ارسالکننده : علی در : 95/2/30 2:50 صبح
مقاله جایگاه صورت های مالی تلفیقی در حسابداری ایران تحت فایل ورد (word) دارای 19 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد مقاله جایگاه صورت های مالی تلفیقی در حسابداری ایران تحت فایل ورد (word) کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله جایگاه صورت های مالی تلفیقی در حسابداری ایران تحت فایل ورد (word) ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
بخشی از متن مقاله جایگاه صورت های مالی تلفیقی در حسابداری ایران تحت فایل ورد (word) :
جایگاه صورت های مالی تلفیقی در حسابداری ایران
چکیده
در اغلب کشورها ، استانداردهای حسابداری ، عرف و نوشتارهای مربوط ، لزوم ارائه صورتهای مالی تلفیقی و مجزا را مورد تأکید قرار داده اند . برای مثال ، هیات بورس و اوراق بهادار در کشور آمریکا در مقررات خود صورتهای مالی تلفیقی را با معنی تر،از صورتهای مالی جداگانه دانسته است . قانون کمپانیها در انگلستان نیز ارائه صورتهای مالی تلفیقی را لازم دانسته است . علاوه بر این در استانداردهای بین المللی حسابداری نیز تهیه صورتهای مالی تلفیقی ضروری شناخته شده است .
در هر حال ، در مواردی که صورتهای مالی تلفیقی توسط شرکت اصلی تهیه می شود، ارائه صورتهای مالی مجزا نیز به عنوان صورتهای مالی مکمل ضرورت دارد .
صورتهای مالی در معنای عام و صورتهای مالی تلفیقی در معنای خاص، مهمترین خروجی ، ستانده یا محصول بخش برون سازمانی حسابداری و گزارشگری مالی به عنوان سیستم اطلاعاتی است . اطلاعات منعکس در صورتهای مالی تلفیقی ، همانند اطلاعات منعکس در صورتهای مالی معمولی باید از کیفیات و ویژگیهای مربوط بودن و قابلیت اعتماد و اتکا به شکلی متوازن برخوردار باشند . یکی
از کیفیات فرعی مربوط بودن ، بموقع بودن است. اطلاعات در معنای عام و اطلاعات حسابداری در معنای خاص نسبت به گذشت زمان فوق العاده حساسند و بسرعت ارزش خود را از دست می دهند، در حسابداری و گزارشگری مالی تأکید بر این است که اطلاعات مالی چنانچه بموقع ارائه شود هر چند مملو از برآورد، تخمین ، قضاوت و تقریب باشد، به مراتب بهتر از این است که دقیق اما دیر ارائه شود.
تهیه صورت های مالی تلفیقی چندی است که به موجب استانداردهای حسابداری الزامی گردیده است . تا کنون مقالاتی در زمینه ی صورت های مالی تلفیقی منتشر شده است که صرفاً شامل مباحث نظری است و به چالش های عملی موجود در تهیه ی صورت های مالی تلفیقی نمی
پردازند. در این نوشتار ریشه ی دشواری ها و چالش های مرتبط با تهیه ی صورت های مالی تلفیقی در کشور که احتمالاً مانع ایفای نقش آن در بهبود محتوای اطلاعات حسابداری می شود، شناسایی و بررسی می شود. آنچه در ادامه خواهد آمد ، در حقیقت بیانگر تفاوت فاصله ی تاریخی و ژرفای عقب ماندگی ما در زمینه ی گزارشگری مالی تلفیقی است .
کلید واژه ها: صورتهای مالی تلفیقی- تئوری های تلفیق- بررسی تطبیقی استانداردها –مشکلات و چالشها
مقدمه :
حسابداری، دانشی توصیفی ، تحلیلی است ، یعنی معاملات ، عملیات ، فعالیتها و سایر رویدادهای دارای اثر مالی بر واحدهای اقتصادی را توصیف و تحلیل می کند. به کارگیری این دانش در عمل ، سیستم حسابداری واحدهای اقتصادی مختلف را پدید می آورد . هر سیستم حسابداری دارای سه عملکرد خدماتی ، کنترلی و اطلاعاتی است مهمترین عملکرد سیستم حسابداری و شاید عملکرد غالب آن ، عملکرد اطلاعاتی است . به همین دلیل، حسابداری را یک سیستم اطلاعاتی می دانند .
هر سیستم اطلاعاتی با این عوامل سر و کار دارد: ورودیها ، پردازش ورودیها ، خروجیها و فیدبک . خروجیهای سیستم اطلاعات حسابداری ، انواع و اقسام گزارشهایی است که توسط این سیستم عرضه می شود حسابداری بر حسب ماهیت و نوع خروجیهایی که فراهم می کند، دارای دو زمینه کاملاً متمایز است: یکی حسابداری و گزارشگری مالی درون سازمانی که مقصد آن تأمین نیازهای
اطلاعاتی مدیران سطوح مختلف واحد اقتصادی است و آنرا اصطلاحاً حسابداری مدیریت می نامند ، و دیگری حسابداری و گزارشگری مالی برون سازمانی که هدف آن فراهم کردن اطلاعات مالی مورد نیاز اشخاص و گروههایی است که بیرون از واحد اقتصادی قرار دارند، اما به نوعی در واحد اقتصادی ، حق نفع و علاقه دارند، عموماً قدرت دستیابی به اطلاعات را ندارند و انتظار می رودبر مبنای اطلاعاتی که از طریق گزارشهای مالی فراهم می شود درباره واحد اقتصادی تصمیم گیری یا راجع به آن قضاوت کنند .
امروزه محیط تجاری اغلب کشور های جهان در ابعاد بسیار وسیع گسترش و توسعه پیدا کرده است و هر روز شاهد هستیم که شرکتهای نوپا و جدیدالتاسیس با محصولات جدیدی وارد بازار جهانی می شوند و سایر شرکتها در مقابل این تغییرات موجود همواره با این مشکل مواجه هستند که برای بقا و دوام خود یا باید بازار را ترک کنند و یا اینکه قادر باشند در خطوط تولیدی موجود
تغییراتی به وجود آورند. در این راستا غالب شرکتها راه دیگری را برگزیده اند و آن هم ترکیب با سایر شرکتها است تا از این راه بتوانند مجموعه عملیاتی جدید را در سطح گسترده تر ایجاد نمایند. لذا ترکیب به این مفهوم زمانی رخ می دهد که دو یا چند شرکت در شرایط عادی برای کنترل به هم ملحق شوند.
صورتهای مالی واحد تجاری اصلی به تنهایی تصویر کامل فعالیت های اقتصادی و وضعیت مالی آن را نشان نمی دهد. استفاده کنندگان صورتهای مالی واحد تجاری اصلی برای تصمیم گیری های اقتصادی،اطلاعاتی در باره وضعیت مالی،نتایج عملیات وجریانات نقدی گروه نیاز دارنداین نیاز از طریق صورتهای مالی تلفیقی که اطلاعات مالی مربوط به گروه را به عنوان یک شخصیت اقتصادی یگانه و بدون توجه به مرزهای قانونی شخصیت های حقوقی جداگانه ارائه می کند بر آورده می سازد.
صورت های مالی تلفیقی چیست ؟
صورتهای مالی تلفیقی عبارت است از صورتهای مالی گروه ( واحد تجاری اصلی و کلیه واحد های تجاری فرعی آن ) که با استفاده از ضوابط تلفیق تهیه می شود منظور از تلفیق نیز فرایند تعدیل و ترکیب اطلاعات صورتهای مالی جداگانه یک واحد تجاری اصلی و واحدهای تجاری فرعی آن به منظور تهیه صورتهای مالی تلفیقی است .
هدف از تهیه صورتهای مالی تلفیقی فراهم کردن اطلاعات درباره وضعیت مالی و عملکرد مالی واحد تجاری اصلی و واحدهای تجاری فرعی آن برای استفاده کنندگان است زیرا در مواردی که واحدهای تجاری فرعی تحت کنترل واحد تجاری اصلی قرار می گیرند صورتهای مالی واحد تجاری اصلی به تنهایی تصویر کامل فعالیتهای اقتصادی و وضعیت مالی آن را نشان نمی دهد .
استفاده کنندگان صورتهای مالی واحد تجاری اصلی ، برای تصمیم گیریهای اقتصادی، به اطلاعاتی درباره وضعیت مالی، عملکرد مالی و جریانهای نقدی گروه نیاز دارند. این نیاز از طریق صورتهای مالی تلفیقی برآورده می شود که اطلاعات مالی مربوط به گروه را به عنوان یک شخصیت اقتصادی
منفرد و بدون توجه به مرزهای قانونی شخصیتهای حقوقی جداگانه ارائه می کند معمولاً استفاده کنندگان اصلی صورتهای مالی تلفیقی سرمایه گذاران واحد تجاری اصلی هستند زیرا آنان از طریق علایق خود در واحد تجاری اصلی در گروه نیز منافعی دارند. اما، گذشته از سرمایه گذاران، صورتهای مالی تلفیقی اطلاعات مفیدی را برای سایر استفاده کنندگان نیز فراهم می کند .
صورتهای مالی تلفیقی و محتوای اطلاعات حسابداری
صورت های مالی تلفیقی و محتوای اطلاعات حسابداری طبق استاندارد حسابداری شماره 18 ایران هر گاه یک واحد تجاری بر عملیات واحد تجاری دیگری کنترل داشته باشد آن دو واحد به رغم شخصیت های قانونی جداگانه به عنوان یک شخصیت حسابداری تلقی می شوند و صورت های مالی شان با هم تلفیق می شود . از این رو شرط اصلی تهیه ی صورت های مالی تلفیقی در ایران وجود کنترل در روابط میان شرکت اصلی و شرکت فرعی است . در استاندارد مزبور کنترل نیز به صورت زیر تعریف می شود :
کنترل عبارت است از توانایی هدایت سیاست های مالی و عملیاتی یک واحد تجاری به منظور کسب منافع اقتصادی از فعالیت های آن از طرفی معاملات انجام شده میان واحد تجاری اصلی و فرعی از جمله معاملات با اشخاص وابسته محسوب می شوند تا آنجا که استاندارد حسابداری شماره 12 ایران تأکید دارد که : روابط اشخاص وابسته می تواند بر وضعیت مالی عملکرد مالی و انعطاف پذیری مالی واحد تجاری اصلی و فرعی اثر گذار باشد ، ممکن است اشخاص وابسته ( نظیر شرکت های اصلی و فرعی ) مبادرت به انجام معاملاتی کنند که بین اشخاص غیر وابسته معمول نباشد همچنین ممکن است شرایط و مبالغ معاملات بین اشخاص وابسته باشرایط و مبالغ مشابه بین اشخاص غیر وابسته یکسان نباشد .
خلاصه آن که کنترل شرکت اصلی بر شرکت فرعی ممکن است منجر به معاملاتی بین آنها شود که آن معاملات احتمالاً کیفیت اطلاعات صورت های مالی جداگانه ی شرکت اصلی و شرکت فرعی را تحت تأثیر قرار می دهد . برای رفع این مشکل و به عبارتی بهبود کیفیت اطلاعات صورت های مالی ، تهیه ی صورت های مالی تلفیقی توسط شرکت اصلی بر اساس استانداردهای حسابداری الزامی است . صورت های مالی تلفیقی اطلاعات صورت های مالی جداگانه ی شرکت اصلی و شرکت های فرعی آن را بعد از انجام تعدیلات لازم به صورت یک شخصیت اقتصادی واحد نشان می دهد . صورت های مالی تلفیقی اثرات معاملات اشخاص وابسته بر کیفیت اطلاعات صورت های مالی را خنثی و تعدیل می نماید . مثلاً سود معاملات فی ما بین اشخاص وابسته ( شرکت های گروه ) را حذف می نماید یا اثرات معاملات ثبت نشده و به تأخیر افتاده در دفاتر هر یک از شرکت های گروه را جرح و تعدیل می نماید . در واقع ، به این ترتیب صورت های مالی تلفیقی باعث بهبود کیفیت اطلاعات گزارشگری مالی می شود .
مبانی تئوریک تهیه صورتهای تلفیقی
در تهیه و ارائه صورتهای مالی تلفیقی 2 تئوری حسابداری دارای جایگاه ویژه ای هستند .
1-تئوری مالکیت I’arent company theory ): در تئوری مالکیت تأکید بر مالکیت صاحبان بر واحد اقتصادی است ، صاحبان به گروهی اطلاق می شود که دارای اکثریت سهام دارای حق رأی باشند و امکان اعمال کنترل و نفوذ برای آنها بصورت قانونی بر گروه میسر باشد .
آنچه در این تئوری حائز اهمیت است مالکان هستند لذا می بایست دیدگاههای آنان در فرآیند گزارشگری مالی مد نظر قرار گیرد . در این تئوری حقوق سهامداران اقلیت بر اساس خالص ارزش دفتری دارائیهای شرکت فرعی محاسبه می شود و سهم سهامداران اقلیت از دارئهای شرکت فرعی ، از صورتهای مالی تلفیقی حذف و صورتهای مالی تلفیقی صرفاً برای سهامداران شرکت اصلی تهیه می گردد .
بر اساس این تئوری است که تفاوت بین مانده حساب سرمایه گذاری در سهام شرکت فرعی با مانده حساب حسابهای سرمایه (پس از اعمال تعدیلات سود و سایر حقوق قبل از سرمایه گذاری ) تحت عنوان سرقفلی که کلاً به شرکت اصلی تعلق دارد در صورتهای مالی تلفیقی منعکس می شود .
2-تئوری شخصیت (Entity theory ) : در تئوری شخصیت توجه به تفکیک شخصیت بین صاحبان اصلی و خود واحد انتفاعی است .
در این تئوری فرض بر این است که واحد شخصیت مستقلی از صاحبان دارد و وضعیت مالی و نتایج عملیات گروه صرفنظر از صاحبان اصلی آن گزارش می شود ، در نتیجه در این روش مجموعه دارائیهای شرکت اصلی و فرعی با هم تلفیق می شوند و سهم سهامداران اقلیت مستثنی نمی شود و حقوق سهامداران اقلیت در تراز نامه تلفیقی در بخش حقوقی صاحبان سهام منعکس می شود .
بر اساس استانداردهای شماره 18 و19 حسابداری ایران به هر دو تئوری توجه شده است . اما به نظر می رسد تئوری غالب در این استانداردها تئوری شخصیت است .
الزام تهیه صورتهای مالی تلفیقی :
حال این پرسش مطرح می شود که چرا اساساً صورتهای مالی تلفیقی مطرح شده ومی شود ؟
حسابداری سرمایه گذاری در سهام سایر واحدهای انتفاعی نیز خود یکی از موضوعات فوق العاده بحث انگیز در حسابداری و گزارشگری مالی است به نحوی که در مقاطع مختلف در طول سالهای گذشته ، راجع به نحوه برخورد حسابداری با این گونه سرمایه گذاریها ، روشهای بسیار متنوع و گوناگونی به عنوان روش صحیح و مطلوب از طرف مراجع مختلف تدوین ضوابط ، اصول و استانداردهای حسابداری پیشنهاد و به وسیله واحدهای انتفاعی به کار گرفته شده است .
اگر چه در محیط تجاری کنونی ، دستیابی به تقریباً تمام، بخش اعظم یا حتی بخشی اندک از سهام یک واحد انتفاعی به وسیله واحد انتفاعی دیگر، امری عادی و متعارف است اما نحوه حسابداری این گونه سرمایه گذاریها ، بسته به وضعیت سرمایه گذاری ، مقصود از سرمایه گذاری و مناسباتی که از این سرمایه گذاری به وجود می آید، ممکن است بسیار ساده و گاه بسیار پیچیده باشد . در مجموع ،راهکارهای گوناگون از دیدگاه استاندارهای حسابداری را می توان به شرح زیر خلاصه کرد:
*هنگامی که واحد سرمایه گذار بر واحد سرمایه پذیر نفوذ موثر و در خور ملاحظه ندارد و نشانه و اماره آن این است که واحد سرمایه گذار کمتر از 20 درصد سهام واحد سرمایه پذیر را در مالکیت خود دارد؛ روش حسابداری این سرمایه گذاری ، روش بهای تمام شده یا ارزش بازار یا تجدید ارزیابی خواهد بود.
*هنگامی که واحد سرمایه گذار بر سیاستهای مالی و عملیاتی واحد سرمایه پذیر نفوذ موثر و در خور ملاحظه دارد، و نشانه و اماره آن ،داشتن بیش از 20 درصد اما کمتر از 50 درصد سهام واحد سرمایه پذیر است ؛روش حسابداری این سرمایه گذاری، روش ارزش ویژه خواهد بود .
اما هنگامی که واحد سرمایه گذار بر واحد سرمایه پذیر تسلط ( کنترل ) دارد . یعنی میزان سرمایه گذاری واحد سرمایه گذار بر واحد سرمایه پذیر بیش از 50 درصد است غالباً تهیه صورتهای مالی تلفیقی ضرورت می یابد در چنین وضعیتی، بین واحد سرمایه گذار و واحد سرمایه پذیر، رابطه اصلی / فرعی ایحاد می شود . نحوه حسابداری سرمایه گذاری در حسابهای شرکت اصلی ممکن است روش بهای تمام شده ، روش ارزش ویژه یا حتی مبالغ تجدید ارزیابی نیز باشد . اما هنگامی که کنترل یا تسلط واحد سرمایه گذار (شرکت اصلی ) بر واحد سرمایه پذیر (شرکت فرعی ) موقتی باشد یا اثر بخش نباشد ، تهیه صورتهای مالی تلفیقی مصداق نخواهد داشت .
