کودکان بیش فعال را از سایر هم سن و سالانش جدا می سازد ، این است که آنها بدون آنکه هدف خاصی را دنبال کنند ، بدون وقفه می دوند ، می پرند ، تکان می خورند و نا آرام اند. علاوه بر آن کود

کان بیش فعال در زمینه تمرکز و توجه بر کار ها ، بازی ها و انجام تکالیف مدرسه شان مشکل دارند.بر طبق چهارمین راهنمای راهنمای تشخیصی و آماری بیماری های روانی کو

دکان ، اختلال کمبود توجه – بیش فعالی(ADHD) دارای علائم و نشانه های دوگانه ای برای تشخیص است:
الف)علائم کمبود توجه عبارت اند از : عدم توانایی در تمرکز و توجه کافی برای امور مختلف، احتمال ابتلا به مشکلات شنوایی ، ناتوانی در پیروی کردن از قوانین و دستور العمل ها ، بی رغبتی در انجام کارهایی که نیازمند فعالیت فکری اند ، فراموشی و ضعف حافظه ، حواس پرتی و گم کردن مداوم اشیا و وسایل شخصی ، ناتوانی در طبقه بندی امور.

 

ب)علائم بیش فعالی نیز بدین قرارند : ناتوانی در آرام نشستن ، دویدن ، پریدن ، بالا رفتن از میز و صندلی های کلاس، ناتوانی در انجام بازی های ملایم فکری ، تند صحبت کردن ، شتاب به پاسخگویی به سوالات ، بی صبری ، داشتن رفتار های تکانشی ، و نیاز به مراقبت در مقابل خطر ها و حوادث.
در نظر داشته باشید که بسیاری از این رفتار ها در کودکان مقطع ابتدایی (دبستان) کاملا طبیعی و قابل مشاهده اند . اما آن چه مهم است ، شدت و میزان این رفتار ها است.علاوه بر آن ممکن است در اغلب موارد ،این دو گروه علائم به طور همزمان در کودک مبتلا به اختلال مذکور مشاهده شود.دانش آموزان مبتلا به اختلال کمبود توجه –بیش فعالی نیز همچون سایر کودکانی که

دچار ناتوانی های یادگیری اند ، به کمک آموزگاران و مربیان آموزشی خود نیاز دارند تا بتوانند زمانی که با موضوعی خاص رو به رو می شوند ، مشکل خودشان را حل کنند . در این گونه موارد ، حتی اگر آموزگاری بتواند به تنهایی با چنین مشکلاتی رو به رو شود ، باز هم بهتر است از سایر متخصصان ، مشاور تحصیلی ، روانشناسان مدرسه ، مربیا بهداشت و حتی والدین کودک کمک بخواهد.

تشخیص اختلال کمبود توجه – بیش فعالی در دانش آموزان

بیشتر دانش آموزانی که دچار اختلال کمبود توجه – بیش فعالی اند ، عملا تا زمانی که مدرسه را آغاز نکرده اند ، اختلالشان به طور دقیق شناخته نمی شود . اما در کلاس درس ، تشخیص کودکی که دارای رفتار های تکانشی ، علائمی از بی توجهی (نبود تمرکز) و بیش فعالی هست ، بسیار راحت است ، زیرا آموزگار به سادگی می تواند رفتار های او را با رفتار های طبیعی و عادی دانش آموزان دیگر مقایسه کند. زمانی که آموزگاران چنین دانش آموزانی در کلاس دارند ، می توانند با معرفی آنان به مشاوران و مربیان بهداشت مدارس و توضیح دقیق علائمی که مشاهده کرده اند ، در صدد کسب راه کار های آموزشی مناسب برای تدریس به آنان بر آیند.

دانش آموزانی که به این گونه متخصصان معرفی می شوند، اغلب کسانی هستند که به سخنان دیگران گوش نمی دهند و خود نیز علت رفتار های تکانشی شان را نمی دانند . تفاوت این گروه از دانش آموزان با دانش آموزانی که به طور معمول حوصله شانسر می رود و توجه و تمرکز خود را از دست می دهند، در این است که دانش آموزان مبتلا به اختلال کمبود توجه – بیش فعالی ، با کمترین حواس پرتی به سختی قادرند مجددا تمرکزشان را بر درس به دست آورند و به همین دلیل نمیتوانند موضوع و مباحث درسی را پیگیرانه دنبال کنند و تکالیفشان را درست و کامل انجام دهند. این گروه از دانش آموزان بدون آنکه بتوانند نسبت به پیامد های رفتاری شان فکر کنند ، عکس العمل های تکانشی از خود بروز می دهند.به عبارت ساده تر ، کودک مبتلا به (ADHD) نارس ، کند ذهن و عقب افتاده به نظر می آید و اعمال و رفتارش مثل کودکان کوچک تر از خودش می باشد.
بسیاری از کودکان کم توجه – بیش فعال هنگمی که نشسته اند ، دائم بی قرارند و مرتبا دور کلاس قدم می زنند و راه می روند. آنها نمی توانند صبر کنند تا نوبتشان برسد و پاسخ سوال آموزگار را بگویند؛ در حقیقت تحمل ندارند تا زمانی که آموزگار صدایشان بزند ، صبر کن

ند . این ویژگی ها در کودکان مبتلا به (ADHD) پایدار و ماندنی است و در شرایط مختلف به صورت های گوناگون بروز می کند و به طور جدی مزاحم فرایند آموزش و یاد گیری او می شود.

چنان چه دانش آموزی که مبتلا به (ADHD) است ، در دوران اولیه تحصیل خود ( مقطع ابتدایی ) مورد شناسایی دقیق متخصصان قرار نگیرد ، ممکن است این اختلال را با علائمی دیگر در سال های بعدی رشد خود نیز نشان دهد . از جمله این مشکلات ، می توان سیگا

ر کشیدن ، رفتارهای بزهکارانه ، افت عملکرد تحصیلی ، محرومیت های طولانی مدت و سایر اختلالات مربوط به رشد را نام برد . بنابراین حاصل بررسی های مربیان پرورشی مدرسه ، آموزگاران و روان شناسان می تواند در تشخیص اختلالات دانش آموزان بسیار موثر باشد .
اگر برای تشخیص بیماری کمبود توجه – بیش فعالی از سایر اختلالات و ناتو

انایی های یادگیری دچار شک و تردید شده اید ، می توانید یک روز تمام رفتارهای دانش آموز را ضمن درس ، ورزش ، در کلاس ، در حیاط مدرسه و ; یادداشت کنید و با تهیه گزارشی کامل ، مشاهدات خود را با یک متخصص و روان شناس کودک در میان بگذارید . راه دیگر آن است که با تشخیص اولین علائم اختلال ، مراتب را به والدین دانش آموز گزارش دهید ت

ا زودتر برای رفع و کاهش علائم فرزندشان اقدام کند .
روش های رویارویی با مشکلات دانش آموزان مبتلا به اختلال کم توجهی – بیش فعالی

از آن جا که هیچ دو دانش آموز مبتلا به اختلال ( ADHD ) کاملا شبیه به هم نیستند ، هیج روش واحدی را هم نمی توان به طور یکسان برای رویارویی با مشکل آنان توصیه کرد . به همین دلیل شیوه های آموزشی هم باید متناسب با نیازها ، مشکلات و ناتوانی

های آنان سازگار شود . آموزگاران و معلمان نکات و مسائل زیادی می دانند که گاه متخصصان حرفه ای با آن ها آشنایی ندارند . آنان می توانند با شناخت ویژگی های فردی این دانش آموزان به آنان کمک کنند تا استعدادها ، توانایی ها و نقاط قوتشان را بهتر و بیشتر بشناسند . از جمله مهمترین راه کارهای آموزش ای که آموزگاران می توانند برای کاستن از مشکلات این گروه از دانش آموزان به کار بندند ، عبارت اند از ( هالول و ریتی ، 1997 ) :
الف – راه کارهای آموزشی برای کاستن از مشکلات دانش آموزان مبتلا به کم توجهی
1- قبل از هر چیز سعی کنید ویژگی های رفتاری کودکان مبتلا به اختلال کمبود توجه را بشناسید . برای تشخیص این بیماری به طور حتم آزمایش های شنوایی و بینایی صورت گرفته است و متخصصان توانسته اند با کمک والدین و مشاوران آموزشی این کودکان را مورد شناسایی قرار دهند ، اما هدف آموزگار در کلاس درس آن است که دریابد چگونه می تواند موجب بهبودی نسبی کودک و کاهش علائم رفتاری او شود . به عبارت دیگر ، چه روش و راه کاری باید انتخاب کند ؟
2- محدودیت و امکانات خود را شناسایی کنید . در کمک گرفتن از دیگران نهراسید . شما به عنوان یک آموزگار نباید از خود انتظار داشته باشید که مثل یک روان شناس و متخصص علوم رفتاری همه روش های درمان را بدانید . زمانی که به کمک های جانبی احتیاج دارید ، بدون هیچ نگرانی و تشویش تقاضای خود را منعکس کنید .
3- از کودک خود بخواهید حتما در صورت نیاز شما را مطلع کند . این کودکان اغلب خیلی خجالتی و کناره گیرند . بنابراین ، وظیفه آموزگار است که در نهایت حوصله و شکیبایی بن

شیند و با کودک صحبت کند و از او بخواهد که اشکالات و سوالاتش را بپرسد تا آموزگار هم بتواند درس را آن طور که او بهتر می فهمد ، برایش توضیح دهد . علاوه بر آن ، دانستن این موضوع برای کودک ضروری است که بداند مشکلی دارد که می تواند به راحتی از آموزگارش تقاضای کمک کند .
4- کودکان مبتلا به اختلال کمبود توجه نیاز به تکرار و یادآوری قوانین و دستورالعملها دارند تا بتوانند در فعالیت های درسی – کلاسی شان موفق عمل کنند.

5- سعی کنید با انگیزه ، علاقه و اشتیاق تدریس کنید . کودکانی که به اختلال کمبود توجه مبتلا هستند ، به کمک های خاصی برای کشف لذت یادگیری نیاز دارند . ناکامی و نادیده گرفته شدن موجب یکنواختی و بی تحرکی آن ها در کلاس می شود . برای ایجاد انگیزه در آنها بهتر است به عواطف و هیجاناتشان توجه کنید.
6- قوانین و مقرراتی را که انتظار دارید دانش آموزان رعایت کنند ، بر روی کاغذ بنویسید و به دیوار کلاس بزنید . هنگامی که دانش آموزان بدانند آموزگار چه انتظاری از آن ها دارد ، بهتر عمل می کنند.
7- برنامه زمان بندی و شیوه کار خود را هر چند وقت یکبار تکرار کنید ، آن ها را بنویسید و درباره آنها صحبت کنید . دانش آموزان مبتلا به کمبود توجه نیاز دارند که بیش از یک بار آنها را بشنوند .
8- سعی کنید به طور مستمر با دانش آموزان کم توجه ارتباط چشمی برقرار کنید . این تماس ها و نگاه های شما می تواند آنها را از خیال بافی های ذهنی در آور و تشویقشان کند تا توجه و تمرکز بیشتری بر درس و فعالیت کلاس داشته باشند.
9- دانش آموزان مبتلا به اختلا ل کمبود توجه را کنار میز خود ( در ردیف اول ) بنشانید تا بتوانید در صورت نیاز به او کمک کنید و توجه او را به سوی درس ، کلاس و آموز

ش جلب کنید .
10- هیچ گاه دانش آموز مبتلا به کم توجهی را سرزنش و مسخره نکنید . دادن تذکر و یادآوری قوانین و محدودیت ها برای آن ها کافی است .
11- نمودار و جدولی برای پیشرفت کار دانش آموز کم توجه خود تنظی

م کنید که تا حد امکان شدنی و میسر باشد . هر چند وقت یکبار نیز با مراجعه به آن میزان پیشرفت کار او را بر آن ثبت کنید . اگر از هدفتان خیلی فاصله داشتید ، سعی کنید با توجه ، دقت و آماده گیری بیشتری کار را دنبال کنید .تغییر برنامه برای این کودکان بسیار سخت و دشوار است . چنانچه نیاز به تغییری ضروری در برنامه خود حس می کنید ، حتما مراتب را به طور ساده و شفاف به او بگویید .
12- به دانش آموز کمک کنید تا برای بعد از زمان مدرسه خود نیز برنامه ای مناسب تنظیم کند .
13- سعی کنید بر کیفیت تمرینات خانگی دانش آموزان بیافزایید ، نه بر کمیت آنها. کودکان مبتلا به کمبود توجه ، اغلب نیاز به کمک کردن در انجام تکالیف خانگی شان دارند . تمرینات زیاد و کسالت آور موجب بی علاقگی بیش تر این گروه از دانش آموزان می شود .
14- پیشرفت دانش آموز را بر روی نموداری رسم کنید تا او بتواند با مرور کردن عملکرد تحصیلی خود ضمن ترم ، بهتر دریابد که به اهداف خود رسیده است ، زیرا همین امر موجب شادی ، موفقیت و تشویق او می شود .
15- برای دانش آموزانی که مبتلا به اختلال کمبود توجه اند، تکالیف سنگین و دشوار را به تکالیف سبک و آسان تبدیل کنید.این یکی از بهترین راهکارهایی است که می توان برای پیشرفت این گروه از دانش آموزان به کار بست.مشق ها و وظایف سنگین به راحتی موجب دلسردی ،یاس و بی انگیزه گی کودک می شوند(کودک به خود می گوید :«من هرگز نمی توانم آن را انجام دهم»).با تقسیم کردن تکالیف به بخش های کوچک ،انجام آنها برای کودک آسان می شود و کودک احساس ناتوانی و ضعف نمی کند.به طور کلی ،این کودکان به دلیل پایین بودن حس ارزشمندی شان توانایی های خود را دست کم میگیرند، استعداد های آنها بیشتر از آن است که تصور می کنند.کودکان کوچکتر ، از این که بتوانند تکالیفشان را تمام و کمال انجام دهند،بی نهایت خوشحال می شوند و لذت می برند و کودکان بزرگتر هم (نوجوانان) از این که بدانند می توانند تکلیف

شان را درست و کامل انجم دهند ، احساس اعتماد به نفس و ارزشمندی می کنند.
16- داشتن روحیه ای شاد ، سرزنده و با نشاط را سر لوحه ی ارتباط با دانش آموزان قرار دهید .شما می توانید با کمی شوخی و خنده در کلاس ، توجه دانش آموزان (به ویژه دانش آموزان مبتلا به کمبود توجه ) را به درس و فعالیت در کلاس جلب کنید و مانع از کسالت ،س

کوت و یکنواختی کلاس شود.
17- در جستجوی یافتن کمترین موفقیت و پیشرفت کودکان مبتلا به کمبود توجه باشد، زیرا زندگی این گروه از کودکان پر از شکست ، ناکامی و ضعف است. آنها نیاز به تعاملات مثبت و سازنده ، تشویق های مکرر و حمایت های آموزگاران و مربیان خود دارند. این گروه از بچه ها ، از این طریق بهتر می توانند به ارزش ها و توانایی های فردیشان پی ببرند . آنان بدون این توجهات و مراقبت ها به موجودی بی انگیزه ، بی تحرک و ساکن تبدیل می شوند .
18- یکی از مشکلات عمده دانش آموزان مبتلا به اختلال کمبود توجه ، فراموشی و اختلالات مربوط به حافظه است . به آنها یاد بدهید ، از کارتها و یادداشت های کوچکی استفاده کنند که بتوانند به راحتی آنها را همراه داشته باشند . سایر روشهای تقویت حافظه عبارتند از : یادگیری شعر و سرود ، رمز گذاری ، یافتن سرنخ ها ، صحبت کردن درباره جزئیات هر موضوع ، ;
19- قبل از شروع هر کار و فعالیتی در کلاس ، ابتدا کمی درباره آن صحبت کنید تا حواس دانش آموزان را به خود جلب کنید . گزارش شده است که بسیاری از کودکان مبتلا به کمبود توجه از طریق تحریک حس بینایی بهتر یاد می گیرند تا تحریک حس شنوایی. اگر شما بتوانید آنچه را که قصد تعریف کردنش را دارید ، به طور همزمان بر روی تخته سیاه بنویسید ، بهترین شیوه را برای یاددهی و آموزش خود انتخاب کرده اید .
20- روش ها ، راهکارها ، نمودارها و جدول ها را ساده سازی کنید . آموزگار می تواند برای جلب توجه دانش آموزان و به ویژه دانش آموزان مبتلا به کمبود توجه ، از رنگ ها ، اشکال و طرح های گوناگون استفاده کنید . آنها از این طریق بهتر مطالب را به خاطر می سپارند و هنگام یادآوری مجدد ، راحت تر به یاد می آورند .
21- کودکان مبتلا به کمبود توجه ، اغلب تمایل کمی برای مشاهده ، وارسی و کنجکاوی دارند. آنها هیچ علاقه ای به شناخت اطراف و پیرامونشان نشان نمی دهند . سعی کنید

، راه و روشی پیدا کنید که آنها را نسبت به آنچه در اطرافشان می گذرد ، حساس و آگاه کنید . برای مثال از او بپرسید :« تکلیف را چگونه انجام دادی ؟ ; نظرت درباره درس گذشته چیست ؟ ; فکر می کنید چرا هم کلاسی ات امروز ناراحت است ؟ برای جشن مدرسه

چه تصمیمی گرفته ای ؟ ; » و از این قبیل .
22- خواستها و انتظارات خود را واضح و روشن برای دانش آموز شرح دهید .
23- اگر به نظر می آید که کودک که مبتلا به کمبود توجه نمی تواند مقصود و منظور اطرافیانش را از ظاهر آنها بفهمد ( برای مثال ، از حرکات دست ، صورت و یا لحن صحبت آنها ) ، سعی کنید این سر نخ ها را که هنگام تعاملات گروهی – اجتماعی معمولا مورد استفاده قرار می گیرد به او یاد بدهید . برای نمونه به او بگویید : ؟« زمانیکه قصد داری داستانی را برای گروهی تعریف کنی ، ابتدا ببین همه گوش می دهند و سپس شروع کن » . این کودکان اغلب در خود فرو رفته اند و نمی دانند چگونه با دیگران ارتباط برقرار کنند . این مهارتی است که بیشتر کودکان به طور طبیعی آن را نمی دانند ، اما می توانند به راحتی یاد بگیرند .
24- شیوه امتحان گرفتن خود را کاملا برای دانش آموزان شرح دهید .
25- به عنوان رفع خستگی در کلاس می توانید بازیهای گروهی انجام دهید . این کار موجب تقویت انگیزه کودکان مبتلا به کمبود توجه و علاقه می شود .
26- در صورت لزوم مسئولیت های ساده و در حد توان کودک به او بدهید .
27- دفترچه یادداشتی تهیه کنید و گزارشهای روزانه خود را به اطلاع والدین کودک برسانید و از آنها نیز بخواهید تا مشاهدات خود را از تغییرات فرزندشان در خانه ، برای شما بنویسند . با استفاده از این روش می توان از مواجه شدن با بحران عاطفی شدید جلوگیری کرد .
28- کودک را تشویق کنید تا خودش نیز درباره فعالیت ها و رویدادهای روزانه و خاطراتش بنویسد .
29- ورزش موجب افزایش انرژی می شود و قدرت توجه و تمرکز کودک را بالا می برد . ورزش محرکی است که موجب ترشح هورمون های مختلف در بدن می شود از این رو می توان کودکان مبتلا به کمبود توجه را تشویق کرد تا زمان بیشتری به بازی و ورزش بپردازند .

ب) راهکارهای آموزشی برای کاهش مشکلات دانش آموزان مبتلا به بیش فعالی
1- این دانش آموزان اغلب سر کلاس نا آرام و بی قرارند .آنها نیازمند یادگیری روش هایی اند که بتوانند رفتارهای تکانشی خود را تحت کنترل در آورند . یکی از این اقدامات

 

تعیین جای مشخص و ثابت برای دانش آموز است . آموزگار می تواند به جای اینکه دانش آموز بیش فعال را ردیف آخر کلاس یا کنار در بنشاند ، او را در ردیف اول و جلوی میز خودش جای دهد تا توجه بیشتری به او نشان دهد .
2- دفترچه ای برای ارتباط با والدین دانش آموز تهیه شود . آموزگار می تواند برای اطلاع از فعالیتهای کودک در خانه و اطمینان حاصل کردن از انجام تکالیف و وظایف کلاسی دانش آموز از والدین او بخواهد گزارشی از فعالیتهای روزانه او برایش بنویسند و او را در جریان روند تغییر رفتاری کودک بگذارند .
3- می توان رفتارهای مثبت و خوشایند کودک را تقویت کرد . برای مثال ، زمانیکه کودک برای مدتی توانست آرام سر جایش بنشیند و برای پاسخ گویی منتظر اجازه آموزگار باشد ، باید او را به نوعی تشویق و حمایت کرد .
4- با استنفاده از روشهای افزایش خویشتن داری ، آموزگار می تواند تا حد زیادی رفتارهای تکانشی دانش آموز بیش فعال را تحت کنترل در آورد . روشهای کاستن استرس و اضطراب ( مثل آرام سازی ، پذیرش ، حمایت و رفتارهای ملاطفت آمیز ) ، می تواند در بسیاری موارد از هیجان تحریک پذیری کودک بکاهد و موجب آرامش و ثبات رفتار در او شود .
5- آموزگار باید نسبت به عکس العمل ها و رفتارهای خود و تاثیر آن بر دانش آموزان ، به ویژه دانش آموز بیش فعال ، آگاه باشد . خطاب کردن این دانش آموزان با القابی مثل : وروجک ، سر به هوا و ; نه تنها موجب آرام شدن کودک نمی شود ، بلکه او را تشویق می کند تا این ویژگی ها و برچسب ها را در خود درونی سازد و همان رفتارها را پی بگیرد .
6- دانش آموز بیش فعال را تشویق کنید تا کاری را که شروع کرده است ، به انتها برساند . انجام کامل تکالیف روزانه ، تمرینات ریاضی ، تهیه کارهای دستی برای کلاس ، داستان نویسی و ; از جمله وظایفی است که اگر کودک آن ها را به طور کامل انجام دهد ، نیاز به تشویق و توجه دارد .
7- طبقه بندی و سازماندهی کارها و تکالیف مدرسه ای به دانش آموز کمک می کند تا دقت و توجه بیشتری بر کارهایش داشته باشد . برای مثال ، آموزگار می تواند از دانش آموز بخواهد برای بالا بردم بازده کارهایش ، سه پوشه تهیه کند : یکی برای کارهای انجام شده ، دیگری برای کارهای در حال انجام و سومی برای کارهایی که باید انجام دهد .
8- آموزگار می تواند به دانش آموز بیش فعال اجازه دهد زمانی که واقعا احساس می کند باید حرکت کند ، برای مدتی از کلاس بیرون برود و قدم بزند . به تدریج با طولانی کردن فاصله های بیرون رفتن دانش آموز ، آموزگار می تواند انگیزه دانش آموز را برای ماندن در کلاس بیشتر کند .
9- آموزگار می تواند به دانش آموز کم توجه – بیش فعال خود اجازه دهد که ضبط صوت کوچکی به کلاس بیاورد و سخنان او را ضبط کند تا بتواند در منزل هر چند دفعه که لا

زم است به سخنان آموزگار گوش دهد و توجهش را بیشتر کند.
10- تشویق کودک به نظم پذیری و مرتب بودن می تواند از حرکات اضافی

کودک و بی قراری های او بکاهد . برای مثال ، یادداشتی از وسایل کیفش تهیه کند و قبل از ترک مدرسه ، یکی یکی آن ها را جمع کند و در کیفش بگذارد .
11- برای روزهای امتحان برنامه ریزی داشته باشد . مطالعه منظم ، انجام تمرینات نوشتنی ، خواندن درسهای شفاهی و ; چنانچه منظم و مرتب صورت گیرد موجب آرامش و ثبات رفتار دانش آموز می شود . روشهای زیر به دانش آموز کمک می کند تا توجهش را به مطالب کتاب بیشتر کند و موضوعات بیشتری را به حافظه بسپارد :
* مطالب مهم هر صفحه را به صورت یکی دو جمله خلاصه کند .
* بعد از پایان هر فصل از کتاب ، خلاصه ای 4 خطی از آن فصل بنویسد .
* نکات مهم درس را یادداشت کند .
* زیر اسامی ، تاریخ ها ، مکان ها و مناسبت های مهم خط قرمز بکشد .
*کلماتی را که نمی داند یا مهم اند ، جداگانه بنویسد و معانی دقیق آن ها را از فرهنگ لغت در بیاورد .
* نمودارها و شکل های درس را با دقت رسم کند .
* برای بهتر فهمیدن مطالب درس ، آن را به صورت ساده نقاشی کند .
* برای راحت تر حفظ کردن توالی تاریخ ها یا حوادث یا رویدادهای تاریخی یک محور زمانی بکشد .
* بعد از هر درس سوالات مهم آن را پیدا کند .
12- آموزگار می تواند خواست ها و دستورهای خود را به طور شفاف ، واضح و کوتاه برای دانش آموزان توضیح دهد .
13- دانش آموزان بیش فعال از نیرو و انرژی زیادی برخوردارند . از این ر

و آموزگار می تواند از کمک های جانبی آنان برای پخش کردن ورقه های بچه ها ، جمع کردن یادداشت های آنان و ; استفاده کند . با انجام این کار نه تنها نیاز حرکت

ی دانش آموز ارضا می شود ، بلکه حس اعتماد به نفس و ارزشمندی نیز در او تقویت می گردد .
14- آموزگار می تواند با نادبده گرفتن رفتارهای ناخوشایند دانش آموز بیش فعال ، او را به اشتباهش آگاه کند .تذکرهای ساده و کوتاه ، تاثیری عمیق تر و سازنده تر از انتقادهای مکرر و شرمنده کردن کودک در جلوی جمع دانش آموزان دارد.
15- از آنجا که آستانه توجه کودکان بیش فعال پایین است ، به همین دلیل آموزگار باید سعی کند مطالب و موضوعات درسی را برای آنها بسیار کوتاه و مختصر بیان کند . تکالیف و درسهای طولانی و وقت گیر باید به فصل ها و بند های کوچکی تقسیم شوند .
16- دانش آموزانی که دارای مشکلاتی در زمینه توجه و تمرکز اند ، به راحتی حواسشان پرت می شود و فکرشان از موضوع اصلی درس منحرف می گردد. آن ها ممکن است بیشتر از آنکه به آموزگار و سخنانش گوش کنند ، متوجه حرکات و رفتار سایر دانش آموزان شوند . گروهی از آنها فراموش کارند و اغلب تکالیفشان را انجام نمی دهند ، گروهی دیگر مدام وسایل خود را گم می کنند و گروهی هم ، بی نظم ، شلوغ و پرسر و صدا هستند . لذا توجه به نکات فوق می تواند هنگام درس دادن به این کودکان مفید و ارزشمند باشد .

یکی از رایج ترین اختلالات دوران کودکی ، اختلال کمبود توجه – بیش تر فعالی است که در اغلب موارد ، تا دوران بزرگ سالی نیز ادامه پیدا می کند . کودکان مبتلا به این اختلال بدون این که فکر کنند ، مدام به اطراف حرکت می کنند . آن ها ممکن است خواست ها و انتظارات اطرافیانشان را درک کنند ، ولی به دلیل این که قادر به توجه کافی نیستند و نمی توانند مدتی آرام بنشینند و تمرکز کنند ، توانایی پیروی کردن از دستورهای آنان را ندارند .نشانه های کمبود توجه – بیش فعالی در کودکان
کودکان به لحاظ فعالیت های حرکتی بسیار متفاوت اند . آن ها تمام مدت روز در حال فعالیت وجنب وجوش اند (به خصوص زمانی که مضطرب و هیجان زده می شوند) ، اما تفاوت آن ها با کودکانی که مبتلا به اختلال کمبود توجه – بیش فعالی اند ، در نشانه هایی است که در این کودکان به صورت پایدار و همیشگی و در تمام طول روز در خانه ، مدرسه ، اجت

ماع و در جمع دوستان و همسالانشان مشاهده می شود . این علائم از سه جنبه مورد بررسی قرار می گیرند :
الف) کمبود توجه (DEFICIT ATTENTION )

عدم توانایی درتمرکز و توجه کافی هنگام انجام کارها وفعالیت های روزانه (مثل : انجام تکالیف درسی و وظایف خانگی ) .
احتمال ابتلا به مشکلات شنوایی .
بی توجهی به سخنان سایرین .
ناتوانی در پیروی از فرمان ها و دستورالعمل ها .
ناتوانی در طبقه بندی و سازمان دادن امور .
عدم تمایل به انجام کارهایی که نیازمند فعالیت فکری و تمرکزند .
گم کردن مداوم اشیا ، اسباب بازی ها و وسایل مدرسه .
فراموشی در انجام فعالیت های روزانه .
حواس پرتی .
داشتن رفتارهای تکانشی .
ناتمام گذاشتن کارها .
ب) بیش فعالی( HYPERACTIVITY )
ناتوانی در آرام نشستن .
دویدن ، پریدن ، جهیدن و بالا رفتن های بیش از اندازه از میز و صندلی های اتاق .
ناتوانی در انجام بازی های ملایم و آرام .
پرجنب و جوشی زیاد هنگام انجام کارها .
تند صحبت کردن و قطع کردن سخنان دیگران .
شتاب در پاسخ دادن به سؤالات (قبل از آن که تمام سؤال خوانده شود) وپاسخ دهی نامناسب .
بی صبری .
داشتن خوابی ناآرام .
نیاز به مراقبت و نگه داری در مقابل خطرها و حوادث .
پ) نوع ترکیبی (کمبود توجه – بیش فعالی )
داشتن علائم کمبود توجه و بیش فعالی به طور هم زمان .
در نظر داشته باشید که کودکان مبتلا به اختلال کمبود توجه – بیش فعالی به طور غیرعمدی و کاملاً ناخودآگاه این علائم را از خود نشان می دهند و هیچ کنترلی بر رفتار و اعمال خود ندارند .

تشخیص اختلال کمبود توجه – بیش فعالی

علائم فوق مخصوص کودکان 11 – 7 سال است و معمولاً کودکان کوچک تر علائمی بیش تر از کودکان بزرگ تر از خود نشان می دهند . میزان شیوع این اختلال در بین پسرها و دخترها 6 به 1 است . هم چنین ، دخترها نسبت به پسرها علائم افسردگی ، انزوای اجتماعی ، اضطراب و پریشانی بیش تری از خود نشان می دهند . گروهی از روان شناسان و متخصصان علوم رفتاری ، این کودکان را به دو گروه تقسیم کرده اند :
الف) گروهی که دارای رفتارهای پرخاشگرانه و تکانشی اند .
ب) گروهی که دارای اختلال کمبود توجه و تمرکزند .
این متخصصان معتقدند کودکان گروه دوم شانس بیش تری برای بهبودی و کاهش علائم دارند . (لونی ، 1978 ) همه کودکان مبتلا به این اختلال باید توسط پزشک متخصص شناسایی شوند ، زیرا هیچ آزمایش و تست معینی برای شناخت این بیماری تاکنون ابداع نشده است . برای تشخیص درست و اشتباه گرفته نشدن با اختلالات دیگر ،مثل سندرم (نشانگان ) تارت 2 ، ناتوانایی های یادگیری یا افسردگی ، کودک را برای معاینه دقیق به یک عصب شناس ، روان پزشک یا روان شناس معرفی می کنند . در اغلب موارد ، پزشک متخصص نیز با بررسی سوابق و زندگی نامه کودک و تشخیص دقیق بیماری ، مراحل درمان را آغاز می کند . نکات مهم هنگام تشخیص درست این اختلال عبارت اند از :
– کودک باید یک سوم علائم رفتاری فوق را تا 7 سالگی نشان دهد .
– رفتارهای فوق باید در تمام فعالیت های روزانه کودک مشاهده شوند .
– این رفتارها باید در کودک بیش فعال ، ماندگارتر از کودکان همسن و سال او باشد .
– این رفتارها حداقل باید 6 ماه در کودک مبتلا به اختلال مشاهده شوند .
در نظر داشته باشید که رفتارهای شتاب آمیز کودک هیچ ارتباطی به استرس ها و تنش های روزانه کودک ندارد . برای مثال کودکانی که تجاربی از طلاق والدین ، جا ب

ه جایی در خانه و مدرسه ، بیماری یا فوت یکی از آشنایان دارند ، اغلب دچار اضطراب ها و پریشانی های فکری – حرکتی می شوند ، اما کودکان بیش فعال به رغم این که هیچ یک از این تجارب و تنش ها را در زندگی نداشته اند ، دچار علائم و نابهنجاری های رفتاری اند . گروهی از پژوهشگران معتقدند کودکان مبتلا به اختلال کمبود توجه در دوران خردسالی به ندرت لبخند می زنند ، تغییرات خلقی آشکار دارند و مشکلاتی در زمینه خواب و رفتارهای ناهماهنگ با شرایط ، از خود نشان می دهند . (وادل ، 1984 ) هم چنین در سال های پیش از مدرسه ، این کودکان زود رنج ، کم حوصله ، عصبانی ، کم توجه و لجبازند . در دوران مدرسه ، کودکانی پرتحرک ، حواس پرت و کم توجه می

باشند و از عملکرد تحصیلی ضعیف نوسانات خلقی ، روابط ضعیف با همسالان و پرجنب و جوشی فوق العاده رنج می برند . دوران نوجوانی را نیز با خودانگاره ای ضعیف ، فقدان تعامل با والدین ، آموزگاران و همسالان ، افزایش پرخاشگری ، رفتارهای خشونت آمیز و افت تحصیلی طی می کنند . دراغلب موارد ، نشانه های کمبود توجه در بزرگسالی نیزکماکا

ن ادامه می یابند و به صورت مشکلات شخصیتی ، رفتارهای ضداجتماعی ، هنجارشکنی های اجتماعی ، سیگار کشیدن ، انحرافات و کجروی های اخلاقی گوناگون خود را نشان می دهند . (ویس و هتکمن ، 1986 )
به طور معمول ، پزشکان و متخصصان اطفال برای تشخیص بیش فعالی کودکان به سه نکته مهم زیر توجه می کنند(تای نن ، 2005 ) .

تهیه سابقه بیماری
اطلاع از سوابق بیماری های کودک و نابهنجاری های ژنتیکی خانواده ، حساسیت ها و آلرژی های گوناگون و سلامت اعضای خانواده برای تشخیص این اختلال در کودکان و توجه به علائم و نشانه هایی که حاکی از بیماری های ژنتیکی خانوادگی باشد ، از اهمیت ویژه ای برخوردار است ، زیرا تحقیقات نشان می دهند که بر اساس شواهد علمی محکم ، این اختلال در خانواده به صورت ارثی مشاهده شده است .
انجام معاینات جسمانی
سنجش قدرت شنوایی و بینایی کودک ، بررسی سابقه مشکلات روان شناختی (مثل انواع اضطراب و افسردگی ) و انجام سایر آزمایش های پزشکی لازم .

تهیه‌پرسش نامه رشدی – روانی کودک
به طور کلی ، پزشک متخصص کودک سعی می کند با تهیه پرسش نامه دقیقی از اعضای خانواده ، آموزگار مدرسه مربیان و مراقبان کودک ، اطلاعات کاملی از ویژگی ها و علائم بیش فعالی کودک کسب کند .
عوامل مؤثر در بروز بیماری
به رغم تحقیقاتی که تاکنون صورت گرفته است ، پزشکان و پژوهشگران نتوانسته اند دلایل خاصی برای بروز این اختلال در کودکان شناسایی و معرفی نمایند . آنان تنها به این نکته اشاره کرده اند که شماری از عوامل ژنتیکی و محیطی بر همدیگر تأثیر می گذارند و موجب بروز اختلال کمبود توجه – بیش فعالی در کودک می شوند . بر اساس یافته های پژوهشگران ، بیش فعالی می تواند منشاء ارثی داشته باشد ، زیرا بیش از نیمی از خواهر و برادرهای بیش فعال تاریخچه ای مشابه داشته اند ، در حالی که فقط در 15 درصد از موارد ، خواهر و برادرهای ناتنی دچار بیش فعالی بوده اند . علاوه بر آن مطالعات گوناگونی که بر روی دوقلوها انجام

شده است ، صحت این ادعا را ثابت می کند . (سافر و کراگر ، 1988 )
گروهی از مطالعات نیز احتمال بیماری یا ضایعه عصبی را علتی برای بروز بیش فعالی کودکان می دانند . بر اساس پژوهش های این دسته از محققان 50-30 درصد از کودکان بیش فعال دارای نوار مغزی (EEG ) غیر طبیعی اند . تحقیقات دیگری که در سال ه

ای اخیر درباره این اختلال صورت گرفته است ، نشان می دهد که حساسیت بیش ازاندازه به مواد شیمیایی وبعضی ازغذاها نیز می تواند موجب بروز بیش فعالی درکودکان شود . (فین گلد ،1975 ) از جمله مهم ترین تحقیقاتی که اخیراً در زمینه علل بروز این اختلال در کودکان صورت گرفته است ، می توان از سه تحقیق زیر نام برد . (تای نن ، 2005 )
1- برخی از پژوهش ها نشان می دهند که مغز کودکان مبتلا به اختلال بیش فعالی 10- 5 درصد از مغز کودکان سالم کوچک تر است .
2- پژوهش های دیگری بر نقش سیگار کشیدن مادر در دوران بارداری در احتمال بروز این اختلال در کودک تأکید می کنند . از دیگر ناراحتی های کودکان که در ارتباط با سیگار کشیدن مادر به وجود می آیند ، می توان از نارسایی های رشدی ، کم وزنی و صدمات مغزی نیز نام برد .
3- دسته ای دیگر از تحقیقات ، بر تأثیر تماشای زودهنگام تلویزیون و نقش آن بر میزان فعالیت های این کودکان تأکید دارد . به همین دلیل انجمن روان پزشکان امریکا به والدین توصیه می کنند که به هیچ عنوان کودکان زیر دو سال را جلوی تلویزیون ، کامپیوتر و … ننشانند و به کودکان بالای دو سال هم اجازه ندهند که بیش از حداکثر 2 ساعت در طول روز تلویزیون تماشا کنند .
گروهی دیگر از تحقیقات نشان می دهند که 45 درصد از کودکان مبتلا به اختلال کمبود توجه – بیش فعالی حداقل به یک اختلال دیگر نیز مبتلا هستند (افورد ،1991 ) . مهم ترین اختلالاتی که معمولاً با بیش فعالی کودکان توأم می شوند ، عبارت اند از : (تای نن ، 2005 )
الف) اختلالات اضطرابی : تقریباً 25 درصدکودکان بیش فعال ، علائمی ازاختلالات اضطرابی ازخود نشان می دهند این علائم عبارت اند از : ترس ، وحشت ، پریشانی ، نگرانی های شدید و … ، که اغلب با علائم جسمانی متنوعی مثل شدت ضربان قلب

، حال تهوع ، درد معده ، سرگیجه و سردرد همراه می شود . دیگر اختلال اضطرابی که به طور معمول وسواس فکری – عملی ، سندرم تارت ، تیک های عصبی ، تیک های گفتاری و اختلالات زبان است .
ب) اختلالات خلقی : تقریباً 18 درصد کودکان مبتلا به بیش

فعالی ، تجاربی از افسردگی داشته اند . آن ها ممکن است احساس انزوا ، ناکامی و کاهش عزت نفس کنند و چنان چه مدرسه می روند ، با افت تحصیلی و کاهش روابط دوستی و اجتماعی رو به رو می شوند .
پ) ناتوانی های یادگیری : نزدیک به25- 20 درصدکودکان بیش فعال دچارناتوانی های یادگیری اند . رایج ترین این اختلالات ناتوانی در خواندن و نوشتن است . هر چند کودکان بیش فعال الزاماً در یادگیری ناتوان نیستند ، اما چون قدرت توجه و تمرکز آن ها کاهش یافته است ، در انجام وظایف درسی – مدرسه ای خود دچار مشکلات فراوانی می شوند . توجه داشته باشید که اگر کودک بیش فعالی دارای اختلال حاد دیگری است ، حتماً مراتب را به پزشک متخصص گزارش دهید تا او متناسب با اختلال مضاعف او ، درمان کامل تری تجویز کند .
ت) نافرمانی و مخالفت : حدود 35 درصد کودکان مبتلا به بیش فعالی دچار رفتارهای مخالفت آمیز و نافرمانی اند آنان با رفتارهای خشن و گاه پرخاشگرانه خود مدام درصدد سرپیچی از دستورها و خواست های دیگران (والدین آموزگاران ، مربیان و اعضای خانواده ) اند . (مک آردل ، ابراین و کلوین ، 1995 )

 

کلمات کلیدی :