ارسالکننده : علی در : 95/6/31 6:9 صبح
مقاله در مورد تقسیم وظایف در شرکتهای تولیدی و صنعتی تحت فایل ورد (word) دارای 34 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد مقاله در مورد تقسیم وظایف در شرکتهای تولیدی و صنعتی تحت فایل ورد (word) کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله در مورد تقسیم وظایف در شرکتهای تولیدی و صنعتی تحت فایل ورد (word) ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
بخشی از متن مقاله در مورد تقسیم وظایف در شرکتهای تولیدی و صنعتی تحت فایل ورد (word) :
سازمان در تعریف ،سیستمی عقلایی است که درآن گروهی افراد برای رسیدن به اهدافی مشترک واز پیش تعیین شده آگاهانه و به طور منظم با یکدیگر مشارکت می کنند.(1)سازمان زمانی ایجاد می گردد که رسیدن به هدف ،ازعهده یک فرد بتهایی خارج باشد ؛پس پایه واساس سازمان در مجموع ،وظایفی است که به وسیله اعضای آن انجام می گیرد .بدیهی است که این وظایف باید متناسب با یکدیگر ،دارای هماهنگی ودر جهت رسیدن به اهداف سازمان باشند .بنابراین ،تجزیه و تحلیل وشناخت مشاغل در سازمان ،بخش مهمی از وظایف مدیریت منابع انسانی محسوب می شود.
تجزیه و تحلیل شغل :
تجزیه وتحلیل شغل فرایندی است که از طریق آن ماهیت و ویژگیهای هر یک از مشاغل در سازمان بررسی می گردد و اطلاعات کافی درباره آنها جمع آوری وگزارش می شود .باتجزیه وتحلیل شغل معلوم می شودهرشغل چه وظایفی راشامل می شود وبرای احراز وانجام شایسته آن چه مهارتها ،دانشها ،وتوانائیهایی لازم است . بنابه تعریف دیگری تجزیه وتحلیل شغل ،شرح خلاصه وظایف و
مسئولیتهای شغل ،رابطه آن شغل با مشاغل دیگر ،دانش و مهارتهای لازم برای انجام دادن آن ،وشرایط کاراست . ناصرمیر سپاسی (1376 )تجزیه و تحلیل شغل را چنین تعریف می کند. روش جمع آوری ومطالعه اطلاعات کامل در زمینه وظایف و فعالیتهای هر شغل به منظور تعیین ماهیت ،عوامل تشکیل دهنده و مسئولیت های مربوط به آن عبارت دیگر تجزیه شغل (کار شکافی )عمل کشف ،مطالعه و ثبت جنبه های مشخص و اساسی هریک از مشاغل در سازمان است .مطالعه
وبررسی اینکه شغل چگونه باید انجام گیرد ،معمولا”بعد از تجزیه و تحلیل شغل صورت می پذیرد و وظیفه ای است که برعهده متخصصان روش سنجی یا مهندسان صنایع است .
مراحل تجزیه و تحلیل شغل :
دراینجا فرض براین است که تجزیه و تحلیل در سازمانی دایر ودر حال فعالیت انجام می گیرد ،نه سازمانی که در حال تاسیس است .
مرحله اول :کارسازمان بررسی می گردد تا معلوم شود مشاغل فعلی با بافت و اهداف کلی آن هماهنگی و مطابقت دارد یا خیر .بدین منظور علاوه بر ترسیم نمودار کلی سازمان لازم است ساختار دوایر،واحدها و مشاغل مختلف و ارتباط آنها با یکدیگر برای تحلیلگر مشخص شود.در این مرحله ،از نمودارها و اطلاعاتی از این قبیل استفاده می شود .
مرحله دوم :معین می گرددکه منظور از تجزیه و تحلیل شغل چیست واز اطلاعاتی که از این طریق به دست می آید چه استفاده ای خواهد شد.
مرحله سوم :نمونه ای از مشاغل برای تجزیه و تحلیل انتخاب می شود. مطالعه و تجزیه و تحلیل همه مشاعل در سازمان ،بسیار وقت گیر و پرهزینه است ؛از این رو معمولا”نمونه هایی از مشاغل به این منظور انتخاب می شود
مرحله چهارم :با استفاده از روشهای مختلف تجزیه و تحلیل شغل ،اطلاعات لازم درباره هرشغل و خصوصیاتی که شاغل آن باید دارا باشد تا بتواند از عهده کارش بر آید،جمع آوری می گردد.
مرحله پنجم :با استفاده از اطلاعات به دست آمده شرح شغل تنظیم می شود.
مرحله ششم :براساس ویژگیهای شغل ،شرایط احراز آن تنظیم می شود .
مرحله هفتم :بااستفاده از اطلاعاتی که طی مراحل ششگانه به دست آمده است طراحی شغل انجام می گیرد .منظور از طراحی شغل ،تنظیم وظایف و مسئولیتها در یک شغل یا گروهی از مشاغل وابسته به یکدیگر به نحوی است که حداکثر بازدهی به دست آید وباعث رضایت ،رشد و پیشرفت ودر نهایت بهبود کیفیت زندگی کاری کارکنان شود .
مرحله هشتم :مراحل مختلف طراحی شغل ارزیابی می شود تادر صورت نیاز ،اصطلاحات لازم در آن به عمل آید .
بدین سان ،ملاحظه می شود که طراحی شغل ،نتیجه وبازده نهایی تجزیه و تحلیل شغل است.
روشهای تجزیه و تحلیل شغل :
معمولا”برای جمع آوری اطلاعات درباره شغل از این روشها استفاده می شود :1- مشاهده مستقیم ؛2- مصاحبه ؛3- پرسشنامه ؛4- مصاحبه گروهی ؛5- نشست متخصصان ؛6- ثبت وقایع ؛7- پرسشنامه تجزیه و تحلیل سمت (PAQ).
الف – مشاهده : در استفاده از روش مشاهده برای جمع آوری تطلاعات در تجزیه شغل ، شاغلین برای مدت معین توسط تحلیل گران مشاغل مورد مشاده مستقیم قرار می گیرند . بدیهی است شغلهایی که فعالیتهای آن قابل رویت باشند از طریق مشاده مستقیم قابل بررسی کاملتر بوده و می توان بدین وسیله بسیاری از اطلاعات لازم را در جهت تجزیه و تحلیل آنها جمع آوری نمود.
ب – مصاحبه :مصا حبه در تجزیه شغلی معمولا”پس از انجام مشاهده ویا همزمان صورت می پذیرد .مصاحبه درواقع می تواند مکمل مشاهده باشد ؛بدین ترتیب که باقیمانده اطلاعاتی را که ازراه مشاهده نمی توان به آنها دست یافت ،از طریق مصاحبه با شاغلین ،همکاران ،سرپرست مستقیم ودر صورت لزوم مرئوسین آنها به دست آورد.مصاحبه هایی که به منظور تجزیه شغل انجام می پذیرد می تواند از انواع مصاحبه های طرح ریزی شده ،نیمه طرح ریزی شده ویاکاملا”طرح ریزی شده باشد
انتخاب یکی از انواع مصاحبه های مذکور بستگی به نوع و سطح مشاعلی دارد که مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرند .ولی بیشتر از مصاحبه های نیمه طرح ریزی شده استفاده می گردد . در استفاده از این روش معمولا”مصاحبه کننده و یا تجزیه و تحلیل گر شغل ،سئوالاتی رااز قبل تهیه ،تنظیم وتدوین نموده که در مصاحبه مورد استفاده قرار میدهد ،ولی در خلال مصاحبه اگر لازم باشد ممکن است برخی از سئوالات را تغییر داده و یا سئوالات دیگری را مطرح نماید . هر چند که روش
استفاده از مصاحبه در تجزیه و تحلیل شغل بسیار متداول است ،ولی استفاده از این روش نیاز به مهارتهای بالایی در انجام مصاحبه دارد تااز اتلاف وقت و تعبیر تفسیرهای غیر مربوطه به آن جلوگیری به عمل آید .از طرف دیگر ،نتایج مصاحبه هایی که برای تجزیه شغل به عمل می آید ،بستگی به نحوه همکاری مصاحبه شوندگان دارد . حتی اگر مصاحبه شوندگان کاملا”همکاری نمایند ،ممکن
است در عمل به علت فراموشی برخی از اطلاعات لازم به مصاحبه کنندگان اشتغال داده نشود .مخصوصا”درمورد وظایفی که به طور روزمره انجام نمی گیرد .در انجام مصاحبه های تجزیه شغل می توان از سئوالات نمود:
عنوان شغل شما چیست ؟
هدف از انجام این شغل چیست ؟
وظایف روزانه ،هفتگی ،ماهیانه ،فصلی ویا سالیانه شما چیست ؟
چه مدت زمانی رابرای انجام ،هر یک از وظایف فوق صرف می کنید؟
مصاحبه به صورت آزاد یا بسته برگزار می شود .مصاحبه آزاد،چهارچوب یا محتوای مشخص واز پیش تعیین شده ای ندارد وجو مصاحبه ورابطه ای که میان مصاحبه کننده و مصاحبه شونده به وجود می آید ،مسیر و سکل آنرا تعیین می کند.