به طور کلی گسترش تجاری از درون ممکن است کند و پر خطر باشد و تجربه نشان داده است که این شکل گسترش مشکلاتی جدی در راه اعمال مدیریت کارآمد به دنبال دارد .
واحدهایی که از درون رشد می کنند بعد از مدتی دارای تنی می شوند که به هیچ عنوان با سر آنها ،یعنی مدیریت سطح بالا ، هارمونی و هماهنگی لازم را ندارد و عملاً شیرازه کار از دست مدیریت خارج می شود ، می گویند یکی از دلایل از بین رفتن دایناسورها این است که سر آنها برای تنشان فوق العاده کوچک شده بود .
تئوریهای تلفیق
استفاده از روش خرید در ترکیب شرکتها، مستلزم به کار گیری تئوریهای تلفیق است. از بین تئوریهای مطرح دو تئوری از همه رایجتر است که در تهیه صورتهای مالی تلفیقی نقش مهم دارد :
تئوری شرکت اصلی : به طور خلاصه ویژگیهای مهم این تئوری به شرح زیر است .
الف) تجدید ارزیابی داراییها و بدهیهای شرکتهای ترکیب شونده معادل درصد مالکیت شرکت اصلی صورت می گیرد .
ب) سهم اقلیت بر اساس خالص ارزش دفتری داراییهای شرکت فرعی محاسبه می شود . به عبارت دیگر تجدید ارزیابی داراییها و بدهیهای شرکت فرعی بر سهم اقلیت اثر ندارد .
ج) سهم اقلیت در ترازنامه تلفیقی، بعد از بدهیها و قبل از حقوق صاحبان سهام طبقه بندی می شود .
د) هر گونه تفاوت بین مانده حساب سرمایه گذاری با سهم شرکت اصلی از خالص ارزش روز داراییهای فرعی ، سرقفلی تلفیقی نام دارد که تماماً متعلق به شرکت اصلی است .
تئوری واحد اقتصادی : ویژگیهای مهم این تئوری به شرح زیر خلاصه می شود :
الف) تجدید ارزیابی داراییها و بدهیهای شرکت فرعی ، صرفنظر از درصد مالکیت شرکت اصلی به ماخذ صد درصد انجام می شود .
ب) سهم اقلیت بر اساس ارزش روز شرکت فرعی محاسبه می شود. ملاک محاسبه ارزش روز شرکت فرعی ، قیمت سهام آن شرکت در تاریخ تحصیل توسط شرکت اصلی است .
ج) سهم اقلیت در تراز نامه تلفیقی در بخش حقوق صاحبان سهام طبقه بندی می شود .
د) هر گونه تفاوت بین ارزش روز شرکت فرعی با خالص ارزش روز داراییهای شرکت فرعی، سرقفلی تلفیقی نام دارد .
بدین ترتیب در تئوری واحد اقتصادی ، اقلیت هم در تجدید ارزیابی دارییها و بدهیها و هم در سرقفلی تلفیق سهیم است .
از مقایسه دو تئوری مشخص می شود که در تئوری شرکت اصلی ، صورتهای مالی تلفیقی صرفاً از دیدگاه شرکت اصلی به عنوان مالک اصلی شرکت فرعی تهیه شده و بیانگر منافع اقتصادی شرکت اصلی در فرعی است .در حالی که در تئوری واحد اقتصادی، اصالت به گروه شرکت داده شده و وضعیت مالی شرکتهای گروه صرف نظر از مالکان آن افشا می شود. بنابراین اقلیت جزء سهامداران گروه به حساب می آید .
تاریخها ، دوره ها و رویه های حسابداری
صورتهای مالی تلفیقی باید با استفاده از رویه های حسابداری یکسان در مورد معاملات و سایر رویدادهای مشابهی که تحت شرایط یکسان رخ داده اند تهیه شود . چنانچه رویه های حسابداری مورد استفاده یکی از واحدهای تجاری عضو گروه با رویه به کار رفته در تهیه صورتهای مالی تلفیقی
برای معاملات و رویدادهای مشابهی که تحت شرایط یکسان رخ داده اند ، تفاوت داشته باشد ، صورتهای مالی واحد مزبور هنگام استفاده از آن برای تهیه صورتهای مالی تلفیقی به نحو مناسبی تعدیل می شود. چنانچه محاسبه این گونه تعدیلات میسر نباشد ، این واقعیت باید همراه با آن بخشی از اقلام منعکس در صورتهای مالی تلفیقی ، که در مورد آن رویه های متفاوت حسابداری به کار رفته است افشا شود. در مورد به کارگیری رویه های حسابداری یکسان ، استانداردهای حسابداری ایران ، بین المللی ، انگلستان و ایالات متحد هماهنگ اند .
صورتهای مالی واحد تجاری اصلی و واحدهای فرعی آن برای هدفهای تهیه صورتهای مالی تلفیقی به طور معمول باید از نظر دوره مالی با هم یکسان باشند . سودمندی صورتهای مالی تلفیقی مربوط به دوره های زمانی یکسان ، بسیار بیشتر از صورتهای مالی تلفیقی است که دوره های زمانی آن با هم متفاوت است ، زیرا تفاوت زمانی به امکان مقایسه پذیری صورتهای مالی تلفیقی آسیب می رساند . طبق استاندارد حسابداری شماره 18 ، هنگامی که تاریخ های گزارشگری یکسان نیست واحد تجاری فرعی برای مقاصد تلفیق غالباً باید صورتهای مالی خود را به تاریخ صورتهای مالی واحد
تجاری اصلی تهیه کند . چنانچه این امر مقدور نباشد صورتهای مالی واحد تجاری فرعی برای آخرین سال مالی آن مورد استفاده قرار می گیرد مشروط بر اینکه پایان سال مالی واحد تجاری فرعی بیشتر از سه ماه قبل از پایان سال مالی واحد تجاری اصلی نباشد . در چنین مواردی ، وقوع هر گونه رویدادی در فاصله زمانی مذکور که تأثیر عمده ای بر صورتهای مالی تلفیقی داشته باشد باید از طریق اعمال تعدیلات لازم به حساب گرفته شود در این رابطه ، استانداردهای حسابداری ایران ، بین المللی ، انگلستان و ایالات متحد رویه واحدی در پیش گرفته اند .
مشکلات،چالشها و تضادهای مرتبط با صورتهای مالی تلفیقی در ایران:
در راه تهیه صورتهای مالی تلفیقی ، حسابرسی این گونه صورتها ، تجزیه و تحلیل آنها و در نهایت ، تصمیم گیری بر اساس نتایج حاصل از صورتهای مالی تلفیقی ،و استفاده از آن در ایران همواره موانع ، دشواریها و اختلاف دیدگاههای متعددی وجود دارد . این مسائل و مشکلات را می توان متوجه سیستم های ناکار آمد اطلاعات حسابداری،مشکلات آموزشی، عدم کارآیی قوانین،و عدم استقبال از صورتهای مالی تلفیقی طبقه بندی کرد.
1- اولین نکته این است که اساساً در جامعه ما و به ویژه در میان مدیران و کارشناسان مالی ما نیاز به تهیه چنین صورتهای مالی احساس نشده است . شاید بهتر باشد که بگوییم ، سهامداران عمده هر شرکت اصلی اساساً این نیاز را احساس نکرده اند که خواسته خود را به حسابداران منتقل کنند تا آنها ناگزیر باشند در جهت ارتقای این بخش از علم حسابداری قدم های مؤثری بردارند برای این پدیده ، دلایل متعددی را می توان برشمرد که به چند دلیل عمده آن اکتفا می کنم .
الف) شرکتهای سرمایه گذاری فاقد قوانین خاص مربوط به خود هستند و بنابراین زمینه قانونی مناسب نیز برای مشخص کردن ضوابط لازم در اداره شرکتهای اصلی و فرعی فراهم نشده است .
ب) از نظر استانداردهای حسابداری ، تا سالهای اخیر ، الزامات شدید و استانداردهای خاصی نداشته ایم که حسابداران را ناگزیر از توجه به صورتهای مالی تلفیقی سازد انتشار استاندارد صورتهای مالی تلفیقی یکی از اقدامات اولیه در جهت جلب نظر کارشناسان مالی به این امر مهم است .
ج) در قوانین مالیاتی نیز پی بردن به سود واقعی در گروه شرکتها اساساً مورد عنایت قرار نگرفته است و هر شرکت به صورت منفرد در مرکز توجه قرار داشته است .
2- دومین دشواری در تهیه صورتهای مالی تلفیقی این است که به سبب اهمیت کافی ندادن به موضوع صورتهای مالی تلفیقی ، تلاش لازم نیز برای فراهم کردن سیستم های لازم جهت تهیه اطلاعات مورد لزوم صورت نگرفته است و سیستم های اطلاعاتی لازم به صورت مناسب استقرار نیافته و مورد بهره برداری واقع نشده است .
3- سومین نکته مهم در تهیه صورتهای مالی تلفیقی ، توجه به موضوع قیمت های انتقالی است . یکی از موضوع هایی که همواره ، موجب ایجاد تنش بین مدیران شرکتهای فرعی می گردد ، تعیین قیمت فروش کالاها و خدماتی است که بین شرکتهای گروه مبادله می شود. از دیدگاه شرکت اصلی ، هدف آن است که مبادلات شرکت های فرعی ترجیحاً در درون گروه انجام پذیرد تا از انتقال
سود به خارج از گروه اجتناب شود از سوی دیگر برای شرکت اصلی بسیار مهم است که ظرفیت تولیدی شرکتهای فرعی به صورت کامل مورد بهره برداری قرار گیرد و اساساً خوشایند نیست که یک شرکت فرعی نتواند کالای خود را به شرکت فرعی دیگر بفروشد و با ظرفیت استفاده نشده روبه رو باشد . همچنین شرکت اصلی توجه دارد که در صورتی که در تمامی موارد قیمت های بازار بر مبادلات بین شرکتهای گروه حاکم گردد ،ممکن است محصولات نهایی گروه از نظر بازاریابی و در شرایط رقابتی با دشواری مواجه شود ؛ در عین حال شرکت اصلی می داند که عملکرد مدیران شرکتهای فرعی را باید بر اساس سودآوری آنها مورد ارزیابی قرار دهد .
مجموع شرایط فوق ، وضعیتی را ایجاد می کند که نیازمند دخالت آگاهانه شرکت اصلی در تعیین قیمت محصولات مورد مبادله در بین شرکتهای فرعی است . بی توجهی به مراتب فوق ، ممکن است تهیه صورتهای مالی تلفیقی را تحت الشعاع قرار دهد و مدیران شرکتهای گروه را از همکاری لازم و یا پذیرش نتایج تلفیق باز دارد .
4- چهارمین دشواری در تهیه صورتهای مالی تلفیقی ، نبود گزارشگری مالی مستمر ، در مورد شرکتهای فرعی خارج از بورس است . اهمیت این مورد شاید ایجاب کند که استانداردی خاص برقرار شود که شرکتهای فرعی خارج از بورس را به گزارشگری مستمر ملزم سازد .
از دیگر موارد این مشکلات می توان کاستی در مواردی که دربحث گذشته عنوان شد جستجوکرد که در زیر به شرح مختصر آن می پردازیم :
1)سیستم های اطلاعاتی مدیریت
سیستم های حسابداری و به طور کلی سیستم های اطلاعات مدیریت یکی از با اهمیت ترین موضوعاتی است که در تهیه ی صورت های مالی تلفیقی باید مورد توجه جدی جامعه ی مدیران و حسابداران قرار گیرد . پیچیدگی روز افزون فعالیت های تجاری، رشد سریع فناوری ، تغییرات سریع در روش انجام کارها تغییرات قوانین و مقررات و سرانجام تحولات گسترده ای که در جهان روی می دهند همه با ما هشدار می دهند که بدون داشتن سیستم های مجهز و مناسب اطلاعاتی هماهنگی با تحولات مزبور یا به بیان روشن تر توسعه و پیشرفت ممکن نیست . ما از پیشرفت هایی که در این زمینه در دنیا صورت گرفته است بسیار عقب مانده ایم و با آن فاصله زیادی داریم هنوز شرکت هایی که گل سر رسید صنعت کشور هستند از سیستم های ناکارآمد حسابداری در ایران مسائل و مشکلاتی را در تهیه ی صورت های مالی تلفیقی ایجاد می کنند از جمله آن که اکثر واحدهای تجاری اصلی و فرعی قادر به ارائه ی اطلاعات صحیح و به موقع در رابطه با معاملات فی ما بین نیستند . سیستم های اطلاعاتی واحدهای مزبور توانایی ارائه ی اطلاعات لازم در زمینه ی خرید و فروش بین شرکت های گروه را ندارند .
عدم انطباق سیستم های حسابداری شرکت های گروه یکی از دلایل تاخیر در ثبت معاملات بین شرکت های اصلی و فرعی است و این خود مغایرت هایی در حساب های آنها به وجود می آورد به طوری که در برخی موارد مغایرت های مزبور در دفاتر طرفین تا سال ها ثبت نمی شوند و بلا تکلیف باقی می مانند .
بنابراین به نظر می رسد ایجاد سیستم های جامع اطلاعات مدیریت برای ارائه ی اطلاعات به موقع و صحیح جهت تهیه صورت های مالی تلفیقی امری اجتناب ناپذیر باشند .
2- آموزش
مشکل آموزش در رشته ی حسابداری جداً از مشکلات آموزشی جامعه نیست و در واقع منبعث از آن است . اکثر قریب به اتفاق دانشجویان رشته ی حسابداری دیپلمه های غیر از رشته ریاضی هستند این در حالی است که گفته می شود در حرفه ی حسابداری کسانی موفق هستند که دارای قوه ی استدلال و ریاضی قوی باشند . منظور این نیست که حتماً در ریاضیات فوق العاده باشند بلکه ضروری است توانایی فهم و درک روابط منطقی و ریاضی را داشته باشند . صورت های
مالی تلفیقی که در سال آخر دوره ی کارشناسی تدریس می شود آخرین درس حسابداری مالی است دانشجویانی می توانند صورت های مالی تلفیقی را خوب فرا گیرند که از پایه ی نسبتاً خوبی در سایر دروس حسابداری مالی و غیر مالی برخوردار باشند . از طرفی دیگر باید به مشکلات
آموزشی ناشی از کیفیت نامناسب تدریس استاد و نه منابع بهره بخش برای تدریس توجه کرد برخی استادانی که صورت های مالی تلفیقی را در دانشگاه ها درس می دهند با مشکلات تهیه ی آن در محیط ایران آشنا نیستند حتی عده ای از تجربه ی عملی بی بهره هستند و تنها از لحاظ نظری بر موضوع تسلط دارند . در برخی از دانشکده های حسابداری مشاهده می شود که استاد کتابی را معرفی نمی نماید و فقط از روی جزوات قدیمی تدریس می کنند در دانشکده هایی ک
ه صورت های مالی تلفیقی از روی منابع خارجی یا ترجمه های فارسی آنها تدریس می گردد صرفاً تهیه صورت های مالی تلفیقی بر مبنای روش ارزش ویژه کامل که مورد نظر استانداردهای حسابداری است آموزش داده می شود در حالی که در ایران بر خلاف استانداردهای حسابداری اکثر قریب به اتفاق شرکت های سرمایه گذار نه تنها از روش ارزش ویژه کامل استفاده نمی کنند بلکه تمایلی به استفاده از روش ارزش ویژه ناقص نیز ندارند . شرکت های مزبور به دلیل مقاصد مالیاتی صرفاً روش بهای تمام شده را در نگهداری حساب سرمایه گذاری در سهام استفاده می کنند . هر چند وجوه اشتراکی میان روش ارزش ویژه و بهای تمام شده در تهیه ی صورت های مالی تلفیقی وجود دارد اما میان آنچه در دانشگاه آموزش داده می شود و آنچه در عمل وجود دارد تناقض هایی مشاهده می گردد . مشکلات آموزشی که به آن اشاره شد باعث گردیده است که کم تر حسابداری مایل به تهیه ی صورت های مالی تلفیقی با توجه به ضوابط باشد .
3- قوانین و مقررات
قوانین و مقررات در کشور ما مربوط به زمان گذشته است و در حال حاضر جوابگوی مسایل نیست دفاتر روزنامه و کل که قوانین ما هنوز استفاده از آنها را الزامی می داند مربوط به دوران گذشته ی حسابداری است و در زمان حاضر دیگر کاربردی ندارد .
قانون تجارت در حال حاضر به دلیل تغییرات گسترده در مناسبات و روابط اقتصادی و اجتماعی کارایی و اثر بخشی خود را از دست داده است در سال های اخیر روابط تجاری از وضعیت معامله ی فرد با فرد خارج شده و در قالب معاملات بین سازمان های تجاری و شرکت های بزرگ تغییر یافته است و سیستم های اطلاعاتی پیشرفته و تجارت الکترونیک موجودیت یافته اند بنابراین در حال حاضر قانون تجارت فعلی پاسخ گوی مناسبات و روابط تجاری موجود نمی باشد در ارتباط با صورت های مالی تلفیقی در قانون تجارت به مباحث سهم اقلیت ، سرقفلی تلفیقی ، ادغام ، ترکیب و تحصیل اشاره نشده است . همچنین در قانون مزبور ضوابطی را برای ادغام های روبه جلو و رو به عقب شرکت ها که از دهه ی 1370 تاکنون شاهد آن بوده ایم در نظر گرفته نشده است .
قانون تجارت مجمع عمومی شرکت را ملزم به تقسیم سود شرکت اصلی می کند و تقسیم سود ویژه تلفیقی در هیچ جای این قانون مشاهده نمی شود . این در حالی است که ممکن است سود قابل تقسیم تلفیقی کم تر از سود قابل تقسیم شرکت اصلی باشد به نظر می رسد تقسیم سود شرکت اصلی به دلیل وجود معاملات بین شرکت های گروه و سودهای تحقق نیافته نمی تواند مبنای مناسبی برای توزیع سود تقسیمی باشد به عبارت دیگر تقسیم سود شرکت اصلی با وجود سودهای تحقق نیافته نوعی تقسیم سود موهوم است هر چند این موضوع در گزارش بازرس
قانونی درج و به اطلاع سهامداران خواهد رسید و معاونت نظارتی سازمان بورس اوراق بهادار نیز طی بخشنامه ای توجه به این نکته را به شرکت های پذیرفته شده در بورس ابلاغ نموده اند اما اجرای آن از طرف شرکت ها که تقسیم سود آنها با نظر سهامداران عمده انجام می شود در هاله ای از ابهام قرار دارد . از طرف دیگر شرکت ها ملزم به محاسبه و پرداخت مالیات تلفیقی نیستند ، بلکه معیار پرداخت مالیات طبق قانون مالیات ها سود شرکت اصلی است از این رو می توان استدلال کرد که قوانین مذکور مقدم بر استانداردهای حسابداری بوده و بر آن برتری دارند .
کلمات کلیدی :
ارسالکننده : علی در : 95/2/30 2:50 صبح
مقاله سرامیک تحت فایل ورد (word) دارای 13 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد مقاله سرامیک تحت فایل ورد (word) کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله سرامیک تحت فایل ورد (word) ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
بخشی از متن مقاله سرامیک تحت فایل ورد (word) :
سرامیک
سرامیکها معمولا به استثنای فلزات و آلیاژهای فلزی و مواد آلی ، شامل تمام مواد مهندسی میشوند که از نظر شیمیایی جزو مواد معدنی هستند و بعد از قرار گرفتن در دمای بسیار بالا ، شکل اولیه خود را حفظ کرده و مقاومتر میشوند. ظروف سفالی ، چینی و چینیهای بهداشتی و غیره ، جزو این گروه میباشند.
به عبارت دیگر: بر تمامی مصنوعاتی که از کانی های غیر فلزی ساخته می شوند سرامیک اطلاق می گردد. فراورده های سرامیکی بسیار متنوعند و مصارف گوناگون دارند. سرامیکها را به انواع زیر طبقه بندی می کنند.
1- سرامیکهای بهداشتی
2- سرامیکهای الکتریکی دی الکتریکها- نیمه هادی ها
پیزو الکتریکها
3- سرامیکهای ساختمانی سیمان
آجر
کاشی
4- شیشه ها شیشه های سیلیکاتی
شیشه های سرامیکی
شیشه های غیر سیلیکاتی
5- انواع چینی
6- مواد ساینده کاربید سیلیسیم – کاربید تنگستن و غیره
7- انواع لعاب
8 – انواع دیر گداز ها
9- تک بلورها
10- سرامیک های پیشرفته
سرامیکها را بر اساس نوع بدنه آنها که ممکن است متراکم یا متخلخل باشد نیز تقسیم بندی میکنند.
• از نظر واژه: سرامیک به کلیه جامدات غیر آلی و غیر فلزی گفته میشود.
• از نظر ساختار شیمیایی: کلیه موادی که از مخلوط خاک رس با ماسه و فلدسپار در دمای بالا بدست میآیند و توسط توده شیشه مانندی انسجام یافته و بسیار سخت و غیر قابل حل در حلالها و تقریبا گداز ناپذیر میباشند، سرامیک نامیده میشوند.
از زمانی که انسان غارنشینی را به قصد یافتن مکان زیست بهتر
، پشت سر گذاشت، با مصالح ساختمانی سر و کار پیدا کرده بود. بدیهی است که این مواد از نوع موجود در طبیعت بود، مانند پوست برای بنا کردن خیمه و یا گل و سنگ برای تهیه مسکن دائمی. بعدها بشر آموخت که از قطعات چوب و تخته و میخ و پیچ برای استحکام بنا استفاده کند و موادی مانند آهک ، ساروج و سیمان را برای اتصال محکمتر قطعات سنگمانی است. خاک رس به صورت ناخالص در تهیه کوزه ، گلدان هاى گلی ، ظروف سفالی ، اشیا و لولههاى سفالی ، سرامیک ، سیمان و به صورت خالص ، در تهیه ظروف چینی و ; مصرف میشود.
مواد اولیه سرامیکها :سرامیکها ، از سه ماده اولیه خاک رس ، فلدسپارها و ماسه تهیه میشود. خاک رس ، همان سیلیکاتهای آلومینیوم هیدراته است که به صور
ت کانیهای مختلفی یافت میشوند.
مهمتری مواد اولیه بدنه سرامیکها خاک رس ، آلکالی فلدسپات و سیلیس است.
در سرامیکهای ویژه مانند سرامیکهای الکتریکی از تالک ، ترکیبات سرب ، تیتانیم و عناصر فلزی استفاده می شود.
آلکالی فلدسپات به دو صورت فلدسپات پتاسیک و سدیک است.
فلدسپات سدیک خالص در دمای 1118 درجه سانتیگراد به طور کامل ذوب میشود.
فلدسپات پتاسیک در دمای 1150 درجه شروع به ذوب شدن می کند. ذوب شدن فلدسپات پتاسیک غیر متجانس است. زیرا هنگام ذوب شدن مایعSiO2 آزاد می شود و جامد لوسیت باقی میماند. ذوب کامل پتاسیم فلدسپات در دمای 1580 درجه صورت می گیرد . فلدسپات پتاسیک بیشتر در بدنه سرامیک به کار میرود . درصورتی که فلدسپات سدیک در شیشه و لعاب به مقدار کم در بدنه استفاده می شود. آلکالی فلدسپات در بدنه دو نقش مهم ایفا می کند. 1- کاهش دمای ذوب 2- ایجاد سختی
سیلیس : نقش سیلیس در بدنه ،ایجاد فاز شیشه و افزایش مقاومت آن است .
خاک رس : بیشترین بخش سرامیک را تشکیل می دهد. کانی های رسی به گروه کائولینیت ، اسمکتیت ، و ورمیکولیت تقسیم می شود که بیشترین مصرف را کائولین دارد. در مثلث فلدسپات- خاک رس – سیلیس ، انواع فراورده های سرامیکی نشان داده شده است . گلهایی که در سرامیک سازی استفاده می شوند عبارتند از گل چینی ، گل سفال ری و گل توپی (گل بال)
گل چینی از کائولین،آلکالی فلدسپات و سیلیس تشکیل شده است .گل چینی سفید،حاوی 50درصدکائولین،30درصد فلدسپات و20درصد سیلیس است.(بصیری،1363).چنانچه شکل پذیری گل کم باشد به جای50درصدکائولین از40درصد همراه با10درصد گل توپ
ی می توان استفاده نمود.گل توپی،بیشتر از مونتموریونیت و کائولین دانه ریز و موادآـلی تشکیل شده است و خاصیت چسبندگی آن بسیار خوب است.گل سفالگری بیشتر از خاک رس تشکیل شده و بیشترین مصرف آن در تهیه آجر است.
• خاک رس: موجب نرمی و انعطاف و تشکیل ذرات بلوری سرامیک میشود.
• ماسه: قابلیت چین خوردن ، پس از خشک و گرم شدن و تشکیل ذرات بلوری سرامیک را کاهش میدهد.
• فلدسپار: در کاهش دادن دمای پخت و تشکیل توده شیشهاى و چسباننده ذرات بلوری سرامیک موثر است
موادی که برای بهبود کیفیت به خاک افزوده می شوند عبارتند از:
اگر گل دارای خاصیت نسوز باشد یعنی در دمای پایین ،ذوب و سخت نشود باید مواد کمک ذوب همچون تالک، آهن یا فریت به آن افزود .
اگر گل در دمای پایین ذوب می شود و حالت شکنندگی دارد باید مواد دیر گداز نظیر کائولین ، گل بال ، خاک نسوز یا سیلیس اضافه کرد.
اگر گل دارای چسبندگی زیاد باشد و هنگاه خشک شدن با افزایش حجم همراه گردد باید سیلیس یا کائولن به آن افزود .
چنانچه گل ترد باشد و چسبندگی کم داشته باشد باید گل بال یا بنتونیت
به آن افزود.
اگر گل نیاز به تغییر رنگ داشته باشد می توان مواد رنگی به آن افزود (بصیری 1363)
طبقهبندی کانیهای رس
کانیهای سیلیکاتی دو لایهای
• کائولینیت : بررسی پراش اشعه ایکس ، وجود دو لایه را در کائولینیت نشان میدهد. لایه اول شامل واحدهای 2-(Si2O5) چهار وجهی است و لایه دوم از واحدهای هشت وجهی 2-Al2(OH)4 تشکیل شده است. از اتصال دو لایه ، یک لایه واحد بوجود میآید که تکرار آن ، لایه کائولینیت را میسازد.
• هالویسیت : کانی دیگر ، هالویسیت است که در مقایسه با کائولینیت کاربرد کمتری دارد.
کانیهای سیلیکاتی سه لایهای
• مونت موری لونیت : مونت موری لونیت دارای سه لایه ، دو لایه به صورت چهاروجهیهای سیلیکاتی و لایه وسط به صورت گروههای هیدروکسی آلومینات است. به علت توانایی گیر انداختن سیستمهای مولکولی مختلف ، اغلب به عنوان کاتالیست مصرف دارند.
• ایلیت : ساختمان ایلیت ، تقریبا شبیه مونت موری لونیت میباشد و چون همیشه همراه با مخلوط کانیهای دیگر است فرمول دقیقی نمیتوان برای آن در نظر گرفت.
ترکیبات ثانوی خاک رس و تاثیر آن بر سرامیکها
ترکیبات ثانوی ، شامل ترکیبات آهن ، ماسه ، کربناتهای کلسیم و منیزیم ، میکا و مواد آلی است که مقادیر آنها در انواع خاک رس متغیر میباشد. ترکیبات آهن موجود در خاک رس مثل پیریتها و هیدروکسیدهای آهن و . . . باعث پایین آمدن نقطه ذوب و تغییر رنگ سرامیک قبل از پخت به زرد متمایل به قهوهای و بعد از پخت به صورتی متمایل به قرمز تیره میشوند. ماسه ، باعث کم شدن حالت پلاستیته و کاهش قدرت چسبندگی میشود.
کربناتهای کلسیم و منیزیم به عنوان ناخالصی باعث آسیب دیدگی محصول شد
ه و بعد از پخت ، باعث افزایش خلل و فرج و کاهش قدرت مکانیکی و خواص نسوزی محصول میشوند. نمکهای سولفات و کربنات و کلریدهای فلزات قلیایی خاک رس و وانادیوم ، قابل حل در خاکهای رس هستند و موجب پخش مواد در توده خاک رس میشوند. ترکیبات وانادیوم لکههای زرد متمایل به سبز ، روی محصول ایجاد میکنند. ترکیبات آلی موجود در خاک رس ، باعث ایجاد رنگ خاکستری میشوند.
انواع سیلیکا
دیاکسید سیلیکون ، معمولا به سه صورت سنگ ، گرانول و پودر وجود دارد. دیاکسید سیلیکون در حالت سنگ به صورت کوارتز یافت میشود که در این حالت خیلی کمیاب است. به علت خالص بودن بهترین نوع سیلیکا برای مصرف در سرامیکها است. نوع گرانول در صنعت سرامیک سازی خیلی رایج میباشد. این نوع سیلیکا را معمولا قبل از مصرف ، دانهبندی کرده ، میشویند. نوع پودر سیلیکا معمولا خالص نبوده و در ساخت سرامیک چندان مصرف ندارد.
نقش فلدسپارها در سرامیکسازی
فلدسپارها خاصیت سیالکنندگی دارند و امروزه نیز از این ترکیبات در صنعت سرامیک استفاده میکنند. نقش این ترکیبات در سرامیک سازی ، ایجاد فاز شیشهای در توده اولیه است.
انواع فلدسپارها در سرامیک
1 فلدسپار پتاسیم KO , Al2O3 , 6SiO2
2. فلدسپار سدیم Na2O , Al2O3 , 6SiO2
3. فلدسپار کلسیم CaO , Al2O3 , 6SiO2
از بین اینها فلدسپار پتاسیم از همه مهمتر است، ولی در عمل موادی که به عنوان سیال کننده بکار میروند، مخلوطی از فلدسپارهای مختلف هستند.
سرامیکهای پیشرفته
سرامیکهای پیشرفته از یک یا چند عنصر فلزی و غیر فلزی ساخته شده اند. خصوصیات مهم این سرامیکها عبارتند از : سختی زیاد ، استحکام ، مقاومت در برابر شوک های حرارتی ، مقاومت زیاد در حرارت بالا و خواص ویژه الکتریکی . موارد کاربرد این سرامیکها در ساخت قطعات موتور های ماشین و جت ، الکترو مغناطیس و مغناطیس ، بیو سرامیکها ، قطعات باتری ، دیر گدازها ، صنعت تصفیه نفت ، قطعات نوری ، ابزار برش و مته های حفاری ، ساینده ها ، سلولهای خورشیدی وسایر موارد می باشد.
نقش مواد در سرامیکهای پیشرفته
زیرکونیوم : افزایش مقاومت مکانیکی و افزایش ضریب انبساط حرارتی .
کاربرد : ابزارهای برش ، دیسک های برش ، پرس داغ و پوشش بلبرینگ
کاربید ها : سختی زیاد .
کاربرد : مواد ساینده ، مته های حفاری ، پوشش نیروگاههای هسته ای ، قطعات توربین های گازی و صیقل دادن فلزات سخت .
نیترید ها : سخت ، شکننده و عایق بسیار خوب الکتریکی حتی در دما های بالا .
کاربرد : اگزوز جتها ، بوته های ذوب فلزات و پوشش آنتن رادار هواپیما
بور : کارایی بسیار خوب در دما های بالا
آلومینیوم : افزایش مقاومت الکتریکی ، ثابت بودن حجم و ابعاد در دماهای خیلی زیاد، کاهش ضریب هدایت گرما با افزایش دما ، سختی بالا و مقاومت بالای فشاری
کاربرد : ابزار برش ، قطعات ماشینهای نساجی و بوته های ذوب فلزات
بریلیوم : هدایت بسیار خوب حرارتی ، کاهش ضریب هدایت الکتریکی ، خواص دی الکتریک بسیار خوب
اتصال شیشه ای
برای پیوند دادن مواد بدنه از سیلیس استفاده می شود سیلیس به هنگام پخت ذوب میشود و ضمن سرد کردن محلول به صورت شیشه مواد را به هم متصل می کند . میزان آهن در سیلیس باید ناچیز باشد. مهمترین منابع سیلیس عبارتند از :
رگه های کوارتز ، کوارتزیت ، ماسه های سیلیسی و پگماتیت ، علاوه بر سیلیس از ترکیبات قلیایی و فلوئور به عنوان اتصال دهنده استفاده می شود .
کمک ذوبها
موادی که به عنوان کمک ذوب انتخاب می شوند باید بتوانند با سیلیس و دیکر سیلیکاتها ، نقطه ایوتکنیک تشکیل دهند و دمای ذوب آنها را کم کنند . نوع مواد کمک ذوب بر حسب نوع مواد سرامیکی تفاوت می کند . مهمترین کمک ذوبهایی که در صنعت سرامیک استفاده می شوند به شرح زیرند :
بوراکس Na2B4O7+10H2O
کربنات سدیم Na2CO3
نیترات سدیم Na2NO3
نیترات پتاسیم K2NO3
فلوریت CaF2
کریولیت Na3AlF6
آپاتیت و کانیهای لیتیوم دار
مواد نسوز
درسرامیکهای نسوز از مواد پر کننده نسوز استفاده می شود. مهمترین آنها عبارتند از :
آلومین ، اکسید زیرکونیوم ، فورستریت ، تالک ، ولاستونیت ، پیروفیلیت ، منیزیت ، رتیل و اکسید کلسیم .
مواد معدنی رنگی
عواملی که بر روی رنگ مصنوعات سرامیکی تاثیر می گذارد عبارتند از :
1- شرایط و دمای پخت ، 2- نوع مواد رنگی ، 3- اندازه ذرات
دمای پخت : گل حاوی آهن در دمای 945 درجه سانتیگراد به رنگ صورتی روشن ، در دمای 1050 درجه به رنگ قرمز آجری ، دردمای 1125 درجه به رنگ شکلاتی و در دمای 1160 درجه به رنگ سیاه در می آید و چنانچه در شرایط احیایی پخته شود به جای رنگهای قرمز و قهوه ای ، رنگ سیاه و خاکستری به وجود می آید . (بصیری 1366)
مواد رنگی
اکسید آهن به میزان 2-4 درصد ، رنگ قهوه ای تا قرمز سوخته و اکسید منگنز رنگ قهوه ای متمایل به خاکستری ایجاد می کند . از مخلوط آهن ، منگنز ، مس و کبالت رنگ سیاه تولید می شود . مواد معدنی که به منظور تولید رنگ خاصی در محصولات سرامیکی به مواد اولیه اضافه می شود . عبارتند از :
مواد سفید : اکسید تیتانیوم ، اکسید روی ، اکسید انتیموان و سولفید روی
مواد زرد : کرومات سرب و روی ، گل اخرا و لیتارژ
مواد سیاه : آهن سیاه ، گرافیت و کربن
مواد آبی : ترکیبات مس و آهن
مواد قرمز : اکسید سرب (Pb3O4) ، اکسید فریک آهن ، سولفات کادمیوم و سولفید سدیم
رنگ متالیک : آلومینیوم ، گرد روی و پودر برنز
مواد نارنجی : کرومات سرب ، کادمیوم نارنجی و مولیبدن نارنجی
مواد سبز : اکسید کروم ، کروم سبز و اکسید کروم آبدار.
مواد اولیه لعاب
لعاب به پوششی که روی بدنه را فرا می گیرد اطلاق می گردد.
موادی که به عنوان لعاب انتخاب می شوند باید دارای ویژگیهای زیر باشند :
ضمن سرد شدن ماده مذاب ، متبلور نشوند و حالت شیشه ای خود را حفظ
کنند
غلظت آنها مناسب باشند به طوری که روی بدنه باقی بمانند.
مقاومت حرارتی بالا داشته باشند؛
در سرامیکهای مخصوص مقاومت حرارتی بالا داشته باشند.
خواص مختلف سرامیکها:
خواص مکانیکی : مقاومت مکانیکی سرامیک به ترکیب مواد ، اندازه ذرات مواد اولیه ، دانه بندی ، شکل ذرات ، شرایط شکل دهی ، چگونگی خشک کردن و همچنین شرایط پخت بستگی دارد. مواد دانه ریز موجب کاهش تخلخل و بالا رفتن مقاومت سرامیک می گردند . سیلیس و بال کلی باعث افزایش مقاومت مکانیکی می شوند.
خواص شیمیایی : آب ، اسید ها و محلولهای قلیایی با مواد سرامیکی واکنش انجام می دهند و تغییراتی در آن به وجود می آورند.در سرامیکهای ویژه از از مواد مقاوم در برابر اسیدها و قلیایی ها استفاده میشود.
خواص نسوزی : سرامیکهایی که برای دمای بالا به کار می روند از مواد دیر گداز تهیه می گردند .
خواص الکتریکی : از سرامیکها به عنوان نارسانای الکتریکی نیز استفاده می کنند.
خواص سرامیکها بسته به نوع و درجه خلوص هر یک از اجزای اصلی ، مواد افزودنی ، لعاب ، زمان حرارت دادن ، مواد اکسنده و کاهندههاى موجود در محیط ، تغییر میکند. در قرن حاضر صنعت سرامیک سازی توسعه و تنوع شگرفی یافته و اهمیت و کاربردهای آن نیز وسعت پیدا کرده است.
سرامیکهای ویژه
• مقرههای برق:
که عایقهای خوبی برای گرما و برق هستند و در آنها از Al2O3 ، Zr2O3 استفاده میشود.
• سرامیکهای مغناطیسی:
در در این نوع سرامیک از اکسیدهای آهن استفاده میشود. مهمترین کاربرد آنها در تهیه عنصرهای حافظه در کامپیوتر است.
• سرامیکهای شیشهاى:
وقتی شیشه معمولی پس از تهیه در دمای بالایی قرار گیرد، تعداد قابل توجهی از ذرات بلور در آن تشکیل میشود و خاصیت شکنندگی آن کم میگردد و بر خلاف شیشههای معمولی دیگر ، ایجاد یا پیدایش شکاف کوچک در آنها ساری نمیباشد، یعنی این شکافها خود به خود پیشرفت نمیکنند. از این نوع سرامیکها برای تهیه ظروف آشپزخانه یا ظروفی که برای حرارت دادن لازم باشند، استفاده میشود که آن را اصطلاحا پیروسرام مینامند.
لعابها و انواع آنها
لعابها طیف وسیعی از ترکیبات آلی و معدنی را در بر میگیرند. لعاب مربوط به سرامیک معمولا مخلوط شیشه مانندی متشکل از کوارتز ، فلدسپار و اکسید سرب (PbO) است. این اجزا را پس از آسیاب شدن و نرم کردن به صورت خمیری رقیق درمیآورند. آنگاه وسیله سرامیکی مورد نظر را در این خمیر غوطهور کرده و پس از سرد و خشک شدن ، آن را در کوره تا دمای معین حرارت میدهند. پس از لعاب دادن روی چینی ، روی آن مطالب مورد نظر را مینویسند و یا طرح مورد نظر را نقاشی میکنند و دوباره روی آن را لعاب داده و یک بار دیگر حرارت میدهند. در این صورت وسیله مورد نظر پرارزشتر و نوشته و طرح روی آن بادوامتر میشود.
لعابها در انواع زیر وجود دارند:
• لعاب بیرنگ: این نوع لعاب که برای پوشش سطح چینیهای بدلی ظریف بکار میرود، بی رنگ و شفاف است و از مخلوط کلسیم و سیلیس و خاک چینی سفید تهیه میشود. • لعاب رنگی: برای رنگ آبی از اکسید مس (Cu2O) ، برای رنگ زرد از اکسید آهن (FeO) و برای رنگ سبز از اکسید کروم (Cr2O3) ، برای رنگ زرد از کرومات سرب و برای رنگ ارغوانی از ارغوانی کاسیوس استفاده میشود.
• لعاب کدر : این نوع لعاب که برای پوشش چپنیهای بدلی معمولی بکار میرود و از مخاـوط SnO2 , PbO , SiO2 , Pb3O4 ، نمک و کربنات سدیم تهیه میشود که آن را پس از ذوب کردن ، سرد کردن و پودر کردن ، در آب به صورت حمام شیر در میآورند و شئی لعاب دادنی را در آن غوطهور میکنند.
ظروف لعابی
ظروف لعابی درواقع ، نوعی ظروف آهنی هستند که سطح آنها ر
ا به منظور جلوگیری از زنگ زدن ، از لعاب میپوشانند. البته این نوع ظروف را نباید زیاد گرم یا سرد و یا پرتاب کرد و یا اینکه تحت ضربه قرارداد، زیرا لعاب سطح آنها ترک برداشته و میریزد.
انواع چینی
چینیها در واقع از انواع سرامیک محسوب میشوند و به دو دسته چینیهای اصل یا سخت و چینیهای بدلی تقسیم میشوند.
چینیهای اصل : چینی ظرف: که میتوان آن را نوعی شیشه کدر د
انست، مانند ظرف چینی معروف به سور. از ویژگیهای این نوع چینی آن است که لعاب رنگی را به خود میگیرد.
چینی سیلیسی : این نوع چینی که به چینی لیموژ معروف است، درکشورهای فرانسه ، ژاپن و چین تهیه میشود. مواد اولیه آن خاک چینی سفید ، شن سفید و فلدسپار است.
چینی آلومینیومدار : این نوع چینی به نام چینی ساکس و بایو در فرانسه تهیه میشود و دارای Al2O3 , SiO2 , CaO است.
چینیهای بدلی: خمیر این نوع چینیها ترکیبی حد واسط از خمیر سفال و خمیر چینیهای ظریف است. در نتیجه سختی آنها از چینیهای اصل کمتر است. از این رو ، حتما باید آنها را با لعاب بپوشانند. این نوع چینیها خود به دو دسته تقسیم میشوند:
o بدل چینیهای معمولی که خمیر آنها رنگی است و از این رو ، با لعاب کدر پوش
انیده میشود.
• بدل چینی ظریف که خمیر آنها مانند خمیر چینی بیرنگ است اما بر خلاف چینی در مقابل نور شفاف نیست. معمولا سطح این نوع چینیها را از لعاب بیرنگ ورنی مانند و شفاف میپوشانند تا ظاهری مانند چینی اصل پیدا کنند.
کلمات کلیدی :
ارسالکننده : علی در : 95/2/30 2:50 صبح
مقاله بررسی رابطة بین تأمین مالی و سودآوری شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران (صنایع گروه سیمان و داروئی، تحت فایل ورد (word) دارای 13 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد مقاله بررسی رابطة بین تأمین مالی و سودآوری شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران (صنایع گروه سیمان و داروئی، تحت فایل ورد (word) کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله بررسی رابطة بین تأمین مالی و سودآوری شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران (صنایع گروه سیمان و داروئی، تحت فایل ورد (word) ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
بخشی از متن مقاله بررسی رابطة بین تأمین مالی و سودآوری شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران (صنایع گروه سیمان و داروئی، تحت فایل ورد (word) :
بررسی رابطه بین تأمین مالی و سودآوری شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران (صنایع گروه سیمان و داروئی،
چکیده
تحقیق حاضر با عنوان بررسی رابطه بین ابزارهای تأمین مالی و سودآوری شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران (صنایع گروه سیمان و داروئی، 85-80)، انجام گردیده است. شرکتها به منظور بازدهی بالاتر باید منابع مالی کافی داشته باشند که با بهره گیری از ابزارهای تأمین مالی مانند بدهی، سهام و ; ، ایجاد می شوند. این تحقیق بر آن است که رابطه بین هر یک از این ابزارهای تأمین مالی با سودآوری شرکتهای پذیرفته شده در بورس تهران را (در صورت وجود) تعیین نموده و مدیران این شرکتها را در رسیدن به هدف حداکثر سازی سود یاری نماید.
فرضیه های این تحقیق بر مبنای نسبتهای مالی مبتنی بر بازده و اهرم مالی شرکتها (به عنوان متدولوژی تحقیق)، تبیین شده و بر اساس وجود یا عدم وجود همبستگی بین متغیرهای مربوطه مورد آزمون قرار گرفته اند. یافته های تحقیق حاکی از آن است که بین ابزارهای تأمین مالی و نسبت بازده حقوق صاحبان سهام، در هر دو گروه صنعت، رابطه وجود دارد. ولی رابطه بین ابزارهای تأمین مالی (به استثنای بدهی های بلند مدت) و نسبتهای بازده فروش و بازده مجموع دارائی های شرکتهای سیمانی بر خلاف شرکتهای داروئی، تأیید نگردید. و می توان چنین استنتاج نمود که نوع صنعت بر میزان همبستگی بین متغیر ها تأثیر دارد.
کلید واژه:
ابزارهای تأمین مالی، اهرم مالی، نسبتهای سودآوری.
1 مقدمه و هدف
تصمیمات مرتبط با انتخاب ابزارهای تأمین مالی، تصمیماتی هستند که با آینده نگری و به منظور بدست آوردن وجوه مورد نیاز جهت سرمایه گذاری ها و رفع نیازهای مالی، اتخاذ می شوند. شرکتها می توانند از محل حقوق صاحبان سهام یا بدهی ها تأمین مالی نمایند. تأمین مالی از طریق بدهی زمانی می تواند مطلوب باشد که هزینه بهره مرتبط با آن بدهی از بازدهی که بواسطه به کار گیری وجوه حاصل از آن بدهی برای شرکت ایجاد می شود، کمتر باشد. مزیت عمده تأمین مالی از طریق بدهی ها، ویژگی مالیات کاه بودن بدهی ها می باشد و مهمترین مزیت تأمین مالی از محل حقوق صاحبان سهام، طولانی بودن فرایند تعیین میزان سود و زمان پرداخت آن می باشد.
1-1 طرح مسأله
مدیران شرکتها برای افزایش «بازده صاحبان سهام» اقدام به تأمین مالی می کنند، این افزایش از طریق پایاپای نمودن هزینه های مالی و صرفه جوییهای مالیاتی بدهیها صورت می گیرد.
«ثروت صاحبان سهام به دو عامل بستگی دارد: ریسک و بازده . افزایش ثروت سهامداران، یعنی بازده مثبت سهام عادی، به دو روش صورت می پذیرد: 1)دریافت سود سهام؛ 2)افزایش قیمت سهام عادی. از طرف دیگر کاهش قیمت سهام عادی در بازار به معنی بازدهی منفی (برای سهام) است. تعیین بازده آینده به طور دقیق تر امکانپذیر نیست، از این رو صاحبان سهام عادی هنگام خرید این اوراق ریسک می پذیرند.
برای به حداکثر رسانیدن ارزش سهام شرکت، مدیران مالی باید اهداف مالی سه گانه زیر را دنبال نمایند:
1- تعیین اندازه شرکت و نرخ رشد آتی آن؛
2- تعیین بهترین ترکیب دارائیهای شرکت؛
3- تعیین بهترین ترکیب منابع شرکت» (پی نوو، 1386، 7-5).
در تحقیق حاضر، هدف سوم، یعنی تعیین بهترین ترکیب از روشهای تأمین مالی که ثروت صاحبان سهام را بیشینه نماید، مورد بررسی قرار می گیرد تا مشخص گردد که کدام یک از روشهای تأمین مالی برای شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، سودآورتر است.
یکی از روشهای تأمین مالی شرکت اخذ وام می باشد که دارای سه ویژگی مهم بوده که آن را از بقیه روشهای تأمین مالی مجزا می سازد که عبارتند از: ارجحیت نسبت به سایر مالکان اوراق بهادار برای دریافت پول، قابل قبول بودن هزینه بهره از نظر مقامات مالیاتی و محدودیت مقدار قابل پرداخت وام دهنده (از نظر وام دهنده، محدود بودن اصل و فرع پرداختی بدین معنی است که میزان قطعیت مبلغ دریافتی حائز اهمیت است).
شرکت همچنین می تواند از محل حقوق صاحبان سهام نیز تأمین مالی کند. مزیت عمده تأمین مالی از طریق سهام عادی، طولانی بودن فرایند تعیین میزان سود و زمان پرداخت آن می باشد. اگر شرکت وام بگیرد و در سررسید وام با کمبود نقدینگی مواجه شود، ممکن است مجبور به فروش برخی از داراییهای شرکت جهت پرداخت به بستانکاران شود.
مسأله اصلی در این تحقیق بررسی رابطه بین ابزارهای تأمین مالی و سودآوری شرکتها پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد.
رسیدن به هدف مذکور مستلزم بررسی و مطالعه اثر ابزارهای تأمین مالی از جمله انتشار سهام، انتشار اوراق قرضه و اخذ بدهیها می باشد و این تحقیق بر آن است که تأمین مالی از طریق انتشار سهام عادی و تأمین مالی از طریق اخذ بدهیها را مورد بررسی و مقایسه قرار داده و نقش هر یک از روشهای مذکور را در سودآوری شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار (خصوصاً شرکتهای داروئی و سیمان)، تعیین نماید.
1-2 پایگاه نظری و پیشینه تحقیق
تصمیم در مورد ساختار سرمایه برای هر سازمان تجاری بسیار دشوار است. این تصمیم به دلیل نیاز مالکان سازمانهای گوناگون به بازده بیشینه، و همچنین به دلیل تأثیر چنین تصمیمی بر توانایی یک سازمان به منظور حضور در محیط رقابتی اش، دارای اهمیت است.
در مورد انتخاب ساختار سرمایه دو تئوری عمده وجود دارد:
1 تئوری توازی ایستا (رابطه جایگزینی)؛ 2 تئوری ترجیحی.
«تئوری رابطه جایگزینی (توازی ایستا) بیان می کند که شرکتها زمانی نسبتهای بدهی بر حقوق صاحبان سهام مطلوبی خواهند داشت که بواسطه سبک و سنگین کردن بازده بدهی ها در مقابل هزینه های آن، تعیین شوند، بر اساس این تئوری، شرکتهای بزرگ و رشد یافته با جریانهای نقدی با ثبات و امکانات محدود برای سرمایه گذاری، باید، به دلیل مزیت مالیاتی بدهی و بواسطه هزینه های مضیقه مالی پایین ترشان، نسبتهای اهرمی بالا داشته باشند. از طرف دیگر، شرکتهای کوچکتر با امکانات رشد قابل توجه، باید کاربرد بدهی را به منظور حفظ توانایی مستمر در تقبل طرحهای با ارزش فعلی خالص مثبت، محدود نمایند. در واقع، شرکتهای توسعه یافته یا در حال توسعه، اغلب «اهرم منفی» یا مانده نقدی که بالغ بر هر گونه بدهی معوقی می باشد، دارند» (گراهام و هاروی، 2002، 13).
« میرز در سال 1984، بر اساس استدلال هایی که با مجلوف در همان سال داشتند، تئوری ترجیحی ساختار سرمایه را ارائه نمود. پیش بینی اساسی این مدل این است که شرکتها یک ساختار سرمایه هدف یا مطلوب نخواهند داشت ولی در عوض از سلسله مراتب انتخاب های تأمین مالی فزاینده پیروی خواهند کرد به طوریکه وجوه تولید شده درونی در رأس این سلسله مراتب قرار گرفته، سپس انتشار بدهی ها و در نهایت تنها زمانی که ظرفیت بدهی آنها پر شود، به تأمین مالی از طریق سهام جدید روی خواهند آورد. » (لمون و زندر، 2004، 3).
لمون و زندر در سال 2004، تئوری های ساختار سرمایه را با در نظر گرفتن ظرفیت بدهی شرکتها مورد آزمون قرار دادند و به نتایج زیر دست یافتند: 1) وجوه تولید شده درونی به عنوان منابع مرجح تأمین مالی برای همه شرکتها هستند؛ 2) اگر وجوه بیرونی مورد نیاز باشد، در صورت نبود نگرانی از ظرفیت بدهی، بدهی مرجح تر از انتشار سهام است؛ 3) زمانی که امکان پر شدن ظرفیت بدهی وجود دارد، شرکتهای با اهرم پایین، کاربرد تأمین مالی کمتری را در آینده می پذیرند. که این نتیجه مستقیماً بر خلاف پیش بینی تئوری توازی ایستا می باشد؛ 4) شرکتهای کوچک با رشد بالا، با یک سلسله مراتبی مکرراً به انتشار سهام روی می آورند.
باندری در سال 1988 در تحقیقی وجود رابطه بین نسبت بدهی به حقوق صاحبان سهام و بازده های مورد انتظار سهام عادی را قاطعانه مورد تأیید قرار داد. جوشا ابور در سال 2005، با بررسی رابطه بین ساختار سرمایه و سودآوری شرکتهای ثبت شده در غنا در طول دوره زمانی پنج ساله (2002-1998)، به این نتیجه رسید که مابین نسبت بدهی های کوتاه مدت بر مجموع دارائی و نسبت بازده حقوق صاحبان سهام رابطه مثبت معنی داری وجود دارد که حاکی از آن است که شرکتهای سودآور از بدهی های کوتاه مدت بیشتری در تأمین مالی خود استفاده کرده اند، در حالی که بین نسبت بدهی های بلند مدت بر مجموع دارائی و نسبت بازده حقوق صاحبان سهام یک رابطه منفی وجود دارد ولی با در نظر گرفتن رابطه مابین مجموع بدهی ها و سودآوری، نتایج رگرسیون، یک پیوستگی مثبت معنی داری را مابین نسبت مجموع بدهی ها بر مجموع دارئی ها و نسبت بازده حقوق صاحبان سهام نشان می دهد. وی پیشنهاد می کند که شرکتهای سودآور، بیشتر از بدهی ها به عنوان فعالیت تأمین مالی اصلی خود، استفاده نمایند. شیرزاد نیز در سال 1381، وجود رابطه قوی و معنی دار بین ساختار سرمایه و سودآوری شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران را رد نمود، او همچنین نتیجه گرقت که استفاده از بدهی و تأثیر آن بر سود و عملکرد شرکتهای مذکور بر اساس نوع صنعت متفاوت می باشد.
1-3 اهمیت تحقیق
افزایش ثروت سهامداران و سودآوری بالا که هدف نهایی مدیران شرکتهاست، بدون داشتن ساختار سرمایه ای مطلوب، میسر نخواهد بود و این تحقیق به دنبال ارائه راه حلی جهت تعیین ابزار تأمین مالی مناسب برای شرکتها می باشد ونکات زیر را مورد توجه قرار می دهد:
1- تأمین مالی از طریق کدام یک از ابزارهای سهام عادی و یا بدهی ها، به نفع شرکتها می باشد؟
2- آیا نوع صنعت بر انتخاب ابزار تأمین مالی ارجح، تأثیر دارد؟
1-4 فرضیه های تحقیق
1- بین نسبت کل بدهی به کل دارائی ها و نسبت بازده حقوق صاحبان سهام، رابطه وجود دارد.
2- بین نسبت بدهی های بلند مدت به کل دارائی ها و نسبت بازده حقوق صاحبان سهام، رابطه وجود دارد.
3- بین نسبت حقوق صاحبان سهام به کل دارائی ها و نسبت بازده حقوق صاحبان سهام، رابطه وجود دارد.
4- بین نسبت کل بدهی به کل دارائی ها و نسبت بازده فروش، رابطه وجود دارد.
5- بین نسبت بدهی های بلند مدت به کل دارائی ها و نسبت بازده فروش، رابطه وجود دارد.
6- بین نسبت حقوق صاحبان سهام به کل دارائی ها و نسبت بازده فروش، رابطه وجود دارد.
7- بین نسبت کل بدهی به کل دارائی ها و نسبت بازده مجموع دارائی ها، رابطه وجود دارد.
8- بین نسبت بدهی های بلند مدت به کل دارائی ها و نسبت بازده مجموع دارائی ها، رابطه وجود دارد.
9- بین نسبت حقوق صاحبان سهام به کل دارائی ها و نسبت بازده مجموع دارائی ها، رابطه وجود دارد.
لازم به توضیح است که در محاسبه نسبتهای بازده حقوق صاحبان سهام، بازده فروش و بازده مجموع دارائی ها، از سود خالص استفاده شده است.
1-4 اهداف و اهمیت پژوهش
اهداف علمی:
در تحقیق حاضر، نسبتهای مالی به عنوان متدولوژی تحقیق تبیین گردیده و فرضیه ها بر اساس نسبتهای فوق مطرح شده اند تا موارد زیر تعیین و مشخص شوند:
1- میزان رابطه بین روشهای تأمین مالی با سودآوری شرکتها.
2- روش ارجح برای تأمین مالی به منظور سودآوری بیشتر.
اهداف کاربردی:
1- با توجه به حجم و ارزش بالای شرکتهای سیمان موجود در بورس (29 شرکت و 1165 درصد کل ارزش بازار) و همچنین حجم بالای شرکتهای دارویی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران (29 شرکت و 4 درصد کل ارزش بازار)1 صاحبان سهام و سرمایه گذاران در اینگونه شرکتها را متوجه تأثیر بدهیها و سرمایه صاحبان سهام بر روند سودآوری شرکتهای مذکور نموده و ابزار (یا ابزارها) تأمین مالی مناسب را برای این شرکتها مشخص نماید.
2- بانکها را در اعطای اعتبارات به شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران (خصوصاً شرکتهای دارویی و سیمانی)، یاری نماید (بر اساس تأثیراعتبارات بر عملکرد این شرکتها).
2 موارد و روشها
قلمرو زمانی این تحقیق سالهای 80 الی 85 و قلمرو مکانی آن، شرکتهای سیمانی و داروئی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران را شامل می شود.
داده های مورد نیاز تحقیق از صورتهای مالی شرکتهای مذکور و با استفاده از نرم افزار جامع بورس و سایتهای اینترنتی مربوطه، استخراج گردیده اند.
هدف از تحقیق حاضر تعیین وجود و یا عدم وجود همبستگی مابین سودآوری و ابزارهای تأمین مالی می باشد. لذا از لحاظ روش شناختی علمی می توان گفت که تحقیق حاضر از نوع همبستگی می باشد. در تحقیق همبستگی هدف اصلی آن است که مشخص شود آیا رابطه ای بین دو یا چند متغیر کمی (قابل سنجش) وجود دارد و اگر این رابطه وجود دارد اندازه و حد آن چقدر است؟
قبل از انجام آزمون همبستگی بین نسبت های مشخص شده در فرضیه های تحقیق، ابتدا، داده های تحقیق از لحاظ نوع توزیع (نرمال یا غیر نرمال)، مورد بررسی قرار گرفته و متناسب با نوع توزیع آنها از آزمون همبستگی مربوطه (پیرسون یا اسپیرمن) استفاده گردیده است. همچنین به منظور بررسی تأثیر نوع صنعت بر میزان و مقدار نسبتهای مورد استفاده در فرضیه های تحقیق، آزمون مقایسه میانگین ها در مورد این نسبتها انجام شده است.
3 یافته ها
3-1 نتایج آزمون فرضیه های تحقیق
فرضیه اول : بین نسبت کل بدهی به کل دارائی ها و نسبت بازده حقوق صاحبان سهام، رابطه وجود دارد.
ضریب همبستگی 605/0**
سطح معنی داری 000/0
تعداد 146
معنی دار در سطح خطای 01/0**
ضریب همبستگی 324/0**
سطح معنی داری 000/0
تعداد 160
معنی دار در سطح خطای 01/0**
جدول (1): آزمون همبستگی(اسپیرمن)؛ شرکتهای داروئی جدول (2): آزمون همبستگی(اسپیرمن)؛ شرکتهای سیمانی
یافته های موجود در جداول فوق نشان می دهند که بین نسبت کل بدهی به کل داراییها و نسبت بازده حقوق صاحبان سهام هم در شرکتهای سیمانی و هم در شرکتهای داروئی یک رابطه مثبت بر قرار است، با این تفاوت که رابطه مذکور در شرکتهای سیمانی شدیدتر از شرکتهای داروئی می باشد.
فرضیه دوم : بین نسبت بدهی های بلند مدت به کل دارائی ها و نسبت بازده حقوق صاحبان سهام، رابطه وجود دارد.
جدول (3): آزمون همبستگی(اسپیرمن)؛ شرکتهای داروئی جدول (4): آزمون همبستگی(اسپیرمن)؛ شرکتهای سیمانی
ضریب همبستگی 256/0-**
سطح معنی داری 001/0
تعداد 160
معنی دار در سطح خطای 01/0**
ضریب همبستگی 443/0-**
سطح معنی داری 000/0
تعداد 146
معنی دار در سطح خطای 01/0**
نتایج بدست آمده حاکی از آن است که افزایش در میزان بدهی بلند مدت در دو گروه صنعت سیمانی و داروئی، منجر به کاهش بازده حقوق صاحبان سهام می شود.
فرضیه سوم : بین نسبت حقوق صاحبان سهام به کل دارائی ها و نسبت بازده حقوق صاحبان سهام، رابطه وجود دارد.
جدول (5): آزمون همبستگی(اسپیرمن)؛ شرکتهای داروئی جدول (6): آزمون همبستگی(اسپیرمن)؛ شرکتهای سیمانی
ضریب همبستگی 605/0-**
سطح معنی داری 000/0
تعداد 146
معنی دار در سطح خطای 01/0**
ضریب همبستگی 324/0-**
سطح معنی داری 000/0
تعداد 160
معنی دار در سطح خطای 01/0**
کلمات کلیدی :
ارسالکننده : علی در : 95/2/30 2:50 صبح
مقاله بررسی موانع و مشکلات بکارگیری زبان قابل گسترش گزارشگری مالی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران تحت فایل ورد (word) دارای 14 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد مقاله بررسی موانع و مشکلات بکارگیری زبان قابل گسترش گزارشگری مالی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران تحت فایل ورد (word) کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله بررسی موانع و مشکلات بکارگیری زبان قابل گسترش گزارشگری مالی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران تحت فایل ورد (word) ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
بخشی از متن مقاله بررسی موانع و مشکلات بکارگیری زبان قابل گسترش گزارشگری مالی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران تحت فایل ورد (word) :
بررسی موانع و مشکلات بکارگیری زبان قابل گسترش گزارشگری مالی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران
چکیده
بسیاری از شرکت ها در تلاش هستند که توان نفوذ اطلاعات مالی خود را از طریق ایجاد وب سایت شرکت و ارائه چنین اطلاعاتی به کارکنان، سرمایه گذاران و تحلیل گران مالی افزایش دهند.یکی از این ابزارهای نوین زبان قابل گسترش گزارشگری مالی (XBRL) می باشد.ولی وجود بعضی
مشکلات مانع از بکـارگیری این زبـان جهت گـزارشگـری مـالی شـده است.به نظر می رسد بررسی این موانع و مشکلات و ارائه راه کارهـایی در راستای بکـارگیری این زبـان گـزارشگری ضروری بـاشد.لذا این تحقیق، موانع و مشکلات موجود را تحت سه شاخص محیطی، انسانی و ساختاری طبقه بندی کرده است.شاخص های محیطی به عوامل نـاشی از محیط خارج از شرکتها، شاخص
هـای انسانی به عوامل نـاشی از نیروی انسـانی شـاغل در شرکتها و شاخص های ساختاری به عوامل ناشی از ساختار زبان قابل گسترش گزارشگری مالی پرداخته اند.
جامعه آماری این تحقیق شامل شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد.برای تجزیه و تحلیل داده های آماری و فرضیه های تحقیق از نرم افزار SPSS16 استفاده شده است.
نتایج نشان می دهد که با اطمینان 95% نبود شاخص های محیطی، انسانی و ساختاری در عدم بکارگیری زبان قابل گسترش گزارشگری مالی توسط شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران تاثیر مثبت دارد.می توان گفت که عدم وجود عوامل شاخص های انسانی، محیطی و ساختاری به ترتیب تاثیر زیادی در عدم بکارگیری زبان قابل گسترش گزارشگری مالی دارند.
واژه های کلیدی
زبان قابل گسترش گزارشگری مالی، اینترنت، زبان قابل گسترش اطمینان بخشی، شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران
مقدمه
با ایجاد و گسترش سریع اینترنت، از آمیخته شدن فناوری اطلاعـات و سیستم های اطلاعاتی حسابداری، پدیده ای نو با نام حسابداری در محیط شبکه جهانی وب پا به عرصه وجود گذاشت و به ابزاری برای گردآوری و گزارشگری اطلاعات در حوزه حسابداری بدل شد.استفاده از اینترنت به عنوان یکی از کانال های پخش اطلاعات شرکت ها، پدیده ای است که در سال های اخیر در حال رشد و پیشرفت بوده است.گزارشگری مالی اینترنتی به استفـاده از وب سایت شرکت به منظور
انتشار اطلاعـات مربوط به عملکرد مـالی دلالت دارد.بهره گیری از گزارشگری مالی اینترنتی، هزینه تهیه، پردازش و کاربرد اطلاعات را کاهش داده و به خاطر دسترسی آسان و مطمئن به اطلاعات و برقراری سریع با بازارها، اهمیت و حساسیت دارد.زبـان گزارشگری مـالی اینترنتی به عنوان XBRL یا زبـان قابل گسترش گزارشگری مـالی شناخته می شود.تا قبل از پیدایش XBRL، شرکت ها برای
ارائه اطلاعـات مالی خود از فنـاوری زبـان نشانه گـذاری فرامتن و یا ارائـه اطلاعـات به صورت فـایـل هـای اطلاعـاتی قـابل حمل استفاده می کردند.این امـر اغلب به کپی کردن و چسباندن یا کپی برداری صرف اطلاعات محدود شده و به دلیل فقدان قالب های پذیرفته شده عمومی و مشترک برای اطلاعات مالی، پرهزینه و همراه با خطا می باشد(عرب مازار یزدی و حسنی آذرداریانی، 1385).برای مثال سازمان بورس اوراق بهادار آمریکا اعلام کرده است که نرخ مغایرت بین اطلاعاتی که تحلیل گران مالی در مدل های ارزیابی خود استفاده می کنند و اطلاعاتی که شرکت ها ارائه می کنند، 28% است(Burnett and etal, 2006).
XBRL یک برنامه استاندارد برای حذف ساختار و اصطلاحات ناسازگار، و یک روش جاری در فناوری است که می تواند داده های مالی را بر اساس زبان های مختلف استانداردهای گوناگون حسابداری پردازش کرده و خود را به سادگی با نیازها و کاربردهای گوناگون منطبق نماید.XBRL مفاهیم گزارشگری مالی یا حسابداری مالی را تعریف نمی کند بلکه مفاهیم موجود حسابداری را به طور الکترونیکی دربر دارد(عزیززاده، 1387).
البته در مورد صحت اطلاعات مورد مبادله از طریق زبان قابل گسترش گزارشگری مالی، زبان دیگری به نام زبان قابل گسترش گزارشگری اطمینان بخشی (XARL) ایجاد شده است.به کمک این زبان جدید، تاییدکنندگان اطلاعات مالی می توانند صحت اطلاعات منتشر شده در اینترنت را تایید کنند و به کاربران و شرکت ها اطمینان دهند که می توانند به چنین اطلاعاتی اتکا نمایند(عرب مازار یزدی و آرین پور، 1387).
این دو پدیده یعنی XBRL و XARL در کنار هم می توانند روش استانداردی را برای تهیه، انتشار و تبادل اطلاعات مالی فراهم کنند و همچنین صحت اطلاعات توزیع شده در اینترنت را تضمین کنند.
چارچوب نظری و پیشینه تحقیق
در آوریل سال 1998 چارلز هافمن حسابدار رسمی، استفاده از زبان قابل گسترش نشانه گذاری (XML) را برای گزارشگری الکترونیک اطلاعات مالی مورد بررسی قرار داد.وی شروع به ایجاد مدلهای نمونه از صورتهای مالی و جداول حسابرسی با استفاده از XML نمود.در جولای 1998، هافمن رئیس بخش فناوری برتر انجمن حسابداران رسمی آمریکـا را در جریان قابلیت هـای استفاده از XML در گزارشگری مالی قرار داد.این پروژه در ابتدا زبان نشانه گذاری گزارشگری مالی توسعه پذیر (XFRML) نام گرفت.در آگوست 1999، دوازده شرکت به عنوان اعضای کمیته راهبری این پروژه جهت مشارکت در تلاش برای استفاده از آن آغاز به کار کردند.در آوریل سال 2000، نام پروژه به XBRL تغییر نام یافت.از دسامبر 2001، زبان XBRL به صورت یک راه کار تازه پیشنهادی مطرح شد و در عمل برای گزارشگری مالی شرکت ها مورد استفاده قرار گرفت(فریور لیلان، 1386).
XBRL یک نوع زبـان گزارشگـری تجـاری است که قابلیت گسترش دارد.چارچوب XBRL مبتنی بر XML است کـه در زنجیره عرضه اطلاعـات تجـاری جهـانی جـهت ایجـاد، تبـدیل و تحلیل اطلاعـات تجاری استفاده می شود.XBRL یک نوع فناوری است که می تواند دقت، درستی، کارایی و شفافیت گزارشگری مالی را افزایش دهد.در واقع یک زبان گزارشگری است که ریشه در XML دارد ولی منحصراً برای گزارشگری مالی توسط انجمن حسابداران رسمی آمریکا طراحی شده است(بزرگ اصل و ولی پور رکنی، 1385).
XBRL استـانداردی جهت تبادل الکترونیکی داده ها بین موسسات تجاری در اینترنت می باشد.این زبان برای فراهم نمودن ابـزار کـارا و مـوثر و تهیه و تبـادل اطلاعـات مـالی توسط کـاربـران در اینتـرنت، ایجـاد شـده است(www.xbrl.org).
بـا بهـره گیری از XBRL می تـوان دوره گـزارشـدهی مـالی را نیز کوتـاه تـر نمـود.عـلاوه بـر این، امروزه سرمایه گذاران نیز متقاضی اطلاعات به موقع تر و گزارشدهی های بیشتر و در دوره های کوتاه تری هستند، چیزی مثل قیمت های لحظه ای سهام روی اینترنت.شاید به زبان ساده بتوان گفت در چنین وضعیتی مثلاً می توان انتشار روزانه درآمد یا سایر شاخص های عملکرد شرکت ها را روی وب سایتشان انتظار داشت(عرب مازار یزدی، 1384).
زبان قـابل گسترش گـزارشگـری مـالی را یک زبـان گـزارشگـری استاندارد شده باز می دانند که برای تهیه و مبادله الکترونیک گـزارش های تجـاری طراحی شـده است.در واقع، XBRL تلاش می کند تا برچسب های XML را که در گزارشگری مالی استفاده می شود، استانداردسازی کند تا اطلاعات دارای قابلیت مقایسه بیشتری شوند(Richard and Smith,2004).
XBRL در واقع نسخه مالی شده XML می باشد.در نتیجه هر ویژگی را که برای XML بتوان شمرد، مشمول XBRL نیز می شود.یعنی اگر بخواهیم اطلاعات مالی و حتی غیر مالی شرکت را ارائه کنیم، با برچسب دار کردن الکترونیکی آن اطلاعات با استفاده از علائم <> آن را ارائه می کنیم.مثلاً برای ارائه حساب های دریافتنی به مبلغ 1000 رالا، به صورت زیر عمل می کنیم:
</receivable> 1000 <receivable>
برای تشریح واژه توسعه پذیر می توان گفت هر اطلاعات مالی و غیر مالی که یک شرکت قصد ارائه آن را دارد، را می توان برچسب دار کرد و گزارش داد(عرب مازار یزدی و جابری نسب، 1388).
به طور خلاصه، XBRL یک زبان گزارشگری تحت وب با استفاده از امکانات XML است که درآن صورتهای مالی طبق فرمت های یکسانی تهیه و در صفحات اینترنت در اختیار استفاده کنندگان قرار خواهد گرفت.این زبان، علاوه بر اینکه در تمام دنیا یک زبان مشترک خواهد بود، امکـان تغییر و پردازش در اطلاعـات را با انتقـال اطلاعـات به نرم افزارهای رایج مانند Excel می دهد تا از طریق آن تحلیل داده ها و اطلاعات دریافتی به راحتی امکان پذیر گردد(زارع بهنمیری و نادی، 1387).
با وجود تمایل شرکت ها برای استفاده از امکانات XBRL هنوز هم نگرانی زیادی در مورد امنیت اطلاعات مالی در اینترنت وجود دارد.اینترنت ناامن است و بدون برقراری امنیت مناسب امکان استفاده از حداکثر توان خدمات XBRL و XARL وجود ندارد و اطلاعات مالی مورد انتشار و مبادله در اینترنت، مخصوصاً وب، در معرض محدودیت و دستکاری است.بنابراین موضوع امنیت به منظور فراهم نمودن امکان انتقال الکترونیک و در عین حال قابل اعتماد و قابل اتکا کردن اطلاعات مالی در اینترنت باید مورد توجه قرار گیرد(عرب مازار یزدی و حسنی آذرداریانی، 1385).
البته در مورد صحت اطلاعات مورد مبادله از طریق زبان قابل گسترش گزارشگری مالی، زبان دیگری به نام زبان گزارشگری اطمینان بخشی توسعه پذیر یا XARL ایجاد شد.به کمک این زبان جدید، تاییدکنندگان اطلاعات مالی می توانند صحت اطلاعات منتشر شده در اینترنت را تایید کنند و به کاربران و شرکت ها اطمینان دهند که می توانند به چنین اطلاعاتی اتکا نمایند.این زبان نیز مثل زبان قابل گسترش گزارشگری مالی عناصر تشکیل دهنده اطلاعات مربوط به فرایند اطمینان بخشی و اجزای پشتیبان آن را برای ترکیب با زبان قابل گسترش گزارشگری مالی توصیف می کند تا به کاربران اجازه دهد درباره میزان اعتماد، قضاوت آگاهانه ای داشته باشند.یک سند XARL شامل برچسب هایی است که نوع تضمین، تاریخ اطمینان بخشی، امضای دیجیتالی حسابرس، قابلیت اتکای سیستم و غیره را نشان می دهد(عرب مازار یزدی و آرین پور، 1387).
برخی از تحقیقاتی که در حوزه گزارشگری مالی اینترنتی و XBRL صورت گرفته است به شرح زیر می باشد:
تحقیقی توسط فریور لیلان در سال 1386 تحت عنوان بررسی عوامل کمک کننده به حسابرسی در محیط XBRL در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی صورت گرفت.در این تحقیق ابتدا با استفاده از مطالعات کتابخانه ای اطلاعاتی درباره چارچوب نظری و پیشینه تحقیق گردآوری شده است و سپس در بخش اصلی تحقیق برای تایید یا رد فرضیه ها از روش میدانی (استفاده از پرسشنامه) استفاده شده است.در نهایت با تجزیه و تحلیل اطلاعات به این نتیجه رسیده اند که
فرضیه های تحقیق رد نشده اند و استفاده از XBRL باعث کاهش هزینه ها و زمان حسابرسی شده و از طرف دیگر باعث افزایش دقت در دسترس بودن اطلاعات و کامل بودن اطلاعات می گردد.
تحقیقی دیگر با عنوان مقدمه ای بر XBRL توسط علی سعیدی، جیم ریچاردز و بری اسمیت در تاریخ هفتم دسامبر 2006 صورت گرفت که در این مقاله نویسندگان ابتدا به تعریف XBRL پرداخته و آنرا زیرمجموعه ای از XML می دانند و XBRL را زبانی برای گزارشگری مالی تعریف می کنند.در نهایت عنوان می کنند که XBRL استاندارد جدید برای حسابداری نیست بلکه استانداردی برای تبادل الکترونیکی اطلاعات در اینترنت است.
حسابـداری تحت وب و تـاثیر آن بر گـزارشگری مالی داخلی و تصمیم گیری نام تحقیقی است که توسط حمید میر مجربیان در دانشگاه تربیت مدرس در سال 1383 انجام شد.در این تحقیق، پژوهشگر با بررسی حسابداری تحت وب و آزمون تاثیر حسابداری تحت وب بر تصمیم گیری اقتصادی مدیران بنگاه های اقتصادی می پردازد و در نهایت به این نتیجه می رسد که ارتقای خصوصیات کیفی مربوط بودن و دسترسی آسان به اطلاعات در حسابداری تحت وب بر تصمیم گیری های اقتصادی مدیران داخلی شرکت ها تاثیر مثبت دارد.
گزارشگری مالی در اینترنت و وضعیت آن در ایران عنوان مقاله ای است که توسط دکتر ثقفی، دکتر عرب مازار یزدی و بـاغومیان در سال 1384 تالیف شـد.در این مقـاله ابتدا کوشش شده تا ضمن مروری بر تحقیق های انجام شده درباره گزارشگری مالی در اینترنت، به بیان دیدگاه های نظری موجود در این زمینه پرداخته شود و سپس وضعیت فعلی، تحولات بعدی و چشم اندازهای آتی آن،
مورد بررسی و پیش بینی قرار گیرد.در پایان نیز وضعیت ایران در زمینه گـزارشگـری مـالی در اینترنت مورد ارزیابی قرار گرفته و پیشنهادهایی در زمینه بهبود آن از جمله آشناسازی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار با XBRL و تشویق آنها به ارائه داوطلبانه اطلاعات از طریق اینترنت و به زبان بین المللی XBRL، صورت گیرد.
آقایان بوریتز و نو طی مقالات مختلفی به شرح زیر در رابطه با XBRL و XARL تحقیقاتی را انجام داده اند:
الف) گزارشگری تجاری بوسیله XML : زبان قابل گسترش گزارشگری مالی (XBRL)- 2003
ب) گزارشگری اطمینان بخشی برای XBRL : زبان قابل گسترش گزارشگری اطمینان بخشی (XARL)- 2003
ج) ساختار مورد نیاز جهت گزارشگری اطمینان بخشی بوسیله زبان قابل گسترش گزارشگری اطمینان بخشی (XARL)- 2004
د) امنیت در خدمات گزارشگری مالی مبتنی بر XML در اینترنت- 2005
هـ) اطمینان بخشی برای اسناد مصداق XBRL : مورد مطالعه شرکت United Technologies – 2009 و ;
در این مجموعه مقالات مولفین به طور کامل به معرفی و توصیف زبان نشانه گذاری XML،XBRL و XARL پرداخته اند و نحوه ایجاد اسناد در XBRL و مراحل اجرای حسابرسی و خدمات اطمینان بخشی اسناد XBRL را با کمک XARL توسط یک موسسه حسابرسی و استفاده از روش ها و ایمنی در اینترنت جهت گزارشگری و انتشار گـزارش حسابرسی توضیح داده انـد و در انتها یک شرکت را که از XBRL برای گزارشگری مالی استفاده می کند را مورد حسابرسی قرار داده اند.
بیان مساله
XBRL زبانی برای ارتباط الکترونیکی داده های مالی و تجاری است که گزارشگری تجاری را در سراسر جهان دگرگون ساخته است.XBRL منافع زیادی در تهیه، تجزیه و تحلیل و ارتباط اطلاعات تجاری فراهم می کند که شامل صرفه جویی عمده در بهای تمام شده، کارایی بیشتر، بهبود دقت و صحت و قـابلیت اعتمـاد برای عرضه یا استفاده از همه داده هـای مـالی می شود.با توجه به مزایای فراوان این زبان گزارشگری و اینکه بیش از 500 واحد تجاری بزرگ عضو کنسرسیوم
XBRL.ORG هستند و الزامـات اشخاص قانونی اکثر کشورهای پیشرفته جهت حرکت به سوی ارائه گزارش مالی با فرمت XBRL ، به نظر می رسد در کشور ایران نیز تحقیقاتی جهت ارائه مطالب علمی بیشتر راجع به این موضوع لازم بـاشد، زیرا اگر بنا باشد تا این زبان مشترک بین المللی شود،
در کشور ما نیز باید اقداماتی جهت پیاده سازی و آموزش این زبان گزارشگری صورت گیرد.از سوی دیگر با توجه به مسئله تجارت جهانی و ارتباطات تجاری امروزه دنیا چه بسا در آینده ای نزدیک کشورهای در حال توسعه هم، ملزم به استفاده از این زبان گزارشگری جهت ارائه اطلاعات خود شوند.با توجه به مطالب فوق مولفین لازم دانستند تا تحقیقی را دربـاره موانع و مشکلات بکارگیری XBRL انجام داده تا هم به بررسی فرضیه های خود پرداخته و هم به ارائه اطلاعات راجع به این زبان گزارشگری به جامعه حسابداری، حسابرسی و علمی کشور بپردازند.
فرضیه های تحقیق
با توجه به شناسایی موانع و تنگناهای موجود و تاثیر گذار بر عدم بکارگیری XBRL توسط شرکت های پذیرفته شـده در بورس اوراق بهـادار تهران فرضیه هـای زیر مطرح می گردد تا اطلاعات بر مبنای آنها جمع آوری و نسبت به تائید یا رد فرضیه ها اقدام گردد:
فرضیه اصلی: زبان قابل گسترش گزارشگری مالی (XBRL) به علت عوامل محیطی، انسانی و ساختاری توسط شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران به کار گرفته نمی شود.
فرضیه فرعی 1: زبان قـابل گسترش گزارشگری مالی (XBRL) به علت نبود شاخص های محیطی به کار گرفته نمی شود که به شرح زیر می باشند:
1- عدم آشنایی و دسترسی استفاده کنندگان به شبکه اینترنت،
2- عدم وجود امکانات سخت افزاری و نرم افزاری استفاده از XBRL نزد استفاده کنندگان،
3- عدم اطلاع استفاده کنندگان از وجود چنین زبانی برای گزارشگری مالی،
4- نداشتن دانش کافی و عدم آشنایی استفاده کنندگان با مفاهیم و تکنیک های XBRL و نحوه استفاده از آنها،
5- کاهش قابلیت مقایسه صورتهای مالی اساسی در نتیجه استفاده از XBRL از دیدگاه استفاده کنندگان،
6- کفایت شیوه گزارشگری مالی موجود برای ارائه صورتهای مالی اساسی،
7- کاهش قابلیت اتکاء صورتهای مالی اساسی در نتیجه استفاده از XBRL از دیدگاه استفاده کنندگان.
فرضیه فرعی 2: زبان قـابل گسترش گزارشگری مالی (XBRL) به علت نبود شاخص های انسانی به کار گرفته نمی شود که به شرح زیر می باشند:
1- عدم اطلاع مدیران و کارکنان از وجود چنین زبانی برای گزارشگری مالی،
2- نداشتن دانش کافی و عدم آشنایی مدیران و کارکنان از مفاهیم و تکنیک های XBRL و نحوه استفاده از آنها،
3- عدم آشنایی و دسترسی مدیران و کارکنان شرکت ها به شبکه اینترنت،
4- عدم وجود امکانات سخت افزاری و نرم افزاری استفاده از XBRL نزد مدیران و کارکنان شرکت ها،
5- مقاومت مدیران و کارکنان شرکت ها برای پذیرش و استقرار سیستم XBRL ،
6- عدم وجود روحیه نوآوری و فن آوری نزد مدیران و کارکنان شرکت ها.
فرضیه فرعی 3: زبان قابل گسترش گزارشگری مالی (XBRL) به علت نبود شاخص های ساختاری به کار گرفته نمی شود که به شرح زیر می باشند:
1- عدم توانایی ارائه به موقع صورتهای مالی در نتیجه استفاده از XBRL ،
2- محرمانه نبودن اطلاعات در نتیجه استفاده از XBRL ،
3- بالا بودن هزینه های آموزش نرم افزار XBRL ،
4- بالا بودن هزینه های اجرای نرم افزار XBRL ،
5- کاهش اعتبار اطلاعات خروجی از XBRL .
روش تحقیق
به منظور گردآوری اطلاعات، از دو روش کتابخانه ای و میدانی استفاده شده است.ابتدا با روش کتابخانه ای مطالب مربوط به بخش نظری و ادبیات موضوعی تحقیق استخراج، و سپس به روش میدانی پرسشنامه ای تدوین گردید.پرسشنامه شامل 40 سوال در سه دسته، مشخصات عمومی شامل مشخصات شخصی افراد پاسخ دهنده، سوالات عمومی شامل سوالات مربوط به محیط کار و میزان آشنایی افراد پاسخ دهنده با اینترنت و XBRL و سوالات تخصصی مربوط به فرضیات تحقیق با توجه به شاخص های ارائه شده می باشد.این تحقیق از نوع تحقیقات مقطعی است و از نظر سطح و قلمرو بررسی در سطح شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است.
جامعه آماری تحقیق
جامعه آماری این تحقیق شامل مدیران مالی، کارشناسان حسابداری، حسابرسان و سرمایه گذاران در بورس اوراق بهادار تهران می باشد.در تحقیق حـاضر برای انتخـاب شرکت هـای مورد نیـاز و تکمیـل حجم نمونه از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای استفاده شده است.همچنین در مطالعه مقدماتی برای تعیین اندازه نمونه با استفاده از فرمول حجم نمونه، تعداد 94 نفر برای تحقیق تعیین شد.اما برای کاهش خطای تحقیق حجم نمونه به 100 عدد افزایش یافت.
روایی و پایایی پرسشنامه
برای آزمون روایی تحقیق، پرسشنامه ای به شکل مقدماتی تهیه شد و بعد از تکمیل، نظر خبرگان ( از جمله اساتید دانشگاهی و کارشناسان ارشد بورس) در مورد پرسشنامه اخذ و پیشنهادهای آنان در مورد سوالات پرسشنامه اعمال گردید.در نتیجه برخی از سوالات حذف، برخی تعدیل و یا به پرسشنامه اضافه شدند.
در این تحقیق برای تعیین پایایی از روش آلفای کرونباخ استفاده شده است.همچنین در تحقیق انجام شده با توجه به نمونه مقدماتی، میزان آلفای کرونباخ 854/. به دست آمده که پایایی بالای پرسشنامه را در حد مطلوب تایید می کند.
تجزیه و تحلیل اطلاعات
برای آزمون فرضیه ها ابتدا از آزمون کای دو استفاده گردید تا مشخص شود که بین توزیع فراوانی ها در پاسخ های ممکنه تفاوت معناداری وجود دارد یا نه؟ درادامه برای رتبه بندی شاخص ها از نظر میزان تاثیر بر عدم استفاده از XBRL در گزارشگری مالی نیز از آزمون های تحلیل واریانس فریدمن و آزمون رتبه های علامت دار جفت های جور شده ویلکاکسن استفاده شده است.به منظور افزایش دقت محاسبات از نرم افزار SPSS16 استفاده شده است.
بررسی فرضیه های تحقیق
سطح سنجش متغیرهای مورد بررسی عمدتاً رتبه ای است.سوال های پرسشنامه این تحقیق از نوع پنج گزینه ای خیلی کم تا خیلی زیاد (طیف لیکرت) است، که به ترتیب امتیازی از یک تا پنج به گزینه های بسیار کم، کم، متوسط، زیاد، خیلی زیاد داده شده است.
کلمات کلیدی :
ارسالکننده : علی در : 95/2/30 2:49 صبح
مقاله روش و مبانی تفسیر المیزان تحت فایل ورد (word) دارای 21 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد مقاله روش و مبانی تفسیر المیزان تحت فایل ورد (word) کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله روش و مبانی تفسیر المیزان تحت فایل ورد (word) ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
بخشی از متن مقاله روش و مبانی تفسیر المیزان تحت فایل ورد (word) :
روش و مبانی تفسیر المیزان
سابقه تفسیر در عالم اسلام
پیامبر (ص) رسولی بود که معجزه اش کتاب بود. رسول امینی بود که قرآن در وجود مبارک او تجلی یافته بود . رسول خدا آبشار روحی را که بر جانش ریخته شده بود به اجمال و تفصیل دریافته بود.بدین لحاظایشان درزمان حیات شان تنها منبع رجوع مردم به قرآن و وحی بودند و قرآن را به مردم تبین می کردند.اما بعد از رحلت نبی مکرم اسلام ، از آنجا که قرآن منبع قرآن احکام و دستورات دین مبین اسلام بود و دارای پایات محکم و متشابه، عام و خاص ، ناسخ و منسوخ، مطلق و مقید و مبهم و مبین بود.
همچنین د رقرآن آیاتی مبنی بر حقیقت و مجاز، تصریح و کنایه، ایجاز و اطناب بود.بدین جهت صحابه در فهم قرآن دچار اختلاف آرا گردیدند. صحابه پیامبر با این که قرآن بصورت اجمال می فهمیدند اما در فهم قرآن بصورت تفصیلی دچار اختلاف شدند و منشا این اختلاف آراء آنان به علت هایی بر می گشت.که هریک در خور تاملی محققانه است ، علت هایی چون اختلاف سطحادراک و دانش آنها – میزان آشنایی و تسلط انها به زبان عربی – نحوه ارتباط آنها با شخص رسول خدا(ص) – شناخت
انها نسبت به شان و نزول آیات.
نیاز به فهم قرآن از یک طرف و اختلاف آراء گوناگون صحابه در فهم قرآن از طرف دیگر ، باعث شد که
در میان طبقه اول صحابه پیامبر، مفسرانی پدید آیند تا گره از این مشکل مسلمین را بگشانید مفسرینی چون بن عباس، عبدالله بن عمر اقدام به تفسیر قرآن کردند.تفسیر آنان در آن روز«.. از بحث درباره جهات ادبی آیات، و شان نزول آنها، و مختصری استدلال به ایات برای توضیح آیاتی دیگر و اندکی تفسیر به روایات وارده از رسول خدا(ص) درباب قصص و معارف مبدا ومعادو امثال آن تجاوز نمی کرد.» 1
پس از مفرین صحابه، نوبت به مفسرین تا بعد رسید که این مفسرین تا بعد با آموختن علم تفسیر از صحابه پیامبر اقدام به تفسیر قرآن نمودند، منابع تفسیری آنان در آن دوره عبارت بور از: قرآن کریم – احتدیث پیامبر (ص) که تابعین از صحابه نقل می کردند – گفتار خود صحابه – اجتهاد و استنباط خود تابعین- و استفاده از اهل کتاب.
آنچه که لازم به ذکر است این است که در دوره صحابه و تابعین تفسیر بر مدار رو
ایت بود.دراین نوع تفسیر قرآن را با توجه به روایت پیامبر اکرم (ص) و ائمه هدی تفسیر می کردند و نیازی به دگیر دانش ها و علوم در تفسیر قرآن نمی دیدند و اما به تدریج که فتو
حات اسلامی اغاز گردید و مسلمین با این فتوحاتشان وارد حیات تازه عقلی اجتماعی و دینی شان گردیدند و با مردم سرزمین های فتح شده در آمیختند و از آداب و رسوم و اف
کار و عقاید و سنت های آنان تاثیر پذیرفتند. بدین دلیل در دوره های بعد مفسرانی در بین مسلمین قدم به عرصه تفسیر گذاشتند که تفسیر انان علاوه بر روایات ، بحث های علمی و فلسفی و کلامی و فقهی و عرفانی و ادبی را نیز با خود داشتند.
حال با این توضیحات مختصر ، به روش مفسران نگاهی به اجمال می اندازیم و نحوه روش انان را تا عصره ظهور علامه طباطبایی بررسی می کنیم و آنگاه در ادامه به بررسی نقش تحول لفرین ایشان در عصر و تفسیر عظمت کاری که کرده اند اشارهای خواهیم کرد.
1- روش تفسیر روایی : این نوع روش اولین روش تفسیری بود که در میان مسلمانان به منصه ظهور رسید. در این نوع روش ، تفسیر قرآن از طریق خود آیات و احادیث پیامبر (ص)که از طریق صحابه و تابعان نقل می شد صورت می گرفت.هم چنان که گفتیم تفسیر در این نوع روش، اغلب پیرامون موضوعات ادبی قرآن شان و نزول آیات ، درباب قصص و معارف مبدا و معاد قرآنی بود به موضوعات علوم دیگر پرداخته نمی شد.این که سخن صحابه و تابعان در این روش تفسیری آیا حجت است یا نه ، میان مفسران اختلافات نظر بوده، گروهی سخن صحابه را حجت دانسته و س
خن تابعان را فاقد حجت می دانستند و گروهی هم سخن صحابه و هم سخن تابعان را در صورت اجماع شان بر سر مسئله ای دارای حجت می دانستند.اما از دیدگاه شیعیه تف
سیر روایی عبارت بود از: تبیین و توضیحی که در قرآن آمده و یا در روایت پیامبر ا
کرم و ائمه نقل شده است. به اعتقاد شیعه ، تفسیر قرآن جز با حدیث صحیح پیامبر و ائمه که قول مانند قول پیامبر (ص) حجت است جایز نمی باشد.از بهترین تفسیر های اهل سنت به روش روایی می توان به تفسیر جامع البیان فی تفسیر القرآن طبرسی و به تفسیر «درالمنثور» سیوطی و در میان شیعه به «تفسیر العیاثی» محمد بن مسعود بن عیاشی و« تفسیر الفرات» فرات بن ابراهیم بن فرات کوفی و «تفسیرالقمی» علی بن ابراهیم بن هاشو قمی اشار
ه کرد.
2- روش تفسیر لغوی: در این روش سعی می شود که به قرآن از جنبه ادبی نگاه شود ، زیرا پیروان این روش معتقدند که قرآن علاوه بر متن دینی ، جنبه ادبی معجزه آسایی نیز دارد از این جهت «; در فهم قرآن از روش لغوی آن استمداد جسته و ار آنچه که دلالت لغوی ندارد و از ترکیب ادبی اعجاز آمیز قرآن نمی توان آنرا استنباط کرد،دوری جستند. این موضوع هرماه با رشد زبان عرب و پیش رفت علوم عربی بود.» 2 از بهترین کتب تفسیری این روش می توان به « معنای القرآن » ابی عبیده و «کشاف» زمخشری اشاره کرد.
3- روش باطنی : پیروان این روش معتقدند که قرآن ظاهر و باطنی دارد. آنها هنگام تفسیر ظاهر قرآن را مردود می شمارند و به باطن قزآن توجه دارند.به اعتقاد این گروه انکس که به ظاهر قرآن تمسک جوید راه به جایی نمی برد و معذب میشود اما آنکس که به باطن قرآن تمسک جوید به مقصد می رسد.انها در اثبات ادعای خود به این آیه قرانی تمسک می جویند « فضرب بینهم بسورله باب باطنه فیه الرحمه و ظاهره من قبله
العذاب» لازم به ذکر است که اسماعیلیه به داشتن چنین عقایدی معروفند.
4- روش تفسیر فلسفی: پیروان این روش معتقدند که باید فلسفه را با دین تطبیق داد.از این رو انها با تاویل متون و حمل ان برمعانی که با نظریات فلسفی موافقت داشته باشد، اقدام به این تطبیق می کردند.از جمله این فلاسفه که به تفسیر قرآن به روش فلسفی اقدام کرده اند می توان به فارابی و ابن سینا اشاره کرد.
5- روش عرفانی: در این روش قرآن را مطابق افکار ف فرهنگ و اشراق های روحی این گروه تاویل می کنند. در این رو شف کسانی که دبه مراحل و مقامات عرفانی رسیده اند و یا بهره از مشاهدات و مکاشفات عرفانی برده اند می توانند از قرآن بهره ببرند.پیشنهاد این روش محی الدین ابن عربی است.
6- تفسیر فقهی : بعد از رحلت نبی اکرم اسلام کرمی
ان مسلمین اختلافات آراء افتاد و مسلمین به فرقه های گوناگون تقسیم شدند، مفسران هر کدام ازاین فرقه ها در شناخت احکام فقهی ، به کتاب و سنت استناد کرده و نظر خود را درپرتو قواعد کلی این دو (قرآن و سنت) اعمال می کردند از جمله تفاسیر فقهی فرقه ها می توان به تفاسیر زیر اشاره کرد: از مذهب حنفی تفسیر «احکام القرآن»تالیف ابوبکر رازی معروف به جصاص.از مذهب شافعی «احکام القرآن» تالیف ابوالحسن طبری معروف به کیالهراسی از مذهب مالکی :«احکام القرآن» ابوبکر بن عربی و از شعیه« کنزالعرفان فی فقه القرآن» از مقداد سیوری.
7- تفسیر در قرون اخیر: علاوه بر تفاسیر و
روش های تفسیر ی یاد شده بالا که قدمت انها به قرون اولیه اسلام می رسد و در میان مسلمین سابقه دارند، در قرون اخیر تفسیر جهت های گوناگونی به خود گرفته و از نیاز ها و مقتضیات عصر تاثیر پذیرفته است.« ; ماهیت دوره ای که اندیشه اسلامی جدید از آن می گذشت، مفسران را وا داشت تا به کوشش های اسلامی درهمه زمینه ها، رنگ و وجهه عملی دهند تا جبران عقب ماندگی دورانهای تخلف گذشته را نموده و در بر
ابر تلاش های بیگانگان که هدف شان براندازی جامعه اسلامی بود، بایستند و بدین ترتیب در دوره جدید، بعد اجتماعی در حرکت تفسیر ظاهر گشت تا امور عملی را بدور از مباحث کلاسیک محض مورد بررسی قرار دهد.» 3 مفسران دوران عصر جدید دیدگاهشان در برابر وضع جدید مختلف بودعده ای اقوال قدما را با اهمیت انگاشتند و اهمیت خاصی برای تفسیر گذشتگان قایل شدند و در تفاسیرشان از تفسیر قدما تبعیت کردند و عد های هم سعی کردند که در تفسیر قرآن مطالب تمدن جدید را با اصول قدیم تفسیر در آمیزند و برای رهایی از تنگنائی که ناشی از برخورد و تناقض میان مطالب قدیم و جدید بود، بنا چار باب اجتهاد را گشودند.این مسئله در عمل برای شیخ محمد عبده و مکتب تفسیری وی رخ داد.
از مسایل مهم دیگر مسئله نظام حکومت بود. لذا پژوهشگران اسلامی ، ضمن استفاده از معارف قرآن درصدبررسی و تحقیق جدی مسئله نظام حکومت در اسلام برآمدند، سید جمل الدین اسدآبادی پیش گام این روش تفسیری به حساب می آید. سید جمال قرآن را ابزار بزرگی در توجیه مبارزه مسلمانا برعلیه بیگانه می دانست و براستفاده از این ابزار تاکید می کرد.
در عصر جدید مسایل گوناگونی در جامعه اسلامی و غیر مسلمان ازهان عمومی را به خود مشغول کرده که متفکران اسلامی هرکدام با استفاده ا
ز تفسیر قرآن سعی کرده اند که این مسایل را با متن قرآن تطبیق دهند.از جمله این مسایل می توان به «مسئله زن» ،«مسئله اقتصادی» ،«مسئله نظریه های علمی و نوآوری علمی» اشاره کرد.در تفسیر «المنار» سعی شده که برنامه های اقتصادی اسلام ترسیم شود و در تفسیر بیست و پنج جلدی «طنطاوی» که قرآن را با عینک علوم طبیعی تفسیر کرده است، حائز اهمیت می باشند.
نحوه شکل گیری تفسیر شریف المیزان
قبل از بیان این که تفسیر المیزان با کدام اسلوب و روش تفسیری نوشته شده استف بهتراست به ویژگی های مولف گران قدرآن نیز اشارهای شود، چون که این کار بزرگ و خطیر قطعا از عهده هر کسی برنمی آمد.
علامه طباطبایی با شخصیت بی نظیرش ، ویژگی ها و خ
صوصیات منحصر به فردی داشت که در سایه این ویژگی ها توانست که موفق به این کار خطیر شود.
به فرموده قرآن مجید «لایمه الاالمطهرون» کسی قرآن را مس نمی کند مگر مطهرون، پس توفیق علامه در این امر خطیر قبل از هر چیز متوقف بر این بود که علامه در سایه ریاضتها و مجاهدتهای علمی و عملی اش به طهارت باطن رسیده بود و استاد مسلم اخلاق گشته بود و مصداق بارز این فرمایش مولا علی (ع) گشته بود که :«من نصب نفس، الناس اماما فعلیه، این یبدا بتعلیم نفسه قبل تادیب غیره ولیکن تادیبه بسیرته قبل تادیبه بلسانه» علامه شخصیت جامع ایی داشتند، بدین معنی که علامه سالها در محضر عارف عامل و آیت حق مرحوم م
یرزا علی آقاقاضی مراحل و مدارج عالی عرفان نظری و عملی را گذرانده بودند و خود عارفی عالی مقام گشته بودند.در فقه و اصول استاد مسلمی بودند و سالیان دراز در محضر استاد انی چون سید حسین باد کوبه ای مسائل و بحث ها ی عمیق فلسفی را به نحو عالی تلمذ کرده بودند و بعنوان یک فیلسوف عالی مقدار در مسائل فلسفی صاحب نظر شده بودند. علامه درآسمان شعرو ادب شاعری بدیع و ادیبی کم نظیر بودند ، مسلط به ریاضیات و هندسه بودند . آشنایی و آگاهی عمیق علامه نسبت به نیاز ها و مقتضیات اصل از ایشان عالمی ساخته بودند که مصداق «العالم بزمانه لا تهجم علیه اللوابس»بود. ساده زیستی ، تواضع ، تحمل عقایدو افکار دیگران از ویژگی های اخلاقی و اجتماعی این شخصیت بی نظیر عالم اسلام بود.
حال با در نظرگرفتن این ویژگی های منحصر به فرد علامه است که می توانیم به عزمت کار های ایشان پی ببریم .
چرا که علامه توانسته که فکر و روح اصیل دینی را که ریشه ها و اصل و ماهیت آن در لابه لای متون ومنابع قدیمی بوده استخراج و استنتاج کرده و به صورت فکر دینی
اصیلی ارائه دهد . ایشان در سراسر تفسیر المیزان ، حالت عمیق علمی و منطقی بودن را چنان رعایت نموده است که در هیچ جای المیزان در طرح مباحث ، از حالت خطابه ای و شعری و لفظی و شعاری و جو زدگی استفاده ننموده است و این کار بسیار سختی است . زیرا معمولا دیده می شود که کسانی از دانش و علم بالایی برخوردارند در طرح مباحثشان به طور وسیع و مفصل وارد بحث می شوند و در کنار بحث اصلیشان ، بحث هایی ازدیگر علوم را نیزمطرح میکنند و این امر باعث نوعی خلط مباحث می شوند.
علامه با طرزی عالی توانسته است که در سرار تفسیر المیزانش ،مسائل کلامی ، عقیدتی ، تاریخی ، فلسفی ، اجتماعی ،اخلاقی را در جایی که لازم بوده مطرح کند.به نحوی که مطرح کردن هر کدام از این مسائل افاده معنی ومنظور می کرده و در تضاد با مسائل دیگر مطرح شده نبوده است . اما نکته جالب این است که علامه هر کدام از این بحث های مط
رح شده را در یک سیستم کلی ارائه کرده است که آن سیستم کلی ، همانا فکر و نظر اصیل اسلام بوده است .
علامه با جامعیت علمی و آگاهی و آشنایی به نیازهای عصر به خوبی به این نکته واقف گشته بود که در عصر کنونی معاندین دین مبین اسلام با اهداف سیاسی و گاه با چهره مذهبی ، در صدد تضعیف مبانی اعتقادی و دینی مسلمانان بر آمده اند .و مسلمانان را با ایجاد تفرقهبه فرقه های مختلف در آورده اند و سعی بر این داشته اند که این فرقه ها را رو در روی هم قرار دهند . از این جهت ، علامه با تالیف این اثر گرانسنگ خویش ،اولا اعتماد به نفس مسلمانان را تقویت کردند و ثانیا مسلمانان را اعم از شیعه و سنی گرد محور مشترکی چون
قران مجید در آورده اند و از طرق غیر استنادی به قران را در میان مسلمانان باطل ننموده اند.
روش و مبانی تفسیرالمیزان
الف – تفسیر قران به قران در میان متقدمان و متاخران قبل از علامه وجود داشته است حتی عده ای از علما این روش تفسیری را اولین روش تفیسری قرآن بشمار آورده اند چرا که عده اعتقاد براین دراند که هرکس که بخواهد کتاب را تفسیر کند ابتدا باید از خود قرآن تفسیر آنرا درخواست نماید ،درمرحله ثانی است که اگر به تنیجه نرسیده باید از سنت تفسیر آنرا بجوید،چونکه سنت شارح و قرآن و مبین آنست.نبی مکرم اسلام خودش اولین شخص است که قرآن را با قرآن تفسیر می کرد و بعد از نبی مکرم ، ائمه هدی نیزک نی بودند که قرآن رابا قرآن تفسیر می کردند چنان که امام علی(ع) در توصیف این روش فرموده؛«ینطق بعضه ببعض و یشهد
بعضه علی بعض» 4 (بعضی از آیات بوسیله بعضی دیگر به سخن می آیند و بعضی دیگر شهادت می دهدن.0)مفسرانی که در تفسیر به این روش توجه می کردند وآنرا درمیان روش های دیگر دارای شرافت و عظمت می دانستندف معتقد بودند که هیچ تفسیری از این روش بدور نبوده است.
اما آنچه که در اینجا یاد آوری اش لازم است ، این نکته می باشد که این روش در میان مسلمانان هیچ گاه بعنوان روشی رسمی و تدوین شده بکار گرفته نشد
ه است.در میان مسلمین این روش همواره بصورت جسته و گریخته و بدون نظم بکار رفته است.علامه با اشرافیتی که به این روش داشته، آنرا اساس کار خود در بیان معانی آیات قرار داده است.به نظر علامه تفسیر که به معنی روشن و آشکار کننده مقاصدآیات است باید قبل از هرچیز معرف و روشن کننده خود قرآن باشد و بعد معرف و روشن کننده چیز های دیگر . قرآن که تبیان کل شیء است حتما باید تبیان خودش هم باشد زیرا این امر منطقی
نیست که چیزی که تبیان چیزی باشد تبیان و روشن کننده خودش نباشد و این تعبیری بود که علامه سخت بدان معتقدبود که«حاشاان یکون القرآن تبیانا کل شیء ولایکون تبیانا لنفسه»
به نظر علامه ، قرآن در تبیان مقاصدش نیاز به غیر ندارد بلکه خودش حجت است و با استعانت از دیگری حجیت او اثبات نمی شود.ایشان می گویند«;اگر این کتاب
در روشن شدن مقاصدش نیاز به چیز دیگر داشت ، این حجیت تمام نبود; بعبارت دیگر رفع اختلافات قرآن توسط پیامبراکرم (ص)بدون آوردن شاهد لفظی از خود قرآن برای کسی که نبوت و عظمت وی معتقدنباشد ، کافی نیست.» 5
علامه شیوه تفسیر قرآن به قرآن را به عنوان شیوه اساسی در کشف معانی قرآن و آگاهی برمدلولهای آن اختیار نموده است .ایشان در تفسیر به این روش اعتماد می نمایند و در این راه از سنت در تایید معانی استنباط شده با تدبر در آیات استعانت می جوید و نیز د رتوجیه روایات و مقایسه بین آراءمفسران به آن نتایج استناد می کند.با توجه به مطالب گفته شده این نکته بدست می آید که علت این که علامه تفسیر خود را المیزان نامیده است
توجه به دو امر بوده است .اول اینکه: در این کتاب تفسیری معیار و میزان شناخت و سنجش آیات کتاب خدا، جز خود کتاب خدا معیار و میزان دیگری نیست و هیچ چیزی کلام خدا را بهتر از کلام خدا سنجش و ارزیابی نمی تواند بکند، پس باید قرآن را زا طریق قرآن با
ید شناخت.
دیگر اینکه:در این تفسیر آراءو اقوال مفسران و سایر دانشمندان ذکر شده و مورد نقد بررسی قرار گرفته است.علامه در مواردی که لازم شده آراءمفسران را در یک موضوع ارزیابی کند و بعضی از آن آراء تایید و بعضی را مردود شمارد،میزان و معیار این کارش ،همان کتاب خدا بوده است.اگرآراء مفسری با قرآن انطباق داشته آن رای پذیرفته شده و اگر قولی باآیات قرآن انطباق نداشته آن رای مردود دانسته شده است.
ب- در تفسیر المیزان اساس براین مدار است که قرآن در سندیت خود و در دلالت ظواهر الفاظ بر مدالیل و مضامین خود متکی به روایات نیست و قرآن برای «حجیت استقلالی» دارد.در حالیکه
روایات هم در اصل سندیت خود و هم درحالت تعارض با یکدیگر و بعد از فراغ از اعتبار سند و عدم امکان جمع عرفی، وابسته و متکی به قرآن می باشند.به تعبیری دیگر اعتبار ورش تفسیرقرآن به قرآن متوقف براین است که قران «حجیت مستقل» باشد به این معنا که هم در اصل حجیت خودو هم در تبین امهات و محکمات معارف الهی وابسته و متکی به احادیث و روایات نباشد.از دیدگاه علامه حجیت گفتار پیغمبراکرم(ص) و ائمه هدی(ع) را از قرآن باید است
خراج کرد0بنابراین چجگونه متصور است که حخجیت دلالت قرآن به بیان ایشان متوقف باشد ف بلکه در اثبات اصل رسالت و امامت باید بدامن قرآن که سند نبوت است چنگ زد.طبق گفتار علامه«; قرآن مجید که سنخ کلام است مانند سایر کلام های معمولی از معنی
حراد خود کشف می کندو هرگز در دلالت خود گنگ نیست واز خارج نیز دلایلی وجود ندارد که مراد تحت اللفظی قرآن جز آن است که از لفظ عربیش فهمیده می شود اما اینکه خودش در دلالت خود کنگ نیست زیرا هرکس به لغت آشنایی داشته باشد از جملات آیات کریمه معنی آنها را آشکارا می فهم چنان که از جملات هرکدام کلام عربی دیگر معنی می فهمد.» 6
با این توضیحات ، حجیت استقلالی قرآن از دیدگاه علامه با استناد به آیاتی اثبات می شودکه درآن آیات قرآن خود را : 1- بعنوان«نور» معرفی کرده است. 2- قرآن خود را به عنوان «برهان» معرفی کرده است. 3- قرآن تبیان کل شیء است چگونه می شود تبیان خود نباشد. 4- قرآن نه تنها بینته بلکه بنیات هدایت و حقیقت است. 5- قرآن خود را «فرقان» معرفی نموده است. 6- قرآن خود را «میزان» معرفی نموده است. 7- قرآن خود را« فصل الخطاب» معرفی نموده است.
ج- قرآن کتابی است ذوبطون ، قرآن ظاهری دراد و بطنی و بطنش نیز بطنهایی دیگر دارد.به تعبیر دیگر اگر ظهور آیه ای ابتدا و در نگاه اول ساده به نظر آید با تدبر و تاملی بیشتر به معنای وسعیتر و عمیق تری که در پشت این معانی ساده و ظاهری آیه هست می توان رسیده و همچنین ظهور و تجلی معنایی درزیر معنایی دیگر در سرتاسر قرآن مجید جاری است.همچناکه پیغمبر اکرم فرموده:«انالقرآن ظهرا وبطناً و لبطنه بطناً الی سبعته ابطن».
قرآن کتابی است دارای ظاهر و باطن ،اما نکته قابل توجه این است که دراین کت
اب آسمانی ظاهر و باطن در عرض هم و در تقابل باهم قرارنگرفته اند،بلکه ظاهر و باطن در طول هم قرار گرفته اند وبوسیله ظاهر قرآن است که به باطن ان می توان رسید.چنانچه که خود علامه تصریح میکند که «قرآن مجید ظاهر داردو باطن (یاظهر و بطن )که هر کدام از کلام
اراده شده اند جز اینکه این دومعنی در طول هم مرادند نه در عرض همدیگر،نه اراده ظاهر لفظ اراده باطن را نفی می کند و نهاراده باطن مزاحم اراده ظاهر می باشد.» 7 حال که ظاهر و باطن داشتن قرآن دانسته شد، سخن برسراین نکته که آیاظاهر قرآن اصالت دارد یا باطنش؟ میان مفسران و اندیشمندان اسلامی اختلاف آراء بوده که پرداختن بدان در حوصله این مقال نمی گنجد . بنابراین علامه طباطبایی با اشرافی که بدین بحث داشته اند کتاب خدا را از آنجایی که برای مردم عادی می دانستند که فهم افراد معمولی بدان دسترسی دارد ، لذا قرآن را اصاله الظاهر می دانستند و در تفسیر خویش معتقد به اصاله الظاهر بودند و هرگونه تفاسیر باطنی را مردود می دانستند به گفته آیت الله جوادی آملی « ; مرحوم علامه قدس سره تنزل قرآن کریم را به طور تجلی می دانستند نه تجافی ، لذا معارف طولی آن را مورد نظر داشته و هر یک از آنها را در رتبه خاص خویش قرار می دادند و هیچ کدام از آنها را مانع حمل بر ظاهر و حجیت و اعتبار آن نمی دیدند و اصالت را در هنگام تفسیر به ظاهر می دادند و هرگز در مقام تفسیر مفهومی آیه اصل را باطن نمی دانستند که فقط بر آن حمل گردد بلکه از راه حفظ و حجیت ظاهر آن به با
طن راه یافته و از آن باطن به باطن دیگر سلوک می کردند که روایات معصومین (ع) نیز این چنین است . » 8
د- قبل از اینکه روشن شود که معانی آیات قرآن آیا به تنهایی و بدون در نظر گرفتن آیه ای با آیات دیگر معنایی دارد و افاده ی مقصود می کند یا اینکه آیات را در یک کل و سیستم مربوط به هم معنا کرد و افاده ی مقصود نمود ؟ پرداختن به نکته ای لازم است و آن اینکه یک سیستم یعنی چه ؟ و مشخصات اصلی آن چگونه است ؟
سیستم را می توان مجموعه ای از اجزایی دانست که هر جزء آن حداقل با یک جزء دیگر مجموعه در ارتباط بوده و هر گونه تغییری در هر یک از اجزاء دارای تاثیری در رفتار و خصوصیات کل مجموعه می گردد . بدن انسان زنده مثال خوبی برای یک سیستم پیچیده است که دارای رفتار و عملکرد مخصوصی است که آن را از طریق اجزای مرتبط خودانجام می دهد . در غذا خوردن این سیستم زنده علاوه بر فعالیت دستگاه گوارش، دستها و چشمها و مغز و دیگر اعضا نیز در فعالیت
هستند . حال سوال پیش رو این است که آیا قرآن آیات خویش را به صورتی بیان کرده که هر جزء آن دارای هدف و معنای مخصوص به خود است که به دیگر آیات مرتبط نیست و با درک و بیان آن آیه به نتیجه می توان رسید ؟ و یا اینکه آیات قرآن به صورت کلی و سیستماتیک بیان گردیده و ما آن زمان به نتیجه می رسیم که آیات مرتبط آن را درک کنیم و بتوانیم جایگاه هر آیه را نسبت به آیات دیگر ارزیابی کرده و به نتیجه برسیم ؟ نقل عباراتی از علامه طباطبایی این نکته را رو
شن می کند که همانا روش قرآن در بیان معانی آیاتش و افاده ی مقصودش همان ارائه ی آیات قرآن به صورت شبکه ای و سیستماتیکی بودن است و هرگز نمی توان آیات قرآن را ب
ریده و گسسته از دیگر آیات معنا کرد و از آن آیه مجزا شده به نتیجه و معنا رسید . علامه در این ارتباط می فرمایند : « ; حال که امر به این منوال است یعنی میان اجزای حق اختلاف و تفرقه نیست ، بلکه همه اجزاء آن با یکدیگر ائتلاف دارند ، قرآن کریم که حق است ، قهرا اختلافی در آن دیده نمی شود و نباید دیده شود . جون حق است و حق یکی است و اجزاء ش یکدیگر را ب
ه سوی خود می کشند و هر یک سایر اجزاء را نتیجه می دهد ، هر یک شاهد صدق دیگران و حاکی از آنها است و این از اعجایب امر قرآن کریم است ، برای اینکه یک آیه از آیات آن مم
کن نیست بدون دلالت و بی نتیجه باشد و وقتی یکی از آیات آن با یکی دیگر مناسب با آن ضمیمه شود ممکن نیست که از ضمیمه شدن آن دو نکته بکری از حقایق به دیت نیاید ، و همچنین وقتی آن دو آیه را با سومی ضمیمه کنیم می بینیم که سومی شاهد صدق آن نکته می شود . و این خصوصیت تنها در قرآن کریم است . » 9
چنانچه ملاحظه می شود آیات قرآن ، اجزاء منفرد و مجزا از هم نیستند که هر کدام بتوانند به تنهایی کل حقیقتی را بیان کنند ، بلکه آیات ، اجزاء مرتبط به همی هستند که هماهنگی بین آنها می تواند بیانگر هدفمند بودن کل حقیقت باشد . علامه گاهی در تفسیر آیات از این روش قرآن بهره گرفته و برای توضیح معنای آیه ای با استناد به تعدادی آیات دیگر بعضی از اشکالات را پاسخ می دهد به عنوان مثال « ; در بحث پیرامون اهل اعراف در آیه « و علی الاعراف رجال یعرفون کلا بسیماهم و نادوا اصحاب الجنه ان اسلام علیکم لم یدخلوها و هم یطمعون » ( 46 / اعراف ) از ظاهر آیه و آیات بعدی استفاده کرده که اهل اعراف با بهشتی ها صح
بت کرده و آنان را با درودهای بهشتی تحیت می گویند و با دوزخیان یعنی پیشوایان کفر و ضلالت و طغیانگران نیز محاوره داشته و آنان را با احوال و گفتارشان بی پروا شماتت و سرزنش می کنند . این تکلم ادامه داشته و چیزی آنان را از این امر باز نمی دارد . سپسلائکه هذا یومکم الذی کنتم توعدون » و نیز آیه » یوم یقوم الاشهاد » که همه بر همین معنا دلالت دارند . » 10
ثمرات تفسیر المیزان
درباره ثمراتی که تفسیر شریف المیزان بعد از خود به جا گذاشت ذکر آنها احتیاج به گفتاری مستقل دارد و در این مقال فرصت پرداختن بدان ها مقدور نیست . اما برای اینکه ارج و مقدار المیزان شناخته شود و تاثیر و تحولی که این تفسیر شریف در میان مفسران و اندیشمندان عالم اسلام به جا نهاده قدر و عظمتش شناخته شود اشاره ای به اجمال به مواردی می نمائیم .
الف – در تفسیر المیزان علامه ، گاه در جائی که اقتضا می کرده هنگام تفسیر آیه ای ، آیات متشابه با آن را هم به دنبالش ذکر می کرده و به صورتی گ
سترده و مفصل همه آن آیات را شرح و تفسیر می کرده و از طریق این روش به صورتی ترتیبی و موضوعی به نتیجه ای می رسید . علامه با ابداع این روش ، راهی جدید به سوی تفسیر موضوعی قرآن گشودند و پایه گذار روش تفسیر موضوعی قرآن گش
تند . این روش علامه در جهان اسلام با استقبال گسترده روبرو شد و مفسران و اندیشمندان بزرگ سعی کردند که ادامه دهنده و به کمال رساننده روش موضوعی تفسیر قرآن باشند که در این راستا می توان به تفسیر موضوعی ده جلدی « مفاهیم القرآن » آیت الله سبحانی اشاره کرد .
ب- علامه با جامعیت علمی اش در تفسیر المیزان ، قرآن را از مهجوریت بیرون آورد و آن را در عصر کنونی کتابی زنده و پویا و متناسب با نیازها و مقتضیات عصر کنونی شناساند . علامه به انسان امروزی نشان داد که قرآن کتابی است که توان پاسخ گویی و ارائه طریق رستگاری به انسان کنونی را دارد و هم چنین این توان و قابلیت را دارد که تمامی فرقه ها و نحله های اسلامی را به گرد خویش در آورد و آنان را هم چون زنجیری متصل به هم یکپارچه و متحد سازد .
ج – قرآن پژوهانی که بعد از علامه آمدند ، این حقیقت را از زندگی عرفانی و اخلاقی و علمی علامه دریافتند که اگر کسی می خواهد موفق به کاری عظیم و بزرگ الهی شود ، باید سعی کند که در زندگی اش قول و عملش مطابق قرآن باشد ، همچنانکه قول و عمل علامه چنین بود . کاری بس بزرگ و عظیم کردن لازمه اش «خود » را ساختن است و این درسی است که تفسیر المیزان و مولف کبیر آن به آیندگان داده است .
منابع :
1- تفسیر المیزان – علامه طباطبایی – دفتر انتشارات اسلامی – جلد اول – ص 50
2- روش علامه طباطبایی در تفسیر المیزان – دکتر علی الاوسی – شرکت نشر بین الملل ص144
3- روش علامه طباطبایی در تفسیر المیزان – دکتر علی الاوسی – شرکت نشر بین الملل ص 155
4- شرح نهج البلاغه – شیخ محمد عبده – جلد 2 ص 17
5- قرآن در اسلام – علامه طباطبایی – دارالکتب الاسلامیه ص 64
6- قرآن در اسلام – علامه طباطبایی – دارالکتب الاسلامیه ص 30
7- قرآن در اسلام – علامه طباطبایی – دارالکتب الاسلامیه ص 36
8- تفسیر المیزان – علامه طباطبایی – دفتر انتشارات اسلامی – جلد اول – ص 24
9- تفسیر المیزان – علامه طباطبایی – دفتر انتشارات اسلامی – جلد اول – ص 115
10- روش علامه طباطبایی در تفسیر المیزان – دکتر علی الاوسی – شرکت نشر بین الملل ص 144
11- علامه و المیزان – مجموعه مقالات کنگره علامه طباطبایی – نشر یاس نبی ص 115
– حیدر زایر کعبه دولت آبادی – دبیر آموزش و پرورش مرند
– مرند – اداره آموزش و پرورش – مدرسه پیروزی – حیدر زایر کعبه دولت آبادی
تلفن : – 09143913936-04912256199
کلمات کلیدی :