برخلاف مصاحبه آزاد ،چارچوب مصاحبه بسته یا به قولی مصاحبه منظم ،کاملا” معلوم است وسئوالات از قبل تعیین شده اند،مصاحبه گر براساس فهرستی که دردست دارد ،هریک از سئوالات را به ترتیب مطرح می کند . تهیه فهرستی از سئوالات و رعایت ترتیب منظمی در طرح آنها یکی از مهمترین مزایای مصاحبه بسته به شمار می آید ؛زیرا هنگامی که سئوالات با مطالعه و فکر قبلی تنظیم شده باشد ،می توان مطمئن بود که جنبه های مختلف شغل در نظر گرفته شده است واطلاعات لازم درباره آن به دست خواهد آمد
نکات مهم در مصاحبه :
– از میان کارکنان باید کسانی رابرای مصاحبه انتخاب کرد که بیشترین دانش و اطلاعات رادرباره شغل داشته باشند و بتوانند به طور دقیق و بدرستی وبا صراحت ،وظایف ،مسئولیتها و ویژگیهای شغل را تشریح کنند .
– باید به محض شروع مصاحبه یا در اولین فرصت ،رابطه خوب ودوستانه ای با مصاحبه شونده برقرار نمود و با توضیح اینکه چرا او برای مصاحبه انتخاب شده است ،از به وجود آمدن اضطراب ،توهمات وسوءتعبیرات جلوگیری کرد. مصاحبه باید تاحد ممکن منظم و سازمان یافته باشد و بدین منظور از فرمهای استانداردی شامل سئوالات از قبل تعیین شده و فضایی برای ثبت پاسخها به وسیله تحلیلگر ،استفاده شود.بعد از خاتمه مصاحبه ،اطلاعات به دست آمده باید مرور شود و صحت آن تایید گردد. این کار معمولا” از طریق ارتباط با سرپرست مستقیم مصاحبه شونده انجام می گیرد .
مزایاومعایب مصاحبه :
به دلیل مزایای بسیار ،مصاحبه متداولترین شیوه جمع آوری اطلاعات درباره مشاغل ووظایف و مسئولیتهای مربوط به آن به شمار می آید . مهمترین ویژگی مصاحبه این است که دو طرف رودررو با یکدیگر صحبت می کنند .درارتباط مستقیم ،مسائلی آشکار می شوند که معمولا”در روشهای دیگر پنهان باقی می مانند . تحلیلگر (مصاحبه کننده )اگر در کارخود تخصص ومهارت داشته باشد ،جوی را ایجاد می نماید که مصاحبه شونده احساس کند می تواند مسائل و مشکلات خودرا بی پرده و بدون ترس ابراز نماید .
باوجود مزایای روش مصاحبه ،به دلیل امکان جمع آوری اطلاعات نادرست ،روایی وپایایی این روش پایین است .درست یا نادرست بودن اطلاعات ممکن است عمدی و یا غیر عمدی باشد.برای رفع یا حداقل کاهش این مشکل باید برای مصاحبه برنامه ریزی دقیقی شود ،سئوالات بدقت طرح گردد،اطلاعات از منابع مختلف جمع آوری شود (بابیش از یک نفر مصاحبه گردد)ومیان مصاحب
ه کننده و مصاحبه شونده رابطه دوستانه و احترام و اعتماد متقابل به وجود آید.
پرسشنامه
پرسشنامه هایی که برای تجزیه و تحلیل شغل طراحی می شوند بین چهار تاشش صفحه بوده ،شامل هردونوع سئوالات عینی (سئوالاتی که احتیاج به تحلیل ندارند )و قضاوتی (سئوالاتی که باید مورد تحلیل قرار گیرند )هستند . تجزیه و تحلیل مشاغل ممکن است برای مطالعه و شناخت مشاغل فعلی باشد یا مشاغلی که درآینده در سازمان به وجود خواهند آمد.برای تجزیه و تحلیل مشاغل فعلی ابتدا فرم پرسشنامه به متصدی آن شغل داده می شود تابه سئوالات آن پاسخ دهد. سپس فرم تکمیل شده به نظر سرپرست مستقیم او می رسد وبعد ازتایید وی به کارشناس تجزیه و تحلیل شغل داده می شود . به منظور تجزیه و تحلیل مشاغل جدید معمولا”پرسشنامه برای فردی فرستاده می شود که انتظار می رود سرپرستی متصدیان این مشاغل رادر سازمان عهده دار گردد.تعدادسئوالات باید کم باشد؛زیراغالبا”افراد حوصله پاسخگویی به سئوالات زیاد را ندارد.برای کسانی که به پرسشنامه پاسخ می دهند باید کاملا”روشن باشد که چرا به سئوالات پاسخ می دهند و از جوابها چه استفاده ای خواهد شد.
سئوالات پرشسنامه باید ساده و قابل فهم باشد و به هیچ عنوان نباید از لغات سنگین فنی و تخصصی استفاده کرد.
پیش از پخش پرسشنامه باید آن را سنجید .بدین منظور باید از چند نفر خواست که به پرسشنامه پاسخ دهند تا معلوم شودآیا سئوالات قابل فهم هست و اطلاعات ضروری رادر اختیار قرار می دهد یاباید اصلاح کرد.
پرسشنامه ،کم هزینه ترین روش جمع آوری اطلاعات است وبا استفاده از آن می توان در زمان نسبتا”کوتاهی ،اطلاعات زیادی به دست آورد .بنابراین ،استفاده از پرسشنامه در شرایطی که باید اطلاعات زیادی را در زمانی کوتاه وبا هزینه ای کم به دست آورد مناسب است .اما همواره این
اشکال وجود دارد که پاسخ دهنده به تمام سئوالات پاسخ ندهد یا پاسخ درست ندهد،یا قبل از برگرداندن پرسشنامه به تحلیلگر ،آن رابرای مدت زیادی نزد خود نگه دارد.
مصاحبه گروهی :
مصاحبه گروهی شبیه به مصاحبه انفرادی است با این تفاوت که به جای مصاحبه بایک نفر ،باهمه کسانی که دارای مشاغل یکسانی در سازمان هستند به طور همزمان مصاحبه می شود .
اطلاعاتی که از این طریق به دست می آید ،دقیقتر و کاملتر از اطلاعاتی است که از مصاحبه انفرادی به دست می آید.
نشست متخصصان :
دراین روش جلساتی تشکیل می شود واز کسانی که دانش و اطلاعات زیادی درباره شغل دارند ،دعوت و نظر خواهی می شود . دراین جلسات سرپرستان و متخصصان ویژگیهاو مشخصات شغل رابرای تحلیلگران تشریح می کنند .اگرچه این روش برای جمع آوری اطلاعات مفیداست ،برداشت متصدی شغل از شغلش همچنین واقعیات شغل ،یعنی اینکه کار واقعا”به چه صورت ودر چه شرایطی انجام می گیرد ،نادیده گرفته می شود.
ثبت وقایع :
دراین روش از متصدی شغل خواسته می شود که فعالیتهای روزانه خود را یادداشت کند .ثبت وقایع بهترین روش برای کسب اطلاعات دست اول درباره چگونگی انجام کاراست ،زیرا کاربه وسیله انجام دهنده آن و آنگونه که واقعا”انجام می گیرد شرح داده می شود .باوجود این ،یادداشت فعالیتهای روزانه ،کاری دشوار و وقت گیر است واین کارراباید برای مدتی طولانی ادامه داد تا بتوان تمام وظای
ف شغل را ثبت کرد این امر هزینه های استفاده از روش مذکور را افزایش می دهد.
پرسشنامه تجزیه و تحلیل سمت :
مشاهده ،مصاحبه و پرسشنامه روشهای معمول تجزیه و تحلیل شغل به شمار می آیند .در سالهای اخیر ،محققان سعی کرده اند تایک روش مقداری برای تجزیه وتحلیل مشاغل ابداع کنند. پرسشنامه تجزیه وتحلیل سمت (PAQ )یکی از این روشهاست که در اوایل دهه 1970 به وسیله مک کورمیک و همکارانش در دانشگاه پردو ابداع گردید براساس نظر آنها می توان هرشغلی را برحسب مجموعه فعالیتهایی که در آن انجام می گیرد مورد تجزیه وتحلیل قرارداد.ازاین رو ،در پرسشنامه ای که طراحی نموده اند ،فعالیتهای هر شغل به شش طبقه اصلی تقسیم گردیده است . عناصر مهم در هر یک از این طبقات ششگانه نیز شناسایی شده اند . منظور از عنصر ،حرکت یا عملی است که در کار انجام می گیرد و جزئی از آن به شمار می آید.
تجزیه وتحلیل شغل به روش PAQ بدین صورت است که با مطالعه پرسشنامه ،تحلیلگر معین می کند که اولا”،شغل از چه عناصری تشکیل شده است و ثانیا”هریک از این عناصر چه سهمی در شغل دارند .قسمتی از فعالیتهای کارمند درهرشغلی ،کسب اطلاعاتی است که برای انجام آن کار ضروری است . بنابراین ،تحت عنوان (منابع اطلاعاتی )در پرسشنامه مواردی مطرح شده اند که با ارزیابی آنها معلوم می شود که کارمند این اطلاعات راازکجاو چگونه به دست می آورد.
تحقیقاتی که درباره PAQانجام گرفته است ،پایایی وروایی آن راتایید کرده است .این روش کاربرد وسیعی دارد وبرای تجزیه و تحلیل انواع مشاغل از آن استفاده می شود .معایب این روش طولانی بودن ،زبان فنی و سیستم ارزیابی پیچیده و مشکل آن است.
کدام روش بهتر است ؟
درحال حاضر روش بخصوصی که به طوریکسان برای تجزیه و تحلیل همه مشاغل در هر شرایطی ،مناسب بوده ،از پایایی وروایی لازم نیز برخوردار باشد وجودندارد. برخی از صاحبنظران معتقدن
د که به کار بردن ترکیبی از روشهای مختلف تجزیه و تحلیل شغل ،موثرتراز کارگیری هر کدام بتنهایی است و هیچیک از روشها به طور جداگانه برسایر روشها برتری ندارد .بنابراین به جای محدود کردن خود به کسب اطلاعات از یک منبع باید کوشید اطلاعات صحیح وکافی را ازمنابع مختلف از جمله متصدیان مشاغل ،سرپرستان مستقیم ،صاحبنظران و کارشناسان به دست آورد .
تنظیم شرح شغل و شرایط احراز شغل
اطلاعاتی که از تجزیه و تحلیل شغل به دست می آید به صورت شرح شغل و شرایط احراز شغل
،به فرمهای خاصی منتقل می گردند .در شرح شغل ،وظایف ،مسئولیتها وشرایط کلی کار به طور خلاصه درج می شود .شرایط احراز شغل نیز شرح حداقل شرایطی است که متصدی شغل باید دارا باشد تا بتواند با موفقیت از عهده کار برآید.به عبارت دیگر،دانش ،مهارتهاو تواناییهایی که برای انجام موفق و موثر شغل ضروری است ،در فرم شرایط احراز منعکس می گردد و انتظار می رود کسی که دارای آن شرایط باشد ،شغل را بهتر از کسی که فاقد آن است انجام دهد . تنظیم شرایط شغل ،نقش مهمی در فرایند انتخاب افراد ایفا می کند وبا استفاده از آن می توان نیرویی را انتخاب و استخدام نمود که بیشتر ین شایستگی را برای تصدی شغل مورد نظر داشته باشند
.درواقع ،منظور از انتخاب صحیح در مدیریت منابع انسانی ،این است که شاغل وشغل باهم تناسب داشته باشند.
تنظیم شرح شغل :
اگرچه قاعده وروش خاصی برای تنظیم شرح شغل وجود ندارد ،معمولا”هرشرح شغلی شامل اطلاعاتی به شرح زیر است :الف )شناسنامه شغل :برخی از اطلاعاتی که در این قسمت درج می شود عبارتنداز 1) عنوان شغل :برای هر پست سازمانی نامی انتخاب می گردد که معرف آن شغل است و عنوان شغل نامیده می شود. مثلا”معاون مالی ،رئیس کارگزینی یا رئیس اداره داده پردازی .
2)کد(شماره پست سازمانی ):هر شغلی را در سازمان می توان به وسیله کد خاصی که به آن داده می شود از سایر مشاغل مجزا کرد ،کدهر شغل نشان دهنده مشخصات اصلی آن شغل از قبیل گروه استخدامی و سقف حقوق است و به وسیله آن می توان شغل را به سرعت شناسایی کرد .
3) نویسنده شرح شغل
4)تاریخ روزی که شرح شغل نوشته شده است .
5)تصویب کننده (کسی که شرح شغل تهیه شده را کنتری وتاییدکرده است ) .
6)جایگاه شغل درسلسله مراتب سازمانی (اداره وواحد مربوط).
7)عنوان سرپرست مستقیم شاغل .
8)پایه ورتبه شغل .
9)حداقل و حداکثر حقوقی که به شغل تعلق می گیرد .
ب )خلاصه شغل :دراین قسمت از فرم ،وظایف اصلی شغل به صورت کلی بیان می گردد.برای مثال ،مشاهده می شود که شغل سرپرستی دایره داده پردازی (مسئول کلیه عملیات مربوط به جمع آوری ،آماده سازی و پردازش اطلاعات )تعریف می شود .درعین حال که شرح شغل نباید بیش از اندازه ،خشک و انعطاف ناپذیر باشد باید تا حد ممکن دقیق و خالی از ابهام باشد .
ج)ارتباطات اداری :در این قسمت ،نوع ارتباط اداری متصدی شغل با دیگران درداخل وخارج سازمان بیان می شود.برای مثال ،رابطه اداری شغل مدیر کل امور اداری در سازمانی را میتوان به شکل زیر نوشت :
– گزارش دادن به معاونت نیروی انسانی ؛
– سرپرستی مستقیم چهارکارشناس امور اداری و پنج کارمند دفتری ؛
– ارتباط با هیات مدیره و روسای دوایر مختلف در سازمان ؛
– ارتباط با دوایر وادارات دولتی ،نمایندگان اتحادیه های کارگری و موسسات کارمند یابی در خارج از سازمان .
د)شرح وظایف و مسئولیتها :این بخش از فرم به شرح جزئیات وظایف و مسئولیتهای شغل اختصاص دارد . هریک از وظایف اصلی شغل به طور جداگانه فهرست و سپس در صورت لزوم توضیحات بیشتری (دریک یا دو جمله )درباره هرکدام داده می شود.
ه) اختیارات :در بخش دیگری از فرم شرح شغل ؛حدود اختیارات شاغل ؛محدوده تصمیم گیری ؛تعدادافراد ی که از او به طور مستقیم دستور می گیرند ودر صورت لزوم ؛سقف بودجه ای که در اختیارش قرار داده می شود ،مشخص می گردد. برای مثال ممکن است به شاغل اختیار داده شود هر خریدی تاسقف صدهزار تومان را تصویب کند ؛به کارکنان مرخصی دهد ،اقدامات انضباطی لازم در مورد آنها به عمل آورد ؛افرادی را برای گرفتن پاداش و حقوق و مزایای بیشتر به مسئولان مربوط در رده های بالاتر سازمان معرفی کند؛وافراد مورد نیاز برای اداره خودرا گزینش و استخدام نماید.
و)معیار عملکرد :منظور از معیار عملکرد ،فهرستی از ضوابط و موازینی است که انتظار می رود با رعایت آن ،متصدی شغل وظایف و مسئولیتهای اصلی خودرا آن طور که در شرح شغل آمده است ،بدرستی انجام دهد و به وسیله آن بتوان عملکرد واقعی وی را ارزیابی کرد. معیار عملکرد باید انتظارات مسئولان از کارکنان را به طور صریح و دقیق بیان کند.
ز)محیط و شرایط کار :سروصدا ،شلوغی ،گرما یا سرمای شدید ،خطرناک بودن کار و یا هرشرایطی دیگری که لازمه انجام دادن کار و یا جزءلاینفک آن باشد نیز باید در شرح شغل ذکر گردد.
تنظیم شرایط احراز شغل :
بعد از تشریح ماهیت و ویژگیهای شغل ،قدم بعدی تعیین خصوصیات ،تجربیات و مهارتهایی است که
متصدی شغل باید داشته باشد .بنابراین ،به منظور تنظیم فرم شرایط احراز شغل لازم است که شرح شغل بدقت مورد مطالعه قرار گیرد . فرم شرایط احراز شغل از یک طرف ،راهنمایی برای کارمندیابی است و مشخص می کند در جستجوی چه نوع کارمندی با چه خصوصیاتی باشیم و از طرف دیگر ،چون در آن صفات و خصوصیاتی که دارا بودنشان ضروری و مهم شناخته شده اند تشریح شده است ،می توانیم از آن در طراحی آزمونهای انتخابی ،یعنی آزمونهایی که تواناییهای متقاضیان شغل را می سنجد ،استفاده کنیم .
شرایط احراز شغل را می توان در قسمتی از فرم شرح شغل شرح داد یا به صورت فرم جداگانه تنظیم کرد.
حال این سئوال مطرح می شود که این صفات و خصوصیات را چگونه و به چه طریقی می توان شناسایی کرد ؟برای این کار معمولا”از دوروش استفاده می شود :اظهارات صاحبنظران و تجزیه و تحلیل آماری .درروش اول (روش قضاوتی )از کارشناسان ،سرپرستان و مدیرانی که با شغل آشنایی دارند سئوال می شود کسی که شغل مورد نظر به او واگذار می گردد باید دارای چه تحصیلات ،تخصص و مهارتهایی باشد ،چه دوره هایی را گذرانیده باشد و استعداد ،هوش و شعورش در چه حدی باشد تا بتواند با شایستگی عهده دار آن شود .درروش دوم که منطقی ترین ودر عین حال دشوارترین روش است ،رابطه آماری میان ویژگیها و مهارتهای فردی و میزان کار آیی تعیین می شود.
معمولا”رابطه میان این متغیرها وکارآیی فرد طی مراحل زیر معین می گردد:
شغل تجزیه و تحلیل و مشخص می شود که عملکرد فرد را چگونه وبرچه اساسی بایدارزیابی کرد.
یکی از صفاتی که ممکن است دارا بودن آن در نحوه انجام دادن شغل ،موثرباشد ،مثلا”مهارت وزبردستی در استفاده از انگشتان دست انتخاب می شود .
افرادی برای این شغل انتخاب می گردند که دارای این صفت (زبردستی انگشتان دست )باشند.
عملکرد این افراد بعد از انتخاب و استخدام ارزیابی می شود .
باروشهای آماری ،رابطه میان این صفت و عملکرد کارمند در شغل بررسی می گردد تامعلوم شودآیا زبردستی انگشتان شرط موفقیت در کاربوده یاخیر .باتکرار این فرایند ،فهرستی از صفات و خصوصیاتی که متقاضی باید برای احراز شغل داشته باشد به طریق علمی تنظیم می گردد.
مزیت تعیین صفات و مشخصات متصدی شغل به وسیله روشهای آماری این است که می توان رابطه میان خصوصیات فرد و کارآیی رااز طریق علمی اثبات نمود.
کلمات کلیدی :
ارسالکننده : علی در : 95/6/31 6:9 صبح
تحقیق فهرست استاندار نقاشی نقشه فرش تحت فایل ورد (word) دارای 6 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد تحقیق فهرست استاندار نقاشی نقشه فرش تحت فایل ورد (word) کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی تحقیق فهرست استاندار نقاشی نقشه فرش تحت فایل ورد (word) ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
بخشی از متن تحقیق فهرست استاندار نقاشی نقشه فرش تحت فایل ورد (word) :
کلمات کلیدی :
ارسالکننده : علی در : 95/6/31 6:9 صبح
مقاله بررسی و تحلیل مبانی مورد نیاز برای برنامه ریزی آموزشی و درسی در نظام تعلیم و تربیت اسلامی تحت فایل ورد (word) دارای 15 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد مقاله بررسی و تحلیل مبانی مورد نیاز برای برنامه ریزی آموزشی و درسی در نظام تعلیم و تربیت اسلامی تحت فایل ورد (word) کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله بررسی و تحلیل مبانی مورد نیاز برای برنامه ریزی آموزشی و درسی در نظام تعلیم و تربیت اسلامی تحت فایل ورد (word) ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
بخشی از متن مقاله بررسی و تحلیل مبانی مورد نیاز برای برنامه ریزی آموزشی و درسی در نظام تعلیم و تربیت اسلامی تحت فایل ورد (word) :
چکیده:
در دین مبین اسلام تربیت و آموزش و به تبع آن برنامه ریزی آموزشی و درسی بر اساس مکتب و نیازهای مسلمانان و جامعه اسلامی تنظیم میشود. پیشرفت علم و دانش در جامعه اسلامی و حتی توسعه آموزههای دینی هم مرهون پیشرفتهای حوزه تعلیم و تربیت و برنامهریزی سنجیده و دقیق بوده است. از نقطه نظر تربیت و آموزش اسلامی، موادی را باید در برنامه درسی گنجاند که فرد را برای بهره مندی از یک زندگی سالم آماده نماید یعنی او بتواند استعدادهایش را ظاهر نموده و به کار اندازد و نیازهای فردی و اجتماعی را به موقع و به شکل مطلوب تامین کند. این مقاله با هدف ارائه مبانی مورد نیاز برای برنامه ریزی آموزشی و درسی در نظام تعلیم و تربیت اسلامی ارائه شده است. سوال اصلی این تحقیق این است که یک نظام تربیت و آموزش مبتنی بر آموزه های دینی با توجه به ویژگی ها و اهدافی که دنبال میکند، برای برنامه ریزی آموزشی و درسی باید از چه مبانی دینی، فلسفی و علمی پیروی کند تا برنامه های آموزشی و درسی اهداف مورد نظر در این نظام را تامین نماید. این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی- تحلیلی و از جمله تحقیقات کیفی- اکتشافی است. جامعه مورد مطالعه پژوهش شامل منابع علمی از قبیل کتب، مقالات علمی، پایان نامه ها و منابع اینترنتی می باشد. در این تحقیق پس از گردآوری اطلاعات با بهرهگیری از مطالعات کتابخانهای، منابع اینترنتی و بررسیهای اسنادی مبانی، ابعا و مولفههای برنامهریزی آموزشی و درسی با رویکرد اسلامی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. در این راستا رویکرد اسلامی در برنامه ریزی درسی و آموزشی از منابع مختلف استخراج و ارائه شد. در ادامه مبانی فلسفی شامل جهان بینی، معرفت شناسی، ارزش شناسی و انسان شناسی اسلامی و شیعی در برنامه ریزی آموزشی و درسی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. بخش دیگری از مبانی مورد نیاز برای برنامه ریزی آموزشی ودرسی مبانی علمی است که این بحث نیز در قالب مبانی اجتماعی، مبانی اقتصادی، مبانی سیاسی-امنیتی، مبانی فنی و مبانی روانشناختی در این مقاله مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت و پیشنهاداتی برای بکارگیری آنها در نظام تعلیم و تربیت اسلامی ارائه گردید.
واژگان کلیدی: برنامه ریزی آموزشی، برنامه ریزی درسی، مبانی دینی، مبانی فلسفی، مبانی علمی، تعلیم و تربیت اسلامی
.1 مقدمه
برنامه ریزی آموزشی و درسی در جهات مختلفی از زندگی انسانها کاربرد دارد و حوزههای مختلف زندگی انسان نیازمند برنامهریزی درست و مطلوب آموزشی و درسی است چه از جهت اقتصادی، چه از جهات سیاسی، و چه از جهات اجتماعی و جهات دیگر و این اهمیت در کشورهای اسلامی مضاعف میشود زیرا در کشوری که میخواهد ارزشهای دینی و اسلامی پاس داشته شود باید به وسایل و ابزارهای روز مجهز باشد و از طرفی هم بتواند فرهنگ، سنت و ارزشهای خویش را روشمند و با برنامه حفظ نماید و این میسر نیست جز از راه برنامهریزی درست آموزشی و درسی. از این رو در گذشته
1
(1950) نیز کشورهای در حال توسعه وقتی میخواستند در جهات مختلف، تحول و انقلاب ایجاد و استقلالشان را حفظ کنند، نخست از برنامه ریزی آموزشی آغاز کردند. و این امر برای کشورهای تازه استقلال یافته در این تاریخ به صورت یک هدف در آمده بود، زیرا در جهت کسب و حفظ استقلال به افراد تحصیل کرده نیازمند بودند، زیرا پیبردند که افرادی که آینده سیاسی کشورها در دست آنان رقم میخورد از مراکز آموزشی وارد جامعه میشوند چنانچه مبانی درست نباشد منجر به برنامهریزی درست نخواهد شد و برنامهریزی آموزشی نادرست سبب تربیت افراد نادرست، ناقص و وابسته میشود و در جهت اقتصادی نیز اقتصاد دانان بر این باور بودند که رابطهای مستقیم بین سطح آموزش و پرورش و بهرهوری اقتصادی افراد وجود دارد؛ یعنی هر اندازه سطح تحصیلات یک فرد بیشتر باشد، نقش آن فرد در رشد اقتصاد ملی بیشتر خواهد بود و در جهت اجتماعی نیز آموزش و پرورش در دهههای 1950 و 1960م. نه تنها وسیلهای برای تامین نیروی انسانی تلقی میشد، بلکه به عنوان وسیلهای برای تحرک اجتماعیٌ به شمار میرفت (محسن پور، 1387، ص(.22
در دنیای اسلام برنامه ریزی آموزشی و یا آموزش و پرورش بر اساس مکتب و نیازهای مسلمانان و جامعه اسلامی تنظیم گردیده است و پیشرفت علم و دانش در جامعه اسلامی و حتی پیشرفت خود دین مبین اسلام مرهون پیشرفت های آموزش و پرورش و برنامه ریزی سنجیده و دقیق بوده است. زیرا یکی از مهمترین اهداف مهم رسالت پیامبر اسلام (ص)، آموزش و پرورش (تعلیم و تربیت) بوده است. چنانچه خداوند در قرآن می فرماید: هو» الذی بعث فی الامین رسولاً منهم یتلوا علیهم آیاته و یزکیهم و یعلمهم الکتاب و الحکمه و ان کانوا من قبل لفی ضلال مبین «، »و کسی است که در میان جمعیت درس نخوانده رسولی از خودشان برانگیخت که آیاتش را بر آنها میخواند و آنها را تزکیه میکند و به آنان کتاب (قرآن) و حکمت میآموزد هر چند پیش از آن در گمراهی آشکاری بودند!« (سوره جمعه آیه .(2
در همان آغاز اسلام نیز بر تعلیم و تربیت تاکید شده و در جریان جنگهای صدر اسلام، پیامبر اکرم (ص) فدیه (آزادی اسرا به شرط تعلیم ده نفر) را برای اسرای کفار تعین می کردند که نشان از ارزش و اهمیت علم در اسلام می باشد و بدین صورت ایشان توانست با تعلیمات الهی و برنامه های آموزش و پرورش اسلامی، جامعه جاهلی اعراب را بر فرهنگ سایر ملل فائق آورد و به بسط و گسترش تعلیم و تربیت اسلامی بپردازند (دلشاد تهرانی، .(1383
در آئین تربیتی اسلام تلاش بر این است که آدمیان اهل تدبر، بار آیند و از ظواهر امور عبور کرده و عاقبت اندیش شوند: »یعلمون اهرظ امن الحیاه الدّنیا و هم عن الآخره هم غافلون« از زندگی دنیا ظاهری را میشناسند واز آخرت غافلند (سوره روم ،آیه .(7 انسانی که اهل تدبر نیست در ظواهر هستی می ماند و راه به حقیقت عالم نمی برد و این عدم تدبر و آینده نگری در تمام زندگی و رفتار انسانی تاثیر می گذارد و آن که اهل تدبر و برنامه نباشد پیوسته در جهالت و اشتباه و تمرین و تکرار خواهد بود. حضرت علی (ع) در این باره چنین فرموده اند:تفکر» قبل ان تعزم و تدبّر قبل ان تهجمَ« بیش از تصمیم گیری فکرکن و پیش از آنکه وارد کار شوی تدبر کن و یا اینکه »فکر قبل ان تقدم«، (شهیدی، .(1371
پیامبر اکرم با ارزش ترین نصحیت ها را عاقبت اندیشی در امور و برنامه ریزی در زندگی بیان می نمایند و همچنین امام محمدباقر (ع) شأن مومن را عاقبت اندیشی می داند. در آموزش اسلامی تلاش می شود که فرد به بصیرت برسد و قشری تربیت نشود و در ظواهر امور پیش روی خود متوقف نگردد تا به درستی گام بردارد و تمام موانع و محدودیت های فراروی خود را بشناسد (دلشاد تهرانی، .(1383 امیرالمومنین (ع) در وصیت خود به فرزندش محمد حنیفه این حقیقت را گوشزد می
. تحرک اجتماعی یک واژه جامعهشناسی است که آن را چنین تعریف کردهاند: »اصطلاح تحرک اجتماعی به جابجایی افراد از یک پایگاه 1 اجتماعی به پایگاه اجتماعی دیگر اطلاق میشود. افراد ممکن است که از لحاظ طبقه اجتماعی، به سمت بالا تحرک داشته باشند یا به سمت پایین، یا در همان سطح باقی بمانند، ولی شغل دیگری اختیار کنند.«
2
کند و میالتّدبرُفرماید: قبلَ» العملِ و یومنکَ من النّدم«، چاره اندیشی پیش از دست زدن به کار، تو را از پشیمانی ایمن خواهد داشت (شهیدی، .(1371
اگر بپذیریم که حقیقت دین، امری قدسی، حیاتی و معنوی است و هدف از نزول آن، سوق دادن انسان به سوی سعادت واقعی است که آن نیز فرجام و سرانجام معنوی برای انسان تلقی می گردد، و نیازهای اصلی و عمده انسان را نیز، نیازها و خواست های معنوی و غیرمادی او تشکیل می دهد می توان دریافت که جهت گیری اصلی آموزه های دینی بر نیازها و تمایلات آدمی متمرکز است. برای سوق دادن تعلیم و تربیت در جهت رفع این نیازها، سازوکارهایی لازم است که از مهم ترین آنها وجود برنامه ریزیی بر اساس مبانی تعلیم و تربیت اسلامی است. چنین برنامه ای با داشتن اهداف، اصول و سازوکارهای مشخص، می تواند راه را برای پرورش انسان هایی متکامل و الهی هموار سازد.
با بهره گیری از آموزه های دینی و اسلامی و رعایت اصول اخلاقی، می توان به شیوه ای صحیح و موثر، در به فعلیت رساندن این استعدادهای معنوی و انسانی کوشش نمود و شخصیت واقعی انسان را نشان داد. بنابراین می توان مقصد نهایی
غایت تربیت دینی، تربیت اخلاقی و تربیت اسلامی را در تربیت معنوی مشاهده کرد. تربیت معنوی با پیروی از دستورات الهی (تربیت دینی و اسلامی) و زدودن باطن از صفات ناشایست و آراستن آن با صفات نیک (تربیت اخلاقی)، تحقق می یابد
خود نیز دارای مراتب و مدارج فراوانی است. بنابراین افزودن قیودی مانند دین، مذهب و اسلام به تربیت، به مبانی، اصول، به راه کارها و توصیه هایی اشاره دارد که تنها بر اساس آنها می توان مراحل گوناگون فرایند تربیت معنوی را پیمود و در بستر آن حرکت کرد. در تربیت اخلاقی نیز دستیابی به صفات و ملکات انسانی و سوق دادن رفتارها و ابعاد شخصیتی آدمی به سوی روش ها و منش های اولیای الهی، یک هدف اساسی به شمار می آید که نهایت آن، رسیدن به مراتب و منازلی از
تربیت دینی تلقی می شود (نجفی و کشانی، .(1389
اسلام تا آنجا که متصور است، هدف تعلیم و تربیت را در دنیا به غایت سنجیده و جامع عرضه کرده است. انسان بالقوه خلیفه خداوند بر روی زمین تلقی میشود که پروردگار او را اشرف مخلوقات قرار داده است. برای آنکه آدمی بتواند در زندگی واقعی اشرف بودن خود را محقق سازد، باید آن »خردی« که او را به یک انسان نیک مبدل میسازد و در عین حال او را تا سر حد یک مخلوق برتر سوق میدهد، کسب کند. بر این اساس، تعلیم و تربیت به عنوان فرایندی جامع میتواند توانمندیهای عقلی، عاطفی و احساسی آدمی را همزمان شکوفا سازد (محسن پور و اشرف، .(1377 بر همین اساس با طراحی برنامه درسی بر اساس الگوی اسلامی می توان در این مسیر به پیش رفت.
.2ادبیات و مبانی نظری تحقیق
-1-2رویکرد اسلامی به برنامه ریزی آموزشی و درسی
تعلیم و تربیت اسلامی نظامی است که شاگردان را به گونهای تربیت میکند که در گرایشهایشان نسبت به زندگی، در اعمال و تصمیمهایشان و در برخورد با تمام معارف، همواره حاکمیت ارزشهای اخلاقی اسلامی را احساس کنند. آنها به گونهای تربیت میشوند و ذهن آنها چنان نظم پیدا میکند که نمیخواهند دانش را صرفا برای ارضاء کنجکاویهای فکری یا منافع دنیوی کسب کنند. بلکه منطقی و متقی بار میآیند و فراهم آوردن موجبات رفاه مادی، معنوی و اخلاقی خانواده، ملت خود و بنی آدم را وجهه همت خویش قرار میدهند. دانش آموزی که از تعلیم و تربیتی اسلامی برخوردار میشود فردی صلح دوست، متعادل، متین، متقی و معتمد به بخشایش بی منتها و عدالت خدشهناپذیر خداوند بار میآید و موزون با طبیعت و نه معارض با آن زیست میکند. تربیت اسلامی در انتخاب مواد و موضوعهای درسی بیش از هر چیز به میزان تاثیر آنها در تقویت ایمان و تزکیه نفس مردم توجه کرده است. انسان مؤمن می تواند خود بیاموزد و از آموخته هایش استفاده مطلوب کند. دانشمندان اسلامی معتقدند هرقدر علم و معرفت شخص بیشتر باشد به همان میزیان به خداوند نزدیکتر خواهد بود بنابراین، تربیت دینی، آموزش قرآن و تفسیر، احادیث معتبر، فقه و الهیات را توصیه کرده اند.
3
از نقطه نظر تربیت اسلامی، موادی را باید در برنامه درسی گنجاند که فرد را برای بهره مندی از یک زندگی سالم آماده نماید یعنی او بتواند استعدادهایش را ظاهر نماید، به کار اندازد و نیازهای فردی و اجتماعی را به موقع و به شکل مطلوب ارضا کند. آموزش علوم و فنون مختلف همراه با آموزش اخلاق نظری و عملی رسیدن به هدف مذکور را ممکن می نماید. همچنین، اسلام، آموزش نظامی را ضروری می داند تا شخص بتواند در مواقع لزوم مقابل دشمنان اسلام بایستد و از حیات خود و جامعه اش دفاع کند چنانکه می فرماید: »نیروی لازم برای ترساندن دشمنان خدا و خود و غیر آنها که خداوند از آن آگاه است فراهم آورید« (سوره انفال، آیه .(63 علاوه بر مواد درسی باید موادی را هم در برنامه درسی گنجاند که به آموزش و یادگیری سایر مواد کمک می کنند مانند زبان که یادگیری مواد درسی را امکان پذیر می نماید و ورزش یا تربیت بدنی که آمادگی بدنی برای یادگیری را به وجود می آورد. یا در کشورهای اسلامی غیرعربی، آموزش زبان عربی ضرورت دارد تا دانش آموزان را برای یادگیری قرآن آماده نماید (شعاری نژاد، .(1376
کلمات کلیدی :
ارسالکننده : علی در : 95/6/31 6:9 صبح
مقاله مکاتب فلسفه هند تحت فایل ورد (word) دارای 6 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد مقاله مکاتب فلسفه هند تحت فایل ورد (word) کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله مکاتب فلسفه هند تحت فایل ورد (word) ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
بخشی از متن مقاله مکاتب فلسفه هند تحت فایل ورد (word) :
واژه دارشانا Darshana بهمعنی ادراک مستقیم، اشراق و وحی و الهام است اما گاه در معنی دانش و بصیرت نیز بهکار میرود. این مکاتب بهموضوع فهم حقیقت غایی پدیدههای هستی و تمام مخلوقات عالم میپردازند.
فلسفه هند باستان بهطور کلاسیک در شش مکتب فکری اصلی بهنام دارشاناس Darshanas نمایان میشود که یوگا یکی از آنها است. شکلگیری و تکامل این شیوههای اندیشه فلسفی نمادی از سیر تفکر بشر در دورههای تاریخ کهن تمدن هندوستان است.
واژه دارشانا Darshana بهمعنی ادراک مستقیم، اشراق و وحی و الهام است اما گاه در معنی دانش و بصیرت نیز بهکار میرود. این مکاتب بهموضوع فهم حقیقت غایی پدیدههای هستی و تمام مخلوقات عالم میپردازند.
پایهگذارمبانی فکری این مکاتب حکیمان Rishi فرزانهای بودند که هر یک از دیدگاه خود به حقیقتی واحد اما از زوایای مختلف نگریستهاند و در تعالیم خود با شیوه خاصی آدمی را به سوی تزکیه نفس و رعایت اصول اخلاقی راهنمایی میکنند تا از این طریق بتوان به درک حقیقت و وجد و سرور دست یافت.
مقصد و مقصود نهایی این مکاتب آن است که روح فردی از راه درک حقیقت به روح کیهانی بپیوندد تا از دور تسلسل تولد و مرگ یا رنج باز پیداییها نجات یابد.
اسامی این شش مکتب فکری و پدیدآورندگان آنها عبارتند از:
. مکتب سانکهیا Sankhya که موسس آن حکیمی به نام کاپیلا Kapila بودهاست.
. مکتب یوگا Yoga که دانشمند فرزانهای به نام پاتانجلی Patanjali اصول آن را گردآوری کردهاست.
. مکتب پوروا میمانسا Purva Mimansa که موسس آن عالمی به نام جای مینی Jaimini بودهاست.
. مکتب ودانتا Vedanta که حکیمی به نام ویاسا Vyasa آن را بنا نهاده است.
. مکتب ویشه شیکا Vaisheshika که حکیمی به نام کانادا Kanada بنیانگذار آن بودهاست.
. مکتب نیایا Nyaya که دانشمندی حکیم به نام گاتاما Gatama آن را بنا نهاده است.
مکتب سانکهیا
واژه سانکهیا بهمعنی "شمارش" است. این مکتب سلسله مراتب وجود را برشمرده و به بیان سیر نزولی تعلق روح به ماده پرداختهاست.
مکتب سانکهیا بر پایه دوگانگی وجود یعنی روح (پوروشا) و ماده (پراکریتی) بنا نهاده شدهاست. پیروان این مکتب معتقدند که تمام اشیاء صور گوناگون پراکریتی هستند و جوهرعلت پیدایش همه آنها بودهاست. علتالعلل مجرد و لطیف است. معلول از علت پیدا شده و باز بهعلت میپیوندد و همواره علت بر معلول حاکم است.
پراکریتی (ماده) نیرویی محض یا حالتی است که از ترکیب سه کیفیت پدیدار میشود و بهطور دایم در حال تغییر است. این سه کیفیت عبارتند از:
. کیفیت عقل (ساتوا Satva). این نیرو ضامن استمرار حیات است.
. کیفیت فعلیت (راجاس Rajas). این نیرو چرخه حیات را بهجنبش در میآورد.
. کیفیت سنگینی (تاماس Tamas). این نیرو پراکریتی را به ثبات و سکون در میآورد.
پوروشا یا روح منشاء شعور، هشیاری و آگاهی و مجرد از ماده است. ماده یا پراکریتی فقط در حضور روح شعور میپذیرد.
به اعتقاد پیروان این مکتب آفرینش عبارت است از گسترش پراکریتی و فنای جهان در برگشت پراکریتی بهحالت اولیه آن است و آزادی هنگامی بهدست میآید که آدمی از تسلط سه نیروی ساتوا، راجاس و تاماس رهایی یابد. این رهایی از طریق دگرگونیهای پراکریتی ممکن نیست.
مکتب یوگا
واژه یوگا به معنی "پیوستن، متصل کردن و مهار کردن" است. این مکتب به بیان سیر صعودی روح و رهایی آن از بند ماده میپردازد. آزادی در این مکتب به معنی محو شدن در ذات یا وصل شدن به ذات مطلق است.
کلمات کلیدی :
ارسالکننده : علی در : 95/6/31 6:9 صبح
مقاله در مورد تربیت بدنی و اوقات فراغت تحت فایل ورد (word) دارای 30 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد مقاله در مورد تربیت بدنی و اوقات فراغت تحت فایل ورد (word) کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله در مورد تربیت بدنی و اوقات فراغت تحت فایل ورد (word) ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
بخشی از متن مقاله در مورد تربیت بدنی و اوقات فراغت تحت فایل ورد (word) :
تربیت بدنی و اوقات فراغت
یکی از مهمترین نعمتها، نعمت تندرستی و سلامت است که می تواند در موفقیت انسان عاملی مهم باشد.یک جامعه،یک خانواده، تنها زمانی قادر خواهد بود که راه ترقی و تکامل را طی کند که متشکل از افرادی سالم، با ارزش و پاک باشد. با توجه به این مهم تربیت بدنی و ورزش به عنوان بخشی از نیاز ساختاری انسان بایستی مورد توجه همه افراد جامعه اعم از زن و مرد، کوچک و بزرگ باشد. تربیت بدنی یک پدیده انسانی و یک ابزار موثر برای پرورش جسم و روح و ارتقا» فرهنگ و تربیت اخلاق است و می تواند زمینه ساز هویت ملی باشد.
نقش ورزش در پیشگیری از نارسائیهای بدن، ورزش درمانی وبرنامه ریزی و گسترش تربیت بدنی در سطوح مختلف زندگی عموم مردم باید مورد توجه قرار گیرد. نکته مهم این است که همه افراد جامعه از کودکان و بزرگسالان باید یاد بگیرند که تندرستی پدیده ای است که عوامل مختلفی در حفظ و بقا» و یا از بین بردن آن دخالت دارند و تربیت بدنی عامل بسیار مهم و ارزنده است که می تواند به عنوان یک وسیله آموزش علمی وواقعی مفهوم و اعتقاد به تندرستی را در افراد ایجاد نماید. در آموزش و پرورش نیز نخستین هدف، رشد ابعاد گوناگون شخصیت فرد از جنبه های جسمانی، روانی و اجتماعی و معنوی است. ورزش و هدف تربیتی آن یادگیری مهارت های رفتاری را باعث می شود و با چنین تعبیری ورزش به عنوان یک وسیله کمک کننده عملی، پیوسته با تربیت همراه است. نقش مربی ورزش است که می تواند تصمیم بگیرد که اولویت را به ورزش دهد و یا به تربیت. یعنی کدامیک اصل است و کدام یک فرع. در یک تحلیل کلی باید گفت تربیت وورزش در یک فرهنگ یا جامعه نمی تواند اجزای جداناشدنی از یکدیگر بوده باشند.، چرا که به نظر می رسد هر دو ارزش های والا و گاه متفاوت از یکدیگر را دارا باشند. تربیت بدنی دانشی است که به رشد و تکامل و بکار گیری توانائیهای بالقوه حرکتی و پاسخهای مربوط به آن و نیز تغییر و اصلاح رفتار فرد به نتیجه این پاسخها ست، توجه دارد.بین ورزش و تربیت بدنی شاخه ای از تربیت موجود است از این رو باید پیوسته با اهداف درونی تعلیم و تربیت همساز و هماهنگ باشد. آینده کودکان و جوانان، زنان و مردان جامعه ما در گرو آموزش و پرورش افراد است.توسعه جوامع شهری و روی آوردن مردم از روستاها به شهرها به طور اتوماتیک باعث روگرداندن از زندگی طبیعی و روی آوردن به زندگی مکانیکی است، افزایش وسایل پیشرفته و مدرن با تمام مزایا و تسهیلاتش اثرات منفی زیادی روی بدن انسان نهاده و اورا دچار فقر حرکتی نموده است.خوشبختانه اینک در کشور ما به ورزش بیش از بیش توجه می شود، ورزش که روزی تنها وسیله قهرمان پروری برای عرضه اندام در عرصه های مسابقات جهانی بود، به وسیله ای برای پرورش و نگه داری قوای جسمانی و روانی تبدیل شده است، از این رو طبعا تعداد کسانی که به ورزش روی می آورند بسیار بیشتر شده است.
شکی نیست که یکی از اقدامات اساسی که باید انجام گیرد، فراهم آوردن مطالب خواندنی و آموزشی است تا مردم علاقمند دریابند که ورزش به چه کار می آیدو چه فوایدی را برایشان در بردارد. فعالیتهای بدنی و ورزشی در شرایط کنونی در جوامع مختلف دنیا به صورت ضرورتی انکار ناپذیر پذیرفته شده است، با توجه به پیشرفت تکنولوژی و ایجاد عوامل گوناگون رفاهی و در نتیجه کمی تحرک و جنب و جوش نیاز به تخصیص ساعاتی از اوقات زندگی به حرکات بدنی کاملا محسوس والزامی است.
محدودیت شرایط مکانی و تراکم بیش از حدجمعیت وعدم تناسب فضاهای حرکتی با رشد جمعیت از عوامل محدودکننده فعالیت های بدنی می باشد، از سوی دیگر بروز مسائل جدید در روند زندگی و اختصاص زمان قابل توجهی از ساعات روزانه برای رفع این مسائل مجال پرداخت به امر ورزش را کاهش می دهد. در خصوص ورزش خانواده باید برنامه های متنوعی با توجه به ناهماهنگی طبقات اجتماعی از نظر وقت، طرز برداشت، میزان سود، موفقیت شغلی، وضع اقتصادی و نوع تربیت و نظایر آن در نظر گرفته شود. چرا که این اقشار دارای نگرشها ی متفاوت هستندو نمی توان الگوی یکسانی برای همه در نظر گرفت، تهیه بولتن و نشریات برای تفهیم، تبین برنامه های ورزشی،نحوه انجام حرکات، تبلیغ از طریق رسانه های گروهی به عنوان یک عامل تربیتی و بهداشتی، شناساندن ورزش های گوناگون به خانواده ها، ایجاد امکانات در پارک ها، محله ها، اماکن عمومی ورزشی به منظور توزیع عادلانه امکانات ورزشی مابین افراد جامعه امری ضروری است و مهم تر از همه فرهنگ ورزش باید در خانواده ها رسوخ پیدا کند.
یکی از بزرگترین و با اهمیت ترین بخش ها توجه به فعالیت های ورزشی که در برنامه های سازندگی هر جامعه باید مورد توجه قرار گیرد، دوران کودکی تا سنین جوانی است که مقاطع قبل و بعد از دبستان، راهنمایی، دبیرستان و بلاخره دانشگاه را شامل می شود. پی ریزی و اساس فعالیت های ورزشی برای سنین بزرگسالی و شکوفائی تن و جان در همین سالها شکل می گیرد. عدم توجه به سازندگی جسم و روان افراد در این مرحله است که به عدم شکوفایی اقتصادی واجتماعی جوامع منجر می گردد، زیرا پایه های رشد مناسب برای افراد جامعه در همین سنین پی ریزی و پایه گزاری می شود.
اوقات فراغت
معنای لغوی فراغت: LEISURE
به معنای رهایی موقت از کار و اشتغال رسمی زندگی و انجام فعالیتهایی که مورد نظر و به دلخواه فرد باشند و کارکردهای اصلی را رفع و خستگی، سرگرمی، تفریح، رشد و شکوفایی شخصیت انسان برشمرده اند.(زیور ورزش شماره 28 خرداد 83)
زمانی راشامل می شود که فرد در آن مسئولیت خاصی از نظر اجتماعی و امرار معاش و مسائل خانوادگی را بردوش ندارد. با توجه به این که افراد امروزه با فقر حرکتی ناشی از تکنیک و تمدن عصر حاضر مواجعه هستندو این نه تنها سبب ضعف های عضلانی و ارگانی شده، بلکه باعث نارسا ئی و اشکالات خاص روانی نیز می گردد، خالی بودن اوقات فراغت و یا عدم امکان دسترسی به امکانات و برنامه های سالم سبب گرایش های غیر اصولی و غیر اخلاقی در افراد گردد.
فراغت یک پدیده ذهنی و روانی است، حالتی برای روح است که الزاما به وقت اضافی ارتباط ندارد. ( پاپیر 1965 -)
فراغت سه کار عمده دارد: آرمیدن از خستگی، رشد آزاد به منظور جبران محدودیت های بدنی و ذهنی زندگی مدرن و تفریح که از ملال زندگی بکاهد. (مک دانالد1960-)
فراغت شامل فعالیت هایی جدا از اجبارهای شغلی، خانوادگی و اجتماعی است که در آن فرد فقط به میل خود عمل می کند.( دوسازیه -1967 )
(نتیجه: فراغت کار یا بیکاری نیست، بلکه یک تجربه باارزش زندگی است. فراغت جدی ترین مشغله انسان است.( ارسطو) دکتر واعظ موسوی 1383-)
ازفعالیتهای اوقات فراغت می توان موارد زیر را نام برد.
-بازی کردن و مسابقه دادن-راه پیمایی و دویدن-خواندن و نوشتن-استراحت کردن-نواختن موسیقی -نقاشی کردن -پرداختن به فعالیتهایی که مورد علاقه می باشد (کارهای دستی،خیاطی، کارهای هنری و;) -حرکات موزون -دیدو بازدید- تماشاکردن و گوش کردن – رفتن به تئاتر و سینما-شرکت در کلوپهای ورزشی -کوهپیمایی و;
برداشت ما از فراغت نباید آن باشد که همه فعالیتهای اوقات فراغت حتما باید با فعالیت بدنی همراه باشد.
هیچ چیز نمی تواند جای تفریح سالم را بگیرد. فعالیت های تفریحی به افراد فرصت می دهد تا انرژی و احساسات خود را تخلیه کنند.
گذراندن اوقات فراغت در کنار افراد خانواده، صمیمیت و یگانگی را بیشتر می کندو روابط فرزندان و والدین را تحکیم می بخشد.
تفریح سالم و تعامل اجتماعی احساس غربت، دلتنگی،ترس، انزوا را کاهش می دهد و به ایجاد یگانگی ملت ها کمک می کند.
(برنامه ریزی اوقات فراغت نمی تواند چیزی مسقل و بی ارتباط با سایر اوقات باشد، بلکه باید دقیقا وصل به برنامه کلان زندگی، مفید، راه گشا و زمینه ساز باشد. در غیر این صورت خواه ناخواه بخش هایی از عمر پر ارزش انسان در وادی پوچی و بی ثمری از بین می رود وصرف کارهای بیهوده می گردد.) دکتر فریدون تندنویس
بهترین سرگرمی مومن شنا کردن است.(رسول اکرم ص)
پس برای یک مسلمان شنا بهترین تفریحی است که دراوقات فراغت می تواند به آن بپردازد.
یکی از روش هایی که می تواند اوقات فراغت افراد جامعه را زیر پوشش قرار دهد و بسیاری از ضعف ها و کمبودهای جسمانی و روانی را رفع و درمان کند، ورزش و تفریحات سالم می باشد. تربیت بدنی و ورزش گذشته از جبران ضعف ها و حفظ تندرستی افراد، آنان را برای زندگی، تلاش و اهداف مشترک آماده می سازد. استفاده از بازی در اوقات فراغت فرصتی برای پیشرفت فردفراهم می نماید.دانشمندان و متفکران امروزی اعلام کرده اند که تفریح و چگونگی گذراندن اوقات فراغت وسیله موثری برای پرورش قوای فکری، جسمی، اخلاقی، رشد شخصیت و بروز خلاقه افراد و عامل مهمی برای جلوگیری از رفتارهای ناپسنداجتماعی به حساب می آید.بنابراین در راستای برنامه ریزی صحیح و خوب از این اوقات
را باید پایه و اساس و قدمی موثر برای داشتن یک اجتماع سالم، پاک و تندرست دانست.
البته سازمان دهی و برنامه ریزی های کلی برای پر کردن اوقات فراغت به عهده سازمانها و ارگانها یی مانند وزارت کشور، بهزیستی، تربیت بدنی، فرهنگ و هنر و آموزش و پرورش است، ولی این مهم به عهده وزارت آموزش و پرورش هر کشور است، که با بکار گیری و کاربرد آن برای تک تک افراد شناخته شده باشد، در واقع باید تفکر و درک استفاده صحیح از اوقات فراغت در سالهای
تحصیلی آموزش داده شودو به عنوان یک بخش با ارزش در تعلیم افراد در مد نظر مسئولان آموزش و پرورش کشور باشد، تا در سالم سازی فرد در جامعه موثر واقع شود.و به آنان تفهیم شود که اوقات فراغت صرفا تفریح و سرگرمی محض نیست، بلکه ساعات فوق نیاز به برنامه ریزی صحیح دارد، تا رشد و تعالی انسان را دربرگیرد. با برنامه ریزی دقیق و ایجاد امکاناتو با حداقل شهریه برای غنی سازی ادقات فراغت دانش آموزان گامهای اساسی برداشته شود.
برنامه های صدا وسیما در ساعات اوقات فراغت باید از تنوع و گستردگی لازم برخور دار باشد.
یک جوان باید اوقات بیکاری خود را مقداری در میادین ورزشی و مسابقات بگذراند و مقداری نیز در مطالعه و تحقیق بگذراند.
بلاخره برای کاهش بیماریها و قراردادن پیشگیری به جای درمان و از بین بردن اعتیادات مضرو ریشه کن کردن مصرف مصرف مواد مخدر و پر کردن اوقات فراغت و بیکاری مردم با برنامه های سازنده و مفید، راهی جز برنامه ریزی دقیق در امر ورزش و بازی نیست. دردمندان جامعه ما خوب می دانند که در فصل تابستان که فصل تعطیلی مدارس کشور است، برای کودکان و نوجوانان، مشکلات بزرگی وجود دارد و نبودن برنامه صحیح برای پرکردن اوقات فراغت خالی این فصل، موجب ضررهای اخلاقی و جسمی و اقتصادی و سیاسی خواهد شد.
کلمات کلیدی